-
Bij de laatste video waren we gebleven aan het einde van het jaar 1789.
-
De Bastille was bestormd in juli van dat jaar, omdat de Parijzenaren
-
de wapens van de Bastille wilden bemachtigen,
-
en een paar politieke krijgsgevangenen wilden bevrijden - om -volgens eigen zeggen - zichzelf te beschermen
-
tegen de tirannie van Louis XVI.
-
Louis XVI verdween min of meer naar de achtergrond (met flinke tegenzin)
-
en zei: "Ok, Nationale Vergadering, ik zal jullie niet langer in de weg staan."
-
Omdat het onvermijdelijk is dat een slechte gebeurtenis op handen is- tot nu toe heeft namelijk elke actie van zijn kant
-
alleen maar geleid tot extremere tegenreactie.
-
Dus, we zijn nu aan het eind van 1789. Inmiddels, is de chaos losgebroken in grote delen van Frankrijk.
-
De Nationale Vergadering is begonnen met een beraad over het opstellen van de grondwet
-
welke pas in 1791 definitief wordt aangenomen.
-
Maar ze zijn al begonnen met het verzamelen van allerlei informatie
-
om een conceptvoorstel voor de grondwet op te kunnen stellen.
-
Maar in augustus 1789, hadden ze al hun eigen versie van
-
de Verklaring van Onafhankelijkheid opgesteld.
-
De Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger.
-
Dus als alles volgens plan verloopt, kunnen we het beste nog een paar jaar wachten,
-
we krijgen dan een grondwet, en misschien
-
hebben we dan een soort van een constitutionele monarchie.
-
Maar helaas, vooral voor Louis XVI,
-
verliepen de zaken anders dan gepland.
-
Zoals eerder vermeld, de onrust was gepropageerd.
-
Het begon allemaal met de hongersnood.
-
We hebben de fiscale crisis, we hebben hongersnood,
-
Dus in oktober 1789 - we zitten nog steeds in 1789 -
-
oktober 1789 - beginnen de geruchten zich de ronde te doen over Marie- Antoinette dat
-
de vrouw van de Koning graan aan het hamsteren is in Versailles.
-
De mensen begonnen zich te verbeelden dat er grote bergen graan in Versailles waren,
-
terwijl tegelijkertijd mensen het moesten rooien
-
zonder brood.
-
En brood was de hoofdbestanddeel van het dieet.
-
Dus de boerinnen trokken in protestmars naar
-
Versailles.
-
En zij waren gewapend.
-
Dit is een afbeelding van de boerinnen die marcheerden naar
-
Versailles.
-
En zij trokken naar Versailles, en zij kregen het daadwerkelijk voor elkaar om
-
het gebouw zelf binnen te dringen.
-
En zij eisten - want zij wantrouwden
-
Louis XVI en Marie- Antoinette en hun vermeende plannen in Versailles -
-
ze eisten de verhuizing van het tweetal naar Parijs.
-
Dus de protestmars van de vrouwen.
-
En zij kregen hun zin.
-
Dit resulteerde in de verhuizing van Louis XVI en zijn vrouw. Marie-Antoinette,
-
terug naar Parijs, waar zij niet in staat waren
-
om graan te hamsteren o.a.
-
En hier zouden ze omringd worden door
-
- de vermoedelijk niet zo aardige - mensen die hun
-
in de gaten konden houden.
-
Ik denk dat de belangrijkste factoren waren: de hongerige mensen, de geruchten over
-
het hamstergedrag van de Koning.
-
Maar er deden ook geruchten de ronde dat de Koning erg
-
oneerbiedig omging met een aantal symbolen van de nieuwe Frankrijk, ofwel
-
de nieuwe Nationale Vergadering.
-
Dus dat maakte de mensen ook kwaad.
-
En in het buitenland wist iedereen min of meer al, inclusief
-
Louis XVI zelf, dat hij eigenlijk geen zin had in al die veranderingen.
-
Hij wilde die constitutionele monarchie niet,
-
dat toen werd gevormd, en al zeker niet zijn macht overdragen aan
-
de Nationale Vergadering.
-
Dus we komen hier in een erg ongemakkelijke situatie terecht,
-
begin 1790, wanneer de Koning en Koningin in wezen
-
huisarrest hebben in een gebouw genaamd de Tuileries in Parijs.
-
De Nationale Vergadering is tegelijkertijd bezig met het ontwerp van
-
de grondwet.
-
Ze zijn aangesteld om het de grondwet daar op te stellen.
-
Ze hebben allen een Eed op de Kaatsbaan afgelegd.
-
En tegelijkertijd, vinden er door heel Frankrijk
-
tegenopstanden plaats.
-
Dit is Frankrijk hier.
-
Door heel Frankrijk heb je tegenopstanden, mensen
-
die tegen de Revolutie zijn.
-
Zij werden algauw beteugeld.
-
En mensen die samenzweren tegen elkaar.
-
Dan heb je ook nog edelen, die zeggen,
-
weet je wat?
-
Het bevalt me niet wat er gaande is.
-
We hebben al genoeg geweld gezien.
-
Mensen zijn kwaad.
-
Ik pak gewoon mijn geld en mijn hebben en houden
-
en vlucht het land uit.
-
Ik emigreer uit het land.
-
Dus de mensen van adel beginnen Frankrijk te verlaten.
-
Zij worden de Emigres genoemd.
-
Ik weet dat ik het niet juist uitspreek.
-
Maar je hebt dus het gevoel van 'ik had het goed'
-
in Frankrijk, maar het tij is gekeerd. Nu ik het niet langer goed
-
meer heb, kan ik beter vertrekken. Nu komen we aan bij 1791.
-
Dus 1790 was een onrustig jaar.
-
Nu zijn we aanbeland bij 1791. Hetzelfde vluchtgedrag
-
leeft nu ook bij Louis XVI en
-
Marie-Antoinette.
-
Maar zij konden het land niet verlaten.
-
Zij vertrouwden Groot-Brittannië niet.
-
Ze konden deze andere landen niet vertrouwen dat zij hun veilig
-
onderdak zouden aanbieden.
-
Dus één van hun generalen, die hun gunstig gestemd was,
-
bood hun aan om naar het grensgebied te komen
-
en daar te schuilen voor alle onrust.
-
dat zich afspeelt in de rest van het land.
-
Dus gekleed als echte bediendes - en daaruit kun je afleiden
-
watvoor soort mensen zij waren -
-
ze waren verkleed als bediendes.
-
En ze lieten hun bediendes zich verkleden als edelen
-
zodat zijzelf geen risico zouden lopen, mochten ze in een hinderlaag lopen,
-
tijdens hun poging om uit Parijs te vluchten.
-
De Koning en Koningin, verkleed als bediendes, probeerden zij te
-
ontsnappen naar het landgoed van de generaal.
-
Maar eenmaal aangekomen in Varennes, werden zij juist daar
-
ter plekke herkend.
-
En de mensen aldaar namen hun gevangen
-
en brachten hun terug naar Parijs.
-
Dus dit wordt genoemd, of je kunt dit zien als
-
de vlucht naar Varennes, of de uitvlucht van Parijs, of hoe
-
je het ook wilt noemen.
-
Dus inmiddels had Louis XVI
-
de onheil al zien aankomen.
-
Zij probeerden te vluchten.
-
Maar de mensen brachten hun terug.
-
Moet je je voorstellen, de Koning was nauwelijks geliefd bij
-
de mensen.
-
Zij hielden niet eens van het idee van het bestaan van een Koning.
-
En de meest revolutionaire, de meest radicale groepering,
-
heetten de Jacobins.
-
En na de ontsnapping en terugkeer van de Koning en de Koningin
-
begonnen zij zich af te vragen: Wat is überhaupt het nut van een Koning?
-
De Nationale Vergadering, waarom doen jullie zoveel moeite om
-
de Koning nog enige vorm van macht en een bepaalde rol toe te schrijven
-
in de nieuwe grondwet.
-
We zouden een republiek moeten vormen.
-
Wat in essentie inhoudt - er zijn vele genuanceerde definities
-
wat een republiek is - maar de meest simpele is
-
een staat zonder koning, zonder een keizer
-
en zonder een koningin.
-
Dus ze zeggen, wij hebben jou, de Nationale Vergadering, niet nodig.
-
Jullie denken dat jullie radicaal zijn.
-
Maar jullie zijn niet radicaal genoeg.
-
Wij willen in zijn geheel af van de ideologie
-
van een monarchie.
-
En het feit dat Louis XVI probeerde te vluchten, beschouwen
-
wij als zijn troonafstand.
-
Troonafstand, of in feite het indienen van ontslag.
-
En zij begonnen bijeen te komen in Parijs.
-
Dit is Champ-de-Mars.
-
Ik weet dat ik het volledig verkeerd uitspreek.
-
Dit is een actuele afbeelding daarvan.
-
Dus ze begonnen handtekeningen te verzamelen
-
in een openbare park in Parijs om een boodschap af te geven:
-
"Wij hebben geen Koning nodig.'
-
Wij willen in feite ons eigen republiek vormen.
-
Die Nationale Vergadering is niet radicaal genoeg.
-
Dus mensen begonnen zich te verzamelen, hier,
-
in de Champ-de-Mars en het liep uit de hand.
-
Een aantal troepen werden erheen gestuurd om
-
de situatie te kalmeren.
-
En dit waren troepen soldaten die onder het bestuur van
-
de Nationale Vergadering vielen.
-
De mensen die hoofdzakelijk bestuurd werden door
-
de Derde Stand (oftewel: gegoede burgerij)
-
Maar het liep wat uit de hand.
-
Er werden stenen gegooid naar de troepen.
-
Een deel van de troepen schoot, in eerste instantie,
-
in de lucht als waarschuwing.
-
Maar de situatie escaleerde en ze
-
begonnen te schieten op de menigte.
-
Daarbij kwamen 50 mensen om het leven.
-
En dit is de bloedbad.
-
Ofwel, de bloedbad van Champs-de-Mars.
-
Ik weet dat ik het verkeerd uitspreek.
-
Dit is dan ook geen video over Franse uitspraak.
-
Maar je kunt je voorstellen dat de mensen nu nog kwader zijn.
-
Mensen komen nog steeds om van de honger.
-
Dat probleem is nog steeds niet verholpen.
-
De Koning en de Koningin werken niet mee,
-
iedereen wantrouwt hun omdat ze denken dat er
-
een kans is dat ze weer aan de macht komen.
-
Zij hebben eerder geprobeerd weg te vluchten.
-
Wanneer de Jacobins, of over het algemeen de revolutionairen
-
die worden aangestuurd door de Jacobins, wanneer zij
-
komen met het voorstel om een republiek te stichten.
-
De Koning is totaal overbodig.
-
En wanneer de mensen zich hier beginnen te verzamelen, komen ineens de troepen,
-
die bestuurd worden door de bestaande Nationale Vergadering,
-
in actie en schieten op de menigte waarbij burgers omkomen
-
Dit alles voor het gooien van stenen.
-
En al waren het grote stenen,
-
moet je je voorstellen dat dit de al erg hongerige en
-
onderdrukte mensen nog kwader maakt.
-
En om de mensen nog achterdochtiger te maken dat de Koning en de Koningin
-
weer aan de macht zouden komen, waren er twee
-
grote machten die ineens proberen zich te mengen
-
in de Franse Revolutie.
-
Ik zal nu even een zijweggetje inslaan.
-
Omdat dit, toen ik zelf werd onderwezen in Europese geschiedenis,
-
het meest verwarrende deel vond.
-
Je hebt hier, wat je zou kunnen noemen, staten.
-
Je hebt Oostenrijk, wat ik oranje heb gemarkeerd.
-
Dit is een moderne wereldkaart.
-
Maar door het oranje te markeren, wil ik je een idee geven hoe Oostenrijk
-
er destijds uitzag.
-
Zo rond 1789, 1790 en 1791.
-
In het rood is Pruisen.
-
Ik wil je laten zien dat deze staten er toen anders uitzagen
-
dan de huidige natie Oostenrijk.
-
Oostenrijk ziet er tegenwoordig zo uit.
-
En de Pruisische rijk bestaat tegenwoordig niet langer.
-
En destijds had je ook de Heilige Roomse Rijk
-
welke overlapt met deze andere koninkrijken, of keizerrijken, of
-
hoe je ze ook wilt noemen.
-
En ik wil weer een zijweg inslaan.
-
De Heilige Roomse Rijk, zoals eens Voltaire fameus zei,
-
is noch Heilig, noch Rooms of noch een keizerrijk.
-
En hij had gelijk.
-
Het was eigenlijk een erg open en ongebonden confederatie van Germaanse
-
koninkrijken en staten, met name Germaanse koninkrijken en staten.
-
Zoals je ook op de kaart kunt zien, het valt samen met de hedendaagse Duitsland.
-
En de twee meest invloedrijke machten in de Heilige Roomse Rijk
-
of eigenlijk de meest invloedrijke macht in de Heilige
-
Roomse Rijk, waren de Oostenrijkers.
-
En de heerser van de Oostenrijkers had de titel van
-
Heilige Roomse Keizer.
-
En dat was Leopold II.
-
Dus Leopold II was de Heilige Roomse Keizer.
-
Maar het was niet zo dat hij de Roomse Keizer van de oude Rome was.
-
De Roomse Keizer van oude Rome kwam daadwerkelijk uit Rome.
-
Merk op, dat niets uit de Heilige Roomse Rijk macht had
-
over Rome.
-
Dus het was niet Romeins, we hebben het niet over
-
mensen die Latijn spraken.
-
We hebben het over mensen die Germaanse talen spraken.
-
En het was een keizerrijk.
-
Er was niet sprake van een sterk verenigd bestuursstructuur.
-
Het was een vrije samenwerking tussen federatieve staten.
-
De meest bepalende factor was de regio
-
dat onder het bestuur van Habsburgs van Oostenrijk viel, of
-
Leopold II.
-
En niet alleen had hij de macht, of had hij
-
de titel Heilige Roomse Keizer, in feite had hij ook
-
de macht over de Oostenrijkers. Je zou kunnen zeggen de Oostenrijkse Rijk, zoals het er vroeger uitzag.
-
Hij was ook Marie-Antoinettes broer.
-
Leopold II is haar broer.
-
Dus Leopold II en Frederick Willem II van Pruisen, wat
-
ook voornamelijk een Germaanse staat is.
-
Ik kan dat het beste in een andere kleur doen.
-
Dus Frederick William II.
-
Zij vaardigden de Verklaring van Pillnitz uit.
-
Laat ik dat hier noteren.
-
Dus dit maakt de zaak nog erger wat verder
-
reikt dan alleen de Franse bevolking.
-
De Verklaring van Pillnitz.
-
En dit was opgesteld in augustus, dus ik wil duidelijk zijn over
-
wat wanneer is voorgevallen.
-
In juni 1971 probeerden ze te vluchten,
-
ze werden opgepakt in Varennes.
-
Dan, in juli 1791 vond de Champs-de-Mars bloedbad plaats.
-
Dus inmiddels zijn mensen erg op hun hoede voor de leden van het Koninklijke huis.
-
Het idee dat we ze niet nodig hebben, begint wijdverbreid te raken.
-
En mensen worden alsmaar kwader.
-
En dan komt ook nog de Verklaring van Pillnitz erbij, die is opgesteld door
-
een buitenlands macht, dat in feite de broer is
-
van de huidige Franse vorstin.
-
Je zou dus kunnen stellen dat de verklaring eigenlijk erop gericht is
-
om de macht van de Franse monarchie te herstellen.
-
Ze zeggen niet expliciet dat ze dat van plan zijn
-
door de militaire macht of iets dergelijks in te zetten.
-
Maar het is een verklaring waarin zij verklaren dat zij niet goedkeuren
-
wat er op dat moment gaande is in Frankrijk.
-
En ook al hebben zij het zelf niet zo serieus genomen,
-
de Franse bevolking vat het erg serieus op.
-
Je hebt twee grote machten hier aan de grens.
-
Je hebt de Oostenrijkers en de Pruisen.
-
Dus dit was niet iets dat de mensen
-
licht konden opvatten.
-
Dus het wakkerde de angst alleen maar nog meer aan dat de koninklijke leden een plan
-
aan het smeden waren om de macht terug te grijpen en
-
de mensen harder zouden onderdrukken.
-
En het betekende meer munitie voor de pleidooi van de Jacobins
-
om een vorm van republiek te creëren.
-
Ik laat het hierbij in deze video.
-
Zoals je kunt zien, zagen we in de eerste video, dat de situatie erg was.
-
Nu zijn de zaken alleen maar verergerd. Er begint chaos te
-
ontstaan in Frankrijk.
-
Mensen bekritiseren het bestaansrecht van
-
de koning en de koningin.
-
Buitenlandse machten mengen zich in de zaak. Ze laten zich
-
afkeurend uit over de gang van zaken, dat er koningen en koninginnen
-
worden onttroond.
-
In de veronderstelling dat dat de protesterende mensen zullen bijdraaien.
-
En, ik ben je broer, dus ik wil waar mogelijk
-
je uit de brand helpen.
-
Maar dat maakt de mensen alleen maar kwader.
-
De huidige Nationale Vergadering, wat eigenlijk het begin is
-
van de Revolutie, zij zijn indirect betrokken bij
-
het afslachten van mensen.
-
Dus dit leidt tot een erg intens en dreigende tijd in de
-
Franse geschiedenis.
-
En je zult gaan zien dat dat alleen maar zal escaleren en leiden tot
-
wat wordt genoemd het Schrikbewind.
-
En dat is te zien in de volgende video.