Gözünüzde uçuşan o şeyler nedir? - Michael Mauser
-
0:07 - 0:10Hiç görüş alanınızda yüzen
bir şey fark ettiniz mi? -
0:10 - 0:14Küçük bir solucan gibi ya da
saydam bir leke gibi durabilir -
0:14 - 0:18ve ne zaman yakından bakmaya
çalışsanız yok olur, -
0:18 - 0:21ama siz başka tarafa baktığınızda
tekrar ortaya çıkar. -
0:21 - 0:24Ama gidip gözlerinizi boşuna yıkamayın!
-
0:24 - 0:27Bu çok yaygın bir olay ve
buna halk arasında -
0:27 - 0:28yüzen cisim (floater) denir.
-
0:28 - 0:32Bilimsel adı ise Muscae volitantes,
-
0:32 - 0:35yani latince “uçuşan sinekler”.
-
0:35 - 0:38Bu çok yerinde bir isim,
çünkü bazen gerçekten sinir bozucular. -
0:38 - 0:42Ama bunlar aslında böcek
ya da her hangi bir dış obje değil. -
0:42 - 0:45Bunlar aslında gözünüzün içinde yer alır.
-
0:45 - 0:47Yüzen cisimler hareket ettikleri
-
0:47 - 0:49ve şekil değiştirdikleri
için canlıymış gibi gelebilir. -
0:49 - 0:51Ama canlı değiller.
-
0:51 - 0:55Bu cisimcikler retinanıza gölge
düşüren küçük nesnelerdir. -
0:55 - 0:58Retina gözünüzün arka kısmındaki
ışığı duyarlı olan bölümdür. -
0:58 - 0:59Bunlar doku parçaları,
-
0:59 - 1:01kırmızı kan hücreleri,
-
1:01 - 1:03protein yığınları olabilir.
-
1:03 - 1:04Ve vitrous humor’da yani
-
1:04 - 1:09gözünüzün içini dolduran jel gibi
sıvıda takılı kaldıkları için -
1:09 - 1:12yüzen cisimler sizin göz hareketinizle
beraber hareket ederler. -
1:12 - 1:15Gözünüz durunca daha az oynarlar.
-
1:15 - 1:19
Bunlar çoğunlukla çok belli olmazlar. -
1:19 - 1:23Retinaya ne kadar yakın olurlarsa
o kadar net görünürler. -
1:23 - 1:25Aynı yukarıdan gelen ışıkta
-
1:25 - 1:27elinizi masaya ne kadar yaklaştırırsanız
-
1:27 - 1:29masada o kadar kesin hatlı
bir gölge oluşması gibi. -
1:29 - 1:32Ve yüzen cisimler siz tek renk parlak bir
-
1:32 - 1:34yüzeye baktığınızda daha belirgin olurlar.
-
1:34 - 1:36Örneğin boş bir bilgisayar ekranı,
-
1:36 - 1:37kar,
-
1:37 - 1:39ya da açık bir gökyzü gibi…
-
1:39 - 1:41Böyle yerlerde arkaplanın sürekliliği
-
1:41 - 1:43yüzen cisimleri ayırt
etmemizi kolaylaştırır. -
1:43 - 1:47Işık ne kadar parlaksa
göz bebeğiniz o kadar kasılır. -
1:47 - 1:51Bunun etkisi aynı
dağıtılmış ışıklı bir ampulü, -
1:51 - 1:53spot ışıkla değiştirdiğinizde,
-
1:53 - 1:56gölgenin daha belirgin
çıkmasını sağlaması gibidir. -
1:56 - 2:00Yüzen cisimlere benzeyen
ama aslında alakalı olmayan -
2:00 - 2:02başka bir görsel olay daha var.
-
2:02 - 2:05Eğer masmavi gökyüzüne bakarken küçük
-
2:05 - 2:08parlak noktaların uçuştuğunu gördüyseniz,
-
2:08 - 2:12siz de mavi alan entoptik fenomenini
yaşamışsınız demektir. -
2:12 - 2:16Bazı açılardan bu yüzen cisim görmenin
tam tersi sayılabilir. -
2:16 - 2:18Çünkü bu durumda gölgeler görmüyorsunuz
-
2:18 - 2:20küçük hareketli pencereler görüyorsunuz.
-
2:20 - 2:22Bunlar retinanıza ışık geçmesini sağlıyor.
-
2:22 - 2:24Pencerelerin sebebi
retinanızın yüzeyindeki -
2:24 - 2:28kılcal damarlarınızda
hareket eden alyuvarlar. -
2:28 - 2:34Bu lökositler bir kılcal damarınızı
dolduracak kadar büyük bile olabilirler, -
2:34 - 2:37Böylelikle önlerindeki
plazma alanını açarlar -
2:37 - 2:39Akyuvarlar ve oluşan boşluk,
-
2:39 - 2:42
kılcal damarlardaki alyuvarlardan -
2:42 - 2:45daha fazla mavi ışığı
geçirgen olduğu için -
2:45 - 2:46bu durumun oluştuğu yerlerde
-
2:46 - 2:49hareket eden bir ışık noktası görüyoruz.
-
2:49 - 2:51Bu nokta, kılcal damarlarınızda
ilerler -
2:51 - 2:53ve nabzınızla beraber hareket eder.
-
2:53 - 2:55Uygun koşullarda, bu noktanın
-
2:55 - 2:59ardından giden küçük karanlık
bir kuyruk bile görebilirsiniz. -
2:59 - 3:03Bunlar lökasitin arkasında birikmiş olan
kırmızı kan hücreleridir. -
3:03 - 3:08Bazı bilim müzelerinde kocaman mavi
ekrandan oluşan sergiler mevcut. -
3:08 - 3:10Burada mavi gökyüzü parıltılarını
-
3:10 - 3:13normalde görebileceğinizden
daha net görebilirsiniz. -
3:13 - 3:16Bu tarz şeyler herkesin
gözlerinde olabilir, -
3:16 - 3:18ama çeşit ve sıklık değişkendir.
-
3:18 - 3:22Yüzen cisimler genelde fark edilmeyebilir.
-
3:22 - 3:25Çünkü beynimiz onları
görmezden gelmeyi öğrenir. -
3:25 - 3:27Ama normalden daha sık
ve anormal derecede -
3:27 - 3:31büyük yüzen cisimler
daha ciddi bir durumun -
3:31 - 3:34habercisi olabilir ve
tedavi gerektirebilir. -
3:34 - 3:38Çoğunlukla yüzen cisimler ya da
mavi gökyüzü parıltıları gibi -
3:38 - 3:40entoptik fenomenler
-
3:40 - 3:44bize gördüklerimizin
dış dünyaya bağlı oldukları kadar -
3:44 - 3:47aslında biyolojimize ve beynimize
bağlı olan şeyler olduğunu -
3:47 - 3:50anımsatan küçük hatırlatıcılardır.
- Title:
- Gözünüzde uçuşan o şeyler nedir? - Michael Mauser
- Speaker:
- Michael Mauser
- Description:
-
Dersin tamamı: http://ed.ted.com/lessons/what-are-those-floaty-things-in-your-eye-michael-mauser
Bazen açık gökyüzü ya da boş bilgisayar ekranı gibi desensiz ve parlak arka planlara baktığınızda, görüş alanınızda bir takım uçuşan şey görebilirsiniz. Bu hareketli nesneler nedir ve nasıl oluyor da onları görüyorsunuz? Michael Mauser bu olayı açıklıyor.
Ders: Michael Mauser, animasyon: Reflective Films.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:05
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for What are those floaty things in your eye? | ||
S Uzel edited Turkish subtitles for What are those floaty things in your eye? | ||
S Uzel accepted Turkish subtitles for What are those floaty things in your eye? | ||
S Uzel edited Turkish subtitles for What are those floaty things in your eye? | ||
S Uzel edited Turkish subtitles for What are those floaty things in your eye? | ||
Gizem Gözde Uçar edited Turkish subtitles for What are those floaty things in your eye? | ||
Gizem Gözde Uçar edited Turkish subtitles for What are those floaty things in your eye? | ||
Gizem Gözde Uçar edited Turkish subtitles for What are those floaty things in your eye? |