Je bent niet onderworpen aan je emoties -- je brein creëert ze

Kan je naar iemands gezicht kijken en weten wat ze voelen? Ervaart iedereen geluk, verdriet en angst op dezelfde manier? Wat zijn emoties eigenlijk? De laatste 25 jaar heeft professor Lisa Feldman Barrett gelaatsuitdrukkingen in kaart gebracht, breinen gescand en honderden fysiologische studies geanalyseerd om te verstaan wat emoties echt zijn. Zij deelt de resultaten van haar uitvoerig onderzoek -- en legt uit dat we wel eens meer controle over onze emoties zouden kunnen hebben dan we denken.

Mijn labo bevindt zich op ongeveer
anderhalve kilometer

van waar verschillende bommen explodeerden
tijdens de Boston Marathon van 2013.

De overlevende bommenlegger,
Dzhokhar Tsarnaev van Tsjetsjenië,

werd berecht, schuldig bevonden
en ter dood veroordeeld.

Wanneer een jury
een beslissing moet nemen,

kiezen tussen levenslang of de doodstraf,

dan baseren ze hun beslissing
grotendeels op de vraag

of de beschuldigde al dan niet
berouw voelt over wat hij gedaan heeft.

Tsarnaev heeft woorden
van verontschuldiging uitgesproken,

maar wanneer de juryleden
naar zijn gezicht keken,

zagen zij alleen maar
een versteend starende gelaatsuitdrukking.

Tsarnaev is schuldig,
en daar bestaat geen twijfel over.

Hij vermoordde en verminkte
onschuldige mensen.

Ik ben hier niet om dat te betwijfelen.

Ik voel mee met al de mensen
die geleden hebben.

Maar als wetenschapper moet ik u vertellen

dat juryleden nooit en bij niemand

berouw of enige andere emotie
detecteren of kunnen detecteren.

Dat kan ik ook niet, en jullie ook niet,

en dat is omdat emoties
niet zijn wat wij denken.

Emoties worden niet
universeel uitgedrukt en herkend.

Het zijn geen vast ingebouwde
reacties van het brein

die je niet de hand hebt.

Wij hebben de aard van emoties
al heel lang verkeerd begrepen,

en begrijpen wat emoties echt zijn,

heeft belangwekkende gevolgen
voor ieder van ons.

Ik heb de laatste 25 jaar
emoties bestudeerd als wetenschapper,

en in mijn labo hebben wij
menselijke gezichten bestudeerd

door elektrische signalen te meten

die gelaatsspieren doen samentrekken
om gelaatsuitdrukkingen te genereren.

Wij hebben het menselijk lichaam
in emotie grondig bestudeerd.

Wij hebben honderden
fysiologische studies bestudeerd

waarbij duizenden proefpersonen
betrokken waren.

Wij hebben honderden breinen gescand

en hebben alle beeldvormende
studies inzake emoties

van de laatste 20 jaar onderzocht.

En de resultaten van al dat onderzoek
zijn overweldigend consistent.

Misschien voelt het voor jullie aan
alsof jullie emoties vast ingebouwd zijn

en dat ze gewoon op actief springen
en je overkomen,

maar dat doen ze niet.

Je gelooft misschien dat jouw brein
met emotiecircuits uitgerust is,

dat je geboren bent met emotiecircuits,
maar dat klopt niet.

In feite heeft niemand hier in deze zaal
emotiecircuits in zijn brein.

In feite bevat geen enkel brein
op deze planeet emotiecircuits.

Wat zijn emoties dan eigenlijk wel?

Klik je veiligheidsgordel vast, want ...

emoties zijn gissingen.

Het zijn gissingen die je brein
op het moment zelf construeert

door het samenwerken
van miljarden breincellen,

en je hebt meer controle
over die gissingen

dan je misschien denkt.

Indien dat nu bij jou onzinnig overkomt,
of zelfs een beetje waanzinnig,

snap ik dat best, want als ik niet zelf
de bewijzen gezien had,

die tientallen jaren van bewijzen,

dan ben ik er redelijk zeker van
dat ik het ook niet zou geloven.

Maar uiteindelijk is het zo

dat emoties niet van bij onze geboorte
in ons brein ingebouwd zitten.

Ze worden gewoon geconstrueerd.

Als je wilt zien wat ik bedoel,
kijk dan eens hier.

Op dit moment is je brein
als een gek aan het werken.

Je neuronen vuren als een gek signalen af

in een poging om hier meer in te zien
dan louter zwarte en witte vlekken.

Je brein is een heel leven
aan ervaringen aan het doorzoeken,

het maakt duizenden
gissingen tegelijkertijd,

weegt waarschijnlijkheden af,

in een poging om een antwoord
te vinden op de vraag:

"Waar lijkt dit het meest op?"

Niet: "Wat is dit?"

maar: "Waar lijkt dit het meest op
in mijn ervaringen van het verleden?"

En dat alles gebeurt in een oogwenk.

Indien je brein nu nog worstelt
om een goede match te vinden

en je ziet nog altijd
zwarte en witte vlekken,

dan ben je nu in een toestand die we
"experiëntiële blindheid" noemen,

en ik ga je nu genezen van je blindheid.

Dit is voor mij het leukste stukje.
Klaar om jullie te laten genezen?

(Gejoel)

OK, daar gaan we.

(Geroezemoes)

OK.

Velen onder jullie zien nu dus een slang,

en waarom is dat?

Omdat je brein bij het doorzoeken
van vroegere ervaringen

nu nieuwe kennis vindt,

de kennis die van de foto afkomstig is.

En wat echt cool is,

is dat de kennis die je
pas seconden geleden verworven hebt,

een verandering teweegbrengt
in hoe je nu deze vlekken ervaart.

Je brein is dus bezig met het construeren
van een beeld van een slang

waar geen slang aanwezig is,

en dit soort hallucinatie

is wat neurowetenschappers zoals ikzelf
'voorspellingen' noemen.

Voorspellingen zijn in principe
de manier waarop je brein werkt.

Ze zijn de normaalste zaak voor je brein.

Voorspellingen zijn de basis
van elke ervaring die je hebt.

Ze zijn de basis van iedere
actie die je onderneemt.

In feite zijn het voorspellingen

die jullie in staat stellen
om mijn woorden te verstaan

zodra je ze hoort uit mijn ....

Publiek: Mond.
Lisa Feldman Barrett: Mond. Juist.

Voorspellingen zijn primair.

Ze helpen ons om snel en efficiënt
betekenis te geven aan de wereld.

Je brein reageert dus niet op de wereld.

Aan de hand van ervaringen
uit het verleden

voorspelt en construeert je brein

jouw ervaring van de wereld.

De manier waarop wij
emoties zien bij anderen,

is diep geworteld in voorspellingen.

Het voelt voor ons dus alsof we
gewoon naar iemands gezicht kijken

en we gewoon de emotie aflezen
die in hun gelaatsuitdrukking aanwezig is,

zoals we woorden zouden lezen
op een blad papier.

Maar in feite is je brein
onder de motorkap bezig met voorspellen.

Het gebruikt ervaringen van het verleden,
gebaseerd op vergelijkbare situaties,

in een poging om betekenis te creëren.

Je zoekt deze keer echter
geen betekenis in vlekken,

maar je zoekt betekenis
in bewegingen in een gezicht,

zoals een krullende lip
of een fronsende wenkbrauw.

En dat versteend starend gezicht?

Dat zou een meedogenloze
moordenaar kunnen zijn,

maar een versteend starend gezicht
kan ook betekenen

dat iemand stoïsch
zijn nederlaag aanvaardt,

wat in feite is wat
Tsjetsjeense cultuur voorschrijft

voor iemand die zich
in Dzhokhar Tsarnaev's situatie bevindt.

De les hier is dus

dat emoties die je lijkt
te detecteren in andere mensen

eigenlijk deels voortkomen
uit wat er in je eigen hoofd zit.

En dit is de waarheid in de rechtszaal,

maar het geldt ook in de schoolklas,

in de slaapkamer,

en in de raadzaal.

En ik ben bezorgd om het volgende:

technologische bedrijven
die naamloos moeten blijven ...

wel, misschien toch niet.

Je weet wel, Google, Facebook ...

(Gelach)

spenderen miljoenen onderzoeksdollars
om emotiedetectiesystemen te bouwen

en ze stellen daarbij fundamenteel
de verkeerde vraag,

omdat ze proberen emoties te detecteren
in het gezicht en in het lichaam,

maar emoties zitten niet
in je gezicht en lichaam.

Fysieke bewegingen hebben geen
intrinsieke emotionele betekenis.

Wij moeten er een betekenis aan geven.

Een mens of iets anders
moet ze verbinden met de context,

en dat is wat er betekenis aan geeft.

Daarom weten wij dat een glimlach
droefheid kan betekenen

en dat een schreeuw
geluk kan betekenen

en een stoïsch, bewegingsloos gezicht

kan betekenen dat je boze plannen
aan het smeden bent

om je vijand te vernietigen.

Als ik mezelf nu nog niet
in de problemen gebracht heb,

neem ik gewoon nog wat
meer risico door jullie te vertellen

dat de manier waarop je
je eigen emotie ervaart

exact hetzelfde proces volgt.

Je brein is in de grond
bezig met voorspellingen, gissingen,

die het op elk ogenblik construeert

met miljarden neuronen die samenwerken.

Nu is je brein wel zo uitgerust
dat het enkele gevoelens kan voortbrengen,

eenvoudige gevoelens die voortkomen
uit de fysiologie van je lichaam.

Wanneer je geboren wordt,

kan je dus gevoelens produceren
zoals kalmte en agitatie,

opwinding, comfortabele
en oncomfortabele gevoelens.

Maar deze eenvoudige gevoelens
zijn geen emoties.

Ze vergezellen je in feite
op ieder wakker moment van je leven.

Het zijn eenvoudige samenvattingen

van wat er binnenin je lichaam gebeurt,

zoiets als een barometer.

Maar ze beschikken
over heel weinig detail

en je hebt dat detail wel nodig
om te weten wat je moet doen:

wat je moet doen met die gevoelens?

En hoe geeft je brein je
dat niveau van detail?

Wel, dat is wat voorspellingen zijn.

Voorspellingen verbinden
de gewaarwordingen in je lichaam

die je deze eenvoudige gevoelens geven,

met wat er rondom je gebeurt in de wereld,

zodat je weet wat je moet doen.

En soms,

soms zijn die constructies emoties.

Als je bijvoorbeeld
bij een bakker zou binnenwandelen,

dan zou je brein mogelijk kunnen
voorspellen dat je in aanraking zult komen

met het heerlijke aroma
van vers gebakken chocoladekoekjes.

Ik weet dat mijn brein

dat heerlijk aroma van vers gebakken
chocoladekoekjes zou voorspellen.

En onze breinen zouden misschien
onze magen een beetje doen knagen,

om zich voor te bereiden
op het eten van die koekjes.

En indien we ons niet vergist hebben,

en er inderdaad juist
koekjes uit de oven gekomen zijn,

dan zullen onze breinen
honger geconstrueerd hebben,

en we zullen klaar zijn
om die koekjes op te smullen

en ze op een heel
efficiënte wijze te verteren,

wat betekent dat we er veel
van kunnen eten,

en dat zou iets echt goeds zijn.

Jullie lachen niet genoeg.
Ik ben doodernstig.

(Gelach)

Maar nu komt het.

Die knagende maag,

indien ons dat overkomt
in een andere situatie

kan het een heel andere betekenis hebben.

Dus, indien je brein
een knagende maag zou voorspellen

in, bijvoorbeeld, een ziekenhuiskamer
terwijl je op de testresultaten wacht,

dan zou je brein vrees,
zorgen of angst construeren,

en dat kan maken dat je, bijvoorbeeld,

met je handen gaat wringen

of eens diep inademt of zelfs gaat wenen.

Dus, hetzelfde fysieke gevoel,
dezelfde knagende maag,

andere ervaring.

En dus is de les hier

dat emoties die je schijnbaar overkomen

in feite door jou gemaakt zijn.

Je bent niet overgeleverd
aan mythische emotiecircuits

die diep in een oud deel
van je brein ingegraven zitten.

Je hebt meer controle over je emoties

dan je denkt.

Ik bedoel niet dat je maar
met de vingers hoeft te knippen

om te veranderen hoe je je voelt,
zoals je van kleren zou veranderen,

maar je brein zit zo ineen

dat wanneer je iets verandert

aan de ingrediënten die het brein gebruikt
om emoties te produceren,

je je emotionele leven kunt veranderen.

Als je dus die ingrediënten
vandaag wijzigt,

leer je in feite je brein aan

hoe het morgen op een andere manier
voorspellingen kan maken,

en dat is wat ik noem:
de architect van je eigen ervaring zijn.

Hier is een voorbeeld.

Voor een examenproef hebben we allemaal
al eens een zenuwachtig gevoel gehad, ja?

Maar sommigen ervaren voor een examen
een verlammende angst.

Zij hebben examenfobie.

Op basis van ervaringen in het verleden
bij het afleggen van examens,

voorspelt hun brein
een hard kloppende hartslag,

zweterige handen,

zo erg dat ze niet in staat zijn
om het examen in feite af te leggen.

Zij presteren niet goed,

en soms zakken ze niet alleen
voor een test na een cursus,

maar mogelijk zakken ze zelfs
voor eindexamens.

Maar hier is wat ik wil zeggen:

een hard kloppende hartslag
betekent niet noodzakelijk angst.

Het kan betekenen dat je lichaam zich
aan het voorbereiden is op een gevecht

en om uit te blinken op dat examen ...

of, je weet wel, op het geven van
een presentatie voor honderden mensen

op een podium waar ze je ook nog filmen.

(Gelach)

Ik meen het.

(Gelach)

En onderzoek toont aan

dat wanneer studenten leren
om vastberadenheid te creëren,

dat soort energieke vastberadenheid,
in plaats van angst te construeren,

dat ze dan beter presteren op examens.

En die vastberadenheid
bereidt hun brein voor

om in de toekomst op een
andere manier te voorspellen,

zodat ze de vlinders in hun buik
in formatie kunnen doen vliegen.

En als ze dat vaak genoeg doen,

dan kunnen ze niet alleen
slagen op een examen

maar het zal gemakkelijker zijn
om te slagen voor hun vakken,

en ze zullen misschien zelfs
kunnen afstuderen aan de universiteit,

wat een enorme impact heeft
op hun toekomstig verdienpotentieel.

Ik noem dit emotionele
intelligentie in actie.

Jullie kunnen die emotionele
intelligentie zelf cultiveren

en ze gebruiken in jullie dagelijks leven.

Stel je bijvoorbeeld voor

dat je 's morgens wakker wordt.

Je hebt deze ervaring zeker
al eens gehad. Ik in elk geval wel.

Je wordt wakker, en terwijl je
stilaan bij bewustzijn komt,

voel je dat verschrikkelijk angstgevoel -

je weet wel, dat echt ellendig gevoel -

en je brein begint onmiddellijk te racen.

Je begint te denken aan al de rotzooi
die je op je werk moet doen

en je hebt die berg emails

waar je je nooit of nooit
zult kunnen uit werken,

de telefoontjes die op antwoord wachten,

en die belangrijke vergadering
aan de andere kant van de stad,

en het verkeer zal weer vechten zijn,

je zult te laat zijn
om je kinderen op te pikken,

je hond is ziek, en welk
avondeten ga je klaarmaken?

Mijn God.

Wat scheelt er aan je leven?

Wat scheelt er aan mijn leven?

(Gelach)

Het racen van je brein
is voorspellingsactiviteit.

Je brein is aan het zoeken naar een uitleg

voor die gewaarwordingen in je lichaam
die jij ervaart als ellende,

zoals je al deed met die tekening
met zwarte en witte vlekken.

Je brein probeert dus uit te leggen wat
de oorzaak was van die gewaarwordingen,

opdat je zou weten
wat je er aan moet doen.

Maar die gewaarwordingen
kunnen net zo goed

géén aanwijzing zijn
dat er iets verkeerd is met je leven.

Ze kunnen een puur fysieke oorzaak hebben.

Je bent misschien vermoeid.

Je hebt misschien niet genoeg geslapen.

Je hebt misschien honger.

Je bent misschien uitgedroogd.

De volgende keer
dat je je heel slecht voelt,

stel jezelf dan de volgende vraag:

kan dit gevoel een puur
fysieke oorzaak hebben?

Zou het kunnen dat je emotioneel lijden

kunt omzetten in gewoon fysiek ongemak?

Ik ben hier nu niet aan het suggereren

dat je gewoon een paar
breintrucs kunt toepassen

en jezelf uit een depressie
zou kunnen praten,

of uit een angst,
of een andere ernstige conditie.

Maar wat ik zeg is

dat je meer controle hebt over je emoties
dan je misschien vermoedt,

en dat je de mogelijkheid hebt

om de volumeknop lager te draaien
van emotioneel lijden

en zijn gevolgen voor jouw leven,

door te leren hoe je je ervaringen
op een andere manier kunt construeren.

En dat is iets wat wij
allemaal kunnen doen

en met een beetje oefening
kunnen we er heel goed in worden,

zoals in het besturen van een wagen.

Het is in het begin heel moeilijk,

maar het wordt uiteindelijk
bijna een automatisme.

Ik weet niet hoe dat voor jullie is,

maar ik vind dit een echt bemoedigende
en inspirerende boodschap,

en het feit dat hij door tientallen jaren
research ondersteund wordt,

maakt mij als wetenschapper ook wel blij.

Maar ik moet jullie ook waarschuwen
dat er ook kleine lettertjes bij staan,

omdat meer controle
ook meer verantwoordelijkheid betekent.

Indien je inderdaad niet overgeleverd bent
aan mythische emotiecircuits

die ergens diep in je brein
ingegraven zitten

en die automatisch actief worden,

wie is dan verantwoordelijk,

wie is verantwoordelijk
wanneer je je slecht gedraagt?

Jij bent verantwoordelijk.

Niet omdat je schuldig
moet zijn voor je emoties,

maar omdat de gedragingen
en de ervaringen die je vandaag produceert

de voorspellingen van je brein
voor morgen worden.

Soms zijn we voor iets verantwoordelijk,

niet omdat we schuldig zijn,

maar omdat wij de enigen zijn
die het kunnen veranderen.

Verantwoordelijkheid is een groot woord.

Zo groot, in feite,
dat mensen het soms nodig vinden

om zich te verzetten tegen
de wetenschappelijke bewijzen

dat emoties gebouwd worden
en niet ingebouwd zijn.

De idee dat wij verantwoordelijk zijn
voor onze eigen emoties

lijkt heel moeilijk te accepteren.

Maar wat ik suggereer

is dat je je niet moet
verslikken in die idee.

Haal gewoon eens diep adem,

neem misschien een glas water
als je dat nodig hebt,

en omarm ze.

Omarm die verantwoordelijkheid,

omdat het de weg is
naar een gezonder lichaam,

een rechtvaardiger en beter
geïnformeerd juridisch systeem,

en een meer flexibel
en krachtiger emotioneel leven.

Dankjewel.

(Applaus)