What is an Endangered Species?

(muzyka)

(narrator) Zagrożone gatunki.

Prawdopodobnie już słyszałeś ten termin,

ale czym dokładnie jest
zagrożony gatunek?

I dlaczego potrzebują naszej pomocy?

Przeanalizujmy to.

Słowo "gatunek" odnosi się do grupy

albo rodzaju podobnych organizmów żywych,
które mogą się rozmnażać.

Na przykład, ludzie są gatunkiem,

ale innego rodzaju niż zwierzęta, rośliny,
insekty też są gatunkiem.

Lwy, sowy, jaszczurki,

motyle, mrówki i pszczoły,

drzewa, trawy i kwiaty domowe,

nawet owoce i warzywa, które jemy.
to przykłady różnych gatunków.

Ale co oznacza,
kiedy gatunek jest zagrożony?

Zagrożony gatunek dosłownie oznacza:

gatunek, który jest zagrożony wyginięciem

lub bycie całkowicie wymazanym
z istnienia.

Aby pomóc w śledzeniu
zdrowia gatunku

i jak bardzo są zagrożone,

są umieszczane w kategorii,
opartej na podstawie rzeczy jak:

populacja, zdrowie jego siedliska,
i inne dane naukowe.

Kategorie wahają się od najmniejszej
troski do całkowicie wymarłych.

I chociaż wszystkie te kategorie
są ważne w ocenie życia na Ziemi,

gatunki znajdujące się na liście
są krytycznie zagrożone,

zagrożone lub narażone,

są gatunki, które są
zagrożone wyginięciem.

Więc co powoduje, że gatunek zanika
i staje się zagrożony lub wymarły?

Popatrzmy na przykłady.

(odgłosy dżungli)

Ponad 65 milionów lat temu,

co najmniej 700 znanych rodzajów lub
gatunków dinozaurów przemierzało Ziemię.

(odgłosy dżungli)

Dopóki drastyczne zmiany w ich środowisku,
spowodowały ich wyginięcie.

(muzyka perkusyjna)

Naukowcy twierdzą, że w Ziemię
uderzyła gigantyczna asteroida,

zabijając wiele dinozaurów
podczas uderzenia

i doprowadzając Ziemię do szaleństwa.

Wulkany wybuchały,

uwalniając kurz, sadzę,
i węgiel w powietrze.

Ciemne chmury przysłoniły niebo,

klimat zmienił się bardzo szybko,

co utrudniło
roślinom i zwierzętom przetrwanie.

Ten niezdrowy klimat

spowodował, że wiele z pozostałych
gatunków dinozaurów stało się zagrożonych.

A bez czystego powietrza i wody
oraz źródeł pożywienia i schronienia,

ostatecznie zostały całkowicie wymazane.

Tylko kilka gatunków przetrwało

i ewoluowało w to, co znamy dzisiaj
jako ptaki.

(odgłosy ptaków)

Na tym przykładzie,
możesz zobaczyć jak jedno zdarzenie

może spowodować reakcje łańcuchową zdarzeń

które bardzo szybko mogą stworzyć
niebezpiecznie niezdrowe środowisko.

Dzisiaj, wciąż doświadczamy
naturalnych zmian w środowisku

i atmosferze ziemskiej,

ale doświadczamy również zmian które
są spowodowane działalnością człowieka.

Działania takie jak wędkarstwo,
uprawa żywności,

budowa dróg i budynków,

korzystanie z energii elektrycznej,
jazda samochodem, zakupy,

i wiele innych aktywności
życia codziennego

mogą mieć istotny efekt na siedliska

lub miejsca, w których żyją gatunki
na całym świecie.

Kiedy siedliska się zmieniają,
wpływa to na żyjące tam gatunki.

Rzeczy jak wylesianie,

zanieczyszczenia wody, światła i hałasu,

zużycie zbyt wielu zasobów naturalnych,

i chwytanie i przewożenie gatunków
do miejsc, do których nie należą

narażają rośliny, zwierzęta
i ludzi na niebezpieczeństwo.

Na Ziemi żyje miliony gatunków,

ale naukowcy informują nas,

że aż 2000 z tych gatunków
może wyginąć

rocznie.

Zadzwońmy do jednego z naszych ekspertów,
Leigh, może powie nam coś więcej

o kilku z naszych ulubionych
gatunków które potrzebują pomocy.

(Leigh) Cześć wszystkim, bardzo dziekuję

za zainteresowanie w naukę
o zagrożonych gatunkach.

Niestety, nie jest to przesadą
że rośliny i zwierzęta

wymierają na całym świecie
każdego dnia.

Dla przykładu weźmy tygrysa

(warczenie)

W ostatnim wieku,
tygrysy balijskie, kaspijskie

jawajskie wygineły.

Tylko dwa podgatunki istnieją dzisiaj:

tygrys kontynentalny i
tygrys z wyspy Sunda.

Niestety oba są zagrożone wyginięciem.

Kłusownictwo, nielegalny handel,
utrata siedlisk i konflikty międzyludzkie

spowodowały, że populacje tygrysów z roku
na rok coraz bardziej się zmniejszają.

Niestety, jest tylko około 3900 tygrysów
pozostających dziś na wolności.

Podobnie jak tygrysy,
słonie, nosorożce i wieloryby

składają się również
z różnych podgatunków i populacji,

które również są coraz bliżej

wymarcia z powodu działalności człowieka.

Dobra wiadomość jest taka,
że na całym świecie,

naukowcy i eksperci tacy jak ja,
każdego dnia ciężko pracują

w celu ochrony zagrożonych gatunków,

aby zwiększyć ich populację
w środowisku naturalnym

żeby nie dopuścić do ich wymarcia.

A naprawdę dobra wiadomością jest to

że nie tylko eksperci tacy
jak ja mogą pomóc.

Ty też masz siłę, by wywierać wpływ.

(dzieci wiwatują)

(narrator)Leigh ma racje

Możesz podjąć działania
aby pomóc zatrzymać spadek

naturalnych systemów, które wspierają nas
i wszystkie inne gatunki na Ziemi,

jak tygrysy, nosorożce,
słonie i nie tylko.

Możesz pomóc poprawić jakość powietrza

i zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych

wyłączając światła i urządzenia
elektroniczne, kiedy ich nie używasz

i jazdą na rowerze, chodzeniem

czy używaniem transportu
publicznego zamiast auta.

Możesz ograniczyć
marnowanie żywności i wody.

Możesz porozmawiać lub napisać
do lokalnych liderów i rządu

aby podejmowali dobre decyzje
które pomagają chronić przyrodę.

Możesz porozmawiać
z przyjaciółmi i rodziną

o tym, że wszyscy musimy
dbać o Ziemię.

Możesz też wspierać
organizacje takie jak WWF

które działają
w celu ochrony środowiska

i całego życia na naszej planecie.

Jeśli wszyscy zrobimy co do nas należy
by stanąć w obronie natury,

możemy chronić gatunki na całym świecie,

łącznie z nami.

(muzyka)