Temple Grandin: Botës i duhen te gjitha llojet e mendjeve

Temple Grandin, e diagnostikuar me autisëm si fëmijë, flet për mendjen e saj dhe si punon -- duke treguar aftësinë e saj për të menduar përmes fotografive, që e ndihmon të zgjidhe probleme që truri normal mund të mos i shohe. Ajo thotë që botës i duhen njerëz që janë autistikë: ata me mendje pamore, ata që mendojnë sipas modeleve, ata qe mendojne përmes gjuhes, dhe shume lloje të tjera.

Mendoj që do filloj duke treguar

se çfare është autismi.

Autismi është një spektër

që shkon prej një gjëndjeje shumë të vështirë - fëmija nuk flet kurrë-

deri tek shkencëtarët dhe inxhinierët e mrekullueshëm.

Unë ndihem rehat këtu

sepse ka shumë gjene te autismit.

Ju nuk mund të keni ndonjë......

(Duartrokitje)

Është një vazhdim e tipareve.

Kur kthehet një njeri që i kushtohet mësimit

në një njeri me Asperger, që është një formë e lehtë e autizmit?

Dua të them që Ajnshtajni, Mozarti

dhe Tesla do të diagnostikoheshin

si spektër autistik në ditët e sotme.

Gjëja e rradhës me të cilen preokupohem është

se si ti ndihmoj këta fëmijë të zbulojnë

gjërat e mrekullueshme energjetike të rradhës.

E dini, për ata të cilët Bill Gates foli sot në mëngjes.

Në rregull. Nëse doni te kuptoni autismin

mund të shikojmë kafshët.

Dua të ju flas për mënyra të ndryshme të të menduarit.

Duhet të largoheni nga gjuha verbale.

Unë mendoj në fotografi,

nuk mendoj në gjuhë.

Gjëja speciale për mendjen autistike

është që i kushton shumë vëmendje detajeve.

Në rregull. Ky është një test ku ti duhet

ose të zgjedhësh shkronjat e mëdha, ose ato të voglat.

Mendja autistike zgjedh shkronjat e vogla

më shpejt.

Ajo që është interesante, është që truri normal i injoron detajet.

Epo, nëse po ndërtoni një urë, detajet janë shumë me rëndësi

sepse do të shembet nëse nuk i kushtohet vëmendje detajeve.

Unë brengosem që sot, rregulloret po bëhen

shumë abstrakte.

Njerëzit po largohen nga

puna e dorës.

Brengosem se shumë shkolla i kane larguar

lëndët praktike,

sepse arti, dhe lendë të tilla,

janë lendët në të cilat unë isha shembullore.

Kur punoja me bagëti, kuptova shumë gjëra,

që i trembin ato, po që shumica e njerëzve

nuk i dinin. Për shembull, kur tundet

flamuri në hyrje te klinikës veterinere.

Ky kope gati sa nuk e rrëzoi të gjithë klinikën.

Ata vetëm se duhet te zhvendosnin flamurin.

Lëvizja e shpejtë dhe kontrasti.

Kur fillova, në të 70-tat, hyra mu në govatë,

për të parë se çfarë shihnin bagëtija.

Njerëzit menduan që ajo ishte çmenduri. Një pallto në gardh,

hijet, dhe një zorrë në tokë janë vetëm disa prej gjërave që i trembnin.

Njerëzit nuk i vërenin këto gjëra --

një zinxhir i varur --

dhe kjo shihet shumë qartazi në film.

Më pëlqeu shumë filmi, dhe se si

ata i kopjuan projektet e mia. Kjo është ana e mësimit.

Vizatimet e mia ishin aktore në film po ashtu.

Quhet "Temple Grandin",

jo "Mendimi përmes fotografive."

Çfarë do të thotë të mendosh përmes fotografive?

Ështe sikur të shikosh filma në kokën tënde.

Mendja ime punon si Google për fotografi.

Kur isha e re, nuk e dija që mënyra e të menduarit tim ishte ndryshe.

Mendoja që çdo njeri mendonte përmes fotografive.

Por kur e shkrova librim ``Të Mendosh përmes Fotografive``,

fillova te intervistoj njerëz e ti pyes se si mendojnë.

Isha e shokuar kur e kuptova që

mënyra se si unë mendoj është shumë ndryshe. Për shembull

nëse unë them "Mendo për një kambanore të kishës"

shumica e njerëzve mendojnë një kambanore të zakonshme.

Kjo mund të mos jetë e vërtet për këtë dhomë,

por është e vërtetë për shumë vende tjera.

Unë shoh vetëm fotografi specifike.

Ato duken në kujtimet e mija, mu ashtu sikur fotografitë në Google.

Në këtë film është një skenë fantastike ku thuhet

fjala "këpucë", dhe disa këpuca nga te 50-tat dhe 60-tat

shfaqen në imagjinatën time.

Kjo është kisha e fëmijërisë sime,

kaq specifike. Ka edhe të tjera, si Fort Collins.

Po ato me famë?

Imazhet vazhdojnë të duken, si këtu.

Shumë shpejt, si Google.

Ato duken një nga një,

dhe pastaj mendoj "Ndoshta mund të bjere borë,

apo mund të kemi një furtunë,"

dhe mund ta mbaj aty e ta shndëroj në një video.

Mendimi pamor ishte nje pasuri e madhe

kur punoja për të krijuar objekte për mbajtjen e bagëtive.

Kam punuar shumë për të përmisuar

se si bagëtija trajtohet tek dhoma e therrjes.

Nuk do ju tregoj fotografi të therrjes.

I kam vendosur ato në YouTube nëse keni dëshirë ti shihni.

Njëra prej gjërave që mund të bëja me modelet e mija

është të testoja çdo pjesë

të makinave në mendjen time,

sikur të isha një sistem kompjuterik që krijon botë virtuale.

Kjo është një pamje ajrore

e një duplikimi të një prej projekteve të mia.

Ishte me të vërtet fantastike.

Kishte shume mendje me Asperger dhe

Autistë, që po punonin në këtë film.

(Të qeshura)

Një prej gjërave që më brengos është:

Ku po shkon versioni më i ri i këtyre fëmijëve sot?

Ata nuk përfundojnë në Silicon Valley, aty ky përkasin.

(Të qeshura)

(Duartrokitje)

Përshkak që nuk isha shumë e shoqërueshme, mësova,

që e re, të shes punën time dhe jo veten.

Kështu që shita punë me bagëti duke treguar

fotografi dhe skicime të gjërave.

Një gjë tjetër që më ndihmoi është fakti që unë u rrita

gjatë të 50-ve, kohë gjatë së cilës mësoje mirësjelljen.

Më mësonin që nuk duhej të merrja mall nga raftet

dhe ti hidhja rreth e rrotull neper dyqane.

Tani mund të shihni që kur ky fëmije të jetë në klasën e tretë

apo të katërt, ai do të jetë një mendues pamor - do të

vizatoje pikëpamjen e tij. Duhet të theksoj

që jo çdo fëmijë që ka autizëm do të

jetë mendues pamor.

Unë bëra një skanim të trurit para disa vjeteve,

dhe bëja shaka që kisha

një linjë të madhe të internetit

që përshkonte pjesën pamore të trurit.

Ky është imazhi tensor.

Dhe lidhja ime e internetit është dy herë

me e madhe se sa ajo e kontrollit.

Linjat e kuqe më perfaqesojnë mua, kurse ato të

kaltërtat perfaqesojnë një njeri me moshë dhe gjini të njejtë.

Këtu unë kisha një shumë te madh

dhe kontrolli, i kaltërti,

ka një shumë të vogël.

Hulumtimet tani po tregojnë që njerëzit

në këtë spektër mendojne kryesisht me pjesën pamore të trurit.

Menduesit pamor kanë një mendje ndryshe prej të tjerëve.

Mendja autistike tenton të jetë mendje specialiste --

e mirë për një gjë, dhe e keqe tek një tjetër.

Unë nuk kisha sukses me algjebren. Nuk isha e

lejuar të marr gjeometri apo trigonometri.

Gabime të mëdha: Unë po gjej shumë fëmijë që duhet të

kapërcejnë algjebrën e të shkojnë drejt e në gjeometri apo trigonometri.

Një lloj tjetër i mendjes është ajo që mendon nëpërmjet modeleve.

Është më abstrakte. Njerëz me mendje të tillë zakonisht janë

inxhinierë dhe programues të kompjuterëve.

Të mendosh nëpërmjet modeleve do të thotë të

mendosh për një fletë --

pa ngjitës dhe pa shkurtime.

Aty mbrapa është modeli i palosjes.

Këto janë mënyrat e mendimit:

menduesit pamor, sikur unë dhe

menduesit modular, ata që kanë mendje të muzikës dhe matematikës.

Disa prej këtyre njerëzve kane probleme me leximin.

Do ti shihni të njejtat probleme tek

fëmijët që kanë çrregullime mendore që e bëjne leximin të vështirë për ta.

Do të hasni në të gjitha këto lloje të mendjeve.

Kemi edhe mendjet verbale, të cilët dinë çdo fakt për çdo gjë.

Një faktor tjetër ka të bëje me çështjet ndjesore.

Unë isha shume e preokupuar me faktin që duhet të vendos këtë mikrofon.

Erdha këtu gjysëm ore më heret, në mënyrë

që ta vendos më heret dhe të mësohem me të.

Punëtorët e rregulluan kështu që nuk e prek mjekrën time.

Ndjesija është një problem. Disa njerëzve i bezdis drita e neonit;

të tjerët kanë probleme me ndjeshmëri ndaj zërit.

Do të jetë e ndryshueshme.

Mendimi pamor më lejoi të kuptoj mendjen

e kafshëve shumë më mirë.

Nëse e mendoni: Një kafshë është një mendues

që bazohet në ndjesi, jo në mendime verbale - mendon nëpërmejt

fotografive, zërave dhe erërave.

Mendo për të gjitha informatat që ndodhen tek pushuesi i zjarrit.

Ai e di se kush ishte aty, dhe në cilën kohë.

A ishte një shok apo armik? A ishte dikush me të cilen mund të çiftohet?

Ka shume informata tek pushuesi i zjarrit.

Janë informata detajore,

dhe, kur po i studioja gjithë këto detaje

arrita të kuptoj mendjen e kafshëve më mirë.

Mendja e kafshës, dhe ajo e imja,

i vendosin këto informata të ndijimit

nëpër kategori.

Njeriu mbi kale,

dhe njeriu në tokë --

këto shihen si dy gjëra krejtësisht të ndryshme.

Mund të jetë një kalë që është abuzuar nga kalëruesi.

Ata do të sillen mirë me veterinarin

dhe me njeriun që vendos patkuaj, por nuk mund të kalëroni mbi të.

Kali tjetër mund të jetë abuzuar nga njeriu që ia vendos patkuajt

dhe ai nuk do sillet mirë me njerëz në tokë, sic është veterinari

por një person mund ta kalëroje.

Bagëtite sillen në të njejtën mënyrë.

Njeriu mbi kalë dhe

ai në tokë janë dy gjëra krejt të ndryshme.

E shihni,këto fotografi ndryshojnë shumë njëra nga tjetra.

Dua që ju të mendoni se sa specifike është kjo.

Shumë njerëz nuk e kanë

aftësinë për të vendosur të dhëna nëpër kategori.

Kur jam në teren duke rregulluar

pajisje apo gjëra në fabrikë,

ata nuk e dinë nëse ``Kam problem me njerëz,

apo ka diçka që nuk shkon me pajisjet?``

Me fjalë të tjera, ata nuk mund te kategorizojnë

problemet me paisjet dhe ato me njerëz.

Më duket që shumë njerëz e bëjnë këtë me vështirësi.

Le të themi që unë e kuptoj që ka probleme me paisje.

A është një problem i vogël, që mund ta rregulloj shpejt?

Apo mos modeli i sistemit nuk është në rregull?

Njerëzit nuk mund të kuptojnë këtë.

Le të studjojmë problemin që kemi

për ti bërë aeroplanët më të sigurtë.

Unë fluturoj shumë

me miliona milje,

dhe po të isha në FAA

çfarë do të studioja më së shumti?

Do studjoja bishtin e aeroplanit.

5 aksidentet fatale në 20 vitet e fundit janë shkaktuar sepse

bishti doli nga vendi, ose pati probleme me drejtimin

e bishtit.

Problemi është tek bishti i aeroplanit.

Kur pilotët ecin rreth aeroplanit, ata nuk mund të shohin

se çfare ka brenda bishtit.

Përderisa po mendoj për këtë,

po i tërheq të gjitha informatat që kanë të bëjnë me këtë.

Është specifike. Unë mendoj nga poshtë-lart.

I marr të gjitha pjesët e vogla dhe i vendos së bashku, sikur të ishte një gjezë.

Këtu kemi një kalë që frikësohej shumë

prej kapeleve të zeza të kaubojve.

Ai ishte abuzuar nga nje kauboj me kapele të zezë.

Kaubojët me kapelë të bardhë nuk ishin problematik.

Puna është që botës i duhen mendje të ndryshme

që mund të

punojnë së bashku.

Ne duhet të inkurajojmë zhvillimin e mendjeve të ndryshme.

Ajo që më pengon mua është fakti që

unë udhëtoj shumë dhe organizoj mbledhje për autizëm,

dhe shoh shumë fëmijë të mencur që

nuk shoqërohen shumë,

dhe askush nuk i ndihmon të zhvillojnë interes

në diçka si shkenca.

Kjo tregon shumë për arsimtarin tim të shkencës.

Ai tregohet për bukuri në film.

Unë isha studente i painteresuar. Kur isha në shkolle të mesme,

nuk isha i interesur në mësime,

deri atëherë kur Arsimtari Carlock na jepte lendën e shkences.

Ai eshte Dr. Carlock në film.

Ai më sfidoi të kuptoja

një dhomë me iluzione optike.

Kjo tregon që ju duheni ti tregoni fëmijëve

gjëra interesante.

Mendoj që TED duhet tu tregoje

të gjitha shkollave për këto ligjerata të mrekullueshme

dhe tu tregoje për gjëra të mrekullueshme që do ti

bëjnë fëmijët të interesohen.

Po shoh që shumë arsimtare te Midwest,

dhe të pjesëve të tjera të shtetit që jane

larg pjesëve që merren me teknologji,

nuk duan të merrem me këta fëmijë.

Kështu që fëmijët nuk e gjejnë rrugën e duhur.

Ju mund të ndihmoni një mendje të jetë

një mendje që mendon më shumë,

ose një mendje që do të jetë më e shoqërueshme.

Disa hulumtime të autizmit tregojnë që

ndoshta ka lidhje shtesë në këtë

mendje të mahnitshme, dhe disa që mungojnë këtu.

Është një lloj pazari mes të menduarit dhe të qenit shoqëror.

Ka raste kur këto lidhje janë aq të vështira sa që

do keni një person që nuk flet fare.

Në mendjen njerëzore,

gjuha mbulon mendimin pamor që e ndajmë me kafshët.

Kjo është punë e Dr. Bruce Miller.

Ai ka studiuar edhe pacienta me sklerozë,

të cilët kishin çrregullime të lobit frontal.

Ky çrregullim i konsumoi pjesët që kanë të bëjnë me gjuhën,

dhe ky punim artistik u krijua nga një njeri që instalonte radio.

Van Gog nuk di gjë rreth fizikës, por mendoj që

është shume interesante

që disa studime tregojnë që ky

model i pikturimit

ndjek një model statistikor të valeve,

që tregon për idenë interesante se

ndoshta ne kemi modele matematikore

në mendjet tona.

Pastaj kemi web-faqen Wolfram -- unë po

merrja shënime, dhe po shkruaja

çdo fjalë që mund të përdorja,

sepse mendoj që do i përdor në ligjeratat e mija për autisëm.

Ju duheni ti tregoni fëmijëve gjëra interesante.

Ne kemi hequr lendët e mekanikës,

vizatimin dhe artin.

Arti ishte lënda ime e preferuar në shkollë.

Duhet të mendojmë për te gjitha këto lloje të ndryshme të mendjeve

dhe duhet të punojmë me këto mendje

sepse do të na duhen

në të ardhmen.

Të flasim pak për punët.

Arsimtari im i shkencës me dha shtytje të mësoj sepse

unë nuk isha e interesuar në mësim.

E dini çfarë? Unë po fitoja përvojë pune.

Po shoh shumë fëmijë të tillë që nuk i kane mësuar gjërat

elementare, siç ështe të mos vonohesh.

Unë mësova të jem precize kur isha 8 vjeqare.

Apo, mësimet se si të sillemi në tavolinë.

Unë i mësova këto rregulla kur isha shumë, shumë e re.

Kur mbusha 13 vjet, punoja tek një rrobaqepës dhe

qepja tesha.

Kisha praktika në fakultet,

po ndërtoja gjëra dhe duhet të mësoja

si ti bëja detyrat.

E gjitha që dëshiroja të bëja ishte të vizatoja kuaj kur isha i vogël.

Nëna ime thoshte "Le të provojmë të vizatojmë diçka tjeter."

Këta fëmijë duhet të mësojnë si të krijojnë diç ndryshe.

Të themi që një fëmijë është obsesionuar me Lego.

Duhet ti japim shtytje të ndërtoje gjëra të ndryshme.

Mendja autistike zakonisht

fiksohet.

Për shembull, nëse një fëmije pëlqen automobilet garuese,

mund të përdorim këta automobilë për matematikë.

Mund të kalkulojmë se sa kohë i duhet një automjeti për të përshkuar një distancë të caktuar.

Me fjalë të tjera, përdore këtë fiksim

për të motivuar fëmijen - kjo është një prej gjërave që duhet të bëjmë.

Unë nervozohem shumë kur mësuesit,

sidomos ata që janë më larg nga kjo pjesë e shtetit,

nuk dijnë se çfarë të bëjnë me këta fëmijë të mencur.

Më nervozon jashtë mase.

Çfarë mund të bëjnë menduesit vizual kur të rriten?

Ata mund të bëjnë modelim grafik, dhe shumë gjëra me kompjuterë,

fotografi, dhe modelim industrial.

Ata që e mbështesin mendimin në modele, mund të

bëhen matematicienë, inxhinierë të programeve,

programues kompjuterësh, dhe punë të tilla.

Pastaj kemi ata qe mendojnë me fjalë. Ata mund të bëhen gazetarë

të mëdhenj, dhe aktorë drame shumë shumë të mirë.

Të jesh autistik do të thotë që unë duhesha

të mësoja aftësi shoqërore si ato që më lejuan të jem pjesë e dramave.

Këtë duhet ta mësosh,

dhe duhet të punojmë me këta studentë.

Kjo na sjell deri tek këshillëtarët.

Arsimtari im i shkencave nuk ishte i akredituar si arsimtar.

Ai ishte një specialist i hapësirës që punonte në NASA.

Tani disa shkolla kanë rregulla që i lejojnë ata të cilët

kanë studijuar biologji apo kimi të

japin mësim në shkolla.

Ne duhet të bëjmë këtë, sepse

unë po shoh që arsimtarët e mirë,

që ju duhen këtyre fëmijëve,

janë duke dhënë mësim në shkolla të larta,

por ata na duhen në shkolla të mesme.

Një gjë tjetër që mund të jetë shumë e suksesshme është

nëse njerëzit të cilët kan dale në pension

nga industria e programeve, mund ti mësojnë këta fëmijë.

Nuk ka rëndësi nëse ata mësojne gjëra te vjetra,

sepse ata vetëm duhet të krijojnë një interesim tek nxënësit.

Nëse krijoni interes tek një fëmije,

ai pastaj do i mësoje gjërat e reja.

Këshillëtarët janë thelbësore.

Nuk mund të theksoj aq sa duhet se sa shumë

ndikim kishte arsimtari i shkencës tek unë.

Duhet ti udhëzojmë dhe ti punësojmë.

Nëse i punesoni njerëzit me autism ne kompanite tuaja,

ata me Asperger, atëherë duhet tu japësh detaje.

Mos thuaj "Më krijo një program."

Duhet të jeni më specifik: "Po e krijojmë një program

për telefona, dhe duhet të

bëjmë këtë gjë. Dhe duhet te perdore

kaq memorje."

Këto janë detajet që duhet tu ofrojmë.

Ky është fundi i fjalimit tim.

Dua të falenderoj të gjithë ju që erdhet.

Ishte kënaqësi te jem këtu.

(Duartrokotije)

Keni pyetje për mua? Në rregull.

(Duartrokitje)

Chris Anderson: Shumë faleminderit për këtë.

Ju keni shkruar diçka që më pëlqen shumë,

" Nëse, përmes ndonjë lloj magjije, autismi

është zhdukur nga faqja e Tokës,

atëherë njerëzit ende do ishin rreth zjarrit,

tek hyrja e shpellës."

Temple Grandin: Po, sepse kush mendon që e ka bërë shtizën e

parë? Ishte njeri me Asperger. Dhe nëse dëshironi të zhdukni

gjenet e autismit, nuk do kishim Silicon Valley,

dhe krizat e energjisë nuk do zgjidheshin.

(Duartrokitje)

CA: Dua të ju bëj edhe disa pyetje,

dhe nëse të duken të pavend,

mund të thuash, "Pyetja tjetër."

Por nëse kemi dikënd këtu që ka fëmijë

me autisëm,

apo e njef një fëmijë me autizëm,

dhe ndihet i ndarë prej tyre,

çfarë do ju thoje?

TG - Së pari duhet të merrni parasysh moshën.

Nëse keni një dy, tre apo katër vjecare

që nuk flet dhe nuk shoqërohet,

ju them:

Mos prit. Ju duhen së paku 20 orë në javë për mësime private.

Autismi ka shkallë të ndryshme.

Gjysma e njerëzve në këtë spektër nuk do mësojnë të

flasin, dhe nuk do të punojne në Silicon Valley.

Por pastaj keni fëmijët e mencur,

që mësojnë shumë,

dhe kanë pak autisëm,

dhe këta janë ata që duhet ti interesojmë

me gjëra interesante.

Unë mësova të shoqërohem për shkak të një interesi të përbashkët.

Kalërova me fëmijë të tjerë, krijova modele me femijë të tjerë,

isha në laborator elektronik me fëmijë të tjerë,

dhe gjatë të 60-ve ngjitja pasqyre

në gomë për të krijuar një shfaqje dritash.

Ne e konsideronim këtë shumë interesante.

CA: A është jo realistike për prindërit

të shpresojnë apo mendojnë që ai fëmijë

i dashuron, sikur disa, siku shumica, shpresojnë?

TG: Mund tju them që ai fëmijë është besnik,

dhe nëse po ju digjet shtëpija, do t'ju nxjerre nga aty.

CA: Shumica e njerëzve, kur i pyesim se cili është

pasioni i tyre, ata thonë

"Fëmijët e mi" apo " I dashuri" im.

Cili është pasioni yt?

TG: Unë jam e pasionuar pas gjërave që bëj

dhe që do të bëjnë botën një vend më të mirë.

Kur nëna e një fëmije autistik thotë,

"Fëmija im shkoi ne fakultet për shkak të librit tënd,

apo një prej ligjeratave tuaja," kjo më lumturon.

Kasaphanat në të cilat punova gjatë të

80-ve ishin të trishtueshme.

Unë krijova një sistem pikësh për këto kasaphana

në mënyrë që të matja rezultatet: Sa lopë u rrëzuan?

Sa lopë u shpuan më hekur të nxehtë?

Sa kafshë po pellasin?

Dhe ishte shume e thjeshtë.

I shihni disa gjëra të thjeshta menjëherë.

Punoi shumë mirë. Unë kënaqem kur shoh

se gjërat po krijojnë ndryshime të vërteta

në botë. Na duhet më shumë nga kjo,

dhe më pak gjëra abstrakte.

(Duartrokitje)

CA: Kur po flisnim në telefon më tregove për serveret e fermave

dhe unë isha i mahnitur nga ajo që tha.

Na trego më shumë për këtë.

TG: Arsyeja pse isha aq e gëzar për këtë është

sepse përmban dituri.

Këto janë bibloteka.

Për mua, diturija është diçka

që është shumë e vlefshme. Kështu që, para 10 viteve

bibloteka jone u përfshi nga vërshimet.

Kjo ishte para se interneti të ishte kaq i madh.

Isha shume e trishtuar për librat që po shkatroheshin

sepse diturija po shkaterrohej.

Dhe serverat e fermave, apo qendrat e të dhenave,

janë bibloteka të diturisë.

CA: Ishte një kënaqësi e vecantë t'ju kemi në TED.

TG: Ju faleminderit. Faleminderit.

(Duartrokitje).