Ý nghĩa cuộc sống dưới góc nhìn của Simone de Beauvoir - Iseult Gillespie

Xem đầy đủ bài học tại: https://ed.ted.com/lessons/the-meaning-of-life-according-to-simone-de-beauvoir-iseult-gillespie

Ở tuổi 21, Simone de Beauvoir trở thành người trẻ tuổi nhất dự kì thi triết học tại ngôi trường danh tiếng nhất nước Pháp. Nhưng khi hiểu thấu các quy luật triết học, bà lại muốn phá vỡ chúng. Khát vọng được khám phá mọi mặt của thế giới vật chất đã hình thành lối sống của bà và tạo ra chủ nghĩa triết học mới, cấp tiến. Cùng Iseult Gillesipe sẽ bắt đầu khám phá cuộc sống của nhà tư tưởng cách mạng này.

Bài giảng bởi Iseult Gillespie, chỉ đạo bởi Sarah Saidan.

Ở tuổi 21, Simone de Beauvoir
trở thành người trẻ tuổi nhất

dự kì thi triết học
tại ngôi trường danh tiếng nhất nước Pháp.

Bà xuất sắc vượt qua kì thi.

Nhưng khi hiểu thấu
các quy luật triết học,

bà lại muốn phá vỡ chúng.

Bà được dạy
thuyết ý niệm của Plato,

phủ nhận thế giới vật chất,

không phản ánh hết được
chân lý và ý niệm vĩnh hằng.

Với de Beauvoir,
đời sống trần thế đầy mê hoặc, khoái lạc,

và vận động không ngừng.

Khát vọng được khám phá mọi mặt
của thế giới vật chất

đã hình thành lối sống của bà

và cuối cùng, tạo ra
chủ nghĩa triết học mới, cấp tiến.

Không ngừng tranh luận

với người tình lỗi lạc
Jean Paul Sartre của mình,

về tự do, khát vọng,
quyền và trách nhiệm,

cũng như giá trị
của trải nghiệm cá nhân.

Vào những năm sau Thế chiến II,

những ý tưởng ấy dần
hình thành nên tư tưởng

có liên quan mật thiết với
công trình của họ: chủ nghĩa hiện sinh.

Trong khi Do Thái giáo
và Ki-tô giáo thường dạy rằng

con người sinh ra
với mục đích được định sẵn,

De Beauvoir và Sartre lại đưa ra
một quan điểm khác mang tính cách mạng,

cho rằng con người
vốn sinh ra trong tự do,

và cuộc đời không do
một thế lực siêu nhiên nào định đoạt.

De Beauvoir thừa nhận:
tự do vừa là phúc phận, vừa là gánh nặng.

Trong cuốn "Đạo lý của sự mơ hồ,"

bà cho rằng
trách nhiệm lớn nhất của chúng ta

là tạo ra ý nghĩa
cuộc sống của mình

và bảo vệ quyền tự do của người khác
để họ cũng có thể làm như vậy.

Như de Beauvoir đã viết:

"Sự tự do nào

mà lại đi phủ nhận sự tự do
thì đáng bị phủ nhận."

Triết lý này thách thức người học
tìm ra sự mập mờ cũng như mâu thuẫn

hình thành trong những khao khát
bên trong lẫn bên ngoài.

Trên đường tìm kiếm mục đích của đời mình,

de Beauvoir tự hỏi:

nếu ai cũng có quyền tự do
theo đuổi lý tưởng của mình,

sao bà lại bị ràng buộc
bởi những định kiến xã hội về phụ nữ?

Dù có viết, giảng dạy,
hoạt động nhiều như thế nào,

thì de Beauvoir vẫn không được
các đồng nghiệp nam coi trọng.

Bà từ bỏ trường dòng và hôn sự,

chuyên tâm vào việc học, viết hồi ký,
tiểu thuyết và sách triết học.

Bà bất chấp rủi ro
để có được sống tự do,

trong khi những đồng nghiệp nam
chẳng làm gì cả mà vẫn có được dễ dàng.

Họ không hề hứng thú
với công việc của de Beauvoir,

hay quan tâm đến nội tâm của phụ nữ,

cũng như mối quan hệ mở của bà
hay việc bà là người song tính.

Bà viết một quyển sách đầy tham vọng

để ai cũng hiểu tầm quan trọng
của những quan điểm ấy.

Không chỉ đặt nên nền móng
cho chủ nghĩa hiện sinh,

giờ đây, bà còn thay đổi
những định kiến về giới tính.

Cuốn "Giới tính thứ hai"
xuất bản năm 1949, cho rằng

giống như mục đích của cuộc đời,
giới tính cũng không được định trước.

Như de Beauvoir từng viết:

"Không phải người ta sinh ra đã là đàn bà,
mà bị biến thành đàn bà."

và biến thành đàn bà
chính là biến thành "một giống khác."

Một giống khác, với bà,
đó là sự gắn mác lên phụ nữ

xem họ thấp kém hơn đàn ông

vốn từ ngàn xưa,
được xem là chủ thể hoàn hảo.

Vì là một giống khác,
nên đàn bà luôn bị xếp sau đàn ông

và do đó, khó có thể có được tự do.

Quyển sách trở thành
bản chính luận nữ quyền quan trọng

ghi lại chi tiết
việc kiềm chế phụ nữ trong lịch sử

và cả những câu chuyện được kể lại.

Trong cuốn "Giới tính thứ hai",

sự kết hợp giữa triết học
và trải nghiệm cá nhân

đã đem một cái nhìn mới về nữ quyền.

Ngày nay, khi bàn về nữ quyền, ta không
thể quên những gì de Beauvoir nhấn mạnh

trên hành trình đi tới sự bình đẳng,

"không thể tách biệt
triết học với cuộc sống."

Dĩ nhiên, như mọi tiền đề khác,

tư tưởng trong "Giới tính thứ hai"
được khai triển ra rất nhiều.

Các nhà tư tưởng thời hiện đại thêm vào
những đối tượng bị xem là "giống khác"

de Beauvoir không nhắc đến.

Họ khai thác các khía cạnh
về kinh tế và chủng tộc,

và cả trong xã hội đa dạng về giới tính
và xu hướng tính dục như ngày nay.

Chuyện về de Beauvoir
còn phức tạp hơn nữa,

khi bà bị cáo buộc
quấy rối tình dục hai sinh viên của mình.

Vì những cáo buộc trên,

bà bị tước quyền giảng dạy
vì lạm dụng chức quyền.

Với những khía cạnh đó,
cuộc đời bà vẫn gây nhiều tranh cãi.

Tác phẩm của bà tiêu biểu

cho gian đoạn đầy tranh chấp
trong thời kì đầu của phong trào nữ quyền.

Bà tham gia phong trào nữ quyền
cho đến tận cuối đời

bằng việc viết tiểu thuyết, sách triết học
và hồi ký đến khi qua đời năm 1986.

Hiện nay, bà để lại
một công trình mang tính triết học

ta có thể hình dung,
hồi tưởng hay phản đối,

và khá chắc nhà tư tưởng cách mạng này
sẽ hoan nghênh điều đó.