Return to Video

Làm sao để điều hoà không khí ngoài trời

  • 0:00 - 0:02
    Chào buổi tối.
  • 0:02 - 0:06
    Chúng ta đang ở trong
    trường quay ngoài trời tuyệt vời này
  • 0:06 - 0:12
    và chúng ta tận hưởng buổi tối
    với nhiệt độ ôn hoà hôm nay
  • 0:12 - 0:17
    Nhưng khi Qatar sẽ là nước chủ nhà
    của World Cup
  • 0:17 - 0:20
    10 năm tới. 2022,
  • 0:20 - 0:25
    chúng ta biết nó sẽ diễn ra
    trong mùa hè tháng 6 và 7
  • 0:25 - 0:27
    vô cùng nắng và nóng.
  • 0:27 - 0:30
    Và khi Qatar giành quyền
    đăng cai World Cup.
  • 0:31 - 0:33
    nhiều người trên thế giới đã băn khoăn,
  • 0:33 - 0:38
    làm sao mà các cầu thủ bóng đá có thể
    trình diễn thứ bóng đá hấp dẫn,
  • 0:38 - 0:41
    khi phải chạy quanh sân trong
    khí hậu sa mạc?
  • 0:41 - 0:44
    Làm sao mà khán giả có thể ngồi xem,
  • 0:44 - 0:49
    tận hưởng, ở sân vận động ngoài trời
    trong môi trường nóng bức này?
  • 0:50 - 0:54
    Cùng với các nhà thiết kế của
    Albert Speer & Partner,
  • 0:54 - 0:58
    những kĩ sư từ Transsolar đã và đang
    hỗ trợ, phát triển
  • 0:58 - 1:02
    sân vận động ngoài trời dựa vào
    100% năng lượng mặt trời,
  • 1:02 - 1:06
    100% máy lạnh năng lượng mặt trời.
  • 1:06 - 1:07
    Để tôi nói cho các bạn về nó,
  • 1:07 - 1:09
    bắt đầu từ sự thoải mái.
  • 1:09 - 1:11
    bắt đầu từ khía cạnh
    của sự thoải mái,
  • 1:11 - 1:14
    do nhiều người đang nhầm lẫm
  • 1:15 - 1:19
    giữa nhiệt độ môi trường
    và nhiệt độ dễ chịu
  • 1:19 - 1:21
    Chúng ta quen nhìn vào biểu đồ này
  • 1:21 - 1:22
    và bạn nhìn đường màu đỏ
  • 1:22 - 1:25
    cho thấy nhiệt độ không khí
    vào tháng 6 và 7, thật vậy,
  • 1:25 - 1:27
    nó lên tới 45 độ C.
  • 1:27 - 1:30
    Thật sự rất nóng.
  • 1:30 - 1:36
    Nhưng nhiệt độ không khí không
    phản ánh đủ các thông số về khí hậu,
  • 1:36 - 1:38
    điều thật sự thể hiện sự dễ chịu.
  • 1:38 - 1:42
    Để tôi cho bạn xem phần nghiên cứu
    từ một đồng nghiệp của tôi
  • 1:42 - 1:44
    về các trận bóng đá khác nhau,
  • 1:44 - 1:47
    World Cup, Olympic trên khắp thế giới,
  • 1:47 - 1:50
    xem xét và phân tích sự dễ chịu
  • 1:50 - 1:54
    mà người ta cảm thấy trong
    các hoạt động thể thao khác nhau,
  • 1:54 - 1:56
    hãy để tôi bắt đầu với Mexico.
  • 1:56 - 1:59
    Nhiệt độ ở Mexico,
    nhiệt độ không khí ở vào khoảng
  • 1:59 - 2:03
    15 đến 30 độ C, và
    mọi người tận hưởng nó.
  • 2:04 - 2:07
    Đó là một trận đấu rất thoải mái
    ở thành phố Mexico.
  • 2:07 - 2:08
    Hãy xem này.
  • 2:08 - 2:12
    Orlando, sân vận động tương tự,
    sân vận động ngoài trời.
  • 2:12 - 2:15
    Mọi người ngồi trong nắng gắt,
  • 2:15 - 2:17
    độ ẩm rất cao,
  • 2:17 - 2:19
    vào buổi trưa, và họ không vui vẻ.
  • 2:19 - 2:21
    Nó không hề thoải mái.
  • 2:21 - 2:22
    Nhiệt độ không khí không quá cao,
  • 2:22 - 2:25
    nhưng không thấy thoải mái
    trong suốt trận đấu.
  • 2:25 - 2:26
    Còn Seoul thì sao?
  • 2:26 - 2:29
    Seoul do vấn đề quyền phát sóng,
  • 2:29 - 2:31
    tất cả trận đấu diễn ra vào buổi chiều.
  • 2:31 - 2:33
    Mặt trời đã lặn,
  • 2:33 - 2:36
    cho nên các trận đấu
    rất thoải mái
  • 2:37 - 2:41
    Còn Athens? Khí hậu Địa Trung Hải
  • 2:41 - 2:43
    nhưng trong nắng nóng nên
    không thoải mái.
  • 2:43 - 2:45
    Họ không cảm thấy dễ chịu.
  • 2:45 - 2:47
    Và chúng ta biết ở Tây Ban Nha,
  • 2:47 - 2:49
    chúng ta biết "mặt trời."
  • 2:49 - 2:53
    Nếu bạn có tấm vé, và
    để có vé ở chỗ bóng râm,
  • 2:53 - 2:58
    bạn trả thêm tiền, bởi
    bạn ở trong môi trường dễ chịu hơn.
  • 2:59 - 3:00
    Vậy Bắc Kinh?
  • 3:00 - 3:05
    Một lần nữa, ngày nắng nóng
    và độ ẩm cao,
  • 3:05 - 3:06
    không thoải mái.
  • 3:06 - 3:09
    Nên nếu tôi ghép, và nếu bạn
    ghép các biểu đồ này vào,
  • 3:09 - 3:11
    điều mà chúng ta thấy,
  • 3:11 - 3:18
    ở các nơi này, nhiệt độ không khí
    ở vào khoảng từ 25 đến 35
  • 3:18 - 3:23
    và khi ta theo đường này,
    30, 30 độ C nhiệt độ môi trường.
  • 3:23 - 3:24
    Nếu ta dọc theo đường này bạn thấy
  • 3:24 - 3:29
    có tất cả các mức dễ chịu,
    tất cả các cảm nhận
  • 3:29 - 3:31
    về môi trường ngoài trời,
  • 3:31 - 3:36
    từ rất thoải mái
    đến rất không thoải mái.
  • 3:36 - 3:37
    Tại sao lại như vậy?
  • 3:37 - 3:40
    Đó là bởi vì có
    nhiều tham số
  • 3:40 - 3:43
    ảnh hưởng đến sự
    chịu nhiệt của chúng ta,
  • 3:43 - 3:46
    mặt trời, ánh nắng trực tiếp,
    ánh nắng khuếch tán,
  • 3:46 - 3:50
    gió, gió mạnh, gió nhẹ,
  • 3:50 - 3:57
    độ ẩm, rồi nhiệt độ bức xạ
    quanh nơi ta đang ở.
  • 3:57 - 3:59
    Và đây là nhiệt độ không khí.
  • 3:59 - 4:03
    Những tham số này ảnh hưởng
    đến cảm nhận của cơ thể,
  • 4:03 - 4:06
    và các nhà khoa học đã phát triển
    một thông số
  • 4:06 - 4:09
    đó là nhiệt độ cảm nhận,
  • 4:09 - 4:15
    nó bao gồm tất cả các tham số
    và giúp các nhà thiết kế hiểu rõ
  • 4:15 - 4:17
    đâu là tham số dao động giữa
  • 4:17 - 4:20
    tôi cảm thấy thoải mái hoặc
    tôi không thấy thoải mái.
  • 4:20 - 4:23
    Đâu là tham số chủ yếu
    trong việc cảm nhận nhiệt độ?
  • 4:23 - 4:26
    Và các tham số này,
  • 4:26 - 4:30
    những tham số khí hậu này liên quan
    đến sự trao đổi chất của con người.
  • 4:32 - 4:36
    Bởi vì qua sự trao đổi chất,
    con người chúng ta,
  • 4:36 - 4:37
    sản sinh ra nhiệt.
  • 4:37 - 4:39
    Tôi hào hứng,
    tôi nói chuyện với các bạn,
  • 4:39 - 4:42
    có lẽ tôi đang sản sinh ra
    150 watt vào lúc này.
  • 4:42 - 4:45
    Các bạn đang ngồi, các bạn
    thư giãn, và nhìn tôi
  • 4:45 - 4:48
    Có lẽ là mỗi người sản sinh ra
    chừng 100 watt
  • 4:48 - 4:50
    và chúng ta cần giải phóng
    năng lượng,
  • 4:50 - 4:53
    Cơ thể của tôi cần
    giải phóng năng lượng,
  • 4:53 - 4:58
    khi cơ thể tôi càng khó để
    giải phóng năng lượng,
  • 4:58 - 5:00
    thì tôi càng cảm thấy ít thoải mái.
  • 5:00 - 5:03
    Vậy đó. Nếu tôi không
    giải phóng năng lượng,
  • 5:04 - 5:05
    tôi sẽ chết.
  • 5:07 - 5:11
    Nếu chúng ta ghép vào những gì xảy ra
    trong suốt kì World Cup,
  • 5:11 - 5:14
    những gì sẽ xảy ra vào tháng 6, 7
    chúng ta sẽ thấy, vâng,
  • 5:14 - 5:16
    nhiệt độ không khí sẽ cao hơn rất nhiều
  • 5:16 - 5:20
    nhưng vì những trận đấu sẽ
    được diễn ra vào buổi chiều,
  • 5:20 - 5:22
    có lẽ nó sẽ có cùng mức đánh giá
    về độ dễ chịu
  • 5:22 - 5:26
    chúng ta có được ở những nơi khác,
    ở mức: không thoải mái.
  • 5:26 - 5:30
    Chúng tôi ngồi cùng với một đội,
    những người chuẩn bị Bid Book,
  • 5:30 - 5:35
    hoặc mục tiêu, chúng tôi nói,
    hãy cùng hướng tới nhiệt độ cảm nhận,
  • 5:35 - 5:38
    sự dễ chịu ngoài trời ở vào biên độ này,
  • 5:38 - 5:47
    biên độ được cảm nhận ở 32*C
    nhiệt độ cảm nhận, cực kì thoải mái.
  • 5:47 - 5:51
    Người ta sẽ cảm thấy rất tốt
    ở mội trường ngoài trời thoáng đãng.
  • 5:51 - 5:53
    Nhưng điều đó có nghĩa là gì?
  • 5:53 - 5:55
    Nếu chúng ta chỉ nhìn vào những gì xảy ra,
  • 5:55 - 5:57
    có thể thấy, nhiệt độ quá cao.
  • 5:57 - 6:00
    Nếu chúng tôi áp dụng kiến trúc tốt nhất,
  • 6:00 - 6:02
    thiết kế kĩ thuật cho khí hậu,
  • 6:02 - 6:04
    chúng tôi sẽ không khá hơn bao nhiêu.
  • 6:04 - 6:07
    Nên chúng tôi cần làm gì đó chủ động hơn.
  • 6:07 - 6:10
    Chúng tôi cần, ví dụ như, mang lại
    công nghệ làm mát bức xạ,
  • 6:10 - 6:15
    và chúng tôi cần kết hợp nó
    với cái gọi là điều hoà nhẹ.
  • 6:15 - 6:17
    Nó trông như thế nào trong sân vận động?
  • 6:17 - 6:21
    Sân vận động có vài yếu tố
    tạo ra sự dễ chịu ngoài trời.
  • 6:21 - 6:23
    Đầu tiên, mái che.
  • 6:23 - 6:29
    Nó cần thiết để bảo vệ những nơi
    người ta ngồi trong gió mạnh và ấm.
  • 6:29 - 6:32
    Nhưng đó không phải tất cả
    những thứ chúng ta cần làm.
  • 6:32 - 6:35
    Chúng ta cần
    sử dụng hệ thống chủ động.
  • 6:35 - 6:40
    Thay vì thổi một cơn bão
    không khí lạnh khắp sân vận động,
  • 6:40 - 6:44
    chúng tôi dùng kĩ thuật
    làm mát bức xạ,
  • 6:44 - 6:49
    như một lớp hệ thống đun nóng
    trong ống nước gắn dưới sàn.
  • 6:49 - 6:52
    Và chỉ bằng việc dùng nước lạnh
    đi qua các ống nước,
  • 6:52 - 6:56
    bạn có thể giải phóng cái nóng
    bị hấp thụ trong ngày ở SVĐ
  • 6:56 - 6:58
    vậy là bạn có thể tạo ra sự thoải mái,
  • 6:58 - 7:03
    và sau đó bằng cách thêm không khí khô
    thay vì không khí lạnh
  • 7:03 - 7:10
    các khán giả và cầu thủ đá banh có thể
    tự điều chỉnh sự thoải mái mà họ cần
  • 7:10 - 7:11
    để năng lượng chính họ được cân bằng.
  • 7:11 - 7:16
    Họ có thể điều chỉnh và tìm
    sự thoải mái mà họ muốn.
  • 7:17 - 7:21
    Có 12 sân vận động có thể đến,
  • 7:21 - 7:27
    nhưng có tới 32 chốt huấn luyện
    cho từng quốc gia huấn luyện,
  • 7:27 - 7:29
    Chúng tôi áp dụng khái niệm tương tự:
  • 7:29 - 7:32
    mái che của chốt huấn luyện,
  • 7:32 - 7:37
    sử dụng một vòm chắn gió,
    sau đó sử dụng cỏ.
  • 7:37 - 7:40
    Bãi cỏ tưới tự động là
    một nguồn làm mát rất tốt
  • 7:40 - 7:45
    giúp ổn định nhiệt độ, và dùng không khí
    tách ẩm để tạo ra sự dễ chịu.
  • 7:45 - 7:49
    Nhưng kể cả thiết kế thụ động tốt nhất
    không thể giúp ích.
  • 7:49 - 7:50
    Chúng tôi cần hệ thống chủ động.
  • 7:50 - 7:51
    Và làm sao để có được?
  • 7:51 - 7:55
    Ý tưởng cho sự đầu tư là
    100% điều hoà năng lượng mặt trời
  • 7:55 - 7:59
    dựa vào ý tưởng chúng tôi sử dụng
    mái vòm SVĐ,
  • 7:59 - 8:03
    chúng tôi bao phủ các mái vòm
    bằng hệ thống PV.
  • 8:03 - 8:07
    Chúng tôi không mượn bất kỳ
    năng lượng nào từ quá khứ.
  • 8:07 - 8:09
    Chúng tôi không dùng năng lượng hoá thạch
  • 8:09 - 8:11
    Chúng tôi không dùng năng lượng
    từ các nước láng giềng.
  • 8:11 - 8:14
    Chúng tôi sử dụng năng lượng có được
    ngay trên mái nhà,
  • 8:14 - 8:17
    và cả trên chốt huấn luyện,
  • 8:17 - 8:22
    thứ sẽ được bao phủ bởi các màng lớn,
    linh hoạt, và chúng ta sẽ thấy
  • 8:22 - 8:27
    trong các năm tới ngành công nghiệp
    phát triển với quang điện linh hoạt,
  • 8:27 - 8:30
    cung cấp cho mái vòm các khả năng
    chống lại nắng gắt và
  • 8:30 - 8:33
    sản sinh điện năng cùng lúc.
  • 8:33 - 8:36
    Và hiện tại năng lượng này
    có được trong suốt năm,
  • 8:36 - 8:41
    truyền vào hệ thống điện,
    thay thế nguyên liệu hoá thạch
  • 8:41 - 8:42
    trong hệ thống điện,
  • 8:42 - 8:46
    và khi ta cần cho điều hoà,
    tôi rút lại khỏi hệ thống điện và
  • 8:46 - 8:51
    dùng năng lượng mặt trời
    mà tôi đã rút lại khỏi hệ thống
  • 8:51 - 8:53
    khi cần cho điều hoà năng lượng mặt trời
  • 8:53 - 8:55
    Tôi có thể làm điều đó trong năm đầu,
  • 8:55 - 8:58
    tôi có thể cân bằng trong 10, 20 năm tới,
  • 8:58 - 8:59
    nguồn năng lượng này,
  • 8:59 - 9:04
    đó là điều cần thiết
    cho kỳ World Cup ở Qatar,
  • 9:04 - 9:09
    20 năm tới, năng lượng này
    truyền khắp hệt hống điện của Qatar.
  • 9:09 - 9:09
    Và nó ---
    (vỗ tay)
  • 9:09 - 9:11
    Cám ơn rất nhiều. (Vỗ tay)
  • 9:11 - 9:14
    Nó không chỉ hữu ích
    cho sân vận động.
  • 9:14 - 9:17
    Chúng ta cũng có thể dùng nó
    cho những nơi ngoài trời và đường phố,
  • 9:17 - 9:20
    và chúng tôi đang làm việc tại
    thành phố tương lai ở Masdar,
  • 9:20 - 9:22
    thành phố của Ả Rập Thống Nhất,
    Abu Dhabi
  • 9:22 - 9:26
    Và tôi rất vui được làm việc
    tại quảng trường trung tâm.
  • 9:26 - 9:28
    Cùng một ý tưởng được dùng ở đó,
  • 9:28 - 9:31
    để tạo các điều kiện ngoài trời
    mà được cảm nhận là thoải mái.
  • 9:31 - 9:35
    Mọi người tận hưởng đi đến đó
    thay vì vào khu thương mại,
  • 9:35 - 9:37
    nơi nào phà hơi lạnh
    và nơi nào mát mẻ.
  • 9:37 - 9:42
    Chúng tôi muốn tạo một không gian
    ngoài trời thoải mái đến mức
  • 9:42 - 9:48
    người ta có thể đến đó và buổi trưa,
    kể cả những tháng hè nắng nóng,
  • 9:48 - 9:51
    họ có thể tận hưởng và gặp gỡ
    cùng gia đình.
  • 9:51 - 9:52
    (Tiếng vỗ tay)
  • 9:52 - 9:53
    Và khái niệm tương tự:
  • 9:53 - 9:56
    mái che chắn nắng, mái che chắn gió,
  • 9:56 - 10:01
    sử dụng, dùng và tận dụng lợi ích
    từ mặt trời mà
  • 10:01 - 10:03
    bạn có được từ dấu chân của bạn.
  • 10:03 - 10:07
    Và những chiếc dù xinh đẹp này.
  • 10:07 - 10:11
    Vì vậy tôi muốn khuyến khích các bạn
    hãy chú ý đến
  • 10:11 - 10:15
    sự chịu nhiệt của cách bạn,
    đến môi trường nhiệt,
  • 10:15 - 10:17
    đêm nay và ngày mai,
  • 10:17 - 10:20
    và nếu bạn muốn biết thêm về nó,
    tôi mời các bạn
  • 10:20 - 10:21
    vào website của chúng tôi.
  • 10:21 - 10:26
    Chúng tôi đã tải lên một thang đo
    cảm nhận nhiệt độ rất đơn giản
  • 10:26 - 10:29
    để bạn có thể kiểm tra
    sự thoải mái ngoài trời của bạn.
  • 10:29 - 10:34
    Và tôi cũng hi vọng các bạn
    chia sẻ những ý tưởng để các kĩ sư,
  • 10:34 - 10:35
    các nhà thiết kế
  • 10:35 - 10:39
    có thể dùng tất cả các
    tham số khí hậu khác nhau,
  • 10:39 - 10:46
    để có thể tạo ra những điều kiện
    ngoài trời rất tốt và dễ chịu,
  • 10:46 - 10:51
    để thay đổi cảm nhận về nhiệt
    mà chúng ta cảm thấy thoải mái
  • 10:51 - 10:54
    ở môi trường ngoài trời,
  • 10:54 - 10:57
    và chúng ta có thể làm điều đó
    với thiết kế thụ động tốt nhất,
  • 10:57 - 11:05
    cũng như sử dụng nguồi năng lượng
    của chính Qatar, chính là Mặt Trời.
  • 11:05 - 11:07
    (Tiếng vỗ tay)
  • 11:07 - 11:09
    Cám ơn rất nhiều
    (Tiếng vỗ tay)
  • 11:09 - 11:11
    Shukran. (Tiếng vỗ tay)
Title:
Làm sao để điều hoà không khí ngoài trời
Speaker:
Wolfgang Kessling
Description:

Vào những tháng hè nóng bức, xem một trận thể thao hay hoà nhạc ngoài trời có thể đồng nghĩa với việc bị nướng dưới Mặt Trời -- nhưng không cần phải thế. Tại TEDxSummit ở Doha, nhà vật lý Wolfgang Kessling tiết lộ một thiết kế đổi mới ổn định mà nó làm mát từ bên trên và bên dưới, thậm chí sử dụng chính năng lượng Mặt Trời để làm mát.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:35

Vietnamese subtitles

Revisions