< Return to Video

Kağıt Katlayarak Nasıl Ay'a Ulaşılır

  • 0:14 - 0:17
    Bir kağıt parçasını
    kaç kez katlayabilirsiniz?
  • 0:17 - 0:20
    Kutsal kitapları basarken
    kullandıkları gibi
  • 0:20 - 0:24
    çok ince bir kağıdımız
    olduğunu varsayalım.
  • 0:24 - 0:28
    Gerçekte, bu kağıt bir parça ipeğe benzer.
  • 0:28 - 0:30
    Bu düşünceyi nitelemek için,
  • 0:30 - 0:35
    santimetrenin binde biri kalınlığında bir
    kağıdımız olsun diyelim.
  • 0:35 - 0:38
    Yani kalınlığı 0,001 santime eşit olan
  • 0:38 - 0:42
    santimetrenin 10 üzeri
    eksi üçüncü kuvveti kadar.
  • 0:43 - 0:46
    Bir de büyük boyutlu kağıdımız olsun,
  • 0:46 - 0:48
    örneğin bir gazete sayfası gibi.
  • 0:49 - 0:52
    Şimdi bunu ortadan ikiye
    katlamaya başlayalım.
  • 0:52 - 0:55
    Bu şekilde kaç kez
    katlanabileceğini düşünüyorsunuz?
  • 0:55 - 0:57
    Bir başka soru daha:
  • 0:57 - 1:01
    Eğer bir kağıdı tekrar tekrar,
    dilediğiniz kez katlayabiliyorsanız,
  • 1:01 - 1:06
    diyelim ki 30 kez, bu durumda kağıdın
    kalınlığının ne olacağını düşünüyorsunuz?
  • 1:06 - 1:08
    Devam etmeden önce,
  • 1:08 - 1:13
    sizi bu sorunun olası yanıtı üzerinde
    düşünmeye çağırıyorum.
  • 1:14 - 1:16
    Pekala.
    Kağıdı bir kez katladıktan sonra,
  • 1:16 - 1:20
    kalınlığı santimetrenin binde birinin
    iki katı kadar oluyor.
  • 1:21 - 1:23
    Bir kez daha ortadan katlarsak,
  • 1:23 - 1:27
    kağıt santimetrenin binde birinin
    dört katı kadar kadar oluyor.
  • 1:27 - 1:32
    Her katlayışta kağıdın
    kalınlığı iki katına çıkıyor.
  • 1:32 - 1:35
    Ortadan ikiye katlamaya devam edersek,
  • 1:35 - 1:40
    10 kez katladıktan sonra şu durumla
    karşılaşırız:
  • 1:40 - 1:42
    2 üssü 10.
  • 1:42 - 1:46
    Yani 2'nin kendisiyle 10 kez çarpımı,
  • 1:46 - 1:51
    ki bu da santimetrenin binde birinin
    1024 katı yani 1,024 cm eder.
  • 1:51 - 1:54
    Bir santimden biraz daha uzun.
  • 1:54 - 1:57
    Kağıdı ortadan ikiye katlamayı
    sürdürdüğümüzü varsayalım.
  • 1:57 - 1:59
    Bu durumda ne olur?
  • 1:59 - 2:01
    Eğer 17 kez katlarsak,
  • 2:01 - 2:07
    2 üssü 17 yani 131 santim
    kalınlığa ulaşırız.
  • 2:07 - 2:10
    Bu da 4 fit (1.22 metre) civarında
    bir uzunluktur.
  • 2:10 - 2:13
    Eğer 25 kez katlayabiliyor olsaydık,
  • 2:13 - 2:16
    2'nin 25. kuvvetine ulaşırdık.
  • 2:16 - 2:20
    Bu da 33.554 santim
  • 2:20 - 2:24
    yani yaklaşık 1.100 fit ( 335.28 metre)
    eder.
  • 2:24 - 2:28
    Bu da neredeyse Empire State Binası
    kadar uzun olurdu.
  • 2:29 - 2:33
    Burada durup biraz düşünsek iyi olur.
  • 2:33 - 2:37
    Kutsal Kitap yaprağı kadar ince bir
    kağıdı bile ortadan ikiye katlayarak,
  • 2:37 - 2:42
    25. seferde neredeyse
    çeyrek mil kalınlığa ulaşıyoruz.
  • 2:42 - 2:44
    Bundan ne anlarız?
  • 2:44 - 2:47
    Bu tür artışlara "üssel artış" denir.
  • 2:47 - 2:50
    Gördüğünüz gibi, sadece kağıt katlayarak
  • 2:50 - 2:54
    çok uzaklara gidebiliriz,
    hem de çok hızlı biçimde.
  • 2:54 - 2:58
    Özetlersek, eğer bir kağıdı
    25 kez katlarsak,
  • 2:58 - 3:01
    kalınlığı yaklaşık çeyrek mil
    (402 metre) olur.
  • 3:02 - 3:06
    30. seferde, kalınlık 6,5 mile
    (10.5 km) ulaşır,
  • 3:06 - 3:09
    ki bu da uçakların uçtuğu
    ortalama yüksekliktir.
  • 3:09 - 3:12
    40. seferde kalınlık neredeyse
    7.000 mildir (11265 km) ,
  • 3:12 - 3:15
    yani GPS uydularının
    ortalama yörünge uzaklığı.
  • 3:16 - 3:18
    48. katlayışın ardından
  • 3:18 - 3:21
    kalınlık 1 milyon mili
    (1700 milyon km) aşar
  • 3:21 - 3:24
    Şimdi, Dünya ile Ay arasındaki uzaklığın
  • 3:24 - 3:27
    250.000 milden az olduğunu düşünürsek,
  • 3:27 - 3:33
    bir parça kutsal kitap kağıdı alıp
    45 kez katlarsak Ay'a ulaşırız.
  • 3:34 - 3:36
    Bunu bir kez daha yineleyerek de
  • 3:36 - 3:40
    Dünya'ya geri döneriz.
Title:
Kağıt Katlayarak Nasıl Ay'a Ulaşılır
Speaker:
Adrián Paenza
Description:

Bir kağıt parçasını 45 kez katlamak sizi Ay'a ulaştırabilir mi? Sadece bir parça kağıdı katlayınca neler olduğuna bakarak, üssel artışın inanılmaz potansiyelini görüyoruz. Bu ders sizin bir parça kağıt alıp, kaç kez katlayabileceğinizi görmek istemenizi sağlayacak!

Ders: Adrian Paenza, animasyon: TED-Ed.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:49

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.