Czym jest HPV i jak się przed nim chronić? - Emma Bryce

Pełna lekcja: https://ed.ted.com/lessons/what-is-hpv-and-how-can-you-protect-yourself-from-it-emma-bryce

Większość aktywnych seksualnie ludzi zostanie kiedyś zarażona wirusem brodawczaka ludzkiego, czyli HPV. Istnieje ponad 100 typów HPV i w większości przypadków organizm eliminuje zakażenie bez objawów. Ale niektóre szczepy mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Jak się chronić przed HPV? Emma Bryce wyjaśnia, jakie szkody powoduje wirus, kto jest zagrożony i jak ograniczyć ryzyko.

Lekcja: Emma Bryce, reżyseria: Sharon Colman.

Większość aktywnych seksualnie ludzi

zostanie kiedyś zarażona wirusem
brodawczaka ludzkiego, czyli HPV.

Istnieje ponad 100 typów HPV

i w większości przypadków organizm
eliminuje zakażenie bez objawów.

Ale niektóre typy mogą stanowić
poważne zagrożenie dla zdrowia.

HPV powoduje zakażenie miejscowe,

co oznacza, że wirus zostaje
w komórkach w pobliżu miejsca zakażenia

i nie rozprzestrzenia się po organizmie.

HPV jest często przenoszony drogą płciową,

więc narażone są komórki pochwy,
sromu, penisa, odbytu, ust i gardła.

Możemy badać komórki
tych części ciała pod kątem HPV,

ale choć jest to możliwe,

takie badania nie są powszechne.

Dlaczego?

Bo chociaż można leczyć skutki HPV,

nie istnieje metoda leczenia
samego zakażenia.

Testy na HPV dawałyby
wiele pozytywnych wyników

i choć większość przypadków
nie byłaby powodem do obaw,

wciąż nie ma sposobu
na usunięcie wirusa z organizmu.

Można jednak na wiele sposobów
chronić się przed HPV.

Zobaczmy, jak HPV może nam zaszkodzić,

komu zagraża i jak ograniczyć
ryzyko zarażenia.

Ludzki układ odpornościowy jest w stanie
poradzić sobie z większością szczepów HPV

zanim wyrządzą jakąkolwiek szkodę.

Osoba zarażona nawet o tym nie wie.

Niektóre szczepy,

takie jak HPV 6 i 11,

powodują nieprawidłowości
w komórkach zakażonej tkanki.

Mogą wtedy rozwinąć się brodawki płciowe.

Brodawki są zaraźliwe i wymagają leczenia,

zwykle maściami,

ale wywołujące je szczepy
nie powodują trwałych szkód.

Natomiast 13 typów wirusa
może powodować mutacje DNA,

w wyniku których komórki
dzielą się dużo szybciej niż powinny.

Tak powstają zmiany nowotworowe.

Szczególnie zagrożone są
komórki szyjki macicy.

Dwa typy wirusa, HPV 16 i 18,

odpowiadają za większość
przypadków raka szyjki macicy,

czwartego pod względem
liczby zachorowań nowotworu u kobiet.

Może minąć nawet 20 lat
zanim wystąpią objawy raka,

ale regularne badania przesiewowe

pozwalają wykryć nieprawidłowości
w komórkach szyjki macicy

zanim rozwinie się rak.

Kobiety powyżej 21. roku życia mogą
regularnie wykonywać cytologię.

Podczas badania delikatnie pobiera się
komórki nabłonka szyjki macicy,

żeby ocenić je pod kątem nieprawidłowości.

Pozytywny wynik nie oznacza
raka szyjki macicy,

ale mówi o obecności
nieprawidłowych komórek,

które w przyszłości mogą
przekształcić się w raka.

Pacjentki są wtedy częściej
poddawane badaniu cytologicznemu,

a w przypadku poważnych nieprawidłowości

poddawane są kolposkopii.

Podczas kolposkopii lekarz ogląda
szyjkę macicy pod mikroskopem,

może wtedy pobrać fragment tkanki
w celu dokładniejszego zbadania.

W niektórych przypadkach
zmieniona tkanka zostaje usunięta.

HPV w gardle może prowadzić
do raka w obrębie głowy i szyi,

ale na razie nie istnieje
odpowiednik cytologii dla gardła.

Prezerwatywy zapobiegają
rozprzestrzenianiu się HPV podczas seksu.

Są też trzy bezpieczne i skuteczne
szczepionki przeciw HPV 16 i 18.

Szczepionkę podaje się w dwóch
lub trzech dawkach co kilka miesięcy

i jest ona skuteczna,
jeśli zostaną podane wszystkie dawki.

W wielu krajach wprowadzono powszechne
szczepienia dziewcząt w wieku 11-18 lat.

Coraz częściej szczepienia
są też dostępne dla chłopców.

Dorosłe kobiety i dorośli mężczyźni
w krajach takich jak USA i Wielka Brytania

też mogą zdecydować się na szczepienie.

Badania pokazują,
że szczepienie kobiet i mężczyzn

może zmniejszyć zapadalność na raka szyjki
macicy na świecie o prawie 90 procent.

Badacze pracują też nad zastrzykiem

dla osób zarażonych HPV 16 i 18,

który działałby na zakażone komórki

i zapobiegał ich przekształceniu się
w komórki nowotworowe.

Metody badań przesiewowych
i leczenia wciąż nie są doskonałe,

podobnie jak ich dostępność,

ale stosowanie prezerwatyw,
szczepienia i badanie szyjki macicy

mogą zminimalizować szkody
wyrządzane przez HPV.