Bitcoin - Overview

Bitcoin เป็นระบบเงินตราเสมือนอันใหม่

ที่ได้รับความสนใจอย่างมากเมื่อเร็วๆ นี้

และผมว่าผมอยากทำชุดวิดีโอ

ที่ผมลงลึกลงไปข้างในของ bitcoin

และอธิบายว่ามันทำงานอย่างไรโดยละเอียด

และแผนของผมในวิดีโอแรกของชุดวิดีโอนี้

คือบรรยายกลไกของมัน

ในระดับตื้นๆ

แล้วสิ่งที่ผมจะทำวิดีโอต่อไปๆ

คือลึกลงขึ้นอีกนิด ถึงแง่มุมเบื้องหลังทั้งหลาย

ที่ผมพูดถึงไปในวิดีโอแรกนี้

ผมหวังว่าเมื่อจบวิดีโอชุดนี้

คุณจะรู้ ไม่เพียงแต่ว่า bitcoin คืออะไร

แต่คุณจะเข้าใจกลไก

ว่าการซื้อขายเริ่มต้นอย่างไร

คุณจะเห็นว่าการตรวจสอบเกิดขึ้น

สำหรับการซื้อขายนั้นอย่างไร

และคุณจะได้เรียนด้วยว่า คน

เข้ามาในกระบวนการที่เรียกว่า

การขุด bitcoin (bitcoin mining)
นั้นหมายถึงอะไร

มันอาจเป็นเทอมที่คุณเคยได้ยิน

ถ้าคุณเพิ่งสนใจ bitcoin เร็วๆ นี้

ผมอยากชี้ให้เห็นด้วยว่า

กระบวนการ bitcoin นั้นยุ่งยากทีเดียว

มันต้องใช้เวลากว่าจะครอบคลุม

รายละเอียดที่เกี่ยวข้องทั้งหมด

สำหรับผมแล้ว วิธีเข้าใจที่ดีที่สุด

ในเรื่องซับซ้อนอย่าง bitcoin

คือการพักเรื่องความเเชื่อที่มีไว้

แล้วสัมผัสกับรายละเอียด
ที่เกี่ยวข้องทั้งหมดก่อน

ทีนี้ คุณคงมีคำถามมากมายแน่นอน

ตลอดทาง

แต่หวังว่าเมื่อจบวิดีโอชุดนี้

ความลับทั้งหมดจะถูกเปิดเผย

และคำถามของคุณจะได้รับ

คำตอบที่เหมาะสม

แต่มันต้องใช้เวลาสักพัก

และส่วนหนึ่ง มันเป็นเพราะ
ผมพยายามบรรยายสิ่งต่างๆ

ให้เข้าใจได้ง่าย

และมันอาจต้องทิ้งรายละเอียดไปบ้าง

จนกว่าผมจะอธิบายกระบวนการมากพอ

แล้วค่อยเพิ่มรายละเอียดเมื่อผมเล่าไปเรื่อยๆ

คุณจะได้ไม่ถูกกวน

จากประเด็นหยิบย่อยรายทาง

มากเกินไป

แต่คุณจะรู้สึกถึงระบบโดยรวม

เมื่อผมเล่าไปเรื่อยๆ

เอาล่ะ ขอผมลงมือเจาะลงไปเลยนะ

ก่อนอื่น ผมอยากชี้ให้เห็นว่า

bitcoin สามารถบรรยายได้เป็น

เงินตราที่ไม่มีศูนย์กลาง

เพราะมันไม่มีธนาคารกลางหรือหน่วยงานจริงๆ

ที่เกี่ยวข้องกับการสร้างหรือซื้อขาย bitcoin

และที่จริงแล้ว สิ่งที่เกิดขึ้นในเนื้อของ bitcoin

คือว่าการซื้อขายทุกอย่างต้อง

ใช้สิ่งที่รู้จักกันในนาม peer-to-peer network

เครือข่ายของ host เดี่ยวๆ ที่

ตกลงร่วมกันในหัวข้อต่างๆ

ว่าจะสร้างและลงมือใช้ protocol อย่างไร

bitcoin เองบางครั้งเรียกว่า

cryptocurrency

และคำว่า cryptocurrency

ผมหมายความว่า
เราใช้เทคนิคเรื่องการถอดรหัส

จำนวนมากเพื่อให้การซื้อขาย

bitcoin เกิดขึ้นได้

และผมจะทำวิดีโอแยก

เรื่องเทคนิคบางอย่างในนี้

แต่คุณต้องยอมรับไปก่อนตอนนี้

ว่ามันไม่มีศูนย์กลาง

และมันเป็น crptyocurrency ประเภทหนึ่ง

ผมยังอยากชี้ให้เห็นว่า คำว่า bitcoin เอง

นั้นชวนให้สับสนได้

และหลาายๆ แง่ การซื้อขาย bitcoin

ไม่เหมือนการซื้อขายเหรียญแบบดั้งเดิม

ที่มันแสดงรายการ

เป็นบัญชีของโลกอย่างหนึ่ง

ผมหมายความว่า สมมุติว่าคุณมี

การซื้อขายเกิดขึ้น

และสมมุติว่าการซื้อขายเกิดขึ้น

ระหว่างสองฝ่าย

และเราจะเรียกพวกเขาว่าอลิซกับบ๊อบ

ซึ่งเป็นชื่อที่คนนิยมใช้

ใน cryptographic protocols หลายอย่าง

เพื่อบรรยายฝ่ายที่เกี่ยวข้อง

และสมมุติว่าอลิซอยากโอน

หรืออยากกำหนด

bitcoin จำนวนหนึ่งที่เธอเป็นเจ้าของ

ไปให้บ๊อบ

คุณคิดว่าการซื้อขายนี้

เป็นข้อมูลหนึ่งในบัญชีอะไรสักอย่าง

และผมอยากอธิบายก่อนว่า

ถึงแม้ผมจะใช้คำอย่าง

อลิซกับบ๊อบ

สิ่งที่ผมหมายถึงในเรื่อง bitcoin

มันไม่ใช่ตัวตนจริงๆ ในเชิงกายภาพ

จริงๆ แล้วอลิซกับบ๊อบเป็นตัวตน

ในระบบ bitcoin

และตัวตนเหล่านี้ก็แค่

ในการใช้งาน

เป็นเพียงชุดตัวเลข

ที่ไม่ต้องผูกมัด

กับตัวตนของอลิซและบ๊อบในโลกความจริง

ในแง่นั้น คุณก็คิดถึง bitcoin

ว่ามันก็คือ

การมีชื่อปลอม

แทนที่จะเป็นชื่อจริง

ไอเดียคือว่า bitcoin เป็น protocol

ที่ใช้ชื่อปลอมได้

โดยเราเรียกคนด้วย pseudonyms

และมันสร้างความเป็นส่วนตัวในระดับหนึ่ง

ในผู้ใช้ที่อยากซื้อขาย

โดยใช้ระบบ bitcoin

ทีนี้ ในการซื้อขายระหว่างอลิซกับบ๊อบ

สิ่งที่อลิซจะทำ

ก็คือระบุตัวเลขต่างๆ จำนวนหนึ่ง

เธอต้องระบบุจำนวน bitcoin

ที่เธออยากโอนให้บ๊อบ

สมมุติว่าอลิซเริ่มต้นด้วย
bitcoin 50 อันของเธอ

เธอตัดสินว่าเธออยาให้

bitcoin 30 อันนี้ให้่บ๊อบ

และสมมุติว่าเธอยาก

ส่ง bitcoin จนำนวนหนึ่งกลับมาให้เธอ

คุณก็ต้องระบุ

หรืออลิซต้องระบุมากกว่า

ว่าเธอจะได้เงินทอนเท่าใด

ในกรณีนี้ สมมุติว่าเธออยากได้ทอน

18 อันสำหรับตัวเอง

แล้ว bitcoin 2 เหรียญที่เหลือจะกลายเป็น

ค่าการซื้อขาย

และเราจะคุยกันว่าค่าโอนนั้นหมายถึง

อะไรต่อไป

ผมคิดว่าผมจะลงลึกในวิดีโอต่อๆ ไปด้วย

แต่มันคือแรงจูงใจให้โหนดอื่นๆ

ในเครือข่าย bitcoin ช่วยอลิซ

ตรวจสอบรายละเอียดบางอย่าง

ของการซื้อขายกับบ๊อบ

ทีนี้ อลิซจะนำรายละเอียดการซื้อขายเหล่านี้

และใช้มันเป็นลายเซ็นดิจิตอล

ไปยังรายละอียดการซื้อขายเหล่านี้

และลายเซ็นดิจิตอลก็คือ

ตัวแทนทางคณิตศาสตร์ของลายเซ็นทั่วไป

มันผูกตัวตนของอลิซไว้กับรายละเอียด

ของการซื้อขายนี้

และด้วยตัวตนของอลิซ

ผมหมายถึงตัวตนของเธอในระบบ bitcoin

และพันธะนี้เกิดขึ้นแล้ว

อย่างหนาแน่นในระบบการถอดรหัส

ทีนี้ รายละเอียดของการซื้อขายนี้

เมื่อเกิดขึ้น

จะถูกกระจายเสียงออกไป

อลิซก็นำรายละเอียดการซื้อขายพวกนี้

แล้วกระจายเสียงออกไป

ให้ทุกโหนดใน peer-to-peer network

ที่แสดงโหนด bitcoin

ทีนี้ บ๊อบ เมื่อเขาได้รับข้อมูล

เกี่ยวกับการซื้อขายนี้

เขาจะได้รับผ่าน peer-to-peer network

เขาน่าจะตรวจสอบ

บางส่วนของการซื้อขาย

ตัวอย่างเช่น เขาอาจเช็คว่าตัวเลข

ออกมาถูกต้อง

อย่างเช่น อลิซเริ่มต้นมี bitcoin 50 อัน

และไม่ได้พยายามโอน

bitcoin มากกว่า 50 อันให้เขา อะไรพวกนั้น

เขาจะมีตัวช่วยยืนยันทางคณิตศาสตร์

เนื่องจากมีการเข้ารหัสมาเกี่ยวข้อง

ว่าตัวเลขที่อ้างมานั้นถูกต้อง

ตัวอย่างเช่น อลิซมี bitcoins

ที่เธออ้างว่าเป็นเจ้าของ

และเธอแสดงความสนใจ

ว่าจะกำหนด bitcoin เหล่านั้นให้เป็นของเขา

แต่สิ่งที่เขายังไม่รู้คือว่า

อลิซพยายามโอน bitcoin เดียวกันนั้น

ให้คนอื่นในเวลาต่อมา

หรือก่อนหน้าการซื้อขายหรือเปล่า

วิธีที่เราจัดการกรณีนั้น

อ่อ ผมควรบอกก่อน

ว่าหลักการที่อลิซพยายาม

ใช้เหรียญสองครั้ง

ในบริบทของเงินดิจิตอล

และระบบเงินตราอิเล็กทรอนิกส์

หลักการนี้เรียกว่า การใช้เงินซ้ำซ้อน
(double spending)

มันคือสิ่งที่คุณต้องระวัง

เวลาคุณมีเงินตราเสมือน

เพราะคนสามารถลอกเลขพวกนี้

ที่แทนการซื้อขาย

และพยายามใช้ที่อื่นได้ง่ายมาก

วิธีที่เราจัดการ

และลดความเสี่ยงของการใช้เงินซ้ำซ้อน

คือผ่านชุดของโหลด

ใน peer-to-peer network นี้

ที่รู้จักกันในนามนักขุด bitcoin

คุณอาจเคยได้ยินคำว่า นักขุด bitcoin มาก่อน

และนักขุด bitcoin ก็คือ

บุคคลเดี่ยวๆ

โหนดเดี่ยวๆ ใน peer-to-peer network นี้

และสิ่งที่เขาทำ คือเขาจะนำ

การซื้อขายทั้งหมดที่เขาเห็น

นึกดู

เขาพยายามฟังการซื้อขายทั้งหมด

ไม่ใช่แค่อลิซกับบ๊อบ

แต่ยังฟังการซื้อขายอื่นที่เกิดขึ้น

และเขาจะนำการซื้อขายเหลานั้นมา

สุดท้ายแล้ว เขาจะนำการซื้อขายเหล่านั้นมา

และสะสมมัน

เป็นสิ่งที่เรียกว่า บล็อกการซื้อขาย
(transaction block)

มันก็คือการบันทึก

การซื้อขายที่ยังไม่ได้ถูกบันทึกมาก่อนทั้งหมด

ถ้าคุณคิดการซื้อขายเดี่ยวๆ

สมมุติว่าเป็นวัตถุหนึ่งในบัญชี

คุณก็คิดถึงบล็อกการซื้อขาย

ว่าแทนด้วย หน้ากระดาษของ

สมุดบัญชี

นักขุด bitcoin เหล่านี้จะอยู่ในบล็อกนี้ด้วย

นอกจากการซื้อขายที่ไม่ได้ถูกบันทึกทั้งหมดนี้

เขาจะรวมอยู่ในบล็อกนี้

เป็นรายการซื้อพิเศษที่มีไว้สำหรับตัวเอง

เป็นรางวัลให้กับตัวเองที่พยายาม

ทำการขุดนี้

ทีนี้ บล็อกการซื้อขายจะบันทึก

การเข้ารหัสของบล็อกการซื้อขายอันก่อน

มันจึงมีความต่อเนื่องในระดับหนึ่ง

แล้วนักขุด bitcoin ก็สามารถรวม

ลำดับตัวเลขที่จัดมาเป็นพิเศษ

เชื่อมกับการซื้อขายเหล่านี้

และชุดตัวเลขนี้รู้จักกันในนาม

บทพิสูจน์งาน (proof of work)

มันเรียกว่า บทพิสูจน์งาน

เพราะมันสร้างได้ยาก

เป็นสิ่งที่ต้องใช้ความพยายามมาก

เป็นสิ่งที่ยากที่ใครจะ

เข้ามาขุด bitcoin ได้ตามใจ

มันต้องใช้กำลัง

ของการคำนวณ

เพื่อแลกเปลี่ยนกับรางวัลเพิ่มเติม

เป็นการจ่ายนี้

และยังแลกกับ

ค่าธรรมเนียมการซื้อขายที่อลิซ

เข้ามาในงานนี้ด้วย

ผมจะพูดถึงเรื่อง proof-of-work protocols

อย่างละเอียดในวิดีโออีกอื่น

ทีนี้ เนื่องจากบล็อกการซื้อขาย

มีข้อมูลเกี่ยวกับการซื้อขายก่อนๆ

สิ่งที่คุณได้จึงไม่ใช่

แค่บล็อกเดียว

สุดท้ายคุณจะได้สิ่งที่เรียกว่าเป็นสาย

ของการซื้อขาย

และคุณเรียกมันว่า สายของบล็อกการซื้อขาย

แนวคิดคือว่า เมื่อนักขุด bitcoin

สามารถสร้างสายของบล็อกการซื้อขาย

ที่มีการซื้อขายที่ไม่ได้ถูกบันทึกไว้ทั้งหมด

และบทพิสูจน์งานนี้

มันส่งรายละเอียดของสายนั้น

ไปยังทุกโหนด ไปยังสมาชิกทุกคน

ใน peer-to-peer network สำหรับ bitcoin

แล้วเมื่อสายใหม่ถูกปล่อยออกมา

มันจะถูกตรวจสอบว่ามีคุณสมบัติถูกต้อง

โหนดในเครือข่าย

ก็จะลงมือใช้มัน

เขาจะเริ่มต่อ

บล็อกการซื้อขายใหม่เข้ากับสายนั้น

มันจะนำอะไรที่ตาม

ที่ยังไม่ได้ผ่านกระบวนการ

และรวมมันเข้าไปในสายการซื้อขาย

โดยปล่อยออกมาจากโหนด

ที่สร้างบทพิสูจน์งานที่ถูกต้อง

ทีนี้ สายของบล็อกการซื้อขายนี้

สิ่งที่เราจะทำ

ในบริบทของ bitcoin

คือว่าโหนดจะพิจารณา

สายของบล็อกการซื้อขายที่สะท้อน

ปริมาณงานที่มากที่สุดที่สร้างเนื้อหาขึ้นมา

และมันมีบทพิสูจน์งานที่ผมบอกไป

มันใช้ระบุ

และบอกได้ว่า มีงานอะไรเกิดขึ้นบ้าง

กับสายของบล็อกการซื้อขายนั้น

อันที่ยาวที่สุดจะนับว่าเป็น

อันที่ทรงคุณค่าที่สุดในระบบ bitcoin

นักขุดในอนาคตควรจะทำงาน

จากสายที่มีงานอยู่ด้วยมากที่สุด

ทีนี้สิ่งที่น่าประทับใจคือว่า

กระบวนการทั้งหมดนี้ไม่มีศูนย์กลาง

ไม่มีธนาคารหรือน่วยงานที่ได้รับ
ความเชื่อถือโดยรวม

มาเกี่ยวข้องกับการซื้อขายเลย

หวังว่าวิดีโอแรกนี้คงช่วยอธิบาย

ให้คุณพอรู้รส

ว่ากลไกของระบบ bitcoin
อย่างคร่าวๆ เป็นอย่างไร

ยังมีปัญหาหลายอย่างที่ผมยังไม่ได้พูดถึง

สิ่งที่ผมจะทำในวิดีโอต่อๆ ไป

คือเริ่มพูดถึงรายละเอียด

ผมแน่ใจว่าคุณมีคำถามมากมาย

หวังว่าวิดีโอต่อๆ ไป

จะช่วยตอบคำถามเหล่านั้นให้คุณได้นะ