< Return to Video

Poznajcie kobiety walczące na linii frontu amerykańskiej wojny

  • 0:00 - 0:04
    W każdej grupie przyjaciółek
    jest ta, która rozśmiesza,
  • 0:04 - 0:07
    ta, do której idziesz się wypłakać,
  • 0:07 - 0:10
    ta, która pomaga ci wziąć się w garść,
    gdy masz zły dzień.
  • 0:11 - 0:13
    Ta grupa nie była wyjątkiem,
  • 0:14 - 0:17
    poza tym, że była to wspólnota
    kobiet - prekursorek,
  • 0:17 - 0:18
    które zebrały się,
  • 0:18 - 0:22
    najpierw, by zostać koleżankami,
    potem przyjaciółkami i rodziną,
  • 0:22 - 0:25
    w najmniej prawdopodobnym miejscu -
  • 0:25 - 0:27
    na polu bitwy podczas operacji specjalnej.
  • 0:28 - 0:31
    Była to grupa kobiet, których przyjaźń
    i męstwo zostało scementowane
  • 0:31 - 0:35
    nie tylko przez to, co zobaczyły
    i zrobiły na polu bitwy,
  • 0:35 - 0:37
    ale też przez fakt, że były tam w czasach,
  • 0:38 - 0:40
    kiedy kobiety, przynajmniej oficjalnie,
  • 0:40 - 0:43
    miały zakaz walki na ziemi.
  • 0:43 - 0:46
    Ameryka nie miała pojęcia o ich istnieniu.
  • 0:48 - 0:50
    Opowieść zaczyna się,
    kiedy dowódcy operacji specjalnych,
  • 0:50 - 0:54
    jedni z najbardziej doświadczonych
    w amerykańskim wojsku stwierdzili:
  • 0:54 - 0:57
    "Potrzebujemy kobiet,
    by pomogły nam walczyć".
  • 0:58 - 1:02
    "Ameryce nigdy nie uda się
    zakończyć tych wojen".
  • 1:02 - 1:04
    "Potrzeba więcej wiedzy i zrozumienia".
  • 1:05 - 1:06
    Jak wszyscy wiedzą,
  • 1:06 - 1:10
    by zrozumieć, co dzieje się
    w jakiejś społeczności lub w domu,
  • 1:10 - 1:11
    należy porozmawiać z kobietami,
  • 1:11 - 1:14
    obojętne czy w Południowym Afganistanie,
  • 1:14 - 1:16
    czy w Południowej Kalifornii.
  • 1:17 - 1:19
    Tutaj jednak mężczyźni
    nie mogli rozmawiać z kobietami,
  • 1:19 - 1:23
    ponieważ w konserwatywnej
    i tradycyjnej społeczności Afganistanu
  • 1:23 - 1:25
    byłoby to wielką zniewagą.
  • 1:25 - 1:27
    Wojsko potrzebowało kobiet.
  • 1:29 - 1:33
    Oznaczało to, że kobieta
    zaciągnięta do służby
  • 1:33 - 1:36
    w Army Rangers i Navy SEALs
  • 1:36 - 1:39
    zobaczy świat, którego doświadczyło
  • 1:39 - 1:43
    mniej niż pięć procent żołnierzy USA.
  • 1:44 - 1:45
    Mniej niż pięć procent.
  • 1:47 - 1:48
    Rozkaz wydany:
  • 1:48 - 1:51
    "Kobiety - żołnierze,
    zostańcie częścią historii.
  • 1:51 - 1:55
    Dołączcie do operacji specjalnej
    na polu bitwy w Afganistanie".
  • 1:55 - 1:57
    Mamy 2011 rok.
  • 1:57 - 1:59
    Od Alabamy po Alaskę
  • 1:59 - 2:03
    grupa kobiet, która zawsze
    chciała zrobić coś znaczącego
  • 2:03 - 2:05
    u boku najlepszych z najlepszych,
  • 2:05 - 2:07
    która chciała coś zmienić w swoim kraju,
  • 2:07 - 2:09
    odpowiedziała na wezwanie.
  • 2:10 - 2:16
    Nie chodziło im o politykę,
    ale o świadomą służbę.
  • 2:17 - 2:19
    Kobiety, które przyjechały
    do Północnej Karoliny,
  • 2:19 - 2:22
    aby konkurować o miejsce w drużynie,
  • 2:22 - 2:25
    która znajdzie się na polu bitwy
    operacji specjalnej,
  • 2:25 - 2:29
    bardzo szybko stworzyły społeczność,
  • 2:29 - 2:31
    jakiej nigdy wcześniej nie widziały -
  • 2:31 - 2:35
    pełną zaciętych i wysportowanych kobiet,
  • 2:35 - 2:37
    które chcą coś zmienić.
  • 2:37 - 2:40
    Zamiast przepraszać za to, kim są,
  • 2:40 - 2:42
    mogły się tym chwalić.
  • 2:43 - 2:47
    Na miejscu nagle odkryły,
  • 2:47 - 2:49
    że jest wiele kobiet takich jak one.
  • 2:50 - 2:51
    Jedna z nich powiedziała:
  • 2:51 - 2:53
    "To tak, jakby zdać sobie sprawę,
  • 2:53 - 2:55
    że w zoo jest więcej niż jedna żyrafa".
  • 2:57 - 3:00
    Wśród rekrutów była Cassie, młoda kobieta,
  • 3:00 - 3:04
    kadetka Programu Szkolenia Wojskowego,
    członkini bractwa studenckiego
  • 3:04 - 3:07
    i studentka badań nad kobietami.
  • 3:08 - 3:13
    Tristan, gwiazda West Pointu,
    zawsze biegała i maszerowała
  • 3:13 - 3:14
    bez skarpetek,
  • 3:14 - 3:16
    a jej buty były na to dowodem.
  • 3:16 - 3:18
    (Śmiech)
  • 3:18 - 3:22
    Amber, wyglądająca jak modelka,
    która zawsze chciała być w piechocie,
  • 3:22 - 3:24
    ale ponieważ kobiety
    nie mogły w niej służyć,
  • 3:24 - 3:27
    zdecydowała się zostać szpiegiem.
  • 3:28 - 3:29
    Służyła w Bośni,
  • 3:29 - 3:32
    a następnie pomogła FBI zniszczyć
    gangi narkotykowe w Pensylwanii.
  • 3:33 - 3:36
    Była też Kate,
    która w liceum grała w futbol,
  • 3:36 - 3:38
    całe cztery lata.
  • 3:38 - 3:40
    Po pierwszym roku chciała odejść
  • 3:40 - 3:42
    i zapisać się do chóru,
  • 3:42 - 3:45
    ale gdy koledzy powiedzieli jej,
    że dziewczyny nie umieją grać,
  • 3:45 - 3:47
    postanowiła zostać dla dziewczyn,
  • 3:47 - 3:49
    które przyjdą po niej.
  • 3:50 - 3:53
    Biologia ukształtowała
    część ich przeznaczenia,
  • 3:53 - 3:55
    i według słów Cassie
  • 3:55 - 3:58
    "Umieściła to, co szlachetne
    poza zasięgiem dziewczyn".
  • 3:58 - 4:02
    Jednak nadarzyła się okazja,
    aby służyć wśród najlepszych,
  • 4:02 - 4:04
    podczas misji ważnej dla ich kraju,
  • 4:04 - 4:06
    nie wbrew temu, że były kobietami
  • 4:06 - 4:08
    ale właśnie z tego powodu.
  • 4:09 - 4:13
    Ta drużna nie bardzo
    różniła się od innych kobiet:
  • 4:13 - 4:14
    miały makijaż,
  • 4:14 - 4:18
    siedziały w damskiej toalecie
    z eyelinerem i kredką do oczu.
  • 4:19 - 4:20
    Nosiły też kamizelki kuloodporne.
  • 4:21 - 4:23
    Brały na plecy 20 kilogramów,
  • 4:23 - 4:25
    wsiadały na pokład śmigłowca,
  • 4:25 - 4:28
    wracały i oglądały film "Druhny".
  • 4:28 - 4:30
    (Śmiech)
  • 4:30 - 4:33
    Zakładały nawet bieliznę korygującą,
  • 4:33 - 4:35
    bo, jak szybko odkryły,
  • 4:35 - 4:39
    męskie mundury były szerokie
    tam, gdzie powinny być wąskie,
  • 4:39 - 4:41
    a wąskie tam, gdzie powinny być szerokie.
  • 4:41 - 4:44
    Lane, weteranka wojny w Iranie,
    widzicie ją po mojej lewej stronie,
  • 4:44 - 4:46
    zdecydowała się wejść na Amazon
  • 4:46 - 4:48
    i zamówić bieliznę korygującą do bazy,
  • 4:48 - 4:52
    by jej spodnie lepiej leżały,
    kiedy wyruszała na akcję każdej nocy.
  • 4:53 - 4:55
    Kobiety łączyły się
    przez konferencję wideo
  • 4:55 - 4:58
    ze wszystkimi innymi bazami
    w całym Afganistanie
  • 4:58 - 5:00
    i opowiadały, jak to jest
  • 5:00 - 5:02
    być jedną z niewielu kobiet,
    które to robią.
  • 5:02 - 5:04
    Wymieniały żarciki,
  • 5:04 - 5:06
    mówiły, co działa, a co nie,
  • 5:06 - 5:09
    co umieją już dobrze,
    a czego muszą się jeszcze nauczyć.
  • 5:09 - 5:13
    Rozmawiały o weselszych
    momentach w życiu kobiet,
  • 5:13 - 5:15
    będących na linii operacji specjalnych,
  • 5:15 - 5:17
    takich jak Shewee,
  • 5:17 - 5:19
    lejek dla kobiet do sikania na stojąco,
  • 5:19 - 5:23
    niestety daje on tylko
    40-procentową skuteczność.
  • 5:23 - 5:26
    (Śmiech)
  • 5:26 - 5:28
    W życiu tych kobiet znaczenie miało "i".
  • 5:29 - 5:32
    Udowodniły, że mogą być ostre i kobiece.
  • 5:32 - 5:35
    Mogą używać tuszu do rzęs
    i kamizelki kuloodpornej.
  • 5:35 - 5:39
    Mogą kochać CrossFit i haft krzyżykowy.
  • 5:39 - 5:44
    Mogą uwielbiać skoki z helikoptera
    i pieczenie ciasteczek.
  • 5:45 - 5:48
    Żyły tym "i" każdego dnia,
  • 5:48 - 5:51
    wniosły to też do swoich misji.
  • 5:53 - 5:55
    W walce na śmierć i życie
    nigdy nie zapomniały,
  • 5:55 - 5:59
    że, bycie kobietą pozwoliło im
    dostać się na linię frontu,
  • 5:59 - 6:01
    ale teraz muszą udowodnić,
    że są żołnierzami.
  • 6:02 - 6:04
    Pewnego dnia Amber pojechała na misję
  • 6:04 - 6:06
    i rozmawiając z kobietami w jednym domu
  • 6:06 - 6:09
    dowiedziała się,
    że zabarykadowany strzelec
  • 6:09 - 6:13
    czyha na afgańskie i amerykańskie siły,
    które chcą wkroczyć do tego domu.
  • 6:13 - 6:16
    Innego dnia Tristan zobaczyła,
  • 6:16 - 6:18
    że elementy tworzące materiały wybuchowe
  • 6:18 - 6:21
    leżały wokół ich kwatery.
  • 6:21 - 6:24
    Materiały leżały na całej trasie
    między tym miejscem,
  • 6:24 - 6:26
    a punktem, gdzie tej nocy miały się udać.
  • 6:26 - 6:29
    Innej nocy członkini drużyny wykazała się
  • 6:29 - 6:32
    przed sceptycznym zespołem SEALs,
  • 6:32 - 6:34
    kiedy znalazła to, czego szukali:
  • 6:34 - 6:36
    obłożone mokrą pieluchą.
  • 6:37 - 6:41
    Pewnej nocy Isabel, kolejna członkini,
  • 6:41 - 6:43
    znalazła rzeczy, których szukali
  • 6:43 - 6:45
    i otrzymała Impact Award od Rangersów,
  • 6:45 - 6:47
    którzy stwierdzili, że bez niej
  • 6:47 - 6:49
    ludzie i rzeczy, których tej nocy szukali
  • 6:49 - 6:51
    nie zostałyby znalezione.
  • 6:52 - 6:53
    Podczas tej i wielu innych nocy
  • 6:53 - 6:57
    działały, aby sprawdzić się,
    nie tylko dla siebie,
  • 6:57 - 6:59
    ale też dla tych kobiet,
    które przyjdą po nich.
  • 7:00 - 7:02
    A także dla mężczyzn, z którymi służyły.
  • 7:03 - 7:08
    Wiele mówimy o tym, że za każdym
    świetnym facetem stoi dobra kobieta.
  • 7:08 - 7:10
    A w tym przypadku
  • 7:10 - 7:13
    obok kobiet stali mężczyźni,
    którzy chcieli zobaczyć ich sukces.
  • 7:14 - 7:17
    Ranger, który ich trenował
    miał za sobą 12 wdrożeń.
  • 7:17 - 7:20
    Kiedy powiedzieli mu,
    że musi trenować dziewczyny,
  • 7:20 - 7:23
    nie wiedział, czego się spodziewać.
  • 7:23 - 7:28
    Po ośmiu dniach
    z tymi kobietami latem 2011 roku
  • 7:28 - 7:32
    powiedział koledze z oddziału:
    "Byliśmy świadkami historii.
  • 7:32 - 7:35
    One mogą być naszą czarną eskadrą".
  • 7:38 - 7:44
    (Brawa)
  • 7:44 - 7:47
    Najważniejszą w zespole była ta,
  • 7:47 - 7:49
    którą wszyscy nazywali "najlepsza z nas".
  • 7:50 - 7:52
    Drobna energiczna blondyneczka,
  • 7:52 - 7:55
    ledwo metr sześćdziesiąt wzrostu.
  • 7:55 - 7:58
    Szalona mieszkanka Marthy Stewart
  • 7:58 - 8:00
    i tak zwanej G.I. Jane.
  • 8:01 - 8:03
    Uwielbiała gotować mężowi,
  • 8:04 - 8:08
    sympatii z rezerwy w Ken State,
    który pomógł jej zostać najlepszą,
  • 8:08 - 8:09
    uwierzyć w siebie
  • 8:09 - 8:11
    i pokonać wszelkie ograniczenia.
  • 8:12 - 8:16
    Uwielbiała biegać kilometrami
    z 20 kilogramowym ciężarem na plecach
  • 8:16 - 8:18
    i uwielbiała być żołnierzem.
  • 8:19 - 8:22
    W jej biurze w Kandahar
    stała maszyna do pieczenia chleba.
  • 8:22 - 8:25
    Wypiekała chleb z rodzynkami,
    a następnie szła na siłownię
  • 8:25 - 8:28
    i robiła 25 - 30 podciągnięć na drążku.
  • 8:29 - 8:32
    Jeśli ktoś potrzebował
    dodatkowej pary butów
  • 8:32 - 8:35
    lub domowej kolacji,
    dzwonił właśnie do niej.
  • 8:35 - 8:38
    Nigdy nie mówiła, jaka jest dobra,
  • 8:39 - 8:41
    ale jej charakter mówił nam wszystko.
  • 8:42 - 8:48
    Znana była z wybierania
    ciężkiej roboty zamiast łatwej porażki.
  • 8:48 - 8:52
    Była też znana z wspinania się po linie
    na wysokość 5 metrów
  • 8:52 - 8:54
    przy użyciu samych rąk.
  • 8:54 - 8:56
    Potem przestępowała z nogi na nogę,
  • 8:56 - 9:00
    przepraszając, że nie używała
    do wspinaczki nóg,
  • 9:00 - 9:01
    tak jak uczyli Rangersi.
  • 9:01 - 9:03
    (Śmiech)
  • 9:03 - 9:06
    Niektórzy bohaterowie wracają do domów,
    by opowiadać swoją historię.
  • 9:07 - 9:09
    Niektórzy nie.
  • 9:10 - 9:13
    22 października 2011 roku
  • 9:13 - 9:16
    porucznik Ashley White została zabita
    wraz z dwoma Rangersami:
  • 9:16 - 9:17
    Christopherem Hornsem
  • 9:17 - 9:19
    i Kristofferem Domeijem.
  • 9:20 - 9:23
    Jej śmierć spowodowała,
    że ten program stworzony dla nielicznych
  • 9:23 - 9:25
    zwrócił uwagę wielu ludzi.
  • 9:25 - 9:30
    Bo przecież kobiety
    nadal nie mogły walczyć.
  • 9:31 - 9:32
    Na jej pogrzebie
  • 9:32 - 9:37
    dowódca armii operacji specjalnych
    dał publiczne świadectwo
  • 9:37 - 9:39
    odwagi nie tylko Ashley White,
  • 9:39 - 9:41
    ale całego zespołu kobiet.
  • 9:42 - 9:46
    Powiedział: "Nie pomylcie się,
    te kobiety to wojowniczki,
  • 9:46 - 9:50
    które nadały nowy wymiar kobiecości
  • 9:50 - 9:51
    w Armii Stanów Zjednoczonych".
  • 9:53 - 9:57
    Mama Ashley jest asystentką nauczyciela
    i kierowcą szkolnego autobusu.
  • 9:57 - 9:59
    Lubi też piec ciastka.
  • 9:59 - 10:03
    Nie pamięta zbyt wiele
    z tych przytłaczających dni,
  • 10:03 - 10:05
    w których ogromny żal
  • 10:05 - 10:07
    mieszał się z dumą.
  • 10:07 - 10:09
    Ale pamięta jedną chwilę.
  • 10:10 - 10:13
    Obca osoba z dzieckiem na ręku podeszła
  • 10:13 - 10:16
    i powiedziała: "Pani White,
  • 10:16 - 10:18
    przyprowadziłam córkę,
  • 10:18 - 10:21
    bo chcę, by wiedziała,
    co to znaczy bohater.
  • 10:22 - 10:27
    Chcę, by wiedziała, że kobiety
    też mogą być bohaterami".
  • 10:28 - 10:31
    Nadszedł czas na uhonorowanie
    wszystkich cichych bohaterek,
  • 10:31 - 10:33
    które patrzą w głąb siebie
  • 10:33 - 10:37
    i znajdują serce i siłę do działania
    i sprawdzenia swoich możliwości.
  • 10:38 - 10:44
    Ta niezwykła grupa kobiet
    związana na całe życie
  • 10:44 - 10:46
    stała się częścią historii,
  • 10:46 - 10:49
    utorowała drogę tym,
    którzy przyszli po nich,
  • 10:49 - 10:54
    tak samo jak one wspierały się
    na tych, którzy byli przed nimi.
  • 10:54 - 10:58
    Te kobiety udowodniły, że wojownicy
    mogą różnie wyglądać.
  • 10:59 - 11:02
    I że kobiety też mogą być bohaterami.
  • 11:03 - 11:04
    Dziękuję bardzo.
  • 11:04 - 11:10
    (Brawa)
Title:
Poznajcie kobiety walczące na linii frontu amerykańskiej wojny
Speaker:
Gayle Tzemach Lemmon
Description:

W 2011 roku siły zbrojne USA utrzymywały zakaz służenia kobiet w wojsku. Mimo tego, w tym samym roku złożony z kobiet zespół Operacji Specjalnych został wysłany do Afganistanu, aby służyć na linii frontu, budować relacje z mieszkańcami i spróbować położyć kres tej wojnie. Reporterka Gayle Tzemach Lemmon opowiada historię tej „paczki sióstr”, niezwykłej grupy wojowniczek, którym udało się złamać długoletni opór wobec służby kobiet.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:25
  • Po zatwierdzeniu mojego tłumaczenia zmieniono oryginalny tytuł prelekcji. W związku z tym polski tytuł należy zamienić z "Spotkaj pierwsze kobiety, które walczyły na linii frontu amerykańskiej wojny" na "Spotkaj pierwsze kobiety walczące na linii frontu amerykańskiej wojny".

    After sending my translation to review the Talk's orginal title was changed. Please change also the Polish title according to directions above.

Polish subtitles

Revisions