Martin Seligman về tâm lý học tích cực

Martin Seligman nói về tâm lý học -- như một ngành nghiên cứu và như một cầu nối giữa mỗi bệnh nhân và mỗi chuyên viên tâm lý. Khi bộ môn này không còn chỉ chú trọng vào bệnh tât, tâm lý học hiện đại có thể giúp chúng ta trở nên như thế nào?

Khi tôi còn là chủ tịch Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ

họ cố gắng đào tạo tôi để tiếp xúc với giới truyền thông,

và một cuộc gặp với CNN

tóm tắt những điều tôi định nói hôm nay

đó là "Lý do thứ 11 để lạc quan".

Biên tâp viên báo Discover đã đưa ra 10 lý do,

tôi sẽ cho các bạn lý do thứ 11.

Họ đến tìm tôi, CNN, và nói rằng "Giáo sư Seligman,

ông có thể cho biết về tình hình bộ môn tâm lý học hiện nay?

Chúng tôi muốn phỏng vấn ông về vấn đề đó." Và tôi nói, "Được thôi."

Và cô ấy nói, "Nhưng đây là CNN, do vậy ông chỉ có một đoạn ngắn thôi."

Tôi hỏi "Tôi được nói bao nhiêu từ?"

thì cô ấy trả lời "Một."

(Tiếng cười)

Và các camera vào vị trí, và cô ấy nói "Giáo sư Seligman,

tình hình tâm lý học hiện nay ra sao?"

'Tốt."

(Tiếng cười)

"Cắt. Cắt. Thế không được.

Chúng tôi nên cho ông nhiều thời lượng hơn."

"Vậy giờ tôi được nói bao nhiêu từ?" "Tôi nghĩ là, chắc, là, hai.

Tiến sĩ Seligman, tình hình tâm lý học hiện nay ra sao?"

"Không tốt."

(Tiếng cười)

"Tiến sĩ Seligman,

chúng tôi thấy ông có vẻ không thât sự thoải mái với cách này.

Chúng tôi nên cho ông một đoạn clip ngắn thực sự.

Lần này ông có 3 từ.

Giáo sư Seligman, tình hình tâm lý học hiện nay ra sao?"

"Không đủ tốt." Và đó là điều tôi sẽ nói hôm nay.

Tôi muốn nói tai sao tâm lý học đã khá tốt, tại sao không tốt,

và như thế nào mà trong 10 năm tới, có thể đủ tốt.

Và bằng cách đối chiếu song song, tôi muốn nói điều tương tự về công nghệ,

về giải trí, và thiết kế, vì tôi nghĩ những vấn đề của chúng rất giống nhau.

Vậy thì tại sao tâm lý học lúc bấy giờ lại tốt?

Hơn 60 năm, tâm lý học được áp dụng trong điều trị bệnh.

10 năm trước, khi tôi đi máy bay

và giới thiệu bản thân với người ngồi bên cạnh, cho họ biết tôi làm nghề gì,

họ liền tránh xa tôi ra.

Và bởi vì, không sai, mọi người đều nói

tâm lý học là tìm xem anh không bình thường ở đâu. "Đi tìm thằng điên."

Và giờ khi tôi giới thiệu công việc của mình với mọi người, họ tiến lại gần tôi.

Điều tốt đẹp về tâm lý học,

về 30 tỉ đô được đầu tư bởi Viện Tâm thần Quốc gia,

về nghiên cứu chữa trị bệnh tâm thần,

về định nghĩa của tâm lý học,

đó là 60 năm trước không chứng rối loạn nào có thể chữa trị được --

"chữa trị" là một từ bị dùng sai.

Và giờ 14 chứng rối loạn đã có thể điều trị được,

hai trong số đó thực sự có thể được chữa khỏi.

Một việc nữa đó là một ngành khoa học đã được phát triển,

khoa học về bệnh lý tâm thần.

Chúng ta đã có thể đo lường những khái niệm mơ hồ như trầm cảm, nghiện rượu

với sự chính xác cao độ.

Chúng ta đã có thể phân loại các chứng bệnh.

Chúng ta đã có thể hiểu nguyên nhân của các bệnh lý tâm thần.

Chúng ta đã có thể biết được quá khứ của một người --

chẳng hạn, những người về mặt di truyền có nguy cơ mắc chứng ảo tưởng,

chúng ta có thể biết được giai đoạn trong bụng mẹ hay yếu tố di truyền quyết định bao nhiêu phần trăm

và chúng ta có thể cô lập được yếu tố quyết định thứ ba

bằng những thí nghiệm về các bệnh lý tâm thần.

Và hơn hết, chúng ta đã có khả năng, trong 50 năm qua,

cho ra đời những phương pháp chữa trị bằng tâm lý và bằng thuốc,

và đã có khả năng thử nghiệm chúng môt cách nghiêm ngặt

trong những bài thử ngẫu nhiên và có giả nghiệm đối chứng --

bỏ đi những thứ không phù hợp, giữ lại những thứ mang hiệu quả cao.

Và kết luận việc này đó là tâm lý học và tâm thần học, trong 60 năm qua,

có thể thực sự nói rằng chúng tôi có khả năng khiến những người khốn khổ bớt khốn khổ hơn.

Và tôi nghĩ thật tuyệt vời. Tôi tự hào về điều đó.

Nhưng những điều không tốt, những hệ quả của điều đó, gồm 3 thứ.

Đầu tiên là về mặt đạo đức --

những nhà tâm lý học và tâm thần học trở thành những người chuyên nghiên cứu nạn nhân và bệnh tật;

quan niệm về con người của chúng tôi là nếu anh đang gặp khó khăn, có nghĩa là anh không may rồi.

Và chúng tôi quên mất rằng họ cũng có lựa chọn và quyết định.

Chúng tôi quên mất trách nhiệm. Đó là cái giá phải trả đầu tiên.

Thứ hai đó là chúng tôi quên mất những người khác.

Chúng tôi quên mất việc cải thiện đời sống của những người bình thường.

Chúng tôi quên mất nhiệm vụ làm cho những người bình thường hạnh phúc hơn,

mãn nguyện hơn, hiệu quả hơn, và "thiên tài", "xuất chúng" trở thành những từ rẻ rúng.

Không ai nghiên cứu về điều đó.

Vấn đề thứ ba về việc chỉ nghiên cứu bệnh tật đó là,

khi hối hả đi điều trị cho những người mắc bệnh,

khi hối hả điều trị cho những tổn thương,

chúng tôi không bao giờ nghĩ đến những biện pháp

làm cho mọi người hạnh phúc hơn, những biện pháp tích cực.

Vậy nên điều đó là không tốt.

Đó là điều khiến những người như Nancy Etcoff, Dan Gilbert,

Mike Csikszentimihalyi và bản thân tôi đi nghiên cứu một lĩnh vực mà tôi gọi là tâm lý học tích cực,

với 3 mục đích.

Thứ nhất đó là tâm lý học nên quan tâm đến

sức mạnh của con người như nó đã quan tâm đến những điểm yếu.

Nó nên đặt việc tạo ra sức mạnh ngang bằng với việc chữa trị tổn thương.

Nó nên hướng đến những điều tốt đẹp nhất trong cuộc sống,

và nó cũng nên quan tâm đến việc làm cho cuộc sống của những người bình thường thêm hạnh phúc

và việc nuôi dưỡng những tài năng xuất chúng.

Vậy nên trong 10 năm vừa rồi

chúng ta đã thấy những bước khởi đầu của ngành khoa học tâm lý hoc tích cực:

một ngành khoa học hướng đến những điều làm cuộc đời đáng sống.

Chúng ta mới phát hiện ra rằng ta có thể đo đạc những dạng thức khác nhau của sự hạnh phúc.

Và bất kỳ ai trong số các bạn đều có thể lên trang web đó, miễn phí

và thử hàng loạt bài kiểm tra hạnh phúc.

Bạn có thể đặt câu hỏi, làm thế nào các anh so sánh được cảm xúc tích cực, ý nghĩa,

sự tâp trung, của hàng chục nghìn người ?

Chúng tôi tạo ra phiên bản ngược của hệ thống chẩn đoán bệnh tâm thần:

sự phân loại về ưu điểm và các giá trị đạo đức trong đó có tính đến tỉ lệ giới tính,

cách chúng được định nghĩa, làm thế nào để chẩn đoán được,

điều gì tạo nên chúng và điều gì ngăn trở chúng.

Chúng tôi phát hiện ra rằng mình có thể khám phá căn nguyên của những trạng thái tinh thần tích cực,

quan hệ giữa hoạt động của bán cầu trái

và hoạt động của bán cầu phải để đi đến yếu tố tạo nên sự hạnh phúc.

Tôi đã dành cuộc đời mình nghiên cứu cho những người vô cùng khốn khổ,

và tôi đã hỏi câu hỏi,

những người vô cùng khốn khổ khác các bạn như thế nào?

Và bắt đầu từ 6 năm trước, chúng tôi hỏi về những người vô cùng hạnh phúc,

và cách họ khác biệt với chúng ta như thế nào?

Và hóa ra là có một cách.

Họ không tin vào tôn giáo nhiều hơn, họ không có cơ thể khỏe mạnh hơn,

họ không có nhiều tiền hơn, họ không đẹp hơn,

họ không có nhiều điềm lành và ít biến cố hơn chúng ta.

Một điều mà họ khác biệt đó là họ vô cùng hoạt bát trong giao tiếp.

Họ không ngồi nghe hội thảo vào sáng thứ bảy.

(Tiếng cười)

Họ không đi về một mình.

Mỗi người trong số họ đều có mối quan hệ lãng mạn

và mỗi người có rất nhiều bạn bè.

Nhưng hãy cẩn thận. Đây chỉ là dữ liệu liên quan đơn thuần, không phải nguyên nhân,

và tôi sẽ nói về sự hạnh phúc theo đúng nghĩa Hollywood:

sự hạnh phúc khi sống sôi nổi, cười khúc khích và reo hò thoải mái.

Và tôi muốn nói rằng chỉ nhìn vào một khoảnh khắc là chưa đủ.

Chúng tôi thấy rằng mình có thể bắt đầu xem lại những biện pháp từ các thế kỷ trước,

từ Phật Tổ tới Tony Robbins.

Khoảng 120 phương pháp được cho rằng

có thể làm con người hạnh phúc đã được đưa ra.

Chúng tôi nhận thấy mình có thể thực hiện phần lớn số đó,

và thực tế đã tiến hành một số thử nghiệm ngẫu nhiên

về hiệu quả thực tiễn và hiệu quả trong phòng thí nghiêm.

Đó là, phương pháp nào thực sự làm con người hạnh phúc hơn về lâu dài?

Trong một vài phút tôi sẽ cho các bạn thấy một số kết quả.

Nhưng thành quả của việc này là sứ mệnh mà tôi muốn tâm lý học đi theo,

ngoài nhiệm vụ chữa trị bệnh thần kinh,

và ngoài nhiện vụ làm cho những người khốn khổ bớt khốn khổ hơn,

đó là liệu tâm lý học có thể thực sự khiến con người hạnh phúc hơn?

Và để hỏi câu hỏi đó -- hạnh phúc không phải là một từ tôi dùng thường xuyên --

chúng tôi phải chia nó ra thành những phần mà tôi nghĩ rằng có thể điều tra được về hạnh phúc.

Và tôi tin rằng có 3 lối sống khác nhau --

tôi cho rằng chúng khác nhau bởi những phương pháp dẫn đến chúng là khác nhau,

anh có thể có một kiểu mà không có kiểu khác --

ba lối sống hạnh phúc khác nhau.

Lối sống hạnh phúc đầu tiên là lối sống lạc thú.

Đây là lối sống mà bạn có tất cả những cảm xúc tích cực mà bạn có thể,

và có những kỹ năng để tự tăng cường nó.

Thứ hai là lối sống gắn bó:

một cuộc sống gắn bó với công việc, cha mẹ, tình yêu, sở thích, như thời gian dừng lại cho bạn.

Đó là điều mà Aristotle đã nói đến.

Và thứ ba, lối sống có ý nghĩa.

Tôi sẽ nói một chút về từng lối sống này

và chúng ta đã biết những gì về chúng.

Lối sống đầu tiên là lối sống lạc thú và đó đơn giản là

đi theo những thú vui một cách tối đa, bạn có thể,

tạo ra những cảm xúc tích cực một cách tối đa

và học lấy những kỹ năng, cách thưởng thức, cách chú tâm, để tăng cường chúng,

để lưu giữ chúng qua thời gian và không gian.

Nhưng lối sống lạc thú có 3 hạn chế,

và đó là lý do tại sao tâm lý học không phải hạnh phúc học và tại sao nó không dừng lại ở đây.

Hạn chế thứ nhất đó là lối sống lạc thú,

những trải nghiệm với cảm xúc tích cực, được di truyền,

khoảng 50% do di truyền, và đó là một thực tế khó thay đổi.

Những kỹ thuật mà Matthieu [Richard], tôi và một số người khác biết

để tăng thêm lượng cảm xúc tích cực trong cuộc sống của bạn

đóng góp từ 15 đến 20% và đang tăng dần lên.

Thứ hai là cảm xúc tích cực sẽ trở nên nhàm chán, nó phai nhạt đi rất nhanh.

Giống như kem Pháp vị vani, lần đầu ăn là 100%,

đến que thứ 6, hương vị đó đã mất.

Và, như tôi nói, nó không dễ bị tác động.

Điều này dẫn tới lối sống thứ hai.

Tôi phải kể với các bạn về ông bạn Len,

để giải thích tại sao tâm lý học tích cực không chỉ là cảm xúc tích cực,

không chỉ là theo đuổi lạc thú.

Trong hai trên ba yếu tố quan trọng nhất của cuộc đời, tới tuổi 30,

Len đã là một người vô cùng thành công. Yếu tố đầu tiên là công việc.

Tới 20 tuổi ông ấy đã là một nhà môi giới chứng khoán.

Tới tuổi 25, ông ấy là một đại triệu phú

và lãnh đạo một công ty môi giới chứng khoán.

Thứ hai là về chơi bời: ông ta là nhà vô địch quốc gia về trò bridge.

Nhưng trong yếu tố thứ ba của cuộc sống, tình yêu, Len là một kẻ thất bại thảm thương.

Nguyên nhân là, Len là người lãnh cảm.

(Tiếng cười)

Ông ấy là một người hướng nội.

Phụ nữ Mỹ nói với ông ta, khi họ hẹn hò,

"Anh không có gì hay cả. Anh không có cảm xúc tích cực. Uổng công."

Và Len đủ giàu có để tìm một nhà phân tích tâm lý tại Đại Lộ Park,

người mà trong 5 năm cố gắng đi tìm cản trở về giới tính

mà khóa chặt những cảm xúc tích cực trong lòng ông ta.

Nhưng hóa ra không có cản trở nào cả.

Hóa ra là...Len lớn lên tại Long Island

ông ấy chơi bóng đá và xem bóng đá, và chơi bài bridge...

Len thuộc về nhóm 5% mà chúng tôi gọi là nhóm khiếm khuyết cảm xúc tích cực.

Câu hỏi là, tại sao Len không hạnh phúc? Và tôi muốn nói rằng không phải thế.

Trái ngược với những gì tâm lý học cho ta biết về 5% dưới cùng

của loài người mà thuộc nhóm khiếm khuyết sự tích cực,

tôi cho rằng Len là một trong những người hạnh phúc nhất tôi biết.

Ông ấy không bị bó buộc trong địa ngục đau khổ

và đó là bởi vì Len, giống như hầu hết các bạn, có khả năng 'phiêu'.

Khi ông ấy đi vào sàn giao dịch chứng khoán Mỹ lúc 9:30 sáng,

thời gian dừng lại cho ông ta. Và nó dừng lại như thế đến khi chuông hết giờ reo.

Khi lá bài đầu tiên được chia,

cho đến khi kết thúc 10 ngày của giải đấu, thời gian dừng lại cho Len.

Và đây chính là điều mà Mike Csikszentmihalyi đã nói,

về cảm giác phiêu, và nó khác với lạc thú ở điểm rất quan trọng.

Thú vui cảm thấy rất rõ: bạn biết nó đang diễn ra. Nó là suy nghĩ và cảm xúc.

Nhưng điều mà Mike đã nói cho các bạn hôm qua, trong khi phiêu, bạn không cảm thấy bất cứ điều gì.

Bạn hòa vào âm nhạc. Thời gian dừng lại.

Bạn tập trung cao độ.

Và đây chính là đặc trưng của một cuộc sống tốt.

Chúng tôi nghĩ rằng có một phương thức tạo ra nó,

và đó là biết được thế mạnh lớn nhất của bạn là gì.

Một lần nữa, có một bài kiểm tra xác thực

về năm điểm mạnh nhất của bạn.

Và khi đó hãy tổ chức lại cuộc sống của bạn để tận dụng chúng một cách tối đa.

Tổ chức lại công việc, tình yêu,

những thú vui, tình bạn, việc nuôi con.

Ví dụ: một người tôi đã làm việc cùng làm nghề đóng gói hàng hóa ở Genuardi.

Ghét công việc đó.

Cô ấy đang làm việc để học nốt đại học.

Thế mạnh của cô ấy là trí thông minh xã hội,

thế nên cô ấy thay đổi việc đóng hàng để khiến việc gặp gỡ cô

trở thành điểm sáng cho một ngày của mỗi khách hàng.

Dĩ nhiên là cô ta đã không thành công trước đó.

Nhưng cô ấy đã sử dụng thế mạnh của bản thân,

thay đổi công việc để tận dụng chúng một cách tối đa.

Thứ mà bạn có được không phải là một khuôn mặt hớn hở.

Bạn không trông như Debbie Reynolds.

Bạn không cười đùa nhiều. Thứ bạn đạt được là sự miệt mài với công việc.

Đó là cách thứ hai. Cách thứ nhất là cảm xúc tích cực.

Cách thứ hai là cảm giác hạnh phúc tuôn trào.

Và thứ ba là ý nghĩa.

Đây là niềm hạnh phúc được tôn trọng nhất từ xưa đến nay.

Ý nghĩa ở khái niệm này bao gồm -- rất giống như dòng cảm xúc tuôn trào,

bao gồm việc ý thức rõ những thế mạnh của bản thân và sử dụng chúng

để đi theo cũng như phục vụ một điều gì đó lớn lao hơn bản thân.

Tôi đã đề cập rằng với cả ba loại cuộc sống, cuộc sống lạc thú,

cuộc sống tốt, và cuộc sống ý nghĩa, mọi người tự hỏi,

liệu những điều đó có thay đổi cuộc sống của chúng ta một cách lâu dài không?

Và câu trả lời dường như là có. Tôi sẽ cho các bạn xem một số nghiên cứu ví dụ.

Chúng được thực hiện rất nghiêm ngặt.

Chúng được thực hiện giống như cách mà chúng ta thử nghiệm thuốc xem loại nào thực sự hiệu quả.

Vậy là chúng tôi thực hành các bài tập ngẫu nhiên, có sử dụng giả nghiệm đối chứng,

những nghiên cứu dài hạn về các phương pháp khác nhau.

Và để thử nghiệm những phương pháp mà chúng tôi thấy có hiệu quả,

chúng tôi dạy cho mọi người về cuộc sống lạc thú,

làm thế nào để có nhiều thú vui hơn trong cuộc sống,

một trong những bài tập của bạn là sử dụng kỹ năng tập trung, kỹ năng thưởng thức,

và sắp xếp một ngày tuyệt vời cho mình.

Thứ Bảy tới hãy dành cả ngày để lên kế hoạch cho một ngày tuyệt vời,

sử dụng kỹ năng thưởng thức và tập trung để tăng cường các lạc thú đó.

Và chúng tôi có thể chứng minh rằng cách đó thực sự khiến cuộc sống thêm hạnh phúc.

Chuyến thăm của lòng biết ơn. Tôi muốn tất cả các bạn cùng làm với tôi ngay bây giờ, nếu các bạn muốn.

Hãy nhắm mắt lại.

Tôi muốn bạn nhớ đến một người, người đó đã làm một việc vô cùng quan trọng

mà thay đổi cuộc sống của bạn theo hướng tốt đẹp hơn,

và người đó bạn chưa bao giờ cảm ơn đúng cách.

Người đó phải còn sống. OK.

Giờ thì, được rồi, các bạn có thể mở mắt.

Hi vọng ai cũng có một người như thế.

Bài tập của bạn khi đang học về chuyến thăm của lòng biết ơn

đó là viết một đoạn văn 300 từ cho người đó,

gọi điện thoại cho họ ở Phoenix,

hỏi xem bạn có đến thăm được không, đừng nói tại sao, đến trước cửa nhà họ,

đọc đoạn văn đó -- bất cứ ai cũng sẽ khóc khi điều này diễn ra --

và khi chúng tôi kiểm tra lại những người đó sau một tuần, một tháng,

ba tháng, họ đều hạnh phúc hơn và bớt chán nản.

Một ví dụ khác là 'cuộc hẹn hò ưu điểm', trong đó chúng tôi để các cặp đôi

tìm ra điểm mạnh nhất của mình dựa trên bài kiểm tra ưu điểm,

và sau đó lên kế hoạch cho một buổi tối mà cả hai đều có thể tận dụng ưu điểm của mình,

và chúng tôi nhận thấy đây là một cách củng cố quan hệ.

Và 'vui đùa' hay 'hoạt động từ thiện'.

Tôi rất phấn khởi khi được ở trong một nhóm như thế này,

với rất nhiều trong số các bạn đã cống hiến cuộc đời cho việc từ thiện.

Những sinh viên và đồng nghiệp của tôi vẫn chưa phát hiện ra điều đó,

nên chúng tôi yêu cầu người khác làm một số việc từ thiện

và một số trò vui đùa, để đối chiếu chúng với nhau.

Các bạn sẽ thấy là khi mình chơi đùa,

niềm vui chỉ là tức thời mà thôi.

Khi bạn làm việc thiện để giúp đỡ người khác, nó sẽ kéo dài và tồn tại mãi.

Đó là những ví dụ về các biện pháp tích cực.

Trước khi đi đến kết thúc tôi muốn nói rằng

chúng tôi quan tâm đến mức độ thỏa mãn với cuộc sống của mọi người,

và đó chính là điều các bạn hướng tới. Và đó chính là số liệu đích của chúng tôi.

Chúng tôi hỏi câu hỏi này giống như biểu thức chung cho cả ba lối sống,

bạn thỏa mãn với cuộc sống của mình đến đâu?

Chúng tôi hỏi rằng -- và chúng tôi đã làm việc này trong 15 lần điều tra phản hồi trên hàng nghìn người --

rằng việc đi tìm những thú vui,

tìm kiếm những cảm xúc tích cực, một cuộc sống đầy lạc thú,

tìm kiếm sự gắn bó,

và tìm kiếm ý nghĩa, chúng đóng góp cho sự thỏa mãn với cuộc sống như thế nào?

Và kết quả đã khiến chúng tôi sửng sốt, trái ngược với những gì chúng tôi đã nghĩ.

Hóa ra những lạc thú gần như không đóng góp cho sự thỏa mãn với cuộc sống.

Sự tìm kiếm ý nghĩa ảnh hưởng mạnh mẽ nhất.

Sự tìm kiếm gắn bó cũng rất mạnh.

Những lạc thú chỉ thêm vào khi bạn đã có cả sự gắn bó

và ý nghĩa, khi đó chúng giống như kem phủ và trái sơ-ri.

Điều đó nói lên trong cuộc sống đầy đủ, tổng sẽ lớn hơn những phần riêng biệt khi bạn có cả ba.

Ngược lại, nếu bạn không có gì,

một cuộc sống vô vị, tổng sẽ nhỏ hơn các phần cộng lại.

Và điều chúng tôi đang muốn hỏi đó là

liệu rằng sức khỏe, bệnh tật

tuổi thọ và hiệu quả lao động có quan hệ với nhau một cách tương tự hay không?

Nói cách khác, trong một thể thống nhất,

liệu hiệu quả lao động có là một hàm số của cảm xúc tích cực, sự gắn bó và ý nghĩa?

Liệu sức khỏe có phụ thuộc vào sự gắn bó tích cực,

vào những lạc thú, và ý nghĩa trong cuộc sống?

Và có lý do để cho rằng câu trả lời cho cả hai câu hỏi là có.

Chris có nói rằng diễn giả trước có cơ hội để đưa những điều anh đã được nghe vào bài nói,

và sự kiện này thật sự rất tuyệt vời đối với tôi. Tôi chưa bao giờ được tham dự một hội thảo như thế này.

Tôi chưa bao giờ thấy những diễn giả vượt qua giới hạn bản thân đến thế,

và đó là một trong những điều đáng ghi nhận.

Nhưng tôi cho rằng những vấn đề của tâm lý học dường như cũng song song

với những vấn đề của công nghệ, giải trí và thiết kết như sau.

Chúng ta đều biết rằng công nghệ, giải trí và thiết kế

đã và có thể bị lạm dụng cho những mục đích phá hoại.

Chúng ta đều biết rằng công nghệ, giải trí và thiết kế

có thể được sử dụng để giảm nhẹ khó khăn.

Và tiện đây, sự khác nhau giữa giảm nhẹ đau khổ

và tạo ra hạnh phúc là vô cùng quan trọng.

Tôi đã từng nghĩ, khi tôi mới làm điều trị viên 30 năm trước,

rằng nếu tôi làm đủ tốt để khiến ai đó không còn trầm cảm,

không còn lo âu, không còn giận dữ, tôi sẽ có thể khiến họ hạnh phúc.

Và tôi chưa bao giờ làm được như vậy. Tôi nghiệm ra điều tốt nhất anh có thể làm là đưa về số 0.

Nhưng thế là trống rỗng.

Và hóa ra những kỹ năng để đạt được hạnh phúc, những kỹ năng để đạt được một cuộc sống tốt đẹp,

những kỹ năng để đạt được sự gắn bó, ý nghĩa cuộc sống,

chúng không giống những kỹ năng để giảm bớt đau khổ.

Và điều tương tự tôi tin rằng cũng đúng với

công nghệ, giải trí và thiết kế.

Đó là, ba nhân tố chi phối thế giới này có khả năng

đem lại thêm hạnh phúc, thêm cảm xúc tích cực,

và đó vẫn là mục đích chính của chúng trước nay.

Nhưng một khi các bạn nghĩ về những yếu tố tạo nên hạnh phúc như tôi làm,

không chỉ có cảm xúc tích cực -- thế vẫn chưa đủ --

còn có sự gắn bó, còn có ý nghĩa trong cuộc sống.

Như Lauralee đã nói với chúng ta,

thiết kế, và tôi tin rằng cả giải trí và công nghệ nữa,

có thể tăng thêm sự gắn bó ý nghĩa trong cuộc sống.

Vậy kết luận lại, lý do thứ 11 để lạc quan,

bên cạnh để chờ thang máy lên vũ trụ,

đó là tôi cho rằng với công nghệ, giải trí và thiết kế,

chúng ta có thể thực sự tăng thêm

hạnh phúc cho nhân loại trên hành tinh này.

Và nếu công nghệ, trong một hai thập niên nữa, có thể tăng thêm cuộc sống vui vẻ,

cuộc sống tốt và cuộc sống ý nghĩa, mọi việc sẽ tốt đẹp đủ cho chúng ta.

Nếu giải trí có thể đi theo hướng tăng thêm cảm xúc tích cực,

ý nghĩa, niềm hân hoan, mọi việc sẽ tốt đẹp đủ cho chúng ta.

Và nếu thiết kết có thể đem lại thêm cảm xúc tích cực,

sự hân hoan, cảm giác phiêu diêu và ý nghĩa trong cuộc sống,

mọi việc chúng ta đang cùng làm bây giờ sẽ trở nên tốt đẹp. Cảm ơn các bạn.

(Vỗ tay)