Arti i hutimit.

I njohur si xhepisti me i madh ne bote, Apollo Robbins studjon cuditshmerite e sjelljes njerezore ndersa ju vjedh oren. Ne nje demostrim gazmor, Robbins mostron bufene e audiences se TEDGlobal 2013, duke treguar si te metat ne perceptimin tone bejne te mundshme vjedhjen e nje portofoli dhe vendosjen e tij ne supin e zoteruesit ndersa ata s'e marrin vesh.

Mendoni se eshte e mundshme te kontrolloni vemendjen e dikujt?

Edhe me shume,

po sikur te parashikoni sjelljen njerezore?

Mendoj se keto jane ide interesante, apo jo?

E kam fjalen se per mua kjo do ishte nje superfuqi perfekte,

ne fakt do ishte nje menyre keqdashese.

Por per veten time, ne te kaluaren, kam shpenzuar 20 vitet fundit

duke studiuar sjelljen njerezore ne nje menyre jo ortodokse:

si hajdut xhepash.

Kur mendojme per gabimin,

na vjen ne mendje dicka qe shohim rrotull,

nderkohe qe shpesh gjerat qe jane perpara nesh

jane me te veshtirat per te pare,

gjerat qe shikoni perdite por jeni i verber ndaj tyre.

Per shembull, sa prej jush i keni celularet

me vete tani?

Shume mire. Kontrolloni.

Sigurohuni qe i keni akoma me vete.

Po vija rrotull pak me pare.

Mund ti keni pare disa here sot,

por do t'ju bej nje pyetje per ato.

Pa kontrolluar telefonin tuaj direkt,

mund te kujtoni ikonen ne fund te cepit te djathte?

Nxirrini ato, kontrollojini, dhe shikoni se sa te kujdesshem keni qene.

Si dolet? Tregoni duart? E kuptuam?

Tani qe mbaruat duke i pare ato, ulini,

sepse cdo telefon ka dicka te zakonshme.

Nuk ka rendesi se si i sistemon ikonat,

ti sido qe te jete e ke nje ore perpara.

Pra, pa i kontrolluar telefonat, sa ishte ora?

Sapo kontrolluat oren tuaj, sakte?

Eshte nje ide interesante. Tani do ju kerkoj te shkojme pak me para me nje loje besimi.

Mbyllini syte.

E kuptoj qe po ja u kerkoj kete edhe pse sapo degjuat qe

ka nje xhepist ne salle, por mbyllini syte.

Ju me keni pare per rreth 30 sekonda.

Me syte mbyllur, cfare kam veshur?

Beni hamendesimin tuaj me te mire.

Cfare ngjyre ka kemisha ime? Cfare ngjyre eshte kollarja ime?

Tani hapini syte.

Ngrini duart kush kishte te drejte?

Eshte interesante apo jo? Disa nga ne jane pak

me te mprehte se te tjeret. Keshtu duket.

Por une kam nje teori tjeter per kete, per modelin e vemendjes.

Ka disa modele vemendjeje, modeli i vemendjes, triniteti i Posner.

Per mua, me pelqen ta mendoj me thjesht, pak a shume si nje sistem mbikqyrjeje.

Eshte pak a shume sikur te kesh gjithe keto sensoret e bukur,

dhe brenda mendjes tende ndodhet nje roje sigurie.

Mua me pelqen ta quaj Frank.

Pra Frank eshte ulur ne nje tavoline.

Ka shume informacione te kendshme para tij,

aparatura te teknologjise se larte, ka kamera,

ka nje telefon te vogel qe mund te degjoje

gjithe keto sensor, gjithe keto perceptime.

Por vemendja eshte ajo qe orienton perceptimet e tua,

eshte ajo qe kontrollon realitetin. Eshte rruga per ne mendje.

Nese nuk i jep vemendje dickaje, nuk mund te jesh ne dijeni per te.

Por ironikisht, mund ti japesh vemendje dickaje pa qene ne dijeni per te.

Prandaj ekzsiton efekti i koktejlit:

Kur je ne nje feste, je duke biseduar me dike,

dhe perseri ti e njeh emrin tend

dhe nuk e kupton se si je duke e degjuar ate.

Une, per shak te punes, duhet te loz me teknika per ta shfrytezuar ate,

te luaj me vemendjen tuaj si nje burim i limituar.

Pra nese do mundesha te kontrolloja se si e shpenzoni vemendjen tuaj

Nese do mund te vidhja vemendjen tuaj permes nje hutimi.

Tani, ne vend qe ta bej si nje orientim te gabuar

dhe duke e hedhur ate jashte ane,

ne vend te kesaj, ajo cka zgjedh per perqendrim eshte Frank,

per te patur mundesi te luani me Frankun brenda mendjes tuaj,

me rojen e sigurise tuaj,

dhe tju bej, ne vend qe te fokusoheni ne shqisat e jashtme,

thjesht te beheni te brendshem per nje sekond.

Pra nese ju kerkoj te hyni ne nje memorie, si, cfare eshte kjo?

Cfare ndodhi? Ju ndodhet nje portofol?

Ju ndodhet nje karte krediti ne portofolin tuaj?

Dhe kur e bej kete, Franku i juaj kthehet pas.

Ai hyn ne dosje. I duhet ta riktheje kaseten.

Dhe ajo cka eshte interesante eshte se ai nuk mund ta rikthej kaseten

ne te njejten kohe qe po perpiqet te perpunoje te dhena te reja.

Dua te them qe kjo duket si nje teori e mire,

por mund t'ju flisja per nje kohe te gjate e t'ju thoja shume gjera,

dhe ato mund te jene te verteta, nje pjese e tyre,

por do ishte me mire t'ju tregoja juve ketu drejt per se drejti.

Pra nese zbres poshte, do bej pak pazar.

Qendroni ne vend aty ku jeni.

Pershendetje, si jeni? Eshte kenaqesi qe ju shoh.

Kryet nje pune te mire ne skene.

Keni nje ore te bukur e cila nuk hiqet lehte.

E keni dhe unazen tuaj gjithashtu?

Mire. Thjesht po kryej nje inventar. ju jeni si nje bufe.

Eshte e veshtire t'ja nisesh, ka kaq gjera te bukura.

Pershendetje, si jeni? Kenaqesi qe ju shoh.

Si jeni zoteri, a mund te ngriheni per mua ju lutem? Aty ku jeni.

Oh, jeni i martuar. Ju i ndiqni udhezimet mire.

Eshte kenaqesi t'ju takosh, zoteri.

Nuk keni shume gjera neper xhepa.
Dicka ketu ne kete xhep?

Fatmiresisht po. Mund te uleni. Po ja dilni mire.

Pershendetje zoteri, si jeni?

Kenaqesi qe ju shoh. Ju keni nje unaze, nje ore.

A keni nje portofol me vete?
Joe: Jo nuk kam.

Apollo Robbins: Mire, do e gjejme nje per ju.

Mund te vini ketej, Joe.

Jepini Joes nje duartrokitje.

Eja lart Joe. Le te luajme nje loje.

(Duartrokitje)

Me falni.

Nuk me duhet kjo telekomande me. Mund ta merni.

Faleminderit shume. E vleresoj.

Eja ne skene Joe. Te nisim nje loje te vogel tani.

Ke dicka ne xhepat perpara?
Joe: Para.

AR: Para. Ne rregull, le ta provojme ate.

A mund te qendrosh ne kete menyre per mua?

Kthehu para, le te shohim,

nese te jap dicka qe me perket,

kjo eshte dicka qe kam, nje monedhe pokeri.

Zgjate doren per mua. Shikoje pak me kujdes.

Tani kjo eshte nje detyre per ju qe te perqendroheni.

I ke parate ne kete xhepin perpara?
Joe: Po.

AR: Mire. Realisht nuk do e fus doren time ne xhepin tend.

Nuk jam i gatshem per ate lloj angazhimi.

Nje here nje djale kishte nje vrime ne xhepin e tij,

dhe ajo ishte pak tramatizuese per mua.

Une po kerkoja per portofolin e tij dhe ai me dha numrin e telefonit.

Ishte nje komunikim i gabuar.

Pra le ta bejme kete thjesht. Shtrengoji duart.

Shtrengoji fort. E ndjen monedhen e pokerit ne doren tende?
Joe: Po.

AR: Do ishe i suprizuar nese do ta largoja nga dora jote? Thuaj po.

Joe: Shume.
AR: Mire.

Hape doren. Faleminderit shume.

Do bej hile nese ti me jep nje mundesi.

Ma bej me te veshtire. Thjesht perdor doren tende.

Me kap kycin, por shtrengoje fort.

E pe tek tu largua?

Joe: Jo.
AR: Jo nuk eshte ketu. Hape doren.

E shikon, teksa jemi te fokusuar tek dora,

eshte duke qendruar ne supin tend ketu.

Jepi, mund ta marresh.

Tani, ta provojme perseri.

Mbaje doren te hapur. Hape komplet.

Ngrije pak doren me lart, por shikoje me kujdes Joe.

Shikon po ta bej pak me ngadale, do ishte perseri ne supin tend.

(Te qeshura)

Joe, do ta bejme kete derisa ti ta kapesh ate.

Do ta kuptosh perfundimisht. Kam besim tek ty.

Shtrengoje fort. Ti je njeri, nuk je i avashte.

Eshte perseri ne supin tend.

Ishe i perqendruar ne doren tende. Prandaj ishe i hutuar.

Ndersa ti po e shikoje kete, nuk mund ta hiqja lehte oren tende. Ishte e veshtire.

Sidoqofte kishe dicka brenda xhepin tend te pare.

E mban mend cfare ishte?

Joe: Para.

AR: Kontrollo xhepin tend. Shiko nese i ke ende aty. Jane aty? (Te qeshura)

Oh, aty ishin. Vazhdo nxirri.

Ne thjesht po bejme pazar. Kjo loje eshte me shume per kohen. E vertet.

Do perpiqem ti shty brenda dores tende.

Vere doren tjeter perpara, te lutem?

Eshte mrekullueshem qarte tashme, apo jo?

Ngjason pak me oren qe kisha vene, apo jo?

(Te qeshura) (Duartrokitje)

Joe: Kjo eshte shume e bukur. Shume e bukur.
AR: Oh, faleminderit.

Por eshte thjesht nje fillim. Le te perpiqemi ta ribejme, pak me ndryshe.

Mbaji duart bashke. Ngrije doren tjeter lart.

Nese e shikon kete fishen e vogel,

kjo qartesisht eshte kthyer ne nje objektiv te vogel. Eshte si nje harenge e kuqe.

Nese do e shohim me nga afer, duket sikur eshte duke u larguar.

Nuk eshte me ne supin tend.

Bie dhe ulet perseri ne dore.

E pe te zhdukej?

Po, eshte e kendshme. Kemi nje djale te vogel. Ai eshte nje sindikate. Punon gjithe diten aty.

Nese do e beja me ngadale, nese do ikte drejtperdrejt,

ulet ne xhepin tend. Besoj se ndodhet ne kete xhep, zoteri?

Jo, mos u drejto ne xhepin tend. Kjo eshte nje tjeter shfaqje.

Pra --(duke shfryre) -- kjo eshte disi e cuditshme. Kane te shtena per ate.

A mund t'ja u tregoj atyre cfare eshte? Eshte pak e cuditshme. Eshte e juaja kjo zoteri?

Nuk e kam idene si funksionon kjo. Thjesht do ta veme kete aty.

Mrekulli. Me duhet ndihme me kete.

Qendro ketu per mua.

Tani, mos u largo. Kishe dicka ne xhepin e pantallonave.

Po kontrolloja timin. Nuk mund te gjeja gjithcka,

por vura re qe ti kishe dicka aty.

A mund ta prek per nje moment xhepin nga jashte?

Ketu poshte vura re kete. Eshte kjo e juaja, zoteri?

Eshte? Nuk e kam idene. Eshte nje karkalec.

Joe: Po. Po e ruaj ate per me vone.

AR: I ke zbavitur gjithe keta njerez ne nje dite te bukur,

me shume sec ti mund te dish.

Pra do na pelqente te te dhuronim kete oren e bukur. (Te qeshura)

Fatmiresisht shkon me shijet e tij.

Por gjithashtu, kemi dhe disa gjera te tjera,

disa para, dhe disa te tjera.

Keto ju perkasin juve,

bashke me nje duartrokitje te madhe nga te gjithe ju miq. (Duartrokitje)

Joe, te falenderoj shume.

(Duartrokitje)

Pra, e njejta pyetje qe ju bera me pare,

por kete here nuk duhet te mbyllni syte.

Cfare kam veshur?

(Te qeshura)

(Duartrokitje)

Vemendja eshte dicka e fuqishme.

Sic ju thashe, i jep forme realitetit tuaj.

Pra, ma merr mendja me duhet t'ju parashtroj ate pyetjen juve.

Nese do kishit mundesi te kontrollonit vemendjen e dikujt,

cfare do benit me te?

Falemnderit.

(Duartrokitje)