Θεωρία συγκρούσεων και κατανομή Maxwell-Boltzmann
-
0:01 - 0:02Η Θεωρία συγκρούσεων
-
0:02 - 0:05σχετίζεται με τις κατανομές
Maxwell-Boltzmann. -
0:05 - 0:08Αρχικά θα ξεκινήσουμε με τη
θεωρία συγκρούσεων. -
0:08 - 0:10Η θεωρία αυτή μας λέει ότι
τα σωματίδια συγκρούονται -
0:10 - 0:14με κατάλληλη κινητική ενέργεια και
προσανατολισμό -
0:14 - 0:17για να ξεπεράσουν το φραγμό
της ενέργεια ενεργοποίησης. -
0:17 - 0:21Ας δούμε την αντίδραση του Α με το
ΒC -
0:21 - 0:24για να σχηματιστεί ΑΒ και C.
-
0:24 - 0:28Στο ενεργειακό διάγραμμα, έχουμε
τα αντιδρώντα εδώ -
0:28 - 0:30στα αριστερά.
-
0:30 - 0:34Το άτομο του Α είναι κόκκινο,
-
0:34 - 0:37και έχουμε και το μόριο του BC εδώ.
-
0:37 - 0:40Αυτά τα δύο πρέπει να συγκρουστούν
-
0:40 - 0:43για να γίνει η αντίδραση,
-
0:43 - 0:45και αυτό πρέπει να γίνει
με κατάλληλη ενέργεια -
0:45 - 0:48για να ξεπεράσουμε την
ενέργεια ενεργοποίησης. -
0:48 - 0:51Η ενέργεια ενεργοποίησης στο
ενεργειακό διάγραμμα -
0:51 - 0:52είναι η διαφορά στην ενέργεια
-
0:52 - 0:56μεταξύ της κορυφής εδώ, της
μεταβατικής κατάστασης -
0:56 - 0:58και την ενέργεια των αντιδρώντων.
-
0:58 - 1:02Η ενέργεια εδώ είναι η
ενέργεια ενεργοποίησης. -
1:02 - 1:04Η ελάχιστη ενέργεια για
-
1:04 - 1:07να γίνει η αντίδραση.
-
1:07 - 1:10Αν αυτά τα σωματίδια συγκρούονται με
την απαραίτητη ενέργεια, -
1:10 - 1:14περνάμε το ενεργειακό φραγμό
-
1:14 - 1:18και η αντίδραση δίνει τα προϊόντα.
-
1:20 - 1:22Αν τα αντιδρώντα δεν συγκρουστούν
-
1:22 - 1:25με αρκετή ενέργεια, απλά απωθούνται
-
1:25 - 1:27και δεν γίνεται αντίδραση.
-
1:27 - 1:31Δεν περνάμε τον ενεργειακό φραγμό.
-
1:31 - 1:33Μια αναλογία είναι όταν χτυπάμε μια
μπάλα του golf. -
1:33 - 1:35Αν έχουμε ένα λόφο,
-
1:35 - 1:37και από την άλλη μεριά του λόφου,
-
1:37 - 1:39κάπου είναι η τρύπα,
-
1:39 - 1:43και στα αριστερά είναι η μπάλα.
-
1:43 - 1:46Πρέπει να χτυπήσουμε την μπάλα
με αρκετή δύναμη -
1:46 - 1:48αρκετή κινητική ενέργεια
-
1:48 - 1:50για να φτάσει στην κορυφή του λόγου
-
1:50 - 1:53και να κυλίσει προς την τρύπα.
-
1:53 - 1:55Αυτός ο λόφος είναι
-
1:55 - 1:59όπως η ενέργεια.
-
1:59 - 2:02Η μπάλα πρέπει να έχει αρκετή
κινητική ενέργεια -
2:02 - 2:06για να γίνει δυναμική ενέργεια
και να περάσει το λόφο. -
2:09 - 2:11Αν δεν βάλουμε αρκετή ενέργεια,
-
2:11 - 2:14δεν θα περάσει το λόφο.
-
2:14 - 2:16Θα πάει μέχρι τη μέση
-
2:16 - 2:18και θα γυρίσει πίσω.
-
2:18 - 2:23Η κινητική ενέργεια ειναι 1/2mv2.
-
2:25 - 2:27Μ η μάζα της μπάλας
-
2:27 - 2:29και v η ταχύτητα.
-
2:29 - 2:30Αν χτυπήσουμε με αρκετή δύναμη
-
2:30 - 2:34θα έχει αρκετή ταχύτητα
-
2:34 - 2:35και αρκετή κινητική ενέργεια
-
2:35 - 2:37για να περάσει το λόφο.
-
2:39 - 2:40Ας εφαρμόσουμε την θεωρία συγκρούσεων
-
2:40 - 2:43σε μια κατανομή Maxwell-Boltzmann.
-
2:43 - 2:45Συνήθως μια Maxwell-Boltzmann
-
2:45 - 2:48έχει κλάσματα σωματιδίων ή
σχετικό αριθμό σωματιδίων -
2:48 - 2:53στον y-άξονα και ταχύτητα σωματιδίων
στον x-άξονα. -
2:53 - 2:55Η κατανομή Maxwell-Boltzmann
-
2:55 - 3:00δείχνει το εύρος των ταχυτήτων
που μπορούν να έχουν τα σωματίδια -
3:01 - 3:02σε ένα αέριο,
-
3:03 - 3:04Ας πούμε ότι έχουμε
-
3:04 - 3:06εδώ ένα τέτοιο διάγραμμα.
-
3:06 - 3:08Έστω μια ποσότητα αερίου
-
3:08 - 3:10σε θερμοκρασία Τ.
-
3:10 - 3:13Τα σωματίδια δεν έχουν όλα
την ίδια ταχύτητα, -
3:13 - 3:16έχουν διάφορες ταχύτητες.
-
3:16 - 3:20Ένα μπορεί να κινείται αργά
-
3:20 - 3:22κάνω ένα μικρό βέλος εδώ.
-
3:22 - 3:24Κάποια κινούνται πιο γρήγορα,
-
3:24 - 3:28θα κάνω μεγαλύτερο βέλος
για να δείξω μεγαλύτερη ταχύτητα. -
3:28 - 3:31Μπορεί ένα σωματίδιο να είναι
το πιο γρήγορο. -
3:31 - 3:34Θα σχεδιάσω για αυτό το πιο
μεγάλο βέλος. -
3:36 - 3:38Η περιοχή κάτω από την καμπύλη
-
3:38 - 3:40σε μια κατανομή Maxwell-Boltzmann
-
3:40 - 3:44εκφράζει όλα τα σωματίδια
του δείγματος. -
3:44 - 3:48Έχουμε αυτό το σωματίδιο που κινείται
πολύ αργά, -
3:48 - 3:50οπότε αν δούμε κάτω από την καμπύλη
και σκεφτούμε -
3:50 - 3:52το εμβαδόν της καμπύλης
-
3:52 - 3:54είναι σε χαμηλή ταχύτητα σωματιδίων,
-
3:55 - 3:57το εμβαδόν είναι μικρότερο
από άλλα κομμάτια της καμπύλης. -
3:57 - 4:00Αυτό το δείχνουμε εδώ με αυτό το
ένα σωματίδιο -
4:00 - 4:01που κινείται πολύ αργά.
-
4:01 - 4:04Μετά πάμε στο επόμενο κομμάτι
της καμπύλης, -
4:04 - 4:07σε αυτό το μεγάλο εμβαδόν
-
4:07 - 4:10τα σωματίδια κινούνται με
μεγαλύτερες ταχύτητες. -
4:10 - 4:15Ίσως αυτά τα 3 σωματίδια
αντιπροσωπεύουν -
4:16 - 4:18σωματίδια κινούμενα με
μεγαλύτερη ταχύτητα. -
4:18 - 4:22Τέλος, έχουμε αυτό το σωματίδιο εδώ,
-
4:22 - 4:24που σχεδιάσαμε με μεγαλύτερο βέλος
από τα άλλα. -
4:24 - 4:26Αυτό κινείται ταχύτερα από το άλλο.
-
4:26 - 4:30Ίσως η περιοχή κάτω από την καμπύλη
-
4:30 - 4:32αναπαριστά αυτό το σωματίδιο.
-
4:34 - 4:35Γνωρίζουμε από τη θεωρία συγκρούσεων,
-
4:35 - 4:38ότι τα σωματίδια πρέπει να έχουν
αρκετή κινητική ενέργεια -
4:38 - 4:43για να περάσουν την ενέργεια
ενεργοποίησης για να γίνει αντίδραση. -
4:43 - 4:47Θα σχεδιάσουμε μια γραμμή για την
ενέργεια ενεργοποίησης -
4:47 - 4:49σε μια κατανομή Maxwell-Boltzmann.
-
4:49 - 4:53Αν κάνω αυτή τη γραμμή, αυτή την
τεθλασμένη εδώ, -
4:53 - 4:57είναι για την ενέργεια ενεργοποίησης.
-
4:57 - 5:00Και αντί για ταχύτητα σωματιδίων,
μπορείτε να σκεφτείτε -
5:00 - 5:02το άξονα x ως την επιθυμητή
κινητική ενέργεια. -
5:02 - 5:05Όσο πιο γρήγορα κινείται το σωματίδιο,
-
5:05 - 5:08τόσο μεγαλύτερη κινητική
ενέργεια έχει. -
5:08 - 5:11Οπότε το εμβαδόν κάτω από την καμπύλη
-
5:11 - 5:13στα δεξιά της γραμμής,
-
5:13 - 5:15αναπαριστά όλα τα σωματίδια
-
5:15 - 5:20που έχουν αρκετή κινητική
ενέργεια για να γίνει η αντίδραση. -
5:22 - 5:24Μετά, ας δούμε τι συμβαίνει στα σωματίδια
-
5:24 - 5:28του δείγματος όταν αυξήσουμε
τη θερμοκρασία. -
5:28 - 5:29Όταν αυξήσουμε την θερμοκρασία,
-
5:29 - 5:32η κατανομή Maxwell-Boltzmann αλλάζει.
-
5:32 - 5:36Η κορυφή βλέπουμε μειώνεται
-
5:36 - 5:40και η κατανομή γίνεται πιο φαρδιά.
-
5:40 - 5:43Θα είναι έτσι σε υψηλότερη θερμοκρασία.
-
5:45 - 5:47Ακόμα έχουμε σωματίδια που κινούνται
-
5:47 - 5:49σε σχετικά χαμηλές ταχύτητες, σωστα;
-
5:49 - 5:50Είναι η περιοχή κάτω από την καμπύλη.
-
5:50 - 5:54Αυτό μπορεί να αναπαριστάται από
αυτό το σωματίδιο εδώ, -
5:54 - 5:57και μετά, ας δούμε την περιοχή
-
5:57 - 6:00στα αριστερά της γραμμή της Εα.
-
6:00 - 6:03Θα κάνουμε αυτά τα σωματίδια πράσινα
-
6:03 - 6:05και έχουμε σωματίδια που κινούνται
-
6:05 - 6:07με λίγο μεγαλύτερες ταχύτητες.
-
6:07 - 6:09Ας κάνω τα βέλη λίγο πιο μεγάλα
-
6:09 - 6:12αλλά δείτε τι συμβαίνει στα δεξιά
της γραμμής. -
6:12 - 6:15Βλέπουμε την περιοχή κάτω από
την καμπύλη -
6:15 - 6:18με φούξια χρώμα.
-
6:18 - 6:21Δείτε πόσο μεγαλύτερη είναι σε
σχέση με πριν. -
6:21 - 6:24Ίσως έχουμε αυτά τα 2 σωματίδια εδώ
-
6:24 - 6:26με μεγαλύτερη ταχύτητα.
-
6:26 - 6:28Θα κάνω τα βέλη πιο μεγάλα
-
6:28 - 6:30για να δείξω μεγαλύτερη ταχύτητα.
-
6:30 - 6:34Αφού είναι στα δεξιά της γραμμής,
-
6:34 - 6:37και τα 2 σωματίδια έχουν αρκετή
κινητική ενέργεια -
6:37 - 6:41για να περάσουν την ενέργεια
ενεργοποίησης της αντίδρασης. -
6:41 - 6:45Βλέπουμε ότι όταν αυξάνουμε
την θερμοκρασία, -
6:45 - 6:47αυξάνουμε το πλήθος σωματιδίων
-
6:47 - 6:49που έχουν αρκετή κινητική ενέργεια
-
6:49 - 6:51για να περάσουν την Εα.
-
6:53 - 6:54Είναι σημαντικό να τονίσουμε
-
6:54 - 6:57ότι αφού το πλήθος των σωματιδίων
δεν άλλαξε, -
6:57 - 6:59αυξήσαμε μόνο τη θερμοκρασία,
-
6:59 - 7:02το εμβαδόν κάτω από την καμπύλη
παρέμεινε το ίδιο. -
7:02 - 7:06Το εμβαδόν αυτό με κίτρινο,
-
7:06 - 7:09είναι το ίδιο με το εμβαδόν της καμπύλης
-
7:09 - 7:12με φούξια.
-
7:12 - 7:15Η διαφορά είναι ότι αυτό με φούξια
-
7:15 - 7:16είναι σε μεγαλύτερη θερμοκρασία,
-
7:16 - 7:18άρα τα σωματίδια έχουν αρκετή κινητική
ενέργεια -
7:18 - 7:21για να περάσουν την Εα.
-
7:21 - 7:23Με αύξηση θερμοκρασίας
-
7:23 - 7:26αυξάνουμε την ταχύτητα της αντίδρασης.
- Title:
- Θεωρία συγκρούσεων και κατανομή Maxwell-Boltzmann
- Description:
-
Η θεωρία συγκρούσεων αναφέρει ότι για να γίνει μια αντίδραση, τα αντιδρώντα μόρια πρέπει να συγκρουστούν με αρκετή κινητική ενέργεια για να ξεπεράσουν το όριο της ενέργειας ενεργοποίησης. Μια κατανομή Maxwell-Boltzmann δείχνει την κατανομή των ενεργειών των σωματιδίων σε δεδομένη θερμοκρασία και επιτρέπει για την ποσοτική εκτίμηση του μέρους των σωματιδίων με αρκετή ενέργεια για να γίνει η αντίδραση σε αυτή τη θερμοκρασία.
- Video Language:
- English
- Team:
- Khan Academy
- Duration:
- 07:28