< Return to Video

Seeds of Freedom

  • 0:01 - 0:06
    Włóż ręce w ziemie, i posłuchaj mojej opowieści,
  • 0:06 - 0:12
    poczuj bawełnę, pszenicę i kukurydzę, bogactwa i chwałę,
  • 0:12 - 0:16
    poczuj pot i trud tych, którzy pracowali przede mną,
  • 0:16 - 0:20
    włóż swoją rękę w ziemie.
  • 0:26 - 0:33
    [Jeremy Irons] Światowe rolnictwo zmieniło się bardziej w ciągu naszego życia niż w ostatnich 10,000 lat.
  • 0:34 - 0:38
    Ale jak z każdą zmianą, pojawiły się konflikty interesów
  • 0:39 - 0:44
    NIgdzie ten konfikt nie jest bardziej przejmujący niż w historii nasion.
  • 0:44 - 0:49
    W tym filmie pokażemy jak nasiono zmieniło się w rolnictwie i w naszej kulturze,
  • 0:49 - 0:58
    ze świętej cząstki, i dawcy życia; do potężnego towaru, wykorzystanego w celu zmonopolizywonia globalnego systemu produkcji żywności.
  • 0:59 - 1:03
    Ten konfilkt pomiędzy rolnictwem a biznesem, pomiędzy wiedzą a kontrolą,
  • 1:03 - 1:10
    prawdą a propagandą, jest kluczowy w opowieści o nasionach.
  • 1:11 - 1:15
    [Vandana Shiva] Kiedy korporacja zaczyna zbierać tantiemy za każde nasiono
  • 1:15 - 1:22
    narzuca też rośliny modyfikowane genetycznie, zastępując rodzime gatunki , które rolnicy i chłopi uprawiali przez tysiąclecia.
  • 1:22 - 1:24
    [Melaku Worede] Nie wiemy co jest w ich ekosystemie.
  • 1:24 - 1:27
    Nie wiemy co się w nim znajduje.
  • 1:27 - 1:29
    [Zac Goldmsith] Nie ma to nic wspólnego z wyżywieniem ludzkości.
  • 1:29 - 1:32
    Nie ma też nic wspólnego z rozwiązywaniem niektórych z tych ogromnych problemów, przed którymi dziś stoimy.
  • 1:32 - 1:35
    Chodzi o kontrolę sektora spożywczego - gospodarki żywnościowej.
  • 1:38 - 1:46
    [NASIONA WOLNOŚCI]
  • 2:03 - 2:10
    [EWOLUCJA RÓŻNORODNOŚCI]
  • 2:15 - 2:18
    [Jeremy] Rozpoczynamy historię nasion, tysiące lat temu,
  • 2:18 - 2:24
    w czasie, gdy Ziemia była pokryta odmiennymi wspólnotami, odizolowanymi przez góry, morza i pustynie.
  • 2:25 - 2:30
    Olbrzymia różnorodność kultur, tradycji i języków rozwinęła się na naszej planecie,
  • 2:30 - 2:34
    adaptując się do wielu różnych klimatów i ekosystemów.
  • 2:35 - 2:39
    Przez tysiąclecia poszczególne społeczeństwa wypracowały różne idee,
  • 2:39 - 2:45
    kosmologie, zwyczaje i rytuały; tworząc rozległe fundamenty bioróżnorodności.
  • 2:47 - 2:52
    Dziś nadal istnieją społeczności na świecie, które dają nam wgląd w praojcowska przeszłość.
  • 2:54 - 2:58
    [Vandana Shiva] Wszystkie tradycyjne kultury są oparte na
  • 2:58 - 3:02
    zrozumieniu, że najważniejszym powodem dla którego jesteśmy tu, na ZIemi,
  • 3:02 - 3:06
    jest by odegrać rolę w utrzymaniu życia w różnorodności.
  • 3:07 - 3:09
    Ponieważ nasiona zawierą życie,
  • 3:10 - 3:16
    są kluczowym elementem reprodukcji życia.
  • 3:17 - 3:22
    więc jeśli przyjrzysz sie rytuałom w Indiach, w Afryce, w Ameryce Łacińskiej,
  • 3:23 - 3:25
    nasiona są w ich centrum.
  • 3:26 - 3:28
    [Muhammed & Alyalnesh] Nasiona są naszym życiem...
  • 3:31 - 3:35
    Nasze utrzymanie od nich zależy...
  • 3:36 - 3:45
    [Chief of Vhutanda] Sadzimy nasiona by przywitać nowe życie.
  • 3:45 - 3:49
    Kiedy chłopiec staje się mężczyzną, obsypujemy go ziarnem.
  • 3:50 - 3:55
    I kiedy ktoś umiera, sadzimy nasiona na ich grobach.
  • 3:56 - 4:01
    [Kaguna] Nasiona nie są tylko dla jedzenia...
  • 4:03 - 4:07
    Mają duchowe znaczenie...
  • 4:07 - 4:13
    Używamy ich podczas rytuałów.
  • 4:26 - 4:31
    [Jeremy Irons] Gdy nasi przodkowie urozmaicali swoją kulturę, w ten sam sposób zróżnicowali swoje nasiona, a więc i ich uprawy.
  • 4:32 - 4:36
    Długo przedtym jak Darwin opisał teorię ewolucji przez naturalną selekcję,
  • 4:36 - 4:40
    mężczyźni i kobiety na całym swiecie stosowali ten sam proces:
  • 4:41 - 4:45
    wysiewając nasiona najlepiej przystosowane do konkretnego środowiska
  • 4:45 - 4:49
    i w ten sposób stając się częścią procesu ewolucyjnej zmiany.
  • 4:50 - 4:53
    W centrum tej zmiany było nasiono
  • 4:53 - 4:56
    które każdego roku mogło być ponownie zebrane,
  • 4:56 - 4:59
    przechowane, udostępnione i skrzyżowane.
  • 5:00 - 5:04
    Jesteśmy spadkobiercami bogatej globalnej bioróżnorodności.
  • 5:05 - 5:13
    [Vandhana Shiva] Im bliżej poznajemy nasiona i bioróżnorodność, tym bardziej zdajemy sobie sprawę, że poziom inteligencji - w samym ziarnie -
  • 5:13 - 5:17
    i w hodowli, wykonywanej przez farmerów we współpracy z nasionami,
  • 5:17 - 5:20
    dały nam nie tylko najwyższy poziom bioróżnorodności,
  • 5:20 - 5:23
    ale również najlepszą jakość jedzenia.
  • 5:23 - 5:25
    Najwyższy poziom odżywienia.
  • 5:27 - 5:30
    [Muhammed] Jedna odmiana to dla nas za mało.
  • 5:31 - 5:34
    Jeśli stracimy bioróżnorodnością, jesteśmy zgubieni.
  • 5:34 - 5:37
    Rolnicy rozmnażają nasiona dla żywotności.
  • 5:37 - 5:40
    A zatem robią to dla kooperacji i porozumień.
  • 5:40 - 5:42
    Nie uprawiają jednej rośliny.
  • 5:43 - 5:45
    Wiedzą, że muszą mieć różne rośliny ponieważ klimat się zmienia.
  • 5:45 - 5:49
    Ponieważ potrzeby żywieniowe są rozmaite.
  • 5:51 - 5:55
    [Liz Hosken] Produkcja jedzenia w rdzennych kulturach, przez większość historii człowieka,
  • 5:55 - 6:00
    była skupiona na pogłębianiu różnorodności biologicznej.
  • 6:21 - 6:27
    [DROGA DO PRZEMYSŁU]
  • 6:34 - 6:39
    Na przełomie XX wieku, rolnictwo zaczęło polegać na technologii
  • 6:39 - 6:43
    zmuszając ludzi do emigrowania do miast,
  • 6:43 - 6:48
    ponieważ tradycyjne umiejętności i praca były stopniowo zastępowane przez nowoczesne maszyny.
  • 6:48 - 6:51
    Ale kiedy Europa była uwikłana w 2 wojny światowe,
  • 6:51 - 6:56
    chemikalia produkowane dla działań wojennych miały na zawsze zmienić oblicze rolnictwa.
  • 6:57 - 7:03
    Kiedy świat był pogrążony w konflikcie, nowe chemikalia zaczęły być produkowane w dużych ilościach.
  • 7:03 - 7:07
    I gdy pokój powrócił, firmy produkujące te substancje chemiczne
  • 7:07 - 7:11
    potrzebowały utworzyć alternatywne rynki zbytu dla swoich produktów.
  • 7:12 - 7:20
    Dokonując drobnych zmian, materiały wybuchowe oraz środki paralityczno-nerwowe zostały wpisane jako nawozy i pestycydy,
  • 7:21 - 7:25
    i rolnictwo agrochemiczne zaczęło być stosowane na całym świecie
  • 7:26 - 7:31
    [Muhammed i żona] Dziś wszystko się zmieniło...
  • 7:33 - 7:36
    Nasza gleba wymaga żywności...
  • 7:36 - 7:41
    Potrzebuje szeregu różnych produktów spożywczych.
  • 7:41 - 7:45
    Nasi przodkowie nigdy nie potrzebowali tych substancji chemicznych.
  • 7:46 - 7:48
    [Malaku Worede] Teraz importuje się wiele tych substancji
  • 7:49 - 7:53
    a potrzeby wciąż rosną – to nie jest statyczne,
  • 7:54 - 7:56
    i te potrzeby nigdy się nie kończą.
  • 7:56 - 8:02
    W pewnym momencie gleba zaczęła erodować, zużywać się...
  • 8:02 - 8:05
    Mówimy, że stały się one "uzależnione od narkotyków".
  • 8:06 - 8:09
    Stały się zależne od tych nawozów.
  • 8:09 - 8:12
    Jeśli zdecydujesz użyć nawozów jeden sezon...
  • 8:14 - 8:18
    W następnym, musisz ponownie użyc tego nawozu. Nie ma już wyboru.
  • 8:33 - 8:37
    [Jeremy Irons] Kiedy gospodarstwa rolne się zmechanizowały i zużycie nawozów wzrosło,
  • 8:37 - 8:40
    historia nasion miała również się zmienić.
  • 8:42 - 8:45
    Naturalny cykl zachowywania i udostępniania nasion,
  • 8:45 - 8:47
    który trzymał sprawy czysto biznesowe na odległość,
  • 8:47 - 8:51
    został zakwestionowany, przez przełom w hodowli nasion:
  • 8:51 - 8:53
    Nowe nasiona hybrydowe
  • 8:53 - 9:00
    krzyżówki dwóch roślin; wyprodukowały genetycznie bogate nasiona w pierwszej generacji
  • 9:01 - 9:06
    które szybko tracą witalność w drugim i trzecim sezonie.
  • 9:06 - 9:09
    Ten naturalny proces rozpadu hybryd,
  • 9:09 - 9:14
    oznacza, że rolnikom nie opłaca się ponownie wysiewać kolejnych nasion.
  • 9:14 - 9:17
    Zamiast tego muszą kupić nowe nasiona każdego sezonu.
  • 9:18 - 9:23
    Pozwoliło to międzynarodowym korporacjom na prywatyzację i kontrole zysków z nasion.
  • 9:24 - 9:30
    W latach 60tych te korporacje zaczęły upowszechniać swoje nasiona na całym swiecie,
  • 9:30 - 9:36
    widząc globalne rolnictwo jako nienaruszony i niezwykle zyskowny rynek,
  • 9:36 - 9:41
    rozpoczęli, w efekcie, prywatyzować światowy system żywności.
  • 9:41 - 9:46
    Rolnicy z całego świata zaczęli masowo porzucać tradycyjne metody upraw,
  • 9:46 - 9:52
    wkupując się w marzenie o większej wydajności, mniejszym nakładzie pracy i większych zyskach.
  • 9:52 - 9:57
    Uprawy monokulturowe na przykład kawy i herbaty zaczęły wypierać rodzime gatunki roślin,
  • 9:57 - 10:01
    a produkcja na własne potrzeby - na której bazowało przetrwanie lokalnych spolecznosci,
  • 10:02 - 10:06
    zostały zastąpione przez uprawy monokulturowe hodowane na eksport.
  • 10:09 - 10:14
    W czasie gdy globalna produkcja żywności wzrastała, rolnicy tradycyjni zostali uwiedzeni przez nowy system.
  • 10:15 - 10:18
    Pomimo dramatycznego wzrostu w kosztach produkcji,
  • 10:19 - 10:25
    wynikających z kosztu nasion, nawozów i pestycydów, które trzeba na nowo wykupić na każdy sezon;
  • 10:25 - 10:31
    odkryli, że ich nowe uprawy podlegają kaprysom nieprzewidywalnych międzynarodowych rynków.
  • 10:31 - 10:37
    Rolnicy ci wstąpili w system, który okazał się być mniej elastyczny,
  • 10:37 - 10:41
    mniej zrównoważony, droższy
  • 10:41 - 10:44
    i ostatecznie szkodliwy dla ich przetrwania.
  • 10:45 - 10:49
    [Agnes, Kivaa] Kiedy sadzimy te nowe nasiona...
  • 10:49 - 10:55
    Możemy je sadzić tylko na jeden sezon.
  • 10:55 - 10:59
    W następnym sezonie są bezużyteczne.
  • 10:59 - 11:05
    Nasze tradycyjne uprawy są dobre do jedzenia.
  • 11:05 - 11:09
    Podczas gdy nowoczesne uprawy mogą być eksportowane.
  • 11:09 - 11:13
    Ale nie możemy jeść kawy.
  • 11:13 - 11:21
    [Gathuru Mburu] Jakie mogą być skutki zastąpienia wielu rożnorodnych upraw żwnościowych,
  • 11:21 - 11:25
    przez uprawę jednej rośliny, której nie można zjeść?
  • 11:26 - 11:32
    [Caroline Lucas] Myślę, że poważnym zmartwieniem jest zwiększanie wpływu korporacji na łańcuch nasienniczy.
  • 11:32 - 11:36
    Coraz częściej oznacza to, ze wąskie grono osób
  • 11:36 - 11:40
    ma ogromny wpływ na sposób, w jaki rolnicy uprawiają swoją ziemie.
  • 11:40 - 11:46
    Tradycyjne praktyki przechowywania nasion są zagrożone, a efektem tego jest
  • 11:46 - 11:51
    przedkładanie zysków korporacji nad zdolność rolnika do wyżywienia siebie i swojej społeczności.
  • 11:52 - 12:00
    [Wódz Vhutanda] Są złe konsekwencje tych nowych nasion.
  • 12:00 - 12:05
    Musisz je kupić...
  • 12:05 - 12:12
    I nie możesz ich przechować, bo zgniją.
  • 12:12 - 12:16
    Zaoszczędzilibyśmy pieniądze wracając do dawnych nasion.
  • 12:22 - 12:27
    [Narrator] Elementy łączą się w dwa przeplatające się łańcuchy,
  • 12:27 - 12:31
    tworząc strukturę, jak długie, spiralne schody.
  • 12:31 - 12:35
    I w tej cząsteczce zawarta jest zasadnicza cecha istot żywych.
  • 12:35 - 12:39
    Zdolność do reprodukcji, tworzenia kopii samego siebie.
  • 12:40 - 12:42
    I spośród wszystkich cząsteczek znanych chemii,
  • 12:42 - 12:46
    tylko DNA i jego krewni posiadają tą umiejętność.
  • 12:46 - 12:49
    [KONTROLA NASION]
  • 12:49 - 12:54
    [Jeremy Irons] W 1953 roku Watson i Crick odkryli strukturę podwojonej spirali DNA,
  • 12:54 - 12:58
    otwierając tym samym wrota jednego z najbardziej gwałtownych naukowych postępów.
  • 12:58 - 13:00
    Inżynierii Genetycznej.
  • 13:00 - 13:06
    Możliwość przenoszenia genów pomiędzy komórkami, organizmami i gatunkami,
  • 13:06 - 13:08
    wkrótce okazała się wykonalna.
  • 13:09 - 13:13
    Zastosowania takiej inżynierii w rolnictwie wydawały się nieograniczone.
  • 13:13 - 13:20
    Większe plony, większa odporność na susze, lepszy smak i szybsze dojrzewanie.
  • 13:20 - 13:27
    Ale w czasie rozwijania się tej technologii pojawiła się zacięta debata odnośnie jej etyki.
  • 13:27 - 13:32
    Tymczasem najbardziej znacząca rola tej nowej technologii
  • 13:32 - 13:36
    została zadecydowana nie na polu, lecz w sali sądowej.
  • 13:37 - 13:42
    [Archiwum] "Konstytucja Stanów Zjednoczonych daje Kongresowi moc uchwalania praw odnoszących się do patentów,
  • 13:42 - 13:45
    co daje właścicielowi pewne prawa odnośnie ich wynalazków.
  • 13:46 - 13:56
    Obejmują one prawo do uniemożliwienia osobom postronnym produkcji, używania, sprzedaży lub oferowanie na sprzedaż wynalazku opisanego w patencie."
  • 13:56 - 14:03
    Prawa własności intelektualnej od dawna zapewniały możliwość składania patentów na nowe i sprawdzone technologie.
  • 14:04 - 14:10
    Ale w 1995 roku Światowa Organizacja Handlu zaproponowała radykalną zmianę prawa.
  • 14:11 - 14:18
    Pod naciskiem globalnych korporacji zarządzili, że mikro-organizmy i procesy mikrobiologiczne
  • 14:18 - 14:22
    już istniejące w przyrodzie mogą zostać opatentowane.
  • 14:23 - 14:28
    Pod nowym prawem, nasienie mogło zostać zmodyfikowane genetycznie by zawierać konkretne geny,
  • 14:28 - 14:33
    które mogłyby zostać opatentowane i stać się własnością prywatną.
  • 14:33 - 14:41
    [Vandana Shiva] Jeśli chodzi o nasiona, ta zmiana, prawa własności samego życia,
  • 14:41 - 14:43
    to najbardziej poważne zagrożenie
  • 14:44 - 14:49
    różnorodności nasion, nasion wolności, które są w rękach rolników.
  • 14:49 - 14:56
    [Jeremy Irons] Rok później agro-chemiczny gigant Monstanto stworzył pierwsze uprawy GM w Ameryce:
  • 14:56 - 15:02
    soi "RoundUp Ready" , po której szybko pojawiły się GM kukurydza i rzepak.
  • 15:03 - 15:07
    Zmodyfikowane nasiona zawierały pojedynczą szlachetną cechę,
  • 15:08 - 15:14
    zostały zaprojektowane, by być odporne na efekty herbicydu RoundUp,
  • 15:15 - 15:19
    Najlepiej sprzedającego się herbicydu Monstanto od lat 80-tych.
  • 15:19 - 15:23
    [Vandana Shiva] Umieszczenie genu odporności na herbicyd
  • 15:23 - 15:29
    to stworzenie monopolu na ten środek, tak jak na nasienie, które jest od niego zależne.
  • 15:29 - 15:32
    [John Vidal] To są przede wszystkim firmy chemiczne, a później dopiero firmy nasiennicze.
  • 15:32 - 15:37
    To jest ich... Jeśli możesz kontrolować nasiona, kontrolujesz zyski z uprawy żywności.
  • 15:38 - 15:41
    [Zac Goldsmith] Tworzysz monopol, gdzie dostarczasz nasiona,
  • 15:41 - 15:45
    które są zaprojektowane, by być odporne na pestycydy które są używane na tych nasionach.
  • 15:45 - 15:48
    Efektem końcowym jest widoczny dramatyczny wzrost zużycia pestycydów,
  • 15:48 - 15:51
    co jest jednym z problemów, które GM miało rozwiązać.
  • 15:51 - 15:58
    [Jeremy Irons] Dwadzieścia lat po wprowadzeniu GM na rynek obietnice dawnych badań pozostają niespełnione.
  • 15:58 - 16:03
    Technologia RoundUp Ready dominuje na rynku GM Ameryki.
  • 16:03 - 16:06
    A teraz historia nasienia powraca do sali sądowej
  • 16:06 - 16:10
    w momencie gdy konsekwencje prawa patentowego stają się jasne dla świata.
  • 16:13 - 16:17
    [Percy Schmeiser] I nigdy nie zapomnę, kiedy wyszliśmy z moją żoną przez frontowe drzwi,
  • 16:17 - 16:26
    odwróciła się i powiedziała "Boga proszę, żebyśmy mieli dach nad głową gdy dzisiaj wrócimy do domu"
  • 16:26 - 16:29
    Tak blisko byliśmy utraty wszystkiego.
  • 16:29 - 16:30
    Musieliśmy zaryzykować wszystko
  • 16:31 - 16:35
    i żal mi rolników, którzy nie mieli takiej możliwości
  • 16:35 - 16:38
    a którzy stracili swoje gospodarstwa.
  • 16:39 - 16:46
    [Jeremy Irons] Kanadyjski rolnik Percy Schmeiser uprawiał, rozmnażał i zachowywał nasiona rzepaku przez 50 lat.
  • 16:46 - 16:52
    Jednak w 1998 roku, odkryto, że niektóre z jego nasion zawierają opatentowany gen typu RoundUp.
  • 16:53 - 16:58
    [Percy Schmeiser] Czy to nasiona przywiane wiatrem, czy pyłki niesione przez wiatr, czy pszczoły,
  • 16:58 - 17:02
    Jeśli to się tobie stanie, nie jesteś już właścicielem swoich nasion, swoich roślin
  • 17:02 - 17:06
    natychmiast, zgodnie z prawem patentowym, stają się własnością korporacji.
  • 17:07 - 17:11
    [Jeremy Irons] Percy został postawiony przed Kanadyjskim Sądem Federalnym za naruszenie praw patentowych.
  • 17:11 - 17:15
    W swojej obronie twierdził, że obecność GM była przypadkowa
  • 17:15 - 17:20
    co zostało odrzucone przez sąd i w 2000 roku został uznany za winnego.
  • 17:21 - 17:25
    [Percy Schmeiser] Nie mieli dowodu, że kiedykolwiek pozyskaliśmy lub zakupiliśmy ich nasiona.
  • 17:25 - 17:29
    Ale mówili, że ponieważ nasz sąsiad je uprawiał i skaził nasze pola -
  • 17:29 - 17:30
    nie powinniśmy używać ich nasion.
  • 17:30 - 17:32
    Powinniśmy zdawać sobie sprawę.
  • 17:32 - 17:35
    Tylko, że to jest całkowicie niemożliwe.
  • 17:35 - 17:39
    Nasiono rzepaku czy jest genetycznie zmienione czy tradycyjne
  • 17:39 - 17:42
    wygląda identycznie, chyba że zrobisz badania DNA.
  • 17:43 - 17:50
    [Jeremy Irons] Do tej pory ponad 140 rolników USA było ściganych za naruszenie praw własności intelektualnej.
  • 17:51 - 17:55
    Tysiące innych było przedmiotem śledztw tropiących tzw. "piractwo nasienne".
  • 17:56 - 17:58
    [Henk] Co niby mamy zrobić z nasionami?
  • 17:58 - 18:03
    Nasiona powinny być sadzone, mnożone, używane, dalej dostosowywane, itp itd.
  • 18:03 - 18:06
    Z punktu widzenia korporacji, to jest dokładnie to, co jest zabronione.
  • 18:06 - 18:09
    Korporacje sprzedają nam nasiona albo wydają licencję
  • 18:09 - 18:13
    aby używać nasion w określony sposób. Taki, jaki im pasuje. I kropka.
  • 18:13 - 18:15
    [Liz Hosken] Kontrolując nasiona można kontrolować rolnika.
  • 18:15 - 18:19
    A kontrolując rolnika możesz kontrolować cały system żywności.
  • 18:20 - 18:22
    I to jest dziedzictwo genetyki w rolnictwie.
  • 18:23 - 18:27
    [Jeremy Irons] Dzisiejszy rynek GM rozprzestrzenił się poza Amerykę Północną.
  • 18:27 - 18:33
    Ugruntował się w Argentynie, Paragwaju, Brazylii a także w Indiach.
  • 18:34 - 18:39
    Podczas gdy przemysł biotechnologiczny twierdzi, że zwiększa wydajność plonów i służy poprawie życia,
  • 18:39 - 18:44
    coraz więcej rolników napotyka nowe i nieoczekiwane problemy.
  • 18:45 - 18:49
    W Indiach, w stanie Gujarat, setki tysięcy rolników,
  • 18:49 - 18:52
    namówionych do uprawy genetycznie zmodyfikowanej bawełny BT
  • 18:52 - 18:55
    -rośliny, która produkuje swoje własne pestycydy -
  • 18:55 - 19:00
    odkryło, że po pewnym czasie szkodniki rozwinęły własną odporność na uprawy.
  • 19:01 - 19:07
    Powstanie tych "super szkodników" zmusiło rolników do korzystania z coraz silniejszych pestycydów.
  • 19:08 - 19:14
    [Vandana Shiva] Zamiast zwalczania szkodników i kontrolowania chwastów, otrzymujesz super szkodniki i super chwasty.
  • 19:14 - 19:21
    Tak więc nawet w wąskim zakresie zwalczania chwastów i szkodników ta technologia zawodzi.
  • 19:22 - 19:26
    [Jeremy Irons] Przez rosnące koszty nasion, nawozów i pestycydów,
  • 19:27 - 19:30
    wielu rolników zostało wpędzonych w spiralę zadłużenia.
  • 19:31 - 19:37
    a rozprzestrzeniania się bawełny GMO jest niekiedy wiązane z tragicznym wzrostem samobójstw wśród indyjskich rolników.
  • 19:41 - 19:46
    W Argentynie tysiące drobnych rolników zostało zmuszonych do opuszczenia swojej ziemi,
  • 19:47 - 19:52
    nie będąc w stanie konkurować ekonomicznie z wysoko zmechanizowanymi gospodarstwami monokulturowymi.
  • 19:53 - 19:59
    Wielu ekologicznych rolników odkryło, że niemożliwe jest uniknąć herbicydów RoundUp wwiewanego z sąsiednich pól.
  • 20:00 - 20:04
    w konsekwencji ich uprawy i środki do życia przepadły.
  • 20:04 - 20:11
    W związku z masowym exodusem rolników z ich ziem, bioróżnorodność gospodarstw zmniejszyła się jeszcze bardziej.
  • 20:12 - 20:18
    Tradycyjne uprawy zostały zastąpione. Użycie herbicydów dramatycznie wzrosło.
  • 20:18 - 20:25
    I trudno zdobyta wiedza i praktyki rolnicze są coraz częściej usuwane do lamusa.
  • 20:25 - 20:27
    [Melaku Worede] Z utratą różnorodności tracisz bezpieczeństwo.
  • 20:28 - 20:35
    Bo różnorodność jest synonimem bezpieczeństwa. Oznacza to również poprawę środków do życia.
  • 20:35 - 20:39
    Poprawę odżywienia oraz poprawę podziału pracy.
  • 20:40 - 20:42
    Wszystko to przepadłoby na rzecz jednej rośliny.
  • 20:43 - 20:47
    [Henk Hobbelink] Musimy zdać sobie sprawę, że różnorodność oznacza przetrwanie.
  • 20:48 - 20:51
    Różnorodność oznacza, że jest się w stanie kontynuować uprawy.
  • 20:51 - 20:53
    Być w dalszym ciągu rolnikiem.
  • 20:54 - 21:00
    Myślę, że bardzo ważne jest, aby zdać sobie sprawę, że bez tego nie będziemy po prostu mogli
  • 21:00 - 21:05
    produkować żywności, która jest nam potrzebna, jeśli pozwolimy, że tego rodzaju różnorodność będzie wciąż niszczona.
  • 21:16 - 21:23
    [Jeremy Irons] Za globalnym naciskiem w stronę GMO, i jego pojawieniem się w nowych krajach w Afryce, Azji i Ameryce Południowej,
  • 21:23 - 21:26
    stoi jedna wiadomość, która wsparła ten postęp.
  • 21:27 - 21:34
    Że kraje rozwijające się są ubogie i muszą walczyć o to, by się wyżywić,
  • 21:35 - 21:39
    a GM może zmienić ich unękany los.
  • 21:40 - 21:44
    [Henk Hobbelink] Ci biedni rolnicy, nie są naprawdę wydajni i mają te stare nasiona
  • 21:44 - 21:50
    i muszą stać się bardziej wydajnymi, i wtedy rozwiąże się problem głodu na świecie.
  • 21:50 - 21:54
    Ta wiadomość zupełnie nie jest oparta na faktach.
  • 21:55 - 21:57
    [Kumi Naidoo] Jesteśmy zaniepokojeni głodującymi ludźmi w Afryce.
  • 21:58 - 22:00
    Jesteśmy zaniepokojeni głodującymi w Azji.
  • 22:00 - 22:02
    Powiedzmy wprost:
  • 22:02 - 22:09
    Jest to napędzane przez interesy finansowawe, czystą chęć zysku tych firm.
  • 22:09 - 22:15
    Nie jest to spowodowane żadnym społecznie natchnionym celem.
  • 22:16 - 22:17
    [Zac Goldmsith] Więc to nie ma nic wspólnego z wyżywieniem ludzkości.
  • 22:17 - 22:21
    Nie ma to też nic wspólnego z rozwiązaniem niektórych z tych ogromnych problemów, z którymi mamy dziś do czynienia.
  • 22:21 - 22:24
    Chodzi o kontrolę sektora żywności, gospodarki żywnościowej.
  • 22:25 - 22:30
    [Ramon Herrera] W rzeczywistości chodzi tylko o kontrolę: powstrzymanie rolników
  • 22:30 - 22:33
    od posiadania własnych nasion
  • 22:33 - 22:36
    a jednocześnie...
  • 22:36 - 22:40
    ... zwalczanie niezależnych produkcji żywności.
  • 22:40 - 22:45
    Korporacje chcą kontroli produkcji żywności...
  • 22:45 - 22:47
    .. .w rękach bardzo wąskiego grona.
  • 22:48 - 22:55
    [Vandana Shiva] To dlatego, że inżynieria genetyczna weszła do nas przez dawny przemysł agrochemiczny,
  • 22:56 - 23:00
    który jest zainteresowany utrzymaniem sprzedazy swoich herbicydów i pestycydów
  • 23:00 - 23:05
    ustanawiając jednocześnie monopol na kontrolę nasion
  • 23:05 - 23:11
    Więc o ile chodzi o rolnictwo, inżynieria genetyczna poszła w zupełnie złym kierunku.
  • 23:14 - 23:21
    [Jeremy Irons] Dzisiaj przemysł nasienniczy i agrochemiczny jest pod kontrolą zaledwie kilku kluczowych firm:
  • 23:22 - 23:26
    Korporacji nasion hybrydowych, takich jak Dupont, Syngenta;
  • 23:27 - 23:30
    firm agrochemicznych takich jak Bayer i BASF;
  • 23:31 - 23:34
    i giganta GMO - Monsanto.
  • 23:34 - 23:41
    W ramach tego skoncentrowanego ośrodka władzy leżą nie tylko ogromne zyski z produkcji nasion,
  • 23:42 - 23:45
    ale też podejmowania decyzji i ustalanie agend
  • 23:45 - 23:51
    które to ostatecznie ustanowią o dziedzictwie naszego globalnego systemu rolnictwa.
  • 23:52 - 23:59
    W tej przyszłości, uprawy i różnorodność nasion zostaną wysłane na śmietnik historii
  • 24:00 - 24:04
    Zą cenie, którą dopiero co zaczynamy pojmować
  • 24:07 - 24:10
    [Piosenki] Włóż dłonie w ziemię
  • 24:10 - 24:12
    poczuj trud i smutek
  • 24:12 - 24:15
    w glebie, gdzie zielone chwasty nigdy nie rosną
  • 24:15 - 24:17
    na co pożyczyłem.
  • 24:17 - 24:21
    Kop dalej i powiedz mi gdzie jest moje nasiono na jutro.
  • 24:21 - 24:25
    Włóż dłonie w ziemie
  • 24:25 - 24:27
    [NASIONA NADZIEI]
  • 24:30 - 24:34
    [Jeremy Irons] Przemysł agrochemiczny i biotechnologiczny twierdzi, że ekologiczne rolnictwo na małą skalę,
  • 24:34 - 24:39
    jest zacofane i nieefektywne.
  • 24:40 - 24:45
    Ale rzeczywistość jest taka, że pomimo bezlitosnej presji
  • 24:46 - 24:51
    to ci rolnicy zasilają 70% ludności na świecie.
  • 24:52 - 24:59
    Tradycyjne rolnictwo używa mniej ziemi, mniej wody i mniej zasobów.
  • 25:00 - 25:05
    Uprawiają zdrowe, odżywcze jedzenie i pielęgnują większą różnorodności upraw.
  • 25:06 - 25:10
    Chronią gleby, wodę i ekosystemy.
  • 25:10 - 25:15
    I to oni okazują się bardziej elastyczni w obliczu zmian klimatycznych.
  • 25:15 - 25:22
    To te metody rolnictwa mogą pokazać nam drogę do prawdziwego bezpieczeństwa żywieniowego.
  • 25:23 - 25:30
    [Vandana Shiva] Ekologiczne systemy: miejscowe, bioróżnorodności, są tymi, które naprawdę dostarczają
  • 25:30 - 25:35
    żywności, zdrowia i radości z jedzenia dla lokalnych społeczności.
  • 25:35 - 25:38
    Musimy zdecentralizować nasz system żywności,
  • 25:38 - 25:43
    i jeśli musimy zdecentralizować nasz system żywności, decentralizacja zaopatrzenia w nasiona jest sprawą kluczową.
  • 25:43 - 25:48
    Suwerenność nasion musi stać się kluczowa dla suwerenności żywnościowej.
  • 25:48 - 25:51
    [Norman, Karima] Nie straciliśmy naszych nasion.
  • 25:51 - 25:56
    Problem z którym mamy do czynienia polega na tym, że ich ilość maleje.
  • 25:56 - 26:00
    Nadal możemy je odzyskać.
  • 26:00 - 26:03
    One nadal tutaj są.
  • 26:03 - 26:09
    [Mpathe] Jeżeli nie skorzystamy z tego teraz, bezpowrotnie stracimy nasiona i stracimy przyszłość.
  • 26:10 - 26:13
    Przyszłość wszystkich, przyszłość naszych dzieci.
  • 26:14 - 26:19
    [Liz Hosken] Więc rolnicy na całym świecie łączą się i pracują w imię suwerenności żywieniowej,
  • 26:19 - 26:22
    ludzkiego prawa do produkcji własnej kultury żywienia.
  • 26:23 - 26:31
    [Agnes Kivaa] Kiedy uprawiam moje miejscowe jedzenie...
  • 26:31 - 26:36
    Wiem na pewno, że dokonam zbiorów.
  • 26:36 - 26:40
    I tak, wiem, że moje dzieci będą jadły.
  • 26:43 - 26:50
    [Caroline Lucas] Sądzę, że społeczeństwo nie powinno lekceważyć potencjalnej siły, którą dysponuje, jeśli zdecyduje się jej użyć.
  • 26:51 - 26:55
    Kto by pomyślał że Murdoch i News Corp mogły zostać upokorzone,
  • 26:55 - 26:57
    właściwie przez poczucie oburzenia.
  • 26:59 - 27:03
    Myślę, że jeśli będziemy mieć dużo większą debatę publiczną o tym rodzaju rolnictwa jaki chcemy mieć
  • 27:03 - 27:07
    o praktykach i technikach niektórych z tych dużych korporacji nasienniczych,
  • 27:07 - 27:12
    będziemy mogli osiągnąć ten sam stopień oburzenia i mam nadzieję, w perspektywie długoterminowej,
  • 27:12 - 27:15
    system, który jest lepszy dla ludzi i planety.
  • 27:17 - 27:21
    [Mpathe] Następnie, jeśli spojrzymy na sposób przodków.
  • 27:21 - 27:27
    Znajdziemy rozwiązanie, aby odbudować to, co zostało zniszczone.
  • 27:44 - 27:49
    Narracja: Jeremy Irons ( ͡° ͜ʖ ͡°)
  • 27:49 - 27:52
    Pamiętaj, że oddajesz głos na system żywności za każdym razem, kiedy robisz zakupy
  • 27:52 - 27:58
    Kupuj lokalne, ekologiczne i sezonowe jedzenie i wspieraj lokalnych rolników, targi i niezależne sklepy.
  • 27:58 - 28:02
    Dowiedz się więcej o suwerenności żywnościowej, ruchach i kampaniach do których możesz dołączyć i wesprzeć odwiedzając
  • 28:02 - 28:04
    www.seedsoffreedom.info
  • 28:05 - 28:09
    Na koniec dziękuję za poświęcenie czasu, aby obejrzeć "Nasiona wolności"
  • 28:09 - 28:14
    Teraz proszę o pomoc w sianiu nasion zmian poprzez dzielenie się tym filmem ;) Like now!
  • 28:14 - 28:19
    Film: The Gaia Foundation & The Afrivan biodiversity network (ABN)
  • 28:19 - 28:21
    We współpracy z:
  • 28:21 - 28:25
    MELCA Etiopii, GRAIN International & Navdanya International
  • 28:26 - 28:29
    Specjalne podziękowania dla:
  • 28:29 - 28:38
    Dr Melaku Worrede, Dr Vandana Shiva, Coraline Lucas MO, Zac Goldsmith MP, John Vidal, Ramon Herrera, Henk Hobbelink, Liz Hosken, Kumi Naidoo, Percy Schmeiser, Gathuru Mburu, Mpatheleni Makaulule, The Gaia Foundation Team, Florina Tudose, Jason Taylor and the Source Project
  • 28:38 - 28:43
    I specjalne podziękowania dla społeczności rolniczej, która ożywia różnorodność nasion i tradycje by wspomóc bioróżnorodność suwerenność żywnościową
  • 28:43 - 28:51
    wspólnotom Wollo w Etiopii, a szczególnie Mahammed i Ayalnesh, wodzowi Vhutanda Venda Południowej Afryki, Norman z Karimy w Kenii, Józefowi z Kivaa w Kenii, Agnes z Kivaa w Kenii.
  • 28:51 - 28:53
    Dzięki wsparciu:
  • 28:53 - 28:58
    Fundacja Roddick, Funduszu Christensen, Fundacji Swift, Swedbio, Norad
  • 28:58 - 28:59
    Materiały archiwalne:
  • 28:59 - 29:04
    Greenpeace International, Technical Center for Agricultural and Rural Cooperation ACP-EU (CTA), Friends of The Earth International, Prelinger Archive
  • 29:04 - 29:10
    Kamera: Jess Phillimore, Jason Taylor, Damian Prestidge
  • 29:10 - 29:14
    Dodatkowe kamery: Richard Decaillet, Joshua Baker, Jose Maria Noriega
  • 29:14 - 29:19
    Projekt graficzny: Camila Cardenosa
  • 29:19 - 29:24
    Dźwięk: Jay Harris
  • 29:24 - 29:29
    Film: Jess Phillimore
  • 29:29 - 29:33
    Jose Lutzenberger: 1926-2002
  • 29:34 - 29:42
    To już dziesięć lat od kiedy zmarł Jose Lutzenberger, czule znany jako ojciec brazylijskiego ruchu ekologicznego.
  • 29:42 - 29:52
    Dedykujemy ten film dla niekończącej się pasji i determinacji dowiedzenia jak społeczna sprawiedliwość i ekologiczny rozsądek to dwie strony tego samego medalu.
  • 29:55 - 30:02
    "Zdrową cywilizacją może być tylko taka, który harmonizuje i integruje się w całość życia poprawiając ją a nie niszcząc"
  • 30:02 - 30:07
    Jose Lutzenberger
  • 30:07 - 30:13
    2012
Title:
Seeds of Freedom
Description:

A landmark film narrated by Jeremy Irons. Find out more at seedsoffreedom.info

The story of seed has become one of loss, control, dependence and debt.
It's been written by those who want to make vast profit from our food system, no matter what the true cost.
It's time to change the story.

Produced by The Gaia Foundation and the African Biodiversity Network, in collaboration with MELCA Ethiopia, Navdanya International and GRAIN.

Thanks to all those involved in making this film possible.
Produced & Directed by Jess Phillimore
Camera - Jess Phillimore, Jason Taylor, Damian Prestidge.

more » « less
Video Language:
English
Duration:
30:13
Filip Podwinski edited Polish subtitles for Seeds of Freedom
Kajetan Dworski edited Polish subtitles for Seeds of Freedom
Filip Podwinski edited Polish subtitles for Seeds of Freedom
Filip Podwinski edited Polish subtitles for Seeds of Freedom
Kajetan Dworski edited Polish subtitles for Seeds of Freedom
Filip Podwinski edited Polish subtitles for Seeds of Freedom
Filip Podwinski edited Polish subtitles for Seeds of Freedom
Kajetan Dworski edited Polish subtitles for Seeds of Freedom
Show all

Polish subtitles

Revisions