Opioid bırakma ızdırabı -- ve doktorlar hastalara bununla ilgili ne söylemeli

ABD dünya nüfusunun sadece yüzde beşine sahip olmasına rağmen, dünya opioid tüketiminin yüzde yetmişine sahip ve bu her yıl on binlerce insanın ölümüne sebep olan bir epidemi oluşturuyor. Biz buraya nasıl geldik ve ne yapabiliriz? Bu konuşmada, Travis Rieder opioid bırakmanın acılı, genellikle gizli mücadelesini açıklıyor ve doktorların insanları ilaçlardan kurtaran araçlar kullanmadan reçete yazmaya nasıl hevesli olduklarını anlatıyor.

"Ne kadar ağrı kesici alıyorsunuz?''

Benim hayatımı değiştiren
bu rutin soruydu.

Eylül 2015 tarihiydi,

az kalsın ayağımı kaybedecek olduğum

ciddi bir motosiklet kazası geçirmemden
yaklaşık 2 ay sonra.

Ortopedi cerrahımın ofisindeydim,

tedavimin devamı için gelmiştim.

Eşim Sadiye'ye baktım;

bazı hesaplamalar yaptık.

"Neredeyse 115 miligram
oksikodon," diye cevap verdim.

"Daha fazla bile olabilir."

Soğukkanlıydım, daha önce
birçok kez doktorlara

bu bilgiyi vermiştim

ama bu defa farklıydı.

Doktor ciddiyetle döndü,

bana baktı ve dedi ki

"Travis, bu çok fazla opioid.

İlaçlardan kurtulmayı düşünmelisin."

Uzun reçetelerin ikinci ayında,

ilk kez bir adam
gerçek endişe göstermişti.

Aslında, bu benim opioid terapimle ilgili

ilk gerçek sohbetimdi.

Beni uyarmamışlardı,

nasihat etmemişlerdi,

plan vermemişlerdi...

Sadece sonu görünmeyen
reçeteler verilmişti bana.

Yaşadıklarım ilaç şokuyla ilgili
tüm tecrübemi belirlemişti.

Şimdi bildiğim şey, bana verilen
çok sert ve gittikçe sivrilen bir rutindi.

İlaçlarımı dört doz hâline getirdim,

bir ay boyunca her hafta
dozu biraz düşürüyordum.

Sonuç olarak opioid yoksunluğu yaşıyordum.

Sonuç, başka bir deyimle,

cehennemdi.

Tedavinin ilk aşamaları
ağır bir grip hastalığı gibiydi.

Midem bulanıyor,

iştahım kaçıyor,

her yerim ağrıyordu,

ezilmiş ayağımda ağrılar artıyordu;

rahatsızdım, huzursuzdum
bu yüzden uyumakta zorlanıyordum.

O zaman düşündüm ki

çok acınacak hâldeyim.

Çünkü beni neyin beklediğini bilmiyordum.

İkinci haftanın başlangıcında,

hayatım daha da zorlaştı.

Semptomlar şiddetli olarak belirdiğinden

iç termostatım bozulmuş gibi görünüyordu.

Sürekli yoğun bir şekilde terliyordum

ama eğer kendimi sıcak
Ağustos güneşinin içine sokabilseydim

aşağı baktığımda
tüylerim diken diken olurdu.

İlk hafta beni uyutmayan rahatsızlık,

bırakma hissi olarak
düşünmeye başladığım şeye dönüştü.

Beni seğirten derin bir heyecan hissiydi.

Uyumam neredeyse imkânsızdı.

Ama en çok rahatsız eden ağlamaktı.

Gözlerimi hiçbir sebep

ve hiçbir uyarı olmaksızın

yaş akıtırken bulurdum.

Onlar sinirsel yanılma gibi hissettirdi,

tüylerin ürpermesi gibi.

Sadiye endişelendi
ve ilacı yazan doktoru aradı,

doktor mide bulantısı için
bolca sıvı tüketmemi tavsiye etti.

Sadiye doktora: "Çok kötü
olduğunu biliyorsunuz" dediğinde

doktor, "Eğer durum çok kötüyse

bir süreliğine eski dozuna dönebilir."

"Peki sonra?" diye merak ettim.

"Sonra yeniden deneyin" diye cevap verdi.

Şimdi eski hâlime geri dönmek imkânsızdı,

en azından tedavi için
yeni bir plan bulmadığım müddetçe.

Böylece, biz bunu atlattık
ve dozu biraz daha düşürdük.

Üçüncü hafta başladığında

dünyam karardı.

Yemek yemiyordum,

uyumakta zorlanıyordum,

stresten kıvranıyordum.

Ama en zoru -

en zoru depresyondu.

Daha önce yangın gibi
gözüken göz yaşları,

şimdi daha anlamlıydı.

Günde birkaç defa
göğsümde boşluk hissederdim,

göz yaşlarımın geleceğini anlardım

ama onları durduramıyordum,

kendileriyle birlikte çaresizlik
ve umutsuzluk getiriyorlardı.

Artık bundan hiçbir zaman

kurtulamayacağıma inanmaya başladım.

Sadiye yeniden doktoru aradı,

bu sefer son gittiğimiz hastanedeki

ağrı yönetim ekibini tavsiye etti.

Güzel bir tavsiye gibi göründü,

hemen bunu yaptık,

ama hiç kimse bizimle
konuşmadığında şok olduk.

Telefonlara cevap veren resepsiyonist

ağrı idare ekibinin yalnız
yatılı hastalar için olduğunu söyledi;

acıyı kontrol altına almam için
opioid tavsiye etseler de

tedavimi göze almıyorlardı.

Öfkeli bir şekilde doktoru aradık,
bir şey yapması için yalvardık -

iyileşmem için herhangi bir şey -

ama bunun yerine o özür dileyip

bir şey yapamayacağını söyledi.

"Bakın" dedi,

"İlk tavsiyem sizin için çok kötü oldu,

yani benim resmi tavsiyem,
Travis, ilaç tedavisine geri dönün,

vazgeçirmek için
daha tecrübeli birini bulana kadar."

Tabii ki ilaç tedavisini geri istiyordum.

Can çekişiyordum.

Ama inanıyordum ki eğer ilaçlardan
uzaklaşmak için yine ilaç kullanırsam

onlardan kurtulamayacağım,

kendimizi durdurduk,

son dozu düşürdüm.

Aylar içinde beynim ilk defa

opioidsiz kalmıştı

ve ben öleceğimi düşündüm.

Öleceğimi sandım--

(Ağlıyor)

Özür dilerim.

(Ağlıyor)

Çünkü hastalık beni öldürmezse

ben kendimi öldürecektim.

Kulağa dramatik geldiğini biliyorum,

çünkü yıllar sonra sapasağlam,

tam olarak burda ayakta kalmak,

benim için çok etkileyici.

Ama tamamen buna inandım,

çünkü artık iyileşmeme

zerre umudum kalmamıştı.

Uykusuzluk dayanılmaz olmuştu

ve iki gün sonra
hakikaten uykusuz kalarak

bütün geceyi bodrum katındaki
banyonun zemininde geçirdim.

Düzenli olarak ateşli kafamı
seramik karolara geçiriyor,

günlerdir bir şey yememiş
olmama rağmen

kusmaya çalışıyordum.

Sadiye gecenin sonunda beni bulduğunda

şok oldu,

yeniden telefonu aldı.

Herkesi aradık.

Cerrahları, ağrı hekimlerini,
pratisyen doktorları -

internette bulduğumuz herkesi,

bir kişi bile yardım edemedi.

Telefonda konuşabildiğimiz birkaç kişi

ilaçlara geri dönmemizi tavsiye etti.

Ağrı denetim hastanesi bize
opioid tavsiye ediyordu

ama ilaç tedavisinde olduğumu
hesaba katmadan.

Umutsuzluk sesime yansımaya başladığında

şimdi olduğu gibi,

resepsiyonist derin nefes alıp bunu dedi:

"Bay Rieder, muhtemelen ihtiyacınız olan
rehabilitasyon tedavisi

ya da metadon kliniği."

Daha iyisini bilmiyordum,
onun tavsiyesine uydum.

Telefonu kapattım ve o yerleri aradım

ama bunu keşfetmek
neredeyse hiç zamanımı almadı:

Bu tesisler uzun süreli
madde kullanım bozukluğu ile

mücadele edenlere yönelik.

Opioidlerin durumunda,

çoğu zaman kesinlikle hastanı
uyuşturucudan vazgeçirmek değil,

onları daha uzun süre etki altında tutan
diğer opioidlere transfer ediyorlar:

bakım tedavisi için
metadon ya da buprenorfin.

Ek olarak, aradığım her yerde
kapsamlı bekleme listesi vardı.

Sadece onların görmek istediği
hastalardan değildim.

Rehabilitasyon tedavisinden
geri çevrildikden sonra,

nihayet yenilgiyi kabul ettim.

Kaybetmiştim,

yapacak daha fazla şey yoktu.

Sadiye'ye ilaçlara geri dönmek
istediğimi söyledim.

Mümkün olan en küçük dozla başlayacaktım,

sadece ihtiyacım olan kadar alacaktım,

yoksunluğun felç edici
etkilerinden kurtulmak için.

O gece merdivenlerden çıkmama yardım etti

ve haftalardır ilk defa yatağıma gittim.

Küçük turuncu reçete şişesini aldım,

komodinin üzerine koydum...

sonra ona dokunmadım.

Uyuya kaldım,

tüm gece uyudum

ve uyandığımda

en ağır semptomlarım hafiflemişti.

Bunu gerçekten hissettim.

(Alkışlar)

Teşekkürler, benim de cevabım buydu.

(Gülüşmeler)

Yani -

Özür dilerim, kendimi biraz toplamalıyım.

Bu hikâyenin önemli olduğunu düşünüyorum.

Özel biri olduğum için değil.

Bu hikâye önemli çünkü
ben kesinlikle özel değilim;

çünkü başıma gelenler eşsiz değildi.

Bana reçeteler yazılıyordu,

yazıldıkları süreç göz önüne alındığında

opioid bağımlılığım tahmin edilebilirdi.

Bağımlılık beyinin opioid bakımından
zengin ortama tepkisidir.

Baştan beri benim iyi oluşturulmuş,

denetimli bir tedavi planına
ihtiyacım vardı

ama bizim sağlık hizmeti sistemimiz
benim gibi hastalardan

kimin sorumlu olduğuna
karar bile vermemiş.

Reçeteciler beni karmaşık
bir hasta gibi görmüşlerdi,

özel bakıma, ağrı kesicilere

ihtiyacı olan biri.

Doktorlar kendi işlerini ağrıyı
denetim altına almakta görüyorlardı.

İlaçlardan kurtulamayınca

onlar beni bağımlılık alanı olarak gördü.

Ama bağımlılık tıbbı
uzun süre etki gösteren

ilaçlar kullananlara odaklanmış
onlar üzerinde gerginleşmişti.

Kısacası, bana uzun süreli yönetime
ihtiyacı olan ilaçlar yazıldı

ve sonra bana o yönetim gösterilmedi

hatta bu yönetimin
kimin işi olduğu bile tartışılırdı.

Bu, felakete götüren reçeteydi

ve herhangi bir felaket bile ilginç
ve konuşmaya değer olurdu -

belki bir TED konuşması -

opioid problemi şimdi Amerika'da

problem olarak kalmakta,

çünkü biz bu salgının tam merkezindeyiz.

2015 yılında aşırı doz nedeniyle
33.000 kişi hayatını kaybetti.

Bu ölümlerin neredeyse yarısı,
opioid reçeteleri yüzünden oldu.

Tıp cemiyeti, aslında,
buna tepki vermeye başladı

ama bu cevapların birçoğu
daha az ilaç kapsayan reçeteler yazıyor -

ve bu kesinlikle çok önemli.

Yani örneğin, biz şimdi

Amerikalı doktorların çok hatta bazen
ihtiyaç olmadığı hâlde

bu ilaçları yazdığını opioid fonunda

kanıtlamaya çalışıyoruz.

Hatta hasta opioid bağımlısı ise,

ona ihtiyacından
daha fazlasını reçeteliyorlar.

Bu tip düşünceler sayesinde
şunun sebebini anlıyoruz:

Amerika dünya nüfusunun
sadece yüzde beşine sahip olmasına rağmen

global opioid arzının
yüzde yetmişini tüketiyor.

Ama sadece reçete oranları
üzerinde yoğunlaşırsak

iki daha önemli noktayı gözden kaçırırız.

İlk nokta şudur: Opioidler her zaman
ağrı tedavisinde çok önemli oldular

ve olmaya da devam edecekler.

Sizi emin ederim, bu ilaçlar,
sert ve uzun süren ağrıları olan biri için

hayatı daha yaşanılır hâle getirebilir.

Ve ikincisi;

bu ilaçlara gerçekten ihtiyacı olan
insanlar var ve biz doktorlardan hastalara

reçetede ne yazdıklarını
anlamalarını talep ederek

bu salgına karşı mücadele ediyoruz.

Mesela bir örnek göstereyim,

benim tedavi sürecime dönelim.

Hastalarına opioid yazan tüm doktorların

bu tedavinin ne kadar agresif olduğunu
bildiğini düşünmek mantıklı mı?

İlk defa akademik bir dergide
hikâyemi yayınladıktan sonra

CDC'den bir kişi bana
opioid tedavisi kılavuzu gönderdi.

Birçoğu fotoğraflardan ibaret,

dört sayfalık bir belgeydi.

Basit durumlarda opioid tedavisinin
nasıl yapılacağını açıklıyordu doktorlara.

Onların tavsiyelerinden biri buydu:

Hastalara başlangıçta dozu her hafta
öncekinin yüzde onunu geçmeyerek azaltın.

Eğer doktorum bana bunu yapsaydı

benim tedavim birkaç hafta yerine
birkaç ay sürerdi.

Eminim ki kolay olmazdı.

Büyük ihtimalle çok rahatsız edici olurdu

ama bana cehennemi yaşatmazdı.

Bu bilgi, hastalarına
bu tür tedavi yapanların

bilmesi gereken bir bilgi.

Şunu da eklemeliyim ki

doğru bir şekilde tasarlanmış
opioid reçeteleri

problemi tek başına çözemez.

Amerika'nın salgını bundan daha büyük

ama bir ilaç her yıl on binlerce kişinin
ölümünden sorumlu tutulduğunda

umursamazca yapılan
bu tedaviler affedilemez.

Opioid bağımlısı hastalara
ilaçlardan kurtulmak için yardım etmek,

belki de probleme tam çözüm olmaz

ama bu yaptığımız,

gerçek bir ilerleme gösterir.

Teşekkür ederim.

(Alkış)