< Return to Video

Жаңалық ашуға кітаптар қалай көмектеседі

  • 0:01 - 0:03
    Гимнаст болу үшін
    Қытайдың Хунан жерінде
  • 0:03 - 0:07
    70-жылдары 2 жыл бойы жаттықтым.
  • 0:07 - 0:10
    Бірінші сыныпта мемлекет мені
  • 0:10 - 0:12
    қазына есебінен атлеттер
    мектебіне ауыстыруды
  • 0:12 - 0:14
    құп көрді.
    Бірақ қайсар анам оған көнбеді.
  • 0:14 - 0:17
    Әке-шешем өздері секілді
    инженер болғанымды қалады.
  • 0:17 - 0:19
    "Мәдениет төңкерісін"
    көрген олар
  • 0:19 - 0:21
    бақытқа бастаушы
    жалғыз жол бар деп білетін.
  • 0:21 - 0:23
    Ол - қауіпсіз
  • 0:23 - 0:27
    әрі жоғары жалақы жұмыс.
  • 0:27 - 0:30
    Оның маған ұнау-ұнамауы маңызды да емес.
  • 0:30 - 0:33
    Бірақ Қытай операсының әншісі
    болуды армандадым.
  • 0:33 - 0:38
    Міне, күйсандықта ойнауды қиялдап отырмын.
  • 0:38 - 0:42
    Опера әншісі болу үшін ерте жастан бастап
  • 0:42 - 0:44
    шұғылдану керек.
    Опера мектебіне түсу үшін
  • 0:44 - 0:45
    қолдан келгеннің бәрін жасадым
  • 0:45 - 0:48
    Мектеп директоры мен
    радиохабар жүргізушісіне
  • 0:48 - 0:51
    арнайы хат жаздым.
    Бірақ ойымды ұнатпады.
  • 0:51 - 0:53
    Тіпті үлкендер менің
    құлшынысыма мән бермеді де.
  • 0:53 - 0:57
    Тек достарымнан ғана қолдау таптым,
    алайда олар да мен секілді
  • 0:57 - 1:00
    шарасыз балалар еді. Сонымен,
    15-ке толғанда бәрінен
  • 1:00 - 1:03
    құр қалғанымды түсіндім.
  • 1:03 - 1:06
    Асқақ арманым
  • 1:06 - 1:12
    келмеске кетті.
  • 1:12 - 1:15
    Мен қалған өмірімдегі екінші орында тұрған
  • 1:15 - 1:18
    бақыттың алға шығып
  • 1:18 - 1:20
    кетуінен қорықтым.
  • 1:20 - 1:22
    Бірақ бұл әділетсіздік қой!
  • 1:22 - 1:25
    Басқа бір әуестік табам деп шештім.
  • 1:25 - 1:29
    Жанымда мені үйрететін ешкім жоқ.
    Жақсы!
  • 1:29 - 1:31
    Мен кітаптарға сүйендім.
  • 1:31 - 1:34
    Ата-ана тәрбиесіндегі
  • 1:34 - 1:37
    бос кеңістікті қаламгерлер мен
  • 1:37 - 1:42
    әншілердің отбасы мүшелері жазған
    кітаптармен толтыруға тырыстым.
  • 1:42 - 1:45
    («Фу Лэй отбасылық жазбалары").
    Тәуелсіз әйел рөлін таптым.
  • 1:45 - 1:49
    Күңзілік дәстүр бойсұнуды талап ететін.
    ("Джейн Эйр»).
  • 1:49 - 1:53
    Ал мына кітап пысықтыққа үйретті.
    ("Көтерме бағамен арзанырақ)
  • 1:53 - 1:57
    Осы шығарманы оқығаннан кейін
  • 1:57 - 1:59
    шетелде білім алуға құмарттым
    (Эхо Чжань). (авторы Нан Хуайжинь)
  • 1:59 - 2:02
    1995 жылы АҚШ-қа келдім.
    Иә, ең алғаш
  • 2:02 - 2:05
    қандай кітаптар оқыдым?
  • 2:05 - 2:08
    Әрине, Қытайда
    тыйым салынған кітаптарды.
  • 2:08 - 2:12
    "The good Earth" - қытайлық шаруа
    өмірі туралы кітап.
  • 2:12 - 2:16
    Насихат үшін ыңғайсыздау ғой.
  • 2:16 - 2:20
    Інжіл қызық кітап, бірақ бір сарынды.
  • 2:20 - 2:22
    (Күлкі)
  • 2:22 - 2:26
    Бұл жайлы кейін айтармыз.
  • 2:26 - 2:29
    Дегенмен, "Бесінші уағыз" маған кей
    нәрселерді түсіну үшін көмектесті.
  • 2:29 - 2:32
    "Әке-шешеңді қадірле!".
  • 2:32 - 2:35
    "Қадірлеу" "бағыну" дегенге ұқсамайды ғой.
    Бұл одан да жақсы.
  • 2:35 - 2:37
    Бұл маған өзіңді кінәлі сезіну
    деген
  • 2:37 - 2:39
    күңзілік тұзақтан шығуға
  • 2:39 - 2:41
    және ата-анаммен қарым-қатынасымды
  • 2:41 - 2:46
    қайта бастауға көмектесті.
    Жаңа мәдениетпен танысу
  • 2:46 - 2:49
    маған салыстыра оқу
    деген әдемі әдет сыйлады.
  • 2:49 - 2:51
    Соның арқасында көп нәрсені білдім.
  • 2:51 - 2:52
    Мысалы, маған әлемнің мына картасы
  • 2:52 - 2:57
    басында қызық боп көрінген.
  • 2:57 - 3:02
    Себебі қытай оқушылары әлемге солай
    қарауға үйренген.
  • 3:02 - 3:04
    Менің санама Қытай әлемнің
  • 3:04 - 3:07
    қақ ортасында емес
    деген ой кіріп те шықпапты.
  • 3:07 - 3:11
    Карта әлдекімнің көзқарасын танытады.
  • 3:11 - 3:13
    Әрине, салыстырып оқу жаңалық емес.
  • 3:13 - 3:17
    Бұл академиялық орта үшін қалыпты дағды.
  • 3:17 - 3:18
    Салыстырмалы теология мен
  • 3:18 - 3:22
    әдебиеттану салаларында да бар.
  • 3:22 - 3:24
    Салыстыру мен қарсы қою ғалымдарға
  • 3:24 - 3:27
    оны терең тануға жол ашады.
  • 3:27 - 3:29
    Егер ғылымда бұл бар болса, неге оны
  • 3:29 - 3:33
    күнделікті өмірде де қолданып көрмеске
    деп ойладым.
  • 3:33 - 3:36
    Сонымен, мен кітаптарды жұп-жұбымен оқи
    бастадым.
  • 3:36 - 3:38
    Олар адамдар жайлы
  • 3:38 - 3:38
    У.Айзексонның
  • 3:38 - 3:41
    "Бенджамин Франклині". Д.Маккалоның
  • 3:41 - 3:44
    "Джон Адамсы" т.б.
  • 3:44 - 3:45
    Кэтрин Грэм. "Тұлға тарихы»,
  • 3:45 - 3:49
    Элис Шредер. "Уоррен Баффет және өмірлік
    бизнес". Сондай-ақ мен әртүрлі жанрдағы
  • 3:49 - 3:51
    ұқсас сюжеттерді салыстырамын. Інжіл:
  • 3:51 - 3:55
    Джеймс патша нұсқасы, К.Мурдың "Қозысы"
    немесе Джозеф Кэмбпел
  • 3:55 - 3:58
    жазғандай (Дж.Кэмпбел "Аңыз күші") өзге
    мәдениеттердегі
  • 3:58 - 4:01
    ұқсас сюжеттер. Мысалы, Иса да, Будда да
  • 4:01 - 4:03
    үш арбаудан өткен.
  • 4:03 - 4:05
    Иса экономикалық, саяси және рухани
  • 4:05 - 4:09
    арбаудан өткен.
  • 4:09 - 4:13
    Ал Будда үшін барлық сынақ
  • 4:13 - 4:21
    құмарлық, үрей және қоғамдық парыз секілді
    психологиялық тұрғыда болды. Қызық қой.
  • 4:21 - 4:24
    Егер сіз шет тілін білсеңіз,
    сүйікті кітабыңызды қос тілде оқу
  • 4:24 - 4:26
    әсерлі болады. Т.Мертон."Чжуанцзу жолы"
  • 4:26 - 4:27
    А. Уотс."Дао - су жолы".
  • 4:27 - 4:31
    Аударманың әлегімен бірге пайдасы да
    көп екен.
  • 4:31 - 4:35
    Мысалы, "бақыт" сөзінің қытай тіліне
    сөзбе-сөз "жылдам қуаныш" деп аударылатыны
  • 4:35 - 4:41
    мені таңғалдырды. Иә!
  • 4:41 - 4:46
    "Келін" сөзі қытай тіліне "жас ана" деп
    аударылады екен.
  • 4:46 - 4:49
    Түһ, шіркін-ай! (Күлкі)
  • 4:49 - 4:55
    Кітаптар маған бұрынғы һәм бүгінгі
    адамдармен байланыс
  • 4:55 - 4:57
    орнатуға жол ашқан алтынкөпір болды.
  • 4:57 - 5:02
    Өзімді ешқашан жалғыз және шарасыз
    сезінбейтінімді білемін!
  • 5:02 - 5:04
    Менің үзілген үміттерім өзгелердікімен
  • 5:04 - 5:07
    салыстырғанда болмашы ғана нәрселер екен.
  • 5:07 - 5:10
    Армандардың орындалуы
  • 5:10 - 5:13
    міндет еместігін түсіндім.
  • 5:13 - 5:17
    Маңыздысы сол,
  • 5:17 - 5:19
    армандар өздерінің қайдан келгендерін,
  • 5:19 - 5:22
    құштарлық қайдан пайда болып, бақыт қайдан
    келетінін
  • 5:22 - 5:26
    көрсетіп тұрады. Тіпті орындалмаған арман
    да бұған көмектесе алады.
  • 5:26 - 5:29
    Кітаптардың арқасында мен осында тұрмын.
  • 5:29 - 5:32
    Бақытыма орай, биік мақсат пен нақты
    жоспарға сай қай өмір сүріп жатырмын!
  • 5:32 - 5:34
    Әрқашан.
  • 5:34 - 5:38
    Кітаптар сіздермен бірге болсын!
  • 5:38 - 5:39
    Рақмет.
  • 5:39 - 5:41
    (Қол соғу)
  • 5:41 - 5:44
    Рақмет сіздерге.
    (Қол соғу)
  • 5:44 - 5:50
    Рақмет сіздерге.
    (Қол соғу)
Title:
Жаңалық ашуға кітаптар қалай көмектеседі
Speaker:
Лиза Бу
Description:

Көкейтесті арманың орындалмаса не істейсің? Лиза Бу АҚШ-тағы жаңа өмірге үйрене жүріп, дүниетанымын кеңейту үшін кітаптарға жүгінді. Осы бір кітаптың сиқыры туралы әсерлі оқиғасында Лиза кітап оқуға деген өзінің сырымен бөліседі.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:16
Asqat Yerkimbay approved Kazakh subtitles for How books can open your mind
Asqat Yerkimbay edited Kazakh subtitles for How books can open your mind
Asqat Yerkimbay edited Kazakh subtitles for How books can open your mind
Asqat Yerkimbay edited Kazakh subtitles for How books can open your mind
Ainur Akhmetova accepted Kazakh subtitles for How books can open your mind
Ainur Akhmetova edited Kazakh subtitles for How books can open your mind
Ainur Akhmetova edited Kazakh subtitles for How books can open your mind
Meruyert Telbaeva edited Kazakh subtitles for How books can open your mind
Show all

Kazakh subtitles

Revisions