Koş, zıpla, öğren: Egzersiz, okullarımızı nasıl dönüştürebilir| Doktor John J. Ratey |TEDxManhattanBeach

Dr. John J. Ratey, egzersizin vücut için iyi olmasının yanı sıra, özellikle söz konusu öğrenciler olduğunda, beyin için daha da önemli olduğunu iddia ediyor. Beyin-egzersiz ilişkisi konusunda uluslararası olarak tanınan uzman, bilimsel araştırmalardan ve gerçek hayattan örnekler göstererek, fitness temelli beden eğitimi ile günümüz öğrencilerinin test puanlarını nasıl yükseltebileceğimizi, davranışsal sorunlarını nasıl azaltabileceğimizi ve genel sağlıklarına nasıl yardımcı olabileceğimizi açıklıyor.

John J. Ratey, Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesinde psikiyatri doçenti, araştırma değerlendirmecisi, konuşmacı ve çok satan bir yazar. 60'ın üzerinde akademik hakemli makale ve yedi kitap yazmıştır. Bunlar arasında "Beyin Kullanım Kılavuzu" ve Ned Hallowell ile birlikte yazdığı çığır açan "Driven to Distraction" serileri vardır. Doktor John'un son kitabı "Spark: The Revolutionary New Science of Exercise and the Brain"dir. (http://www.amazon.com/Spark-Revolutionary-Science-Exercise-Brain/dp/0316113506)

Dr Ratey, en yüksek performansa ve ideal zihinsel sağlığa ulaşmak için egzersizi dahil ederek okulların, kurumların ve bireysel yaşam tarzlarının tekrar düzenlenmesi için dünya çapında bir misyona girişmiştir. Sürekli olarak meslektaşları tarafından Amerika'nın En İyi Doktorlarından biri olarak adlandırılan Dr. Ratey, Reebok'un Aktif Çocuklar Temsilcisidir, Kaliforniya Valiliği Fiziksel Fitnes Aktivitesi ve Spor Konseyinin bir danışmanıdır ve Tayvan Ulusal Spor Üniversitesinde misafir profesördür. Dr. Ratey Massachusetts eyaletinde Cambridge'de özel bir uygulama yürütmektedir ve şu anda genetik köklerimiz ve bunun modern bir dünyada psikolojimiz üzerindeki etkisini inceleyen bir kitap üzerinde çalışmaktadır. Kitap 2013'te Little Brown tarafından yayınlanacaktır. Daha fazla bilgi için http://www.johnratey.com

Bu konuşma, TED konferansları formatı kullanılarak bir TEDx event'inde yapılmıştır ama yerel halk tarafından bağımsız olarak organize edilmiştir. Daha fazla bilgi için http://ted.com/tedx

Yenilikçi olmak adına biraz ezber bozalım.

Hepinizin ayağa kalkmasını istiyorum.

Lütfen, herkes ayağa kalksın.

Hindu çömelmesi denilen
bir egzersiz yapacağız

ve sizi temin ederim ki
buradaki hiç kimse-

ya da belki de sormalıyım,
Hindu çömelmesini duymuş olan

herhangi biri var mı?
Oh, birkaç kişi var.

Hindistan'ın Mumbai şehrinde
500 Hindu'ya sormuştum

ve hiç kimse böyle bir şey duymamıştı.

(Kahkahalar)

Ama sizin duymuş olmanız iyi.

Her neyse. Ellerinizi tam önünüze getirin

ve iyice gergin bir şekilde
kendinize çekin.

Sonra öne eğilin ve elinizi yere değdirin
ya da sadece yerinize oturun.

Evet. Pekâlâ.

Şimdi bir kere daha. Tekrar yapalım.

Geri çekin ve yere dokunun.

Şimdi, kollarınızı geriye çekerken
"Bum" diyeceksiniz.

Sonra bu şekilde eğileceksiniz.
Pekâlâ, çok yüksek sesle.

(Seyirci) Bum!

Aşağı eğilin ve ellerinizi yere değdirin.

"Bum!" eğilin ve ellerinizi yere değdirin,

"Bum!" eğilin ve ellerinizi yere değdirin.

Bir kez daha. Bum!
Eğilin ve elleri yere değdirin.

Pekâlâ. Harika.
Şimdi oturabilirsiniz.

Artık beyniniz öğrenmeye hazır.

(Kahkaha)

Bugün sizinle konuşacağım şey

egzersizin beynimiz için
ne kadar iyi olduğu,

fiziksel egzersizin beyni
nasıl çalıştırdığı

ve egzersizin vücudumuzu sağlıklı
hâle getiren bütün güzel yan etkileri.

Egzersizin gücü hakkındaki bilgiyi ilk kez

Boston'da psikiyatri ihtisasımı
yaparken edindim.

O sırada Boston Maratonu'nda
patlama olmuştu, Bill Rodgers vardı

ve Boston'daki herkes koşuyordu.

Sakatlık yüzünden hayatlarında ilk kez
koşmayı bırakmak zorunda kalan

hastalar görmeye başladık.
İlk önce bunalıma giriyorlardı.

Sonra "Artık dikkatimi veremiyorum",
"Artık iyi plan yapamıyorum",

"Hayatımda ilk kez işlerimi ertelemeye
başladım" diyen bazı insanlarla görüştüm.

Bu insanlar MIT ve Harvard'da
profesörler ve endüstri liderleriydi

ve dikkat eksikliği bozukluğu denilen şeyi
daha önce hiç yaşamamışlardı

ama günlük egzersizlerle
kendi kendilerini tedavi ediyorlardı.

Ve bu durum değişti

ve birçok bozukluğun tedavisi olarak
egzersizle ilgilenmeme yol açtı.

Egzersizin depresyon için
iyi bir tedavi olduğunu

Hipokrat zamanından beri biliyorduk

ve egzersizin, biraz Prozac ile
biraz Ritalin almak gibi

olduğunu söylemeye başladım.

(Gülüşmeler)

Bu, birkaç yıl sonra
Duke Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin

yayınladığı araştırmayla pekiştirildi.

Araştırma, egzersizin
duygularımızı daha iyi hâle getirdiği,

depresyonu ve anksiyeteyi iyileştirdiği,

saldırgan davranışları
düzelttiği hakkındaydı.

Bu araştırmayı Duke'a gelen
100 hastaya bakarak yaptılar

ve onları üç farklı gruba ayırdılar.

Bu insanların hepsi hareketsizdi.

İlk gruba Zoloft verildi
ve dozlar giderek artırıldı.

Sonraki gruba haftada dört kez
30 dakikalık bir egzersiz programı verildi

ve üçüncü gruba hem ilaç
hem de egzersiz verildi.

Dört hafta sonra hastaların
depresif skorları aynı düzeye indi

ve dört ay süren deneyin sonunda
bu değişiklikler sabit kaldı.

Bu durum, bir tedavi olarak
egzersize olan ilgimi sürdürdü.

Ama sonra 2003'te Illinois eyaletinde
Naperville'deki okuldan haberim oldu.

Bu okul "Spark" adlı kitabımı yazmamı

ve eğitim sistemimizi değiştirme,

tüm çocuklarımız ve hepimiz için
bir tedavi yöntemi

ya da canlandırıcı bir yaklaşım olarak
oyun ve egzersizi geri getirme

amacını ve misyonunu edinmemi sağladı.

Naperville'de 19.000 öğrenci vardı.

Bu okul, 20 yıl içinde fitness temelli

mükemmel bir beden eğitimi
programı geliştirmişti.

Bunu her gün yapıyorlardı.

Bu yüzden çocukların hepsi 45 dakikayı
hareket ederek, koşturarak geçiriyordu.

Bu okulun ulusal olarak
tanınmasını sağlayan şey

çocukların yüzde üçünün kilolu olmasıydı

ve o sırada ülkedeki
çocukların %33'ü kiloluydu.

Bu lisedeki 7500 çocuktan obez olan yoktu.

Dikkat çekici.

Ama gerçekten uçağa binip
oraya gitmeme neden olan şey

birkaç yıl önce bu çocukların
TIMSS testlerine girmiş olmalarıydı.

Her ülkenin üç yılda bir girdiği
uluslararası fen matematik testi.

Ülkenin fen ve matematikte
ne durumda olduğunu gösteren bir test.

ABD genelde düşük-orta seviyelerde.

Ülke adına bu teste girdiler

ve fende dünya çapında birinci
ve matematikte altıncı oldular.

Bu yüzden bir uçağa atlayıp oraya gittim

ve egzersiz bilimi ve onun etkisini
hem zihinsel sağlık sorunları

hem de bilişsellik için
bir araya getirmeye başladım.

Bu fikri diğer okullara da
götürmeye başladık.

Güney Carolina eyaletinde Charleston'da
şehir içindeki bir okula gittik.

Okulun hiçbir kaynağı yoktu, bir spor
salonu ve bir beden eğitimi hocası vardı.

Hoca, spor salonunda
sekiz farklı grup oluşturdu.

Dördüncü sınıftan sekizinci sınıfa kadar
tüm öğrenciler her sabah 30 dakika

bir grupta basketbol oynadılar,
bir başkasında ip atladılar,

bir diğerinde de
zıplama sırığı ve hulahop vardı.

Gruplar dönüşümlüydü.
İlginçlik de buradaydı.

İlk dört ayda disiplin sorunlarında
%83 azalma olduğunu gördüler.

Bu sadece enerji harcamak değildi.
Çocukların beyinleri çalışıyordu.

Kuzey Ontario'da
bir başka okulla daha çalıştık

- liseydi -

25 yaramaz çocuk için
özel bir sınıf vardı.

Çocuklar çok saldırgandı

ve bu çocuklar kavgaya karıştıklarında,
eşyaları kırdıklarında

ya da dersi çok fazla kaynattıklarında
onları uzaklaştırmak zorunda kalıyorlardı.

Böylece oraya gidip tüm çocukların
sabahları aktif bir şekilde

hareket etmesi için okulun
bir program hazırlamasına yardım ettik.

Bu grafikte önceki sömestirde çocukların

95 gün uzaklaştırma aldıklarını
görebilirsiniz.

Program başladıktan sonra
bu rakam beşe düştü.

Ayrıca okula devam arttı.

Yani bu saldırgan çocuklar okula gelip
kredilerini tamamladılar,

derslerini bitirdiler
ve eğitime katıldılar.

Egzersiz yaptığımızda beynimizin ön kısmı

yani beynin evrim geçiren
son kısmı çalışır.

Burası beynin CEO'su dediğimiz yerdir,
yani alın korteksi.

Frontal yürütme işlevlerimiz buradadır.

Egzersiz yaptığımızda, hareket ettiğimizde
beynimizin bu kısmı çalışır.

Ayrıca, bir sürü nörotransmitter üretiriz.
Psikiyatrik ilaçlarla hedeflediğimiz şey.

Ayrıca hakkında
yeni bilgi edindiğimiz BDNF

yani beyin kaynaklı nörotrofik faktör
denilen bir başka maddeyi üretiriz.

Ben buna beyin için "Miracle-Gro" diyorum.

Çünkü sinir hücremizi çalıştırdığımızda
bu maddeyi üretiriz

ve bu, beyin hücrelerimizi
genç ve canlı tutmaya yarar.

Egzersizin bilişsel zayıflama
ve Alzheimer hastalığının

başlamasını önleyen ve aynı zamanda
beynin esnek olmasını sağlayan

en iyi yollardan biri olmasının nedeni bu.

Ayrıca yeni bilgi kaydetmek için

beyin hücrelerimizi geliştirmemiz
gerektiğini biliyoruz.

Bu yüzden egzersiz
öğrenciyi geliştirmenin müthiş bir yolu.

Çünkü dikkat sistemini,

motivasyon sistemini,
hafıza sistemini çalıştırır.

Bunun yanı sıra
tüm küçük beyin hücrelerimizi

büyümeye ve filizlenmeye
hazır hâle getirir

ve bu, herhangi bir şeyi
öğrenmemizin tek yoludur.

Burada, yani Kaliforniya'da
son 12 yıl boyunca

her yıl beş, yedi ve dokuzuncu sınıftaki
bir milyon çocuk teste girdi.

Bu grafik bunu gösteriyor.

Çocukları altı farklı fitness standardı
açısından değerlendiriyorlar.

Bu grafikte, daha da fazla standart
tamamlandıkça,

yani çocuklar bu standartlara eriştikçe

test puanları - bu durumda matematik
ama dil ve edebiyatta da aynı -

test puanları yükseliyor
ve bunu her yıl görüyorsunuz.

Yani çocuk daha formda oldukça
daha iyi öğreniyor.

Bu yüzden amacım, misyonum
ülkenin ve dünyanın her yerine gidip

insanlara "Bakın, egzersiz
beyni daha iyi hâle getiriyor,

beynin öğrenme kabiliyetini
en iyi duruma getiriyor,

duyguları düzenlemeye yardımcı oluyor,

motivasyonu artırıyor

ve egzersiz, ne yazık ki okullarımızdan
çıkarmış olduğumuz bir şey." demek.

Okullarımızı tekrar canlandırmamız
ve çocuklarımızı

oturdukları yerden kaldırıp
harekete yöneltmemiz gerekiyor.

Çok teşekkür ederim.

(Alkış)