សិក្សាពីចលនាសាលាជើងជាប់ដី

នៅ Rajasthan, ឥណ្ឌា, មានសាលាខុសពីធម្មតាមួយបង្រៀន ស្រ្តី បុរស​ជនបទ​ ដែលភាគច្រើនមិនចេះអក្សរ​ អោយក្លាយជាវិស្វករ​ថាមពល​ព្រះអាទិត្យ សិប្បករ ពេទ្យធ្មេញ វេជ្ជបណ្ឌិត នៅតាមភូមិ​របស់ពួក​គេ។​​ សាលានោះមានឈ្មោះថា មហាវិទ្យាល័យជើងជាប់ដី ហើយ​លោក​ បាំងកឺ​ រ៉យ ដែលជាស្ថាបនិក នឹងធ្វើសេចក្តីពន្យល់អំពី​ដំណើ​​រការ​​​​សាលានោះ​​ ។​

ខ្ញុំចង់នាំអ្នកទៅពិភពលោកមួយទៀត។

ហើយខ្ញុំចង់ប្រាប់អ្នកអំពី

រឿងសេចក្តីស្រលាញ់មួយដែលមានអាយុ៤៥ឆ្នាំ

ជាមួយនឹងជនក្រីក្រ,

ដែលរស់ជាមួយនឹងចំណូលតិចជាងមួយដុល្លាក្នុងមួយថ្ងៃ។

ខ្ញុំបានទៅរៀននៅសាលាដែលសម្រាប់អភិជន, អ្នកវាយឫក,

មានតម្លៃថ្លៃនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា,

ហើយការទៅរៀននោះស្ទើរតែបំផ្លាញខ្ញុំ។

គ្រួសាខ្ញុំបានធ្វើអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងដើម្បីអោយខ្ញុំ

ក្លាយជាអ្នកការទូត, គ្រូបង្រៀន, វេជ្ជបណ្ឌិត..

អ្វីៗទាំងអស់ត្រូវបានរៀបចំទុកសំរាប់ខ្ញុំ។

បន្ទាប់មកខ្ញុំមិនចង់លេីកទេតែខ្ញុំបានជាប់ជាជើងឯកថ្នាក់ជាតិខាងកីឡាវាយកូនបាល់ផ្ទប់ជញ្ជាំងឥណ្ឌា

បានបីឆ្នាំ

(សម្លេងសើច)

ពិភពលោកទាំងមូលបានបេីកឱកាសសម្រាប់ខ្ញុំ។

អ្វីគ្រប់យ៉ាងគឺបានក្រាលជាព្រំសំរាប់ខ្ញុំដេីរ។

ខ្ញុំមិនអាចធ្វើអ្វីខុសទេ។

ហើយបន្ទាប់មកខ្ញុំបានគិតដោយចម្ងល់ថា

ខ្ញុំចង់ទៅ រស់នៅ និងធ្វើការ

ហើយគ្រាន់ចង់ឃើញថាស្ថានភាពនៅក្នុងភូមិយ៉ាងម៉េច។

ហេតុនេះហើយនៅឆ្នាំ១៩៦៥,

ខ្ញុំបានទៅឃេីញ គ្រោះទុរ្ភិក្សដែលអាក្រក់បំផុតនៅរដ្ឋប៊ីហារ (Bihar) នៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា,

ហើយខ្ញុំបានឃើញគ្រោះអត់ឃ្លាន, ការស្លាប់,

របស់ប្រជាជនដោយសារការអត់ឃ្លាន, ជាលើកតំបូងបំផុត។

ដែលនាំអោយផ្លាស់ប្តូរជីវិតរបស់ខ្ញុំ។

ខ្ញុំបានត្រឡប់មកផ្ទះវិញ,

ប្រាប់ម្តាយរបស់ខ្ញុំថា,

«ខ្ញុំចង់រស់នៅនិងធ្វើការនៅក្នុងភូមិ»។

គ្រាន់តែឭ, ម្តាយខ្ញុំបានសន្លប់ឈរ។

(សម្លេងសើច)

«ស្អីគេនេះ?

ពិភពលោកទាំងមូលបេីកឱកាសរងចាំកូន, ការងារដ៏ល្អបំផុតរងចាំកូន,

ហើយកូនចង់ទៅធ្វើការនៅតាមភូមិ?

ម៉ែចង់ដឹងថា, តើឯងកើតអី?»

ខ្ញុំបានឆ្លើយថា, «អត់មានកើតអីទេ, ខ្ញុំមានការអប់រំដែលល្អបំផុត។

ដែលបង្រៀនអោយខ្ញុំចេះគិត។

ហើយខ្ញុំចង់ធ្វេីអ្វីខ្លះសំរាប់ជាការតបស្នង

តាមវិធីរបស់ខ្ញុំផ្ទាល់។»

«តើឯងចង់ធ្វើអ្វីនៅក្នុងភូមិ?

បេីអត់ការងារ, អត់លុយ,

អត់សន្តិសុខ, អត់អនាគតផងហ្នឹង។»

ខ្ញុំបានឆ្លើយថា, «ខ្ញុំចង់រស់នៅ

និង ជីកអណ្តូងជាច្រើនក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំ។»

«ជីកអណ្តូងជាច្រើនក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំ?

កូនបានទៅរៀននៅសាលា និងមហាវិទ្យាល័យដែលថ្លៃបំផុតនៅប្រទេសឥណ្ឌា

ហើយកូនឯងចង់ជីកអណ្តូងអោយបានច្រើនក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំ?»

ម្តាយខ្ញុំគាត់មិនបាននិយាយរកខ្ញុំអស់រយៈពេលយ៉ាងយូរ,

ពីព្រោះគាត់បានគិតថាខ្ញុំបានធ្វើអោយគ្រួសារខ្ញុំអស់សង្ឃឹម។

ប៉ុន្តែក្រោយមក,

ខ្ញុំបានទទួលចំនេះដឹងនិងជំនាញវិសាមញ្ញច្រើនបំផុត

ដែលប្រជាក្រីក្រមាន,

ដែលមិនធ្លាប់ត្រូវបានបង្ហាញនៅក្នុងសង្គមទូទៅ..

មិនត្រូវបានគេដឹងឮ, ទទួលស្គាល់,

យកទៅអនុវត្តនៅក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំ។

ហើយខ្ញុំបានគិតថាខ្ញុំនឹងបើកមហាវិទ្យាល័យជើងជាប់ដី (Barefoot College) ..

មហាវិទ្យាល័យសម្រាប់តែអ្នកក្រីក្រប៉ុណ្ណោះ។

អ្វីដែលអ្នកក្រីក្រគិតថាសំខាន់

នឹងត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងនៅក្នុងមហាវិទ្យាល័យនេះ។

ខ្ញុំបានទៅភូមិនេះជាលើកទី១។

ពួកព្រឹទ្ធាចារ្យជាច្រើនបានមកជួបខ្ញុំ

ហើយបានសួរខ្ញុំថា, «តើឯងរត់គេចពីប៉ូលីសមែនទេ?»

ខ្ញុំបានឆ្លើយថា, «អត់ទេ។»

(សម្លេងសើច)

«តើឯងប្រលងធ្លាក់មែនទេ?»

ខ្ញុំបានឆ្លើយថា, «អត់ទេ។»

«តើឯងចូលធ្វើការងាររដ្ឋមិនបានមែនទេ?» ខ្ញុំបានឆ្លើយថា,«អត់ទេ។»

«តើអ្នកឯងមកធ្វើអ្វីទីនេះ?»

តើហេតុអ្វីបានជាឯងនៅទីនេះ?

ប្រព័ន្ធអប់រំនៅឥណ្ឌា

សមអោយឯងងាកមើលទៅក្រុង ប៉ារីស និង ញូវដេលី និង ហ្ស៊ូរិច,

តើឯងនឹងធ្វើអ្វីនៅក្នុងភូមិនេះ?

តើឯងមានបញ្ហាអ្វីដែលមិនអាចប្រាប់ពួកយើងបាន?»

ខ្ញុំបានឆ្លើយថា, «អត់ទេ។» ខ្ញុំពិតជាចង់បង្កើតមហាវិទ្យាល័យមួយ

សម្រាប់តែអ្នកក្រីក្រ។

អ្វីដែលអ្នកក្រីក្រគិតថាសំខាន់នឹងដាក់បញ្ចូលនៅក្នុងសាលានេះ។»

ដូច្នេះពួកព្រឹទ្ធាចារ្យបានផ្តល់ដំបូន្មានល្អៗ និង
ជ្រាលជ្រៅខ្លះដល់ខ្ញុំ។

ពួកគាត់បាននិយាយថា, «សូម,

កុំយកអ្នកណាដែលមានសញ្ញាបត្រ និងគុណវឌ្ឍន៍ស្រាប់

ចូលក្នុងសាលារបស់ឯង។»

ហេតុនេះហើយវាជាសាលាតែមួយគត់នៅឥណ្ឌា

ដែលប្រសិនបើអ្នកមានសញ្ញាបត្របណ្ឌិត ឬ អនុបណ្ឌិត

នោះអ្នកមិនត្រូវបានទទួលស្គាល់អោយចូលទេ។

អ្នកត្រូវជាមនុស្សដែលគេចវេស ឬ ត្រូវគេបណ្តេញចេញ ឬអ្នកបោះបង់ចោលការសិក្សា

ដើម្បីបានចូលរៀននៅសាលារបស់យើង។

អ្នកត្រូវតែធ្វើការដោយដៃរបស់អ្នក។

អ្នកត្រូវតែមានភាពថ្លៃថ្នូរស្រលាញ់ការងារពលកម្ម។

អ្នកត្រូវតែបង្ហាញថាអ្នកមានជំនាញដែលអ្នកអាចផ្តល់ទៅអោយសហគមន៍

ហើយផ្តល់សេវាកម្មទៅអោយសហគមន៍។

ហេតុនេះយើងបានចាប់ផ្តើមមហាវិទ្យាល័យជើងជាប់ដី

ហើយយើងបានកំណត់ឡើងវិញវិជ្ជាជីវៈ។

តើនរណាជាអ្នកអាជីព?

អ្នកអាជីពគឺជាមនុស្ស

ដែលមានសមត្ថភាព,បូកផ្សំនិង

ទំនុកចិត្ត និងជំនឿ។

អ្នកជំនាញខាងព្យាករណ៍កន្លែងមានទឹកគឺជាមនុស្សអាជីព។

ឆ្មបបែបប្រពៃណី

គឺជាមនុស្សអាជីព។

អ្នកតឆ្អឹងបាក់តាមប្រពៃណីគឺមនុស្សអាជីព។

ពួកគេគឺជាមនុស្សអាជីពដែលមាននៅទូទាំងពិភពលោក។

អ្នកអាចរកពួកគេឃើញនៅក្នុងភូមិដែលមិនអាចទៅដល់
ជុំវិញពិភពលោក។

ហើយយើងបានគិតថាមនុស្សទាំងអស់នេះគួរតែចូលរួមនៅក្នុង
សង្គមទូទៅ

និងបង្ហាញថាចំណេះដឹង និងជំនាញទាំងឡាយដែលពួកគេមានគឺមាន

លក្ខណៈសាកល

ដែលត្រូវតែយកមកប្រើប្រាស់, ត្រូវយកមកអនុវត្ត,

យកមកបង្ហាញដល់ពិភពនៅខាងក្រៅអោយបានឃេីញ..

ថាចំណេះដឹង និងជំនាញទាំងនេះ

គឺនៅមានប្រយោជន៍សូម្បីតែសម្រាប់ពេលបច្ចុប្បន្ន។

ហេតុនេះសាលាមានដំណើរការ

តាមលំនាំជីវិត និងរបៀបនៃការធ្វើការរបស់មហាត្មៈ ហ្គាន់ឌី

អ្នកបរិភោគនៅនឹងដី, អ្នកដេកនៅនឹងដី, អ្នកធ្វើការនៅនឹងដី។

គ្មានកិច្ចសន្យាសរសេរជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ។

អ្នកអាចស្នាក់នៅជាមួយខ្ញុំ២០ឆ្នាំ, ហើយចាកចេញថ្ងៃស្អែកក៍បាន។

ហើយគ្មាននរណាម្នាក់ដែលអាចទទួលបានប្រាក់ខែច្រើនជាង
១០០ ដុល្លាអាមេរិកក្នុងមួយខែឡើយ។

ប្រសិនបើអ្នកមកចង់បានលុយ, សូមកុំមកសាលាជើងជាប់ដី។

បេីមកដើម្បីធ្វើការ និងការជំនៈ,

អ្នកគួរមកសាលាជើងជាប់ដី។

នោះគឺជាកន្លែងដែលយើងចង់អោយអ្នកសាកល្បងគំនិតប្លែកៗខ្លះ។

គំនិតអ្វីក៏ដោយដែលអ្នកមាន, មកទីនេះ ហើយសាកល្បងវា។

អត់បញ្ហា ប្រសិនបើអ្នកបរាជ័យ។

ខូចខាត, របួសស្នាម, អ្នកចាប់ផ្តើមម្តងទៀត។

វាជាសាលាតែមួយគត់ដែលគ្រូគឺជាអ្នករៀន

ហើយអ្នករៀនគឺជាគ្រូ។

ហើយវាក៏ជាសាលាតែមួយគត់ដែលយើងមិនចេញវិញ្ញាបនបត្រ
អោយឡើយ។

អ្នកត្រូវបានបញ្ជាក់វិញ្ញាបនបត្រដោយសហគមន៍ដែលដែលអ្នកបំរើ។

អ្នកមិនត្រូវការក្រដាស់មួយសន្លឹកដើម្បីព្យួរនៅលើជញ្ជាំង

ដើម្បីបង្ហាញថាអ្នកគឺជាវិស្វករឡើយ។

ដូច្នេះនៅពេលដែលខ្ញុំបាននិយាយអញ្ចឹង,

ពួកគេបាននិយាយថា, «អញ្ចឹងបង្ហាញពួកយើងមកអ្វីដែលអាចធ្វើបាន។ តើអ្នកកំពុងធ្វើអ្វី?

នេះគឺថាគ្មានន័យអ្វីទាំងអស់ប្រសិនបើអ្នកមិនអាចបង្ហាញវាអោយឃេីញជាក់ស្តែង»

ហេតុនេះហើយ ពួកយើងបានកសាងសាលាជើងជាប់ដីទី១

នៅឆ្នាំ១៩៨៦។

វាត្រូវបានកសាងដោយស្ថាបត្យករសាលាជើងជាប់ដីចំនួន១២នាក់

ដែលមិនចេះអាន និងសរសេរ,

កសាងក្នុងតម្លៃ ១,៥០ ដុល្លាក្នុងមួយម៉ែតការ៉េ

មនុស្សចំនួន ១៥០នាក់បានរស់នៅទីនោះ, ធ្វើការនៅទីនោះ។

ពួកគេបានទទួលពាន់រង្វាន់ស្ថាបត្យកម្មអាហ្គា ខាន
(Aga Khan Award for Architecture) នៅឆ្នាំ២០០២។

ប៉ុន្តែក្រោយមកពួកគេត្រូវបានសង្ស័យថាច្បាស់ជាមាន
ស្ថាបត្យករនៅពីក្រោយខ្នងការសាងសង់សាលានេះ។

ខ្ញុំបានប្រាប់គេថា, «បាទ, ស្ថាបត្យករបានគូរប្លង់អាគារ,

ប៉ុន្តែជាក់ស្តែងក្រុមស្ថាបត្យករសាលាជើងជាប់ដីបានកសាងសាលានោះ។»

ពួកយើងគឺជាមនុស្សតែមួយក្រុមគត់ដែលជាក់ស្តែងបានប្រគល់រង្វាន់៥០.០០០ដុល្លាទៅអោយគេវិញ,

ពីព្រោះពួកគេមិនបានជឿពួកយើង,

ហើយយើងបានគិតថាពួកគេពិតជាបានធ្វេីអោយប៉ះពាល់ដល់
កិត្តិនាមរបស់

ស្ថាបត្យករសាលាជើងជាប់ដី ទីឡូនៀ។

ខ្ញុំបានសួរអ្នកជំនាញខាងព្រៃឈើ..

ដែលជាអ្នកជំនាញ មានអំណាច សញ្ញាបត្រខ្ពស់..

ខ្ញុំបាននិយាយថា, «តើអ្នកអាចកសាងអ្វីបាននៅកន្លែងនេះ?»

គេបានមើលទៅដី ហើយបាននិយាយថា, «បំភ្លេចវាចោលទៅ, គ្មានផ្លូវទេ។

វាគ្មានតម្លៃអីទេ។

អត់ទឹក, ដីសុទ្ធតែថ្ម។»

ខ្ញុំមិនអស់ចិត្ត។

ហើយខ្ញុំបាននិយាយថា, «មិនអីទេ, ខ្ញុំនឹងទៅជួបព្រឹទ្ធាចារ្យនៅក្នុងភូមិ

ហើយបានសួរគាត់ថា, «តើខ្ញុំអាចដាំអ្វីបាននៅកន្លែងនេះ?»

គាត់មើលមកខ្ញុំយ៉ាងស្ងៀមស្ងាត់ ហើយបាននិយាយថា,

«អ្នកឯងធ្វើអានេះ, អ្នកធ្វើអានេះ, អ្នកដាក់អានេះ, ហើយវា
នឹងកើត។»

នេះជាអ្វីដែលវាកើតរហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ។

ឡើងទៅលើដំបូល,

ហើយស្ត្រីទាំងអស់និយាយថា, «ចេញទៅ។

បុរសៗគួរតែចេញទៅពីព្រោះពួកយើងមិនចង់ចែករំលែក
បច្ចេកវិទ្យានេះជាមួយនឹងបុរសទេ។

នេះជាការធ្វើអោយដំបូលមិនជ្រាបទឹក។»

(សម្លេងសើច)

ដំបូលធ្វើពីស្កត្នោត បន្តិច, ជាមួយស្លឹកស្បូវ បន្តិច

និងមានវត្ថុផ្សេងៗខ្លះទៀត ដែលខ្ញុំមិនស្គាល់។

ប៉ុន្តែវាពិតជាមិនលេចទឹក។

ចាប់តាំងពីឆ្នា១៩៨៦, ដំបូលមិនដែលលេចទឹកទេ។

បច្ចេកវិទ្យានេះ, ស្ត្រីនឹងមិនប្រាប់បុរសៗឡើយ។

(សម្លេងសើច)

វាគឺជាសាលាតែមួយគត់

ដែលដំណើរការដោយចរន្តអគ្តិសនីដែលដើរដោយពន្លឺព្រះអាទិត្យទាំងស្រុង។

ថាមពលទាំងអស់គឺបានមកពីព្រះអាទិត្យ។

បន្ទះនៅលើដំបូលដែលមានកំលាំង ៤៥គីឡូវ៉ាត់។

ហើយអ្វីៗទាំងអស់ដើរដោយថាមពលព្រះអាទិត្យសម្រាប់រយៈពេល
២៥ឆ្នាំខាងមុខ។

អោយតែព្រះអាទិត្យនៅបញ្ចេញពន្លឺ,

ពួកយើងនឹងមិនមានបញ្ហាជាមួយនឹងថាមពលទេ។

ប៉ុន្តែចំនុចល្អគឺ

ថាវាត្រូវបានតម្លើង

ដោយអ្នកបួសម្នាក់, អ្នកបួសសាសនាហិនឌូ

ដែលបានទទួលការសិក្សាជាបឋមតែ៨ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ..

មិនដែលបានទៅរៀននៅសាលា, មិនដែលទៅរៀននៅមហាវិទ្យាល័យ

គាត់ដឹងច្រើនអំពីថាមពលព្រះអាទិត្យ

ជាងអ្នកដែលខ្ញុំស្គាល់នៅក្នុងពិភពលោក ខ្ញុំធានា។

អាហារ, ប្រសិនបើអ្នកមកមហាវិទ្យាល័យជើងជាប់ដី

គឹចំអិនដោយថាមពលពីព្រះអាទិត្យ។

ប៉ុន្តែមនុស្សដែលផលិតចង្ក្រានថាមពលព្រះអាទិត្យ

គឺជាស្ត្រី

ស្ត្រីដែលមិនចេះអក្សរ,

ដែលពិតជាបានផលិត

ចង្ត្រានថាមពលព្រះអាទិត្យដែលស្មុកស្មាញ។

វាជាចង្ក្រានប៉ារ៉ាបូលប្រើថាមពលព្រះអាទិត្យ។

ជាអកុសល, ពួកគេជិតក្លាយជាជនជាតិអាឡឺម៉ង់ពាក់កណ្តាលទៅហើយ,

ពួកគេច្បាស់លាស់ណាស់។

(សម្លេងសើច)

អ្នកនឹងមិនអាចរកស្ត្រីឥណ្ឌាដែលច្បាស់លាស់បែបនេះទេ។

ដាច់ខាតរហូតដល់ចំនុចចុងក្រោយ,

ពួកគេអាចបង្កើតចង្ក្រាននោះ។

ហើយយើងចំអិនអាហារសម្រាប់៦០ នាក់ ពីរដងក្នុងមួយថ្ងៃ

ដោយប្រើចង្ក្រានថាមពលព្រះអាទិត្យ។

យើងមានពេទ្យធ្មេញ..

គាត់ជាជីដូន, មិនចេះអក្សរ, ដែលជាពេទ្យធ្មេញ។

គាត់ព្យាបាលធ្មេញកុមារ

៧.០០០ នាក់។

បច្ចេកវិទ្យាសាលាជើងជាប់ដី

នេះគឺនៅឆ្នាំ១៩៨៦..អត់មានវិស្វករ, អត់មានស្ថាបត្យករបានគិតអំពីវា

ប៉ុន្តែពួកយើងបានប្រមូលទឹកភ្លៀងពីដំបូល។

ទឹកតិចតួចបំផុតដែលបានបាត់បង់។

ដំបូលទាំងអស់ត្រូវបានតភ្ជាប់ទៅអាងស្តុកក្រោមដី

ដែលមានចំណុះ ៤០០ ០០០ លីត្រ,

ហើយទឹកមិនត្រូវបានខ្ជះខ្ជាយឡើយ។

ប្រសិនបើមានការរាំងស្ងួត៤ឆ្នាំ, យើងនៅតែមានទឹកនៅក្នុងសាលា,

ពីព្រោះយើងបានត្រងទឹកភ្លៀង។

ក្មេងៗ ៦០%មិនទៅសាលាទេ,

ពីព្រោះពួកគេត្រូវមើលសត្វ..

ចៀម, ពពែ..

ធ្វើការងារផ្ទះ។

ហេតុនេះយើងបានគិតចាប់ផ្តើមសាលារៀន

នៅពេលយប់សម្រាប់ក្មេងៗទាំងនោះ

ដោយសារតែមានសាលារៀនពេលយប់នៅទីឡូនៀនេះហើយ

ដែលក្មេងចំនួនជាង ៧៥ ០០០នាក់បានឆ្លងកាត់សាលាពេលយប់
ទាំងអស់នេះ។

ពីព្រោះវាមានភាពងាយស្រួលសម្រាប់កុមារ,

វាមិនមែនសម្រាប់ភាពងាយស្រួលរបស់គ្រូឡើយ។

ហើយតើយើងបង្រៀនអ្វីខ្លះនៅសាលាទាំងនេះ?

លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ, ពលរដ្ឋវិជ្ជា,

វិធីវាស់ដីរបស់អ្នក,

តើអ្នកគួរធ្វើអ្វីប្រសិនបើអ្នកត្រូវបានគេចាប់ខ្លួន,

តើអ្នកត្រូវធ្វើអ្វីប្រសិនបើសត្វរបស់អ្នកឈឺ។

នេះគឺជាអ្វីដែលយើងបង្រៀននៅសាលាពេលយប់។

ប៉ុន្តែសាលាទាំងអស់ត្រូវបានបំភ្លឺដោយថាមពលព្រះអាទិត្យ។

រាល់ប្រាំឆ្នាំម្តង

យើងមានការបោះឆ្នោត។

ក្មេងៗអាយុចន្លោះពី ៦ ទៅ១៤ ឆ្នាំ

ចូលរួមនៅក្នុងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ,

ហើយពួកគេជ្រើសរើសនាយករដ្ឋមន្ត្រី។

នាយករដ្ឋមន្ត្រីអាយុ ១២ ឆ្នាំ។

នាងមើលពពែ២០ក្បាលនៅពេលព្រឹក,

ប៉ុន្តែនាងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅពេលល្ងាច។

នាងមានខុទ្ធការល័យ,

រដ្ឋមន្ត្រីអប់រំ, រដ្ឋមន្ត្រីថាមពល, រដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាល។

ហើយជាការពិតពួកគេគ្រប់គ្រង និងដឹកនាំ

សាលាចំនួន១៥០ សម្រាប់កូនក្មេង ៧០០០ នាក់។

នាងទទួលបានពានរង្វាន់ក្មេងពិភពលោក (World's Children's Prize) កាលពីប្រាំឆ្នាំមុន។

ហើយនាងបានទៅប្រទេសស៊ុយអែត។

វាជាលើកទី១ដែលនាងបានចេញពីភូមិរបស់នាង។

មិនដែលធ្លាប់ជួបជនជាតិស៊ុយអែត។

មិនបានស្រឡាំងកាំងចំពោះអ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលកើតឡើង។

ហើយម្ចាស់ក្សត្រីស៊ុយអែត, ដែលនៅទីនោះ,

ងាកមកខ្ញុំ ហើយសួរថា, «តើអ្នកអាចសួរក្មេងនេះថា
តើនាងទទួលបានទំនុកចិត្តរបស់នាងពីណា?

នាងមានអាយុតែ១២ឆ្នាំ,

ហើយនាងមិនស្រឡាំងកាំងនឹងអ្វីសោះ។»

ហើយក្មេងស្រី ដែលនៅខាងស្តាំដៃគាត់,

បានងាកមកខ្ញុំ ហើយមើលចំព្រះភក្រ្តរបស់ម្ចាស់ក្សត្រី

ហើយបាននិយាយថា, «សូមទូលព្រះនាងផងថា ខ្ញុំគឺជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។»

(សម្លេងសើច)

(សម្លេងទះដៃ)

នៅកន្លែងដែលអត្រាអនក្ខរកម្មខ្ពស់ពេក,

យើងប្រើអាយ៉ង។

អាយ៉ងគឺជាវិធីដែលដែលទាក់ទងគ្នា។

អ្នកមាន ចូឃីម ឆាឆា

ដែលមានអាយុ ៣០០ ឆ្នាំ។

គាត់ជាអ្នកវិភាគចិត្តសាស្ត្ររបស់ខ្ញុំ។ គាត់ជាគ្រូរបស់ខ្ញុំ។

គាត់ជាគ្រូពេទ្យរបស់ខ្ញុំ។ គាត់ជាមេធាវីរបស់ខ្ញុំ។

គាត់ជាម្ចាស់ជំនួយរបស់ខ្ញុំ។

តាមពិតទៅគាត់ជួយរៃអង្គាសប្រាក់,

ដោះស្រាយទំនាស់របស់ខ្ញុំ។

គាត់ដោះស្រាយបញ្ហារបស់ខ្ញុំនៅក្នុងភូមិ។

ប្រសិនបើមានបញ្ហាតានតឹងនៅក្នុងភូមិ,

ប្រសិនបើវត្តមានសិស្សមករៀននៅសាលាមានការធ្លាក់ចុះ

និងមានជំលោះរវាងគ្រូនិងឪពុកម្តាយសិស្ស

អាយ៉ងកោះហៅគ្រូ និងឪពុកម្តាយសិស្សមកជួប
នៅមុខមនុស្សក្នុងភូមិទាំងមូល

ហើយប្រាប់, «អោយពួកគេចាប់ដៃគ្នា

កុំអោយវត្តមានធ្លាក់ចុះទៀត។»

អាយ៉ងទាំងនេះ

ធ្វើពីក្រដាស់ដែលអាចប្រើឡើងវិញនៃរបាយការណ៍របស់ធនាគារពិភពលោក។

(សម្លេងសើច)

(សម្លេងទះដៃ)

ដូច្នេះនេះជាវិធីចែករំលែក និងធ្វើអោយច្បាស់លាស់

ភូមិប្រើថាមពលអគ្គិសនីពីពន្លឺព្រះអាទិត្យ,

យើងបានធ្វើពេញទូទាំងប្រទេសឥណ្ឌា

ពីឡាដាក (Ladakh) ទៅ ប៊ុតាន (Bhutan) ..

គ្រប់ភូមិប្រើថាមពលអគ្គិសនីពីពន្លឺព្រះអាទិត្យ

ដំឡើងដោយមនុស្សដែលយើងបានបណ្តុះបណ្តាល។

ហើយយើងបានទៅឡាដាក (Ladakh),

ហើយយើងបានសួរស្ត្រីម្នាក់នេះ..

នេះសីតុណ្ហភាព ដក៤០អង្សា, អ្នកត្រូវតែចេញពីដំបូល

ពីព្រោះមិនកន្លែងទេ, វាត្រូវបានគ្រប់ដណ្តប់ដោយព្រិល
ទាំងសងខាង..

ហើយយើងបានសួរស្ត្រីនេះថា,

«តើអ្នកទទួលបានប្រយោជន៍អ្វី

ពីអគ្គិសនីពីពន្លឺព្រះអាទិត្យ?»

ហើយគាត់គិតមួយសន្ទុះហើយបានឆ្លើយថា,

«វាជាលើកទី១ដែលខ្ញុំអាចមើលឃើញមុខប្តីរបស់ខ្ញុំនៅខែធ្លាក់ទឹកកក។»

(សម្លេងសើច)

ទៅប្រទេសអាហ្គានីស្ថាន។

មេរៀនមួយដែលយើងបានរៀននៅឥណ្ឌា

គឺបុរសៗមិនអាចបង្ហាត់បង្រៀនបានទេ។

(សម្លេងសើច)

មនុស្សប្រុសនៅមិនស្ងៀម,

មនុស្សប្រុសមានមហិច្ឆតា

មនុស្សប្រុសចល័តតាមចិត្តចង់,

ហើយពួកគេទាំងអស់ចង់បានវិញ្ញាបនបត្រ។

(សម្លេងសើច)

ពេញទូទាំងពិភពលោក, អ្នកជួបនឹងទំនោរដែល

បុរសចង់បានវិញ្ញាបនបត្រ។

ហេតុអ្វី? ពីព្រោះពួកគេចង់ចាកចេញពីភូមិ

ហើយទៅទីក្រុង, ស្វែងរកការងារធ្វើ។

ហេតុនេះយើងមានដំណោះស្រាយប្រសើរបំផុត៖

បណ្តុះបណ្តាលជីដូនៗ។

តើអ្វីជាវិធីប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាដ៏ប្រសើរបំផុត

នៅក្នុងពិភពលោកសព្វថ្ងៃ?

ទូរទស្សន៍? ទេ។

ទូរលេខ? ទេ។

ទូរសព្ទ? ទេ។

ប្រាប់ទៅស្ត្រី។

(សម្លេងសើច)

(សម្លេងទះដៃ)

ហេតុនេះយើងបានទៅប្រទេសអាហ្គានីស្ថានជាលើកទី១,

ហើយយើងបានជ្រើសរើសស្ត្រីបីរូប

ហើយបាននិយាយថា, «យើងចង់នាំពួកគាត់ទៅប្រទេសឥណ្ឌ។»

ពួកគេបានឆ្លើយថា, «មិនអាចទៅរួចទេ។» ពួកគេមិនទាំងដែលចេញ
ពីបន្ទប់របស់ពួកគេផង,

ហើយអ្នកចង់យកពួកគេទៅឥណ្ឌា។»

ខ្ញុំបាននិយាយថា, «ខ្ញុំនឹងធ្វើសម្បទាន។ ខ្ញុំនឹងយកប្តីពួកអ្នកទៅ
ជាមួយដែរ។»

ហេតុនេះខ្ញុំបាននាំប្តីរបស់ពួកគេមកជាមួយដែរ។

ពិតណាស់, ស្ត្រីមានភាពវៃឆ្លាតជាង
បុរសឆ្ងាយណាស់។

ក្នុងរយៈពេល៦ខែ,

តើយើងបណ្តុះបណ្តាលស្ត្រីទាំងនេះយ៉ាងម៉េច?

ភាសាសញ្ញា។

អ្នកមិនជ្រើសរើសពាក្យសរសេរទេ។

អ្នកមិនជ្រើសរើសពាក្យនិយាយទេ។

អ្នកប្រើភាសាសញ្ញា។

ក្នុងរយៈពេល៦ខែ

ពួកគេអាចក្លាយជាវិស្វករថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យ។

ពួកគេបានត្រលប់ទៅវិញ ហើយបង្កើតអគ្គិសនីពីពន្លឺព្រះអាទិត្យ
សម្រាប់ភូមិរបស់ពួកគេ។

ស្ត្រីនេះបានត្រលប់ទៅវិញ

ហើយបង្កើតអគ្គិសនីពីពន្លឺព្រះអាទិត្យសម្រាប់ភូមិទី១,

បង្កើតកន្លែងរោងជាង..

ជាភូមិទី១ដែលប្រើអគ្គិសនីពីពន្លឺព្រះអាទិត្យនៅក្នុងប្រទេសអាហ្គានីស្ថាន

(ដោយ) ស្ត្រីបីនាក់។

ស្ត្រីនេះ

ជាជីដូនដ៏អស្ចារ្យ។

អាយុ ៥៥ ឆ្នាំ ហើយគាត់បង្កើតអគ្គិសនីពីពន្លឺព្រះអាទិត្យ
សម្រាប់២០០ផ្ទះសម្រាប់ខ្ញុំនៅក្នុងប្រទេសអាហ្គានីស្ថាន។

ហើយពួកគេមិនដែលបរាជ័យឡើយ។

គាត់ពិតជាបានទៅ និងនិយាយជាមួយនាយកដ្ឋានវិស្វកម្ម
នៅប្រទេសអាហ្គានីស្ថាន

ហើយបានប្រាប់ប្រធាននាយដ្ឋាន

ពីភាពខុសគ្នារវាងភ្លើឹង AC និង DC។

គាត់មិនបានដឹង។

ស្ត្រីទាំងបីនាក់នោះបានបណ្តុះបណ្តាលស្ត្រី២៧នាក់ផ្សេងទៀត

ហើយបានបង្កើតអគ្គិសនីពីពន្លឺព្រះអាទិត្យសម្រាប់១០០ភូមិនៅអាហ្គានីស្ថាន។

ពួកយើងបានទៅទ្វីបអាព្រិក,

ហើយយើងបានធ្វើដូចមុនដែរ។

យើងអោយស្ត្រីទាំងអស់នេះមកពីប្រទេស ៨, ៩ ផ្សេងគ្នាអង្គុយនៅតុតែមួយ,

ទាំងអស់គ្នាជជែកគ្នាលេង, ដោយមិនចេះស្តាប់ពាក្យគ្នាមួយមាត់

ពីព្រោះពួកគេនិយាយភាសាផ្សេងៗគ្នា។

ប៉ុន្តែភាសាកាយវិការរបស់ពួកគេអស្ចារ្យណាស់។

ពួកគេនិយាយជាមួយគ្នា

ហើយក្លាយជាវិស្វករខាងពន្លឺព្រះអាទិត្យ។

ខ្ញុំបានទៅប្រទេស សេរ៉ា ឡេអូន,

ហើយមានរដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះបើកឡានពេលយប់

ឆ្លងកាត់ភូមិនេះ។

ត្រលប់ក្រោយ, ទៅក្នុងភូមិ, សួរថា, «តើរឿងវាយ៉ាងម៉េច?»

ពួកគេបានឆ្លើយថា, «ជីដូនទាំងពីររូបនេះ...»

«ជីដូន?» រដ្ឋមន្ត្រីនោះមិនបានជឿនូវអ្វីដែលបានកើតឡើង។

«តើពួកគេបានទៅណា?» «បានទៅប្រទេសឥណ្ឌា ហើយត្រលប់មកវិញ។»

បានទៅជួបប្រធានាធិបតីផ្ទាល់។

គាត់បានសួរថា, «តើលោកប្រធានាធិបតីដឹងថាមានភូមិដែលប្រើ
អគ្គិសនីពីពន្លឺព្រះអាទិត្យនៅសេរ៉ា ឡេអូន ទេ?»

គាត់បានឆ្លើយថា, «អត់ដឹងទេ។» ពេលនោះមនុស្សនៅខុទ្ធកាល័យ
ពាក់កណ្តាលបានទៅជួបជីដូនទាំងពីរនៅថ្ងៃបន្ទាប់។

«តើរឿងវាយ៉ាងម៉េច?»

ហេតុនេះហើយគាត់បានហៅខ្ញុំទៅជួប ហើយបាននិយាយថា, «តើអ្នកអាចបណ្តុះបណ្តាលជីដូនអោយខ្ញុំ១៥០ នាក់បានទេ?»

ខ្ញុំបានឆ្លើយថា, «ខ្ញុំមិនអាចធ្វើបានទេលោកប្រធានាធិបតី។

ប៉ុន្តែពួកគេអាចធ្វើបាន។ ជីដូនទាំងនោះអាចធ្វើបាន។»

ដូច្នេះគាត់បានកសាងមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលជើងជាប់ដីអោយខ្ញុំនៅសេរ៉ា ឡេអូន។

ហើយជីដូនចំនួន១៥០នាក់បានទទួលការបណ្តុះបណ្តាលនៅសេរ៉ា ឡេអូន។

ប្រទេស ហ្គាំបៀ (Gambia)៖

ពួកយើងបានទៅជ្រើសរើសជីដូននៅហ្គាំបៀ។

បានទៅភូមិនេះ។

ខ្ញុំដឹងថាស្ត្រីណាដែលខ្ញុំចង់យក។

សហគមន៍ទាំងមូលបានចូលរួមទាំងអស់គ្នា ហើយបាននិយាយថា,«យកស្ត្រីពីរនាក់នេះ។»

ខ្ញុំបានឆ្លើយថា, «អត់ទេ, ខ្ញុំចង់យកស្ត្រីនេះ។»

ពួកគេបាននិយាយថា, «ហេតុអ្វី? គាត់មិនចេះភាសា។ អ្នកមិនស្គាល់គាត់ផង។»

ខ្ញុំបានឆ្លើយថា, «ខ្ញុំចូលចិត្តភាសាកាយវិការ។ ខ្ញុំចូលចិត្តរបៀបគាត់និយាយ។»

«ប្តីគាត់ពិបាកណាស់, មិនអាចទៅរួចទេ។»

ហៅប្តីមក, ប្តីបានមកដល់,

ជាមនុស្សក្រអឺតក្រទម, អ្នកនយោបាយ, មានទូរសព្ទនៅក្នុងដៃ។ «មិនអាចទៅរួចទេ។»

«ហេតុអ្វីទៅមិនរួច?» «មើលតើស្ត្រីនេះស្អាតកម្រិតណា។»

ខ្ញុំបានឆ្លើយថា, «បាទ, នាងស្អាតណាស់។»

«តើមានអ្វីកើតឡើងប្រសិនបើគាត់រត់តាមបុរសឥណ្ឌាបាត់ទៅ?»

នោះជាការភ័យខ្លាចធំបំផុតរបស់គាត់។

ខ្ញុំបានឆ្លើយថា, «ប្រពន្ធលោកនឹងសប្បាយ, គាត់នឹងទូរសព្ទទៅលោកតាមទូរសព្ទដៃ។»

ប្រពន្ធគាត់បានទៅដូចជីដូន

ហើយត្រលប់មកវិញដូចជាមេខ្លា។

ពេលគាត់បានដើរចេញពីយន្តហោះ

ហើយនិយាយទៅកាន់អ្នកកាសែតទាំងមូលដូចគាត់ជាអតីតមន្រ្តីជើងចាស់។

គាត់បានធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មានថ្នាក់ជាតិ,

ហើយក្លាយជាតារា។

ហើយពេលខ្ញុំបានត្រលប់ទៅ៦ខែក្រោយមក, ខ្ញុំបានសួរថា,
«ប្តីនាងទៅណាហើយ?»

«ហូ, នៅកន្លែងណាមួយ។ អត់បញ្ហាទេ។»

(សម្លេងសើច)

រឿងជោគជ័យ។

(សម្លេងសើច)

(សម្លេងទះដៃ)

ខ្ញុំគ្រាន់តែសរុបដោយនិយាយ

ថាខ្ញុំគិតថាអ្នកមិនត្រូវស្វែងរកដំណោះស្រាយពីខាងក្រៅទេ។

ស្វែងរកដំណោះស្រាយពីខាងក្នុង។

ហើយស្តាប់មនុស្ស។ ពួកគេមានដំណោះស្រាយនៅ
ចំពោះមុខអ្នក។

ពួកគេនៅគ្រប់ទីកន្លែងពេញពិភពលោក។

ហើយកុំព្រួយ។

កុំស្តាប់ធនាគារពិភពលោក, ស្តាប់ប្រជាជននៅនឹងកន្លែង។

ពួកគេមានដំណោះស្រាយទាំងអស់នៅក្នុងពិភពលោក។

ខ្ញុំនឹងបញ្ចប់ដោយសម្រង់គតិរបស់លោក មហាត្មៈ ហ្គាន់ឌី។

«មុនដំបូងពួកគេមិនចាប់អារម្មណ៍នឹងអ្នក,

បន្ទាប់មកពួកគេចំអកអោយអ្នក,

បន្ទាប់មកពួកគេប្រយុទ្ធនឹងអ្នក,

ហើយបន្ទាប់មកអ្នកឈ្នះ

អរគុណ។

(សម្លេងទះដៃ)