Πώς να φέρεις την ειρήνη; Θύμωσε.

Πώς ένα νεαρός άνδρας, που γεννήθηκε σε μια υψηλή κάστα στην Ινδία, κατάφερε να ελευθερώσει 83.000 παιδιά από τη δουλεία; Ο Καϊλάς Σατυάρτι, που κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης, προσφέρει μια αναπάντεχη συμβουλή σε όποιον θέλει ν' αλλάξει τον κόσμο προς το καλύτερο: Θυμώστε με την αδικία. Σ' αυτή τη δυνατή ομιλία, δείχνει πώς μια ζωή αναζήτησης και επιδίωξης της ειρήνης ξεπήδησε από μια ζωή γεμάτη οργή.

Σήμερα, θα σας μιλήσω για τον θυμό.

Όταν ήμουν 11,

βλέποντας κάποιους φίλους μου
να εγκαταλείπουν το σχολείο

γιατί οι γονείς τους
δεν είχαν λεφτά για βιβλία,

ένιωθα θυμό.

Όταν ήμουν 27,

ακούγοντας για τη δεινή θέση
ενός απελπισμένου πατέρα σε δουλεία

του οποίου η κόρη
θα πουλιόταν σε οίκο ανοχής,

ένιωθα θυμό.

Στα πενήντα μου,

πεσμένος στο δρόμο
μέσα σε μια λίμνη αίματος,

μαζί με τον γιο μου,

ένιωθα θυμό.

Αγαπητοί φίλοι, αιώνες τώρα
μας λένε ότι ο θυμός είναι κάτι κακό.

Οι γονείς μας, οι δάσκαλοι, οι ιερείς -

όλοι μας μάθαιναν πώς να ελέγχουμε
και να καταπιέζουμε τον θυμό μας.

Αλλά εγώ ρωτώ «γιατί»;

Γιατί δεν μπορούμε να μετατρέψουμε
τον θυμό μας για το καλό της κοινωνίας;

Γιατί με το θυμό μας δεν μπορούμε

ν' αμφισβητήσουμε και ν' αλλάξουμε
τα κακώς κείμενα του κόσμου;

Αυτό προσπάθησα να κάνω.

Φίλοι μου,

οι περισσότερες λαμπρές ιδέες
μου ήρθαν με τον θυμό.

Όπως όταν ήμουν 35 και βρισκόμουν
κλειδωμένος σ' ένα μικροσκοπικό κελί.

Όλη τη νύχτα ήμουν θυμωμένος.

Αλλά αυτό γέννησε μια νέα ιδέα.

Θα έρθω όμως σ' αυτό αργότερα.

Ας ξεκινήσω με την ιστορία
για το πώς βρήκα το όνομά μου.

Ήμουν μεγάλος θαυμαστής
του Μαχάτμα Γκάντι από παιδί.

Ο Γκάντι ηγήθηκε του κινήματος
για την ανεξαρτησία της Ινδίας.

Αλλά κυρίως,

μας δίδαξε πώς να φερόμαστε
στα πιο ευάλωτα τμήματα,

στους πιο στερημένους ανθρώπους,
με αξιοπρέπεια και σεβασμό.

Και έτσι, όταν η Ινδία γιόρταζε

τα εκατό χρόνια από τη γέννηση
του Μαχάτμα Γκάντι το 1969,

- ήμουν 15 χρονών τότε -

μου ήρθε μια ιδέα.

Γιατί δεν μπορούμε
να τα γιορτάσουμε διαφορετικά;

Γνώριζα, όπως ίσως
και πολλοί από σας,

ότι στην Ινδία, πολλοί άνθρωποι ανήκουν
στα χαμηλότερα στρώματα της κάστας

και αντιμετωπίζονται ως «άθικτοι».

Σε αυτούς τους ανθρώπους,

όχι μόνο δεν τους επιτρέπουν
να πηγαίνουν σε ναούς,

αλλά ούτε καν σε σπίτια και μαγαζιά
ατόμων υψηλότερης κάστας.

Εντυπωσιάστηκα, λοιπόν,
από τους ηγέτες της πόλης μου

που αποδοκίμαζαν έντονα το ταξικό σύστημα
και την έννοια των «άθικτων»

και μιλούσαν για τα ιδανικά του Γκάντι.

Εμπνευσμένος από αυτό, σκέφτηκα,
ας δώσουμε το παράδειγμα

προσκαλώντας αυτούς τους ανθρώπους
να φάνε φαγητό

που θα μαγειρέψουν και θα σερβίρουν
οι «άθικτοι».

Πήγα σε κάποιους ανθρώπους
της χαμηλής κάστας, των «άθικτων»,

και προσπάθησα να τους πείσω,
αλλά ήταν αδιανόητο γι' αυτούς.

Μου ειπαν, «Όχι, όχι. Δεν είναι δυνατόν.
Δεν έχει ξανασυμβεί.»

Είπα, «Κοιτάξτε αυτούς τους ηγέτες,

είναι τόσο σπουδαίοι
και κατά της περιθωριοποίησης.

Θα έρθουν. Αν δεν έρθει κανείς,
θα γίνουν παράδειγμα προς αποφυγή.»

Σκέφτηκαν ότι είμαι πολύ αφελής.

Εν τέλει, πείστηκαν.

Οι φίλοι μου κι εγώ, πήραμε τα ποδήλατα
και καλέσαμε τους πολιτικούς ηγέτες.

Και ένιωθα κατενθουσιασμένος,
ή μάλλον τόσο δυνατός

που όλοι δέχτηκαν να έρθουν.

Σκέφτηκα, «Σπουδαία ιδέα.
Μπορούμε να δώσουμε το παράδειγμα.

Μπορούμε να αλλάξουμε την κοινωνία.»

Έχει έρθει η στιγμή.

Όλοι αυτοί οι «άθικτοι»,
τρεις γυναίκες και δύο άντρες,

συμφώνησαν να έρθουν.

Θυμάμαι ότι φόρεσαν
τα καλύτερα ρούχα τους.

Έφεραν καινούρια σκεύη.

Έκαναν μπάνιο πολλές φορές,

κάτι που ήταν αδιανόητο γι' αυτούς.

Ήταν η στιγμή της αλλαγής.

Μαζεύτηκαν. Μαγείρεψαν το φαγητό.

Ήταν 7 η ώρα.

Μέχρι τις 8 περιμέναμε,

γιατί δεν είναι ασυνήθιστο
να καθυστερούν οι ηγέτες,

για καμιά ώρα.

Μετά τις 8, πήραμε τα ποδήλατα
και πήγαμε στα σπίτια των ηγετών,

απλά για να τους υπενθυμίσουμε.

Η σύζυγος ενός απο τους ηγέτες μου είπε,

«Συγνώμη, έχει πονοκέφαλο,
ίσως δεν μπορέσει να έρθει.»

Πήγα σ' έναν άλλον ηγέτη

και η σύζυγός του μου ειπε,
«Πήγαινε και θα έρθει σίγουρα.»

Έτσι πίστεψα ότι το δείπνο θα γίνει,

αλλά με λιγότερα άτομα.

Γύρισα στον τόπο συνάντησης,
το τότε νεόκτιστο Πάρκο Μαχάτμα Γκάντι.

Ήταν 10 η ώρα.

Κανείς από τους ηγέτες δε φάνηκε.

Θύμωσα.

Ακουμπούσα στο άγαλμα του Μαχάτμα Γκάντι.

Ένιωθα εντελώς κενός, εξαντλημένος.

Έπειτα κάθισα κάτω,
εκεί που ήταν στρωμένο το φαγητό.

Συγκρατούσα τα συναισθήματά μου.

Αλλά μόλις έφαγα την πρώτη μπουκιά,

ξέσπασα σε κλάματα.

Και ξαφνικά ένιωσα ένα χέρι στον ώμο μου.

Ήταν το θεραπευτικό, μητρικό άγγιγμα
μιας «άθικτης».

Μου είπε, «Καϊλάς, γιατί κλαις;

Έκανες ό,τι μπορούσες.

Έφαγες φαγητό που μαγείρεψαν οι άθικτοι,

κάτι που ποτέ δεν έχει ξανασυμβεί.»

Μου είπε, «Σήμερα κέρδισες.»

Φίλοι μου, είχε δίκιο.

Γυρνώντας σπίτι, λίγο μετά τα μεσάνυχτα,

ξαφνιάστηκα που αρκετοί ηλικιωμένοι
της ανώτερης κάστας

κάθονταν στην αυλή μου.

Είδα τη μητέρα μου
και τις ηλικιωμένες γυναίκες να κλαίνε

και παρακαλούσαν αυτούς τους ηλικιωμένους,

επειδή απείλησαν να εξοστρακίσουν
την οικογένειά μου.

Ξέρετε, ο εξοστρακισμός μιας οικογένειας

είναι η μεγαλύτερη κοινωνική τιμωρία
που υπάρχει.

Τελικά, συμφώνησαν να τιμωρήσουν
μόνο εμένα με εξαγνισμό.

Αυτό σημαίνει ότι έπρεπε
να πάω 600 μίλια από την πόλη μου,

στον ποταμό Γάγγη για να εξαγνιστώ.

Μετά, έπρεπε να οργανώσω
ένα γεύμα για 101 ιερείς,

να πλύνω τα πόδια τους
και να πιω αυτό το νερό.

Ήταν εντελώς ανόητο

και αρνήθηκα να δεχτώ την τιμωρία.

Πώς με τιμώρησαν;

Μου απαγορεύτηκε να μπαίνω
στην κουζίνα μου και στην τραπεζαρία,

τα σκεύη μου χωρίστηκαν.

Αλλά τη νύχτα που θύμωσα
ήθελαν να με εξοστρακίσουν.

Αλλά αποφάσισα να εξοστρακίσω εγώ
ολόκληρο το ταξικό σύστημα.

(Χειροκρότημα)

Κάτι τέτοιο ήταν εφικτό,
γιατί η αρχή θα ήταν

η αλλαγή του επιθέτου,

επειδή στην Ινδία, τα περισσότερα επίθετα
είναι ονόματα της κάστας.

Οπότε, αποφάσισα ν' αφήσω το όνομά μου.

Αργότερα, έδωσα ένα νέο όνομα
στον εαυτό μου: Σατυάρτι,

που σημαίνει,
«αυτός που αναζητά την αλήθεια.»

(Χειροκρότημα)

Αυτή ήταν η αρχή του θυμού της αλλαγής.

Φίλοι, κάποιος από σας
ίσως να με ρωτήσει,

τι έκανα πριν γίνω
ακτιβιστής για τα δικαιώματα των παιδιών;

Ξέρει κανείς;

Όχι.

Ήμουν ηλεκτρολόγος μηχανολόγος.

Μετά έμαθα πώς η ενέργεια

της φωτιάς, της καύσης άνθρακα,

η πυρηνική έκρηξη στους αντιδραστήρες,

τα ορμητικά νερά των ποταμών,

οι ισχυροί άνεμοι,

μπορούν να γίνουν φως και ζωή
για εκατομμύρια ανθρώπους.

Έμαθα επίσης πώς
η πλέον ανεξέλεγκτη μορφή ενέργειας

μπορεί να ελεγχθεί για καλό
και για να κάνει καλύτερη την κοινωνία.

Θα επανέλθω λοιπόν, στην ιστορία
του εγκλεισμού μου στη φυλακή:

Ήμουν πολύ ευτυχής που ελευθέρωσα
δώδεκα παιδιά από τη δουλεία,

δίνοντάς τα πίσω στους γονείς τους.

Δεν μπορώ να εκφράσω τη χαρά μου
όταν ελευθερώνω ένα παιδί.

Ήμουν τόσο χαρούμενος.

Αλλά, περιμένοντας το τραίνο μου
για την επιστροφή στην πόλη μου, το Δελχί,

είδα ότι έφταναν δεκάδες παιδιά.

Ήταν θύματα εμπορίας.

Τους σταμάτησα αυτούς τους ανθρώπους.

Διαμαρτυρήθηκα στην αστυνομία.

Οι αστυνομικοί, αντί να με βοηθήσουν,

με πέταξαν σ' αυτό το μικρό,
κλειστοφοβικό κελί, σα ζώο.

Κι αυτή ήταν η νύχτα του θυμού,

όταν γεννήθηκε μία από τις φωτεινότερες
και μεγαλύτερες ιδέες.

Σκέφτηκα ότι αν συνεχίσω να ελευθερώνω
10 παιδιά και 50 γίνονται θύματα,

δε γίνεται τίποτα.

Πίστευα στη δύναμη των καταναλωτών,

και, πιστέψτε με, ήταν η πρώτη φορά

που μια εκστρατεία ξεκίνησε από μένα εδώ
ή οπουδήποτε αλλού

για την εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση
των καταναλωτών

ώστε να δημιουργηθεί η ζήτηση
για χαλιά χωρίς παιδική εργασία.

Στην Ευρώπη και την Αμερική
είχαμε επιτυχία.

Αυτό επέφερε μείωση στην παιδική εργασία

στις χώρες της Νότιας Ασίας κατά 80%.

(Χειροκρότημα)

Εκτός αυτού, αυτή η πρωτοφανής δύναμη
ή εκστρατεία του καταναλωτή,

έχει μεγαλώσει και σε άλλες χώρες
και σε άλλες βιομηχανίες,

ίσως της σοκολάτας, ίσως των ρούχων,
ίσως των υποδημάτων - προχώρησε.

Ο θυμός μου στην ηλικία των 11,

όταν κατάλαβα πόσο σημαντική
είναι η εκπαίδευση για κάθε παιδί,

μου έφερε την ιδέα να μαζέψω παλιά βιβλία
και να βοηθήσω τα φτωχά παιδιά.

Δημιούργησα μια τράπεζα βιβλίων στα 11.

Αλλά δε σταμάτησα.

Αργότερα, ήμουν ο συνιδρυτής

της μεγαλύτερης κοινωνίας των πολιτών
παγκοσμίως για την εκπαίδευση,

της Παγκόσμιας Εκστρατείας
για την Εκπαίδευση.

Αυτό βοήθησε να αλλάξει
τη νοοτροπία για την εκπαίδευση,

από τη φιλανθρωπία
προς τα ανθρώπινα δικαιώματα,

και βοήθησε πραγματικά στη μείωση
των παιδιών που εγκαταλείπουν το σχολείο

κατά 50% τα τελευταία 15 χρόνια.

(Χειροκρότημα)

Ο θυμός μου στην ηλικία των 27,

για την απελευθέρωση του κοριτσιού
που θα πουλιόταν σε πορνείο,

μου έδωσε την ιδέα

να βρω μια νέα στρατηγική
επιδρομής και διάσωσης,

ελευθερώνοντας παιδιά από τη δουλεία.

Είμαι τόσο τυχερός και περήφανος
που αυτά δεν είναι 1 ή 10 ή 20,

αλλά οι συνάδελφοί μου κι εγώ
απελευθερώσαμε 83.000 παιδιά-δούλους

και τα παραδώσαμε πίσω
στις οικογένειες και τις μητέρες τους.

(Χειροκρότημα)

Ήξερα ότι χρειαζόμασταν
παγκόσμιες πολιτικές.

Διοργανώσαμε τις παγκόσμιες πορείες
ενάντια στην παιδική εργασία

κάτι που επέφερε μια νέα διεθνή σύνοδο

για την προστασία των παιδιών
που βρίσκονται σε άσχημη κατάσταση.

Ένα απτό αποτέλεσμα ήταν ότι ο αριθμός
των παιδιών που δουλεύουν παγκοσμίως

έχει πέσει κατά ένα τρίτο
τα τελευταία 15 χρόνια.

(Χειροκρότημα)

Έτσι, σε κάθε περίπτωση,

ξεκίνησε από τον θυμό,

έγινε μια ιδέα,

και δράση.

Θυμός, λοιπόν. Και μετά, τι;

Ιδέα και --

Κοινό: Δράση

Καϊλάς Σατυάρτι: Θυμός, ιδέα, δράση.
Κάτι που προσπάθησα να κάνω.

Ο θυμός είναι δύναμη,
ο θυμός είναι ενέργεια,

και σύμφωνα με τον νόμο της φύσης,
η ενέργεια

δεν μπορεί ποτέ να δημιουργηθεί,
να εξαφανιστεί, να καταστραφεί.

Γιατί, λοιπόν, η ενέργεια του θυμού
δεν μπορεί ν' αλλάξει και να ελεγχθεί

για να δημιουργήσει έναν καλύτερο,
όμορφο κόσμο, πιο δίκαιο και ισότιμο;

Ο θυμός είναι μέσα στον καθένα σας

και θα μοιραστώ μαζί σας ένα μυστικό
για μερικά δευτερόλεπτα:

αν είμαστε περιορισμένοι
στα στενά όρια του εγώ μας,

και τους κύκλους του εγωισμού,

τότε ο θυμός θα γίνει μίσος,
βία, εκδίκηση, καταστροφή.

Αλλά, αν μπορέσουμε
να σπάσουμε τους κύκλους,

τότε ο ίδιος θυμός μπορεί να γίνει
μεγάλη δύναμη.

Μπορούμε να σπάσουμε τους κύκλους
χρησιμοποιώντας την εγγενή μας ευσπλαχνία

και να συνδεθούμε με τον κόσμο μέσ' από
τη συμπόνια για να τον κάνουμε καλύτερο.

Αυτός ο ίδιος θυμός θα μπορούσε
να μεταμορφωθεί σ' αυτό.

Αγαπητοί φίλοι, αδελφές και αδελφοί,
και πάλι ως Νομπελίστας,

σας προτρέπω να θυμώνετε.

Σας προτρέπω να θυμώνετε.

Και ο πιο θυμωμένος μεταξύ μας

είναι αυτός που μπορεί να κάνει
τον θυμό του ιδέα και πράξη.

Σας ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκρότημα)

Κρις Άντερσον: Για πολλά χρόνια,
ενέπνευσες άλλους.

Ποιος ή τι εμπνέει εσένα και γιατί;

ΚΣ: Καλή ερώτηση.

Κρις, ήθελα να σου πω,
κι αυτή είναι η αλήθεια,

κάθε φορά που ελευθερώνω ένα παιδί,

το παιδί που έχει χάσει κάθε ελπίδα
ότι θα επιστρέψει ποτέ στη μητέρα του,

το πρώτο χαμόγελο της ελευθερίας,

και η μητέρα που έχει χάσει κάθε ελπίδα

ότι ο γιος ή η κόρη της θα γυρίσει
και θα καθίσει στην αγκαλιά της,

γίνονται τόσο συναισθηματικοί

και το πρώτο δάκρυ χαράς
κυλά στο μάγουλό της.

Βλέπω σ' αυτό την αναλαμπή του Θεού,
αυτή είναι η μεγαλύτερη έμπνευση.

Είμαι τόσο τυχερός που, όχι μία φορά,
όπως είπα πριν, αλλά χιλιάδες,

μπόρεσα να δω τον Θεό μου
στα πρόσωπα αυτών των παιδιών

και είναι η μεγαλύτερη έμπνευσή μου.

Σας ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)