< Return to Video

လျှပ်စစ် ဝေါဟာရ - James Sheils

  • 0:14 - 0:18
    ကျွန်ုပ်သည် မိခင်ဘာသာစကားပေါ်
    သမိုင်းဝင်အလင်း ဆောင်ကျဉ်းရန်ကြိုးပမ်းလျက်
  • 0:18 - 0:22
    လျှပ်စစ်ဝေါဟာရနှင့်စပ်လျဉ်းရာ
    ဇာတ်ကြောင်းတရပ် သင့်ထံပါးဆောင်ကျဉ်းအံ့။
  • 0:23 - 0:27
    ထိုကိစ္စ အားလုံးသည် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း
    ၂၆၀၀ ကျော်မှာ အစပြု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။
  • 0:27 - 0:30
    Militeusမြို့သား Thales အမည်ရ
    ေရှးဟောင်း ဂရိတစ်ဦးဟာ
  • 0:30 - 0:33
    ယနေ့ခေတ်၌ ကျွန်ုပ်တို့ ပြောဆိုကြသော
  • 0:33 - 0:35
    လျှပ်စစ်ဖြစ်စဉ်ကို ပထမဆုံး
    ရှု့မှတ်လေ့လာသူအဖြစ် ယူဆရပါတယ်။
  • 0:35 - 0:39
    ပယင်းကျောက်ကို သားမွှေးသုံး၍
    ပွတ်တိုက်ရာမှ ကောက်ရိုးမျှင် တချို့
  • 0:39 - 0:41
    ကောက်ယူနိုင်ခြင်းကို
    သူ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပါသည်။
  • 0:41 - 0:45
    Thales ၏ ဘာသာစကား၌ ပယင်းကို
    electron ဟုခေါ်ပါသည်။
  • 0:45 - 0:49
    ကာလကြာမြင့်စွာ ဒီအကြောင်းအရာအကြောင်း
    အတော်များများကို အားလုံး သိခဲ့ကြတယ်။
  • 0:49 - 0:53
    ပယင်းရဲ့ ဂုဏ်သတ္တိတွေအကြောင်း ပြီးနောက်..
    စူးစမ်းဖော်ထုတ်မှု အသစ်များ
  • 0:53 - 0:56
    အစ မပြုနိုင်ခင်၊ သဘာ၀ဓမ္မသည်
    နှစ် ၂၂၀၀ ခန့် စောင့်ဆိုင်းခဲ့ရပါသည်။
  • 0:57 - 1:00
    ၁၇ ရာစု၊ အင်္ဂလိပ်လူမျိုး သိပ္ပံပညာရှင်
    Wiliam Gilbert သည်
  • 1:00 - 1:03
    စမ်းသပ်မှုတစ်ခုကို ဂရုတစိုက်ပြုရာမှ
    တခြားသော ပစ္စည်း
  • 1:03 - 1:04
    များစွာသည်
    ပယင်း၏ ဆွဲငင်သော
  • 1:04 - 1:07
    ဂုဏ်သတ္တိကို ပြသနိုင်ကြောင်း
    ရှာဖွေတွေ့ခဲ့ပါသည်။
  • 1:08 - 1:11
    ၎င်းတို့ဟာ ကောက်ရိုးအပြင် ဝတ္ထုတွေကို
    ဆွဲနိုင်တာကိုပါ သူတွေ့ခဲ့တယ်။
  • 1:11 - 1:14
    Gilbertက ဒီပယင်းလို အရာဝတ္ထုတွေကို
    amber ဆိုတဲ့
  • 1:14 - 1:15
    ဂရိ စာလုံးကိုစွဲကာ အမည်ပေးခဲ့တယ်
  • 1:15 - 1:18
    သူသ..ထိုအရာများကို electrics ဟု
    သူ ခေါ်ဆိုခဲ့တယ်။
  • 1:18 - 1:20
    နောင်နှစ်-၄၀ ခန့် အကြာ၊ Norwich
    မြို့အနီးမှ အလားတူ
  • 1:20 - 1:23
    စမ်းသပ်ချက်များကို Sir Thomas Browneက
    ဆောက်ရွက်ခဲ့ပါတယ်
  • 1:24 - 1:27
    သူဟာ William Gilbertနဲ့ ခြားနားသော
    မည်သည့် အဖြေကိုမျှ ရှာမရခဲ့ပါ၊
  • 1:27 - 1:29
    သို့သော် စမ်းသပ်ချက်များ၌
    သူဖော်ပြသော နည်းလမ်းသည်
  • 1:29 - 1:32
    ဒီ ခေတ်တလျှောက် အသုံးရှိသော
    စကားလုံး အစပြုပါသည်။
  • 1:32 - 1:35
    ဒါကို သူမြင်ပုံက၊ ပုံဆောင်ခဲ တစ်ခဲကို
    ပိတ်စသုံး၍ ပွတ်တိုက်တဲ့အခါ
  • 1:35 - 1:37
    ယင်းက လျှပ်စစ်ဆောင်၀တ္ထု
    ဖြစ်လာတာပါ။
  • 1:38 - 1:40
    ပြီးတော့...ရုန်းပြန်၀တ္ထုတို့ဟာ
  • 1:40 - 1:43
    ရုန်းပြန်ဂုဏ်သတ္တိ ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း
    ပြောသလိုပင်
  • 1:44 - 1:47
    လျှပ်စစ်ဆောင် ၀တ္ထုတို့သည် လျှပ်စစ်
    ဂုဏ်သတ္တိကို ပိုင်ဆိုင်တယ်ဆိုပါတယ်။
  • 1:49 - 1:51
    ၁၈ ရာစု၊ ပြင်သစ် ရူပဗေဒပညာရှင်
    Charles Du Fayသည်
  • 1:51 - 1:55
    အရေးပါသော ရှာတွေ့မှု အသစ်တစ်မျိုးကို
    လုပ်ဆောင်သူ နောက် တစ်ဦး ဖြစ်ပါသည်။
  • 1:55 - 1:58
    သူက သတ္ထုတွေနဲ့ ငွေ့ရည်တွေမှတပါး
    အရာ၀တ္ထု အားလုံးနီးပါးဟာ အပူပေးခြင်းနဲ့
  • 1:58 - 2:00
    ပွတ်တိုက်ခြင်းတွေ ခံရပြီးနောက်
  • 2:00 - 2:03
    လျှပ်စစ်ဓာတ် ကိန်းလာနိုင်သည်ကို
    တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
  • 2:03 - 2:07
    ထို့အပြင် လျှပ်စစ်ဓာတ်နှစ်ခုကို
    နီးနီးကပ်ကပ် ထားချိန်တွင်
  • 2:07 - 2:09
    ၎င်းတို့ဟာ ရံခါ ဆွဲငင်၊ရံခါ တွန်းကန်တာ
    တွေ့ခဲ့တယ်။
  • 2:10 - 2:11
    သည်ထပ်လောင်း အသိနှင့်အတူ
  • 2:11 - 2:15
    Du Fayက ကွဲပြားခြားနားသော လျှပ်အုပ်စု
    နှစ်စု ရှိကြောင်း တွေ့ခဲ့ပါသည်။
  • 2:15 - 2:19
    အုပ်စုတူ ၀တ္ထုနှစ်ခုတို့သည်
    အစဉ် တွန်းကန်၍
  • 2:19 - 2:22
    တစ်စုစီမှ တစ်ခုစီယူ စုံဖက်ခြင်းသည်
    အမြဲပင် ဆွဲငင်ကြပေလိမ့်မည်။
  • 2:23 - 2:25
    ဒီရှာဖွေတွေ့ရှိမှုက အသစ်ဖြစ်သော်လည်း
  • 2:25 - 2:29
    Du Fay၏ ရူပဗေဒဆိုင်ရာ တင်ပြချက်တို့သည်
    သမိုင်း လုံး၀ ပျောက်ဆုံးကုန်သည်။
  • 2:29 - 2:34
    ယင်းအစား ယနေ့ထိ ကျွန်ုပ်တို့
    မှတ်သား၍ အသုံးပြုဆဲက..
  • 2:34 - 2:37
    ဩဇာတိက္ကမပြည့်စုံသော အမေရိကန်
    လူငယ်တစ်ဦး၏ ဝေါဟာရပင်ဖြစ်၏။
  • 2:38 - 2:41
    Benjamin Franklinက ထိုကိစ္စများ
    ဥရောပ၌ ဆောင်ရွက်နေဆဲဖြစ်သည်ကို ကြား၍၊
  • 2:41 - 2:44
    သူ့ မူပိုင် စမ်းသပ်ချက်များ
    စတင် လင်စမ်းခဲ့ပါသည်။
  • 2:44 - 2:46
    သူက အင်မတန်များပြားသော
    လျှပ်စစ်မီးပွင့်ထုတ်
  • 2:46 - 2:50
    လျှပ်စစ်ပစ္စည်း အစိတ်အပိုင်း
    ပြုလုပ်နည်းကို မြန်ဆန်စွာ သင်ယူခဲ့ပါသည်။
  • 2:50 - 2:52
    ရွှတ်နောက်တတ်တဲ့ စရိုက်ရှင်
    Franklinသည်
  • 2:52 - 2:55
    သူ့ မိတ်များကို ထိုစက်များသုံး၍
    မကြာမကြာ ထိတ်လန့် စေတတ်သူပါ။
  • 2:56 - 2:58
    သူက အာနိသင်ပိုသာသော
    ပစ္စည်းပစ္စယတွေ
  • 2:58 - 3:02
    တည်ဆောက်၍ သူသည် လျှပ်စစ်ကိန်းခြင်းနှင့်
    လျှပ်စစ်ပြိုခြင်း လုပ်ဆောင်ချက်ကို
  • 3:02 - 3:05
    လျှပ်စုခြင်း၊ လျှပ်စွန့်ခြင်းပါ
    လက်နက်စုံကို ဆက်စပ်ခဲ့ပါတယ်။
  • 3:05 - 3:09
    Franklinနဲ့ အခြားသူတို့သည် ဒီလို
    သင်္ကြန်အမြောက်တွေကို အတူ ချိတ်ဆက်ရန်
  • 3:09 - 3:12
    နားလည်ဖို့ရာ အချိန်မကြာမြင့်ခဲ့ပါဘူး။
  • 3:13 - 3:15
    Franklinက အစုလိုက်ကို
    သင်္ဘောရှိ အမြောက်အိမ်တွေနဲ့
  • 3:15 - 3:19
    ဥပမာပြ ဆကိစပ်ပြခဲ့ပါတယ်။
  • 3:19 - 3:21
    စစ်သင်္ဘောပေါ်ရှိ အမြောက်ပစ်စင်က
  • 3:21 - 3:25
    ဘက္ထရီတစ်လုံးအတွင်းမှာ
    အမြောက်တွေ တပြိုင်နက် ပစ်ခဲ့တယ်။
  • 3:25 - 3:28
    အလားတူပင် ထိုလျှပ်စစ် ဘက္ထရီဟာ
  • 3:28 - 3:30
    လျှပ်စစ်မီပွားကြီးများဖြစ်စေလျက်၊
  • 3:30 - 3:32
    လျှပ်စစ်ထွက်တာ တပြိုက်နက် ပြုပေလိမ့်မယ်။
  • 3:32 - 3:35
    ဒီနည်းပညာ အသစ်က ပေါ်ထွက်တဲ့
    စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ် မေးခွန်းကတော့
  • 3:36 - 3:39
    လျှပ်စီးလက်သော တိမ်တိုက်သည်
    လျှပ်စစ် ဘက္ထရီကြီးပင်လော။
  • 3:40 - 3:43
    Franklin ၏ ဖေါ်ပြချက်မှာ
    အောက်ပါအတိုင်းပါ
  • 3:43 - 3:45
    အရာအားလုံးမှာ တွေ့ရသော
  • 3:45 - 3:49
    Electrical fluidဟု သူခေါ်သော
    ၀တ္ထုရှိကြောင်း သူ ယူဆခဲ့ပါသည်။
  • 3:49 - 3:52
    အကယ်၍ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဟာ
    ဖန်ပြွန်ကို ပွတ်တိုက်မည်ဆိုက
  • 3:52 - 3:55
    ထိုပွတ်တိုက်ခြင်း သို့မဟုတ်
    လျှပ်စုခြင်းသည် Eectrical fluid စီးဆင်းမှု
  • 3:55 - 4:00
    သို့မဟုတ် လျှပ်စစ်စီးကြောင်း တရပ်ကို
    လူမှ ဖန်ထံ ရွှေ့လျားရန် အကြောင်းဖန်ပါသည်။
  • 4:00 - 4:04
    ရလဒ်မှာ လူပုဂ္ဂိုလ်နဲ့ ပြွန်
    နှစ်ရပ်စလုံးမှာ လျှပ်စစ်ဓါတ်ကိန်းလာပါသည်။
  • 4:04 - 4:07
    ပုံမှန်အားဖြင့် လူက မြေပြင်ပေါ်
    ရပ်နေခဲ့လျင် သူတို့၏
  • 4:07 - 4:09
    Eectrical fluidက ပုံမှန်
    အနေသို့ ပြန်ပါလိမ့်မယ်
  • 4:09 - 4:13
    Franklin ဒါကို ကမ္ဘာ့ ဘုံသိုလှောင်ရုံမှ
  • 4:13 - 4:14
    ဖလှယ်မှု တရပ်ဟု ဆိုပါသည်
  • 4:15 - 4:18
    ဖယောင်းတုံးလို တစုံတခုပေါ် ရပ်နေက
    ထိုထောက်ပံ့ချက်အား ဖြတ်တောက်နိုင်ပါသည်။
  • 4:19 - 4:23
    Franklinက ထို ငွေ့ရည်
    အကဲပိုသော ၀တ္ထုသည်
  • 4:23 - 4:25
    လျှပ်ဖိုဓါတ် ဆောင်ကြောင်း၊
  • 4:25 - 4:28
    ယင်းအရည် ကင်းစင်ကုန်သော အရာသည်
    လျှပ်မ သတ္တိဆောင်ကြောင်း ဆိုခဲ့ပါသည်။
  • 4:29 - 4:31
    ၀တ္ထုတွေချင်း ထိမိချိန် သို့မဟုတ်
    အနီးကပ်ထားချိန်၌
  • 4:31 - 4:33
    Electrical fluidက ၎င်းတို့ကြား၌
  • 4:33 - 4:35
    မျှခြေထိတိုင် စီးပါတယ်။
  • 4:35 - 4:39
    ၀တ္ထုနှစ်ခုကြား-Electrical fluid
    ခြားနားချက်ကြီးမားလေ
  • 4:39 - 4:41
    ထိုငွေ့ရည်က လေထဲမှာ လျှစ်စစ်မီးပွားထုတ်ကာ
  • 4:41 - 4:42
    ခုန်ကူးနိုင်တာ ပိုလှမ်းလေပါ။
  • 4:43 - 4:45
    အရာဝတ္ထုမှာပါဝင်တဲ့ အထည်ဒြပ်က
    ၎င်းဟာ လျှပ်အားစုစဉ်အတွင်း
  • 4:45 - 4:49
    electrical fluid ရမလား၊ ဆုံးရှုံးမလား
    ဆိုတာကို
  • 4:49 - 4:50
    ပြဌာန်းပေးပါသည်။
  • 4:50 - 4:53
    ထိုအရာတို့သည် Du Fay၏
    လျှပ်စစ်အုပ်စု နှစ်စုပါ။
  • 4:53 - 4:55
    သင် ကြားဖူးလောက်တဲ့ စကားစုက..
  • 4:55 - 4:59
    "မျိုးမတူရင် ဆွဲ၊ မျိုးတူရင် တွန်း" ပါ။
  • 4:59 - 5:00
    ထိုကြောင့်ပင်
  • 5:00 - 5:02
    နှစ် ၁၅၀ လွန်သောအခါ
  • 5:02 - 5:05
    Franklin ၏ သီအိုရီကိုသူ တီထွင်ခဲ့သော
  • 5:05 - 5:07
    ဝေါဟာရ အားလုံးကိုသုံးကာ
    များစွာသော စိတ်ကူးများ
  • 5:07 - 5:09
    ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုများကို ဖွံ့ဖြိုးဖို့
    သုံးခဲ့တယ်။
  • 5:10 - 5:14
    ထို သိပ္ပံဆိုင်ရာ စူးစမ်းမှုက အဆင့်မြင့်
    နည်း ပညာတွေကနေ နောက်ဆုံး
  • 5:14 - 5:18
    သိပ္ပံပညာရှင်များဟာ electric fluid
    ကိုပင် အနုစိတ်လေ့လာနိုင်တဲ့အထိ
  • 5:18 - 5:20
    သီးပွင့်ဖြစ်ထွန်းလာခဲ့တယ်။
  • 5:21 - 5:25
    ၁၈၉၇၊ အင်္ဂလန်ရှိ Cambridge တွင်
    သုတေသနလုပ်နေသော J.J.Thomsonက
  • 5:25 - 5:30
    Electrical fluidသည် စင်စစ် အမှုန်ငယ်တို့
    အတိပြီးကြောင်း ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ရာ
  • 5:30 - 5:34
    ရူပဗေဒ ပညာရှင် Gorge Stoney ထိုအမှုန်ကို
    electronsအဖြစ် အမည်ပေးခဲ့ပါသည်။
  • 5:34 - 5:37
    ထို့ကြောင့် ကျွန်ုပ်တို့ ဇာတ်လမ်းစတင်သော
    ပယင်း ဟူသော ရှေးဂရိ
  • 5:37 - 5:39
    စကားလုံးထံ ပြန်သွားသော်
  • 5:39 - 5:42
    မည်သိုပင်ဆိုစေကာမှု
    ထိုပုံပြင် အဆုံး နိဂုံးတရပ် ရှိမြဲပါ။
  • 5:42 - 5:45
    ထို အီလက်ထရွန်တို့သည်
    Franklin ယူဆသော အရာကို
  • 5:45 - 5:48
    ဦးတည်ဘက် ဆန့်ကျင် စီးဆင်းကြောင်း
    ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပါသည်။
  • 5:49 - 5:52
    ထို့ကြောင့် အပေါင်းဓာတ်ဆောင်သော
    အရာများသည်
  • 5:52 - 5:54
    Electrical fluid၏ ပိုလျှံမှုတရပ် မဟုတ်ဘဲ
  • 5:54 - 5:57
    ထိုအရာတို့သည် အီလက်ထရွန် စင်စစ်
    ကင်းမဲ့လေကုန်၏။
  • 5:57 - 6:01
    သို့သော် ရသမျှ နည်းတွေသုံး၍ အရာရာကို
    ပုန်ကန်မည့်အစား
  • 6:01 - 6:04
    Franklin၏ ဝေါဟာရကို အလေ့အထနှင့်
    အစဉ်အလာကြောင့်
  • 6:04 - 6:06
    ဆက်အသုံးပြုရန် လူထုက ဆုံးဖြတ်ထားခဲ့သည်
  • 6:07 - 6:09
    အီလက်ထရွန်တွေ ရှာတွေ့ခြင်းကို
    ကျေးဇူးတင်ရင်း၊
  • 6:09 - 6:13
    Franklin၏ Electrical fluid
    စီးဆင်းမှုကို ထိန်းသိမ်းရင်း၊ ၎င်းကို
  • 6:13 - 6:15
    အများလက်ခံသော စီးဆင်းမှု
    တရပ်ဟု ကင်ပွန်းပြန်တပ်၏။
  • 6:15 - 6:19
    အီလက်ထရွန်ဟာ လျှပ်စစ်၏
    ဆလ်လမွန်ငါး ဖြစ်လာပြီး အများလက်ခံတဲ့
  • 6:19 - 6:24
    လျှပ်စီးကြောင်း၏ ဝိဉာဉ်ဆန်ဆန်
    မြစ်တစ်စင်းထဲ ရေဆန်ကူးခပ်နေပါပြီ။
  • 6:25 - 6:28
    ဒါက ထို စိတ်ကူးများ၏ သမိုင်းကြောင်း
    နဲ့ မရင်းနှီးသူ အတော်များများအတွက်
  • 6:28 - 6:31
    ရှုပ်ထွေးမည်ဆိုက
    ရှုပ်ထွေးနိုင်လောက်ပါသည်။
  • 6:31 - 6:33
    လျှပ်စစ်ဝေါဟာရနှင့်ဆိုင်တဲ့
  • 6:33 - 6:36
    ဒီ ဇာတ်လမ်းတိုနှင့်အတူ
    ကျွန်တော် မျှော်လင့်မိသည်မှာ
  • 6:36 - 6:37
    ထိုစမ်းသပ်မှုကို မတော်တဆ
  • 6:37 - 6:40
    ဆော့ကစားခြင်း မှတဆင့်
    လျှပ်စစ်ဆိုင်ရာဖြစ်စဉ်တွေရဲ့
  • 6:40 - 6:42
    ရူပဗေဒကို ပိုရှင်းသော နားလည်မှု
  • 6:42 - 6:45
    ရရှိနိုင်သည်ကို သင် မြင်တွေ့
    သွားနိုင်မည်ဆိုတာကိုပါ။
Title:
လျှပ်စစ် ဝေါဟာရ - James Sheils
Description:

လျှပ်စစ်နဲ့ ပတ်သတ်လို့ "charge"၊"positive"၊"battery" စသည် စသည်ဖြင့် စကားလုံးတွေကို ကျွန်တော်တို့အားလုံးသိကြပါတယ်။ သို့သော် ဒါတွေဘယ်က ဆင်းသက်လာသလဲ ပြီးတော့ ဒါတွေရဲ့ တကယ့် ဆိုလိုချက်ဟာ ဘာဆိုတာ မသိကြပါဘူး။ ဒီစကားလုံးတွေရဲ့ သမိုင်းကတဆင့် လျှပ်စစ်ဆိုင်ရာ အဖြစ်အပျက်တွေရဲ့ ရူပဗေဒကို ထင်ရှားစေအံ့။

သင်ခန်းစာတင်ဆက်သူ- James Sheils၊ ရုပ်သံလှုပ်ရှားမှုပုံရိပ်-TED-Ed။

သင်ခန်းစာအပြည့်အစုံကြည့်ရန်: http://ed.ted.com/lessons/electric-vocabulary
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
06:57
sann tint approved Burmese subtitles for Electric Vocabulary
sann tint accepted Burmese subtitles for Electric Vocabulary
sann tint edited Burmese subtitles for Electric Vocabulary
sann tint edited Burmese subtitles for Electric Vocabulary
sann tint edited Burmese subtitles for Electric Vocabulary
sann tint edited Burmese subtitles for Electric Vocabulary
sann tint edited Burmese subtitles for Electric Vocabulary
sann tint edited Burmese subtitles for Electric Vocabulary
Show all

Burmese subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.