Yaşamaktan ve Yazmaktan Öğrendiğim 12 Gerçek

61 yaşına basmadan birkaç gün önce, yazar Anne Lamott doğruluğundan emin olduğu her şeyi kâğıda dökmeye karar verir. Aynı anda hem kafa karıştırıcı, hem de güzel ve duygusal bir dünyada yaşamanın püf noktalarını irdelerken, kendine has bilgeliği ile aile, edebiyat, Tanrı'nın anlamı, ölüm ve çok daha fazlasını anlatıyor.

Yedi yaşındaki torunumun
odası benimkiyle aynı koridorda,

çoğu sabah kalktığında

şunu söyler,

"Biliyor musun,
bu en iyi gün olabilir.

Başka zamanlarda ise
gecenin bir yarısı

huzursuz bir sesle şöyle bağırır

"Nine, bir gün hastalanıp ölecek misin?"

Sanırım bu durum hem kendim,
hem de çevremdeki pek çok insan için

önemli bir şeyi söylüyor;
hepimiz mutlu bir beklenti hâlinin ve

yılgınlığın karışımıyız.

61. doğum günümden birkaç gün önceydi,

doğruluğundan emin olduğum her şeyin bir
listesini yapmaya karar verdim.

Popüler kültürde doğru olan
şeylerin sayısı çok az

ve birkaç şeyden tamamen
emin olmak iyi olabilir.

Örneğin; artık 47 yaşında değilim.

Halbuki, olduğumu hissettiğim

ve olmak istediğim yaş 47.

Paul adlı bir arkadaşım, 70'li
yaşlarının sonlarındaydı

ancak kendisini büyük bir tersliği olan
genç bir erkek gibi hissederdi.

(Gülüşmeler)

Gerçek kişiliğimiz zaman ve
mekândan bağımsız olmakla birlikte,

resmi evraklara baktığımda gerçekten

1954 yılında doğmuş olduğumu
görebiliyorum.

İç kişiliğim, zaman ve mekân
düzleminden bağımsız.

İç kişiliğimin bir yaşı yok.

Ben şu ana dek gün aldığım ve bitirdiğim
tüm yaşlarımdayım, sizin gibi.

Ama yine de bir şeyi itiraf etmeliyim,

keşke 60'lardaki cilt bakımı trendlerini

uygulamasaydım.

Bu trend, güneşe mümkün olduğunca
çok maruz kalmayı ve bunu yaparken de

bol bol bebek yağı sürmeyi

ve alüminyum folyoyu da reflektör olarak
kullanmayı gerektiyordu.

(Gülüşmeler)

Aslında, artık orta yaşların
son demlerinde

olmadığımı kabullenmem ve doğru olduğunu

bildiğim her şeyi yazıya dökmeye
karar vermem bana çok iyi geldi.

Bugünlerde pek çok insan lanetlenmiş
ve oldukça yorgun hissediyor ve

bana neyin doğru olduğunu
sorup duruyorlar.

Umarım, doğruluğundan neredeyse emin
olduğum şeyleri içeren bu liste

yılgın veya etrafını kuşatılmış
hisseden kişilere

bazı temel gerçekler hakkında
fikir verebilir.

1 Numara:

Birinci ve en doğru şey;
tüm gerçekler paradokstur.

Hayat, hem çok değerli,
inanılmaz derecede güzel bir hediye,

hem de işlerin somut hâline
bakacak olursak, imkânsız.

Bu dönem,

hassas olanlarımız için,
zorlu bir dönem oldu.

O kadar zor ve tuhaf ki,
bazen "acaba bu bir kamera şakası mı"

diye düşünmekten kendimizi alamıyoruz.

Hayat eş zamanlı olarak,
kalbimize dokunan güzelliklerin,

çaresiz fakirliğin,

sel felaketlerinin, bebeklerin,
akne ve Mozart'ın

birbiri içine sarınıp
karşımıza çıkmasıdır.

Bunun çok ideal bir sistem
olduğunu düşünmüyorum.

(Gülüşmeler)

2 Numara: Hemen hemen her şey
fişini birkaç dakikalığına çıkartıp

geri takarsanız,
çalışmaya devam edecektir --

(Gülüşmeler)

(Alkış)

sizler de dâhil.

Üç: Eğer beklediğiniz şey bir
organ bağışı değilse,

dışardan gelen hiç bir müdahale

size kalıcı bir fayda sağlayamaz.

Huzur ve dinginliği satın alamaz
ya da zamanını tayin edemezsiniz.

Bu en acı gerçek ve buna çok içerliyorum.

Ama bu içimizden kaynaklı bir iş

ve bu yüzden dünyada en çok
sevdiğimiz insanlar için bile

huzur ya da kalıcı iyilik
hâli sağlayamıyoruz.

Onların kendi yollarını ve

kendi cevaplarını bulmaları gerek.

Çocuklarınız,
erişkin bireyler olduklarında

kahramanın kendilerinin olduğu
bir yolculuğa çıktıklarında

peşlerinde güneş koruyucusu
ve dudak kremi ile koşamazsınız.

Onları serbest bırakmanız gerekir.

Bırakmamak onlara saygısızlık olur.

Ve eğer, bir problem başkasına ait ise,

zaten cevabı sizde değildir.

(Gülüşmeler)

Yardımlarımız çoğu zaman pek de
yardımcı olmayacak cinsten.

Çoğu zaman, yardımlarımız zehirli.

Ve yardım etme isteği, kontrol etme
arzusunun gülen yüzü.

Bu kadar çok yardım etmeyin.

Herkesi yardımseverliğinize ve
iyiliğinize maruz bırakmayın.

(Gülüşmeler)

(Alkış)

Bu da bizi dört numaraya getiriyor:

Herkes bitmiş, kırılmış ve
korkmuş vaziyette,

en dik duran insanlar bile
tutunacak bir dal arıyor.

Size, düşündüğünüzden çok daha
fazla benziyorlar;

bu yüzden,
benlik algınızı diğer insanların

dış görüntüsüyle kıyaslamaktan vazgeçin.

Bu, sizi şu an olduğunuzdan bile
daha kötü bir hâle sokar.

(Gülüşmeler)

Ayrıca, hiç kimseyi iyileştiremez,
adam edemez veya kurtaramazsınız

ya da kimseyi ayıltamazsınız.

Bundan 30 yıl önce alkol ve uyuşturucuyu
bırakmama yardım eden şey

kendi davranış ve düşüncelerimin
yarattığı felaketti.

Bazı "temiz" arkadaşlarımdan
yardım istedim

ve kendimi daha
büyük bir güce teslim ettim.

Tanrı kelimesinin bir açılımı;
"Çaresizliğin Armağanı"dır.

Çaresizliğin armağanı, veya

eski bir alkolik olan bir
arkadaşımın dediği gibi,

standartlarımı düşürebileceğimden
çok daha hızlı kötüleşiyordum.

(Gülüşmeler)

Bu durumda, Tanrı şu anlama gelebilir,

"iyi fikirlerim tükendiğinde ben."

Düzeltmek ya da kurtarmaya çalışmak
beyhude birer çaba olmakla birlikte

iyi temellendirilmiş bir
kendine-bakım kuantumdur,

ferah bir nefes gibi sizden çıkar

ve atmosfere dağılır.

Dünyaya vermek için harika bir hediye.

İnsanlar size bakıp
"ne kadar da kendine özgü" dediklerinde

Mona Lisa gibi yandan yandan gülümseyin

ve iki yanınız için kendinize
güzel bir çay demleyin.

Bir insanın evinde gibi hissettiği an
kendi sersem, bencil, huysuz ve

rahatsız edici yönlerine

sempati duyduğu andır.

Dünya barışı da tam olarak
bu noktada başlar.

5 Numara:

%75 oranında kakao içeren çikolatalar
aslında yiyecek değildir.

(Gülüşmeler)

En iyi ihtimalle yılanlar için kurduğunuz
tuzaklara yem olarak koyabilirsiniz

ya da bir ayağı kısa olan sandalyeleri
desteklemek için kullanırsınız.

Bu çikolata insan tüketimi
için üretilmiş bir şey olamaz.

6 Numara:

(Gülüşmeler)

Yazmak.

Tanıdığınız her yazar, gerçekten çok
kötü olan pek çok taslak metine sahiptir,

ama onlar sebatla yazmaya devam ederler.

Hayatın sırrı da budur.

Muhtemelen, onlar ve siz arasındaki
en büyük fark da bu.

Onlar sabredip yapıyorlar.

Bunu kendilerine söz vererek yapıyorlar.

Bunu bir şeref borcu bilerek yapıyorlar.

İçlerindeki hikâyeleri, günlere bölüp

yavaş yavaş anlatıyorlar.

Bir keresinde, abim dördüncü sınıftayken,

ertesi güne teslim etmesi gereken ama
daha başlamadığı,

kuşlar hakkında bir dönem ödevi vardı.

Babam ağabeyimin yanına,
bir kitap, kâğıt,

kalem ve raptiyeler alıp oturdu --

-- biraz daha az genç olanlarınız
raptiyeleri hatırlayacaktır --

ve ağabeyime dedi ki:

"Dostum, kuşları teker teker yaz.

Önce sadece pelikanlar hakkında oku

ve sonra kendi ses tonunda pelikanlar
hakkında bir şeyler yaz.

Sonra baştankaralar hakkında oku

ve sonra kendi sesini kullanarak
onlar hakkında yaz.

Sonra da kazlara geçersin."

Yani, yazı yazarken iki şey çok önemli:
Her seferde tek bir kuş yazın

ve ilk taslaklarınız gerçekten
berbat olsun.

Nereden başlayacağınızı bilemiyorsanız,

şunu hatırlayın ki, başınıza gelen
her şey size aittir

ve ancak siz anlatabilirsiniz.

Eğer insanlar onlar hakkında daha
iyi şeyler yazmanızı diliyorlarsa

size daha iyi davranmalılardı.

(Gülüşmeler)

(Alkış)

Bir gün uyandığınızda

kalbinizin köşelerini tırmalayan

hikâyeleri, anıları,
hayalleri ve şarkıları

kendi gerçekliğinizi

olayların "sizce"sini kendi ses

tonunuzda hiç yazmadığınızı fark etmek

size çok kötü hissettirecek.

Diğerlerine vermeniz gereken tek şey bu

ve zaten doğma sebebiniz de bu.

7 Numara: Kitabınızın çıkması ve
yaratıcılığınızın geçici başarıları

üstesinden gelmek zorunda
olduğunuz türden olaylardır.

Bu başarılar hem güldürür,
hem de öldürür.

Hayal edemeyeceğiniz şekillerde
sizin canınızı yakar,

size zarar verir ve sizi değiştirirler.

Hayatımda tanıdığım en aşağılık ve
kötü insanlar

çok satanlar listesinde kitapları bulunan
erkek yazarlardır.

Ama 1 numaramıza dönecek olursak,
bütün gerçekler paradokstur,

ve yazdıklarınızın basılması,
hikâyelerinizin

okunması ve duyulması bir mucize gibidir.

Kitabınızı bastırmanın vereceği
iyileşmenin fantezisinden

ve içinizdeki İsviçre peyniri deliklerini

dolduracağı hayalinden
kendinizi arındırın.

Yapamaz.

Yapmayacak.

Ama yazı yazmak yapabilir.

Ya da bir koroda veya Bluegrass
grubunda şarkı söylemek de yapabilir.

Halka açık duvarlara resimler çizmek,
kuşlarla ilgilenmek ya da artık

kimsenin istemediği yaşlı köpeklerin
bakımını üstlenmek de olabilir.

8 Numara: Aileler.

Aileler çok çok ama çok zordur,

ne kadar tatlı ve harika
olsalar bile...

Detaylı bilgi için 1 Numaraya bakın.

(Gülüşmeler)

Ailece bir araya gelinen zamanlarda

intihar etme veya cinayet
işlemek isterseniz --

(Gülüşmeler)

şunu hatırlayın ki,

her birimizin bir rahme düşmesi
ve doğması bir mucizedir.

Dünya affetmeler okuludur.

Bu, kendinizi affederek başlar

ve sonra bunu sofraya da
taşıyabilirsiniz.

Böylece bu işi daha rahat
pantolonlar giyerek yapabilirsiniz.

(Gülüşmeler)

William Blake "Bu dünyaya

sevginin ışınlarına tahammül etmeyi
öğrenmek için geldik"

dediğinde, ailelerinizin bu işin önemli
bir parçası olduğunu biliyordu,

canınızı kurtarmak için çığlık atarak
ailenizden kaçmayı isteseniz bile.

Yapabileceğinize eminim.

Yapabilirsin Sinderella, yapabilirsin ve

yapabildiğinde gerçekten çok şaşıracaksın.

9 Numara: Yemek.

Biraz daha çaba göstermeniz gerek.

Bence ne dediğimi anladınız siz.

(Gülüşmeler)

10 Numara --

(Gülüşmeler)

Rahmet.

Rahmet, ruhun pas sökücüsü gibidir

ya da su kollukları.

Rahmetin sırrı ise, Tanrı'nın
Henry Kissinger ve Vladimir Putin'i

ve beni

yeni doğan torununuzla
eşit derecede sevmesidir.

Haydi çık işin içinden çıkabilirsen.

(Gülüşmeler)

Rahmet, bizi değiştiren
iyileştiren bir güçtür

ve aynı zamanda dünyamızı da iyileştirir.

Rahmeti çağırmak için "İmdat"
diye bağırın ve kemerlerinizi bağlayın.

Rahmet sizi neredeyseniz bulur,

ama sizi olduğunuz yerde bırakmaz.

Ve ne yazık ki, rahmet,
Sevimli Hayalet Casper'a

hiç benzemiyor.

Ama bir telefon çalacak ya da bir
posta gelecek

ve tüm ihtimallere karşın

kendinizle dalga geçebilme yetiniz
size geri dönecek.

Kahkaha kutsallığın kömürleşmiş hâlidir.

Tekrar tekrar nefes almamızı sağlar,

bizi kendimize getirir

hayata ve birbirimize olan
inancımızı tazeler.

Ve unutmayın: Rahmet gözünü her zaman
en son kapatandır.

11 Numara: Tanrı sadece iyilik demektir.

Aslında korkulacak hiçbir şey yok.

Tanrı, kutsal ya da sevecen
hareketli bir zekâ

ya da büyük "Deteriorata"dan
öğrendiğimiz üzere

"kozmik bir topkek."

Tanrı için güzel
bir diğer isim: "Ben değil."

Emerson der ki, Dünya'daki en mutlu insan

ibadetini doğanın ta kendisinden
öğrenen kişidir.

Dışarı çıkın ve yukarı bakın.

Rahibim bana demişti ki, arıları
kapaksız kavanozlara hapsetmek kolaydır,

çünkü onlar yukarı bakmazlar

ve bu yüzden de cam kavanoza çarpa çarpa
çaresiz bir şekilde uçar dururlar.

Dışarı çıkın. Yukarı bakın.

Bu hayatın sırrı.

Ve son olarak: Ölüm.

Numara 12.

Hem vay canına, hem de iğrenç.

Onsuz yapamam dediğiniz bir avuç insanın
ölümüne katlanmak çok zor bir şey.

Kültürünüz ne derse desin, bu kayıpların
üstesinden gelemeyeceksiniz,

çünkü böyle olması gerekiyor.

Biz Hristiyanlar, ölümü bir çeşit
adres değişikliği olarak düşünüyoruz,

ama her halükârda, sevdiğiniz kişi
kalbinizde canlı kalabiliyor.

tabii eğer kalbinizi mühürlemezseniz.

Leonard Cohen'in dediği gibi,
"Her şeyin üstünde çatlaklar vardır,

ışık içeri ancak böyle girer.''

Ve tüm sevdiklerimizin hayatta
olduğunu ancak böyle hissedebiliriz.

Bazen, insanlar en olmadık zamanlarda
kahkaha atacak kadar çok

gülmenizi sağlar

ve bu gerçekten harika bir şey.

Ve yoklukları ise, hayat boyunca bir kâbus
içinde gurbette gibi hissetmenizi sağlar.

Yas etmek, arkadaşlarınız,
zaman ve gözyaşları

sizi ancak bir noktaya
kadar iyileştirebilir.

Gözyaşlarınız sizi ve üstünde durduğunuz
zemini yıkar, nemlendirir

ve vaftiz eder.

Tanrı'nın Hz. Musa'ya söylediği ilk şey
neydi biliyor musunuz?

"Ayakkabılarını çıkar" demiş.

Çünkü kim ne derse desin,
bastığınız toprak kutsaldır.

İnanması güç, biliyorum.
Ama bu bildiğim en doğru şey.

Naçizane ben gibi biraz daha
yaşlı olduğunuzda

ölümün de tıpkı doğum gibi kutsal
olduğunu fark ediyorsunuz.

Ama sakın üzülmeyin -- hayatınıza
devam edin.

Yaklaşık her ölüm oldukça
kolay ve hafif olur,

ihtiyaç duyduğunuz sürece

en sevdiğiniz insanlar yanınızdadır.

Yalnız olmazsınız.

Bizleri diğer tarafta bekleyen her ne ise,
bu geçişi yapmamıza yardım edecekler.

Ram Dass'ın dediği gibi,

"Yapılacak her şey yapıldığında
ve söylenecek sözler tükendiğinde,

aslında sadece birlikte
eve yürüdüğümüzü fark ederiz."

Bence hepsi bu kadar,

ama eğer başka bir şey daha
düşünecek olursam,

size haber veririm.

Teşekkürler.

(Alkış)

Teşekkürler.

(Alkış)

Konuşma yapmamı istediklerinde

çok şaşırmıştım çünkü teknoloji,
dizayn ya da eğlence

benim alanlarım değil.

Yani ben daha çok inanç ve
yazı yazma konularında

bir şeyleri birleştirip duruyorum.

Ve çağırdıklarında

gerçekten çok şaşırmıştım
ve teklifi de seve seve kabul ettim.

(Video) Eğer nereden başlamanız
gerektiğini bilmiyorsanız,

şunu hatırlayın ki,
başınıza gelen her şey size aittir

ve ancak anlatabilirsiniz.

İnsanlar Amerika'da oldukça korkmuş
ve hatta lanetlenmiş

hissediyorlar

ve ben sadece insanlara bununla
dalga geçme gücünü vermek

ve bunun aslında bir problem olmadığını
göstermek istedim.

Eğer illa bir şey yapacaksanız,

sağlıklı, sevecen ve arkadaşça
bir şey yapın ki,

sevecen ve arkadaşça duygular
hissedebilesiniz.