Dlaczego kaski nie zapobiegają wstrząśnieniom mózgu... i co może
-
0:00 - 0:05Pojęcie "wstrząśnienie mózgu" przeraża.
-
0:05 - 0:07Wiem to z doświadczenia.
-
0:08 - 0:10Grałem 10 lat w futbol amerykański.
-
0:10 - 0:13Tysiące razy dostałem w głowę.
-
0:13 - 0:16Ale większe piętno odcisnęły
dwa wypadki rowerowe, -
0:16 - 0:21które spowodowały u mnie
wstrząśnienia mózgu. -
0:21 - 0:24Z efektami ostatniego walczę do dzisiaj,
-
0:24 - 0:26tutaj, jak stoję przed wami.
-
0:28 - 0:30Strach przed wstrząśnieniem mózgu
-
0:30 - 0:32ma swoje uzasadnienie.
-
0:34 - 0:37Badania wskazują,
że wielokrotne wstrząśnienia -
0:37 - 0:40prowadzą do wcześniejszej demencji,
na przykład choroby Alzheimera, -
0:40 - 0:42czy przewlekłej encefalopatii pourazowej.
-
0:42 - 0:45Było to tematem filmu
"Wstrząs" z Willem Smithem. -
0:47 - 0:50Wszyscy myślą o futbolu,
o zdarzeniach w wojsku, -
0:50 - 0:51ale nie każdy wie,
-
0:52 - 0:56że wypadki rowerowe są najczęstszą
przyczyną wstrząśnień u dzieci, -
0:56 - 0:58przynajmniej te związane ze sportem.
-
0:59 - 1:02Kolejna kwestia,
-
1:02 - 1:03nie wszystkim znana,
-
1:03 - 1:06to fakt, że kaski rowerowe, futbolowe,
-
1:06 - 1:07również wiele innych,
-
1:08 - 1:10nie są projektowane i testowane z myślą
-
1:10 - 1:14o ochronie dzieci
przed wstrząśnieniem mózgu. -
1:14 - 1:16Ich zadaniem jest
-
1:16 - 1:19przeciwdziałanie pęknięciom czaszki.
-
1:20 - 1:25Rodzice ciągle zadają mi to pytanie.
-
1:25 - 1:27Pytają mnie:
-
1:27 - 1:29"Czy pozwoliłbyś swojemu
dziecku grać w futbol?", -
1:29 - 1:33"Pozwolić dziecku grać w piłkę nożną?".
-
1:33 - 1:35W tej dziedzinie
-
1:36 - 1:40wciąż nam daleko
do definitywnych odpowiedzi. -
1:41 - 1:45Podchodzę do takiego
pytania z innej strony -
1:45 - 1:49i chcę się dowiedzieć,
jak zapobiec wstrząśnieniom mózgu. -
1:49 - 1:50Czy to w ogóle możliwe?
-
1:50 - 1:53Większość ekspertów twierdzi, że nie.
-
1:55 - 1:57Ale badania w moim laboratorium
-
1:57 - 2:01pozwalają odsłonić więcej
szczegółów odnośnie wstrząśnień, -
2:01 - 2:04żeby móc je lepiej poznać.
-
2:04 - 2:07Łatwiej przeciwdziałać pęknięciom czaszki,
-
2:07 - 2:09bo to dosyć prosty, znany mechanizm.
-
2:09 - 2:11Wstrząśnienie jest dalej tajemnicą.
-
2:12 - 2:16By pokazać, co się może dziać
podczas wstrząśnienia, -
2:17 - 2:19pokażę filmik,
-
2:19 - 2:22który łatwo znaleźć w Google, wpisując:
-
2:22 - 2:23"Co to jest wstrząśnienie mózgu?".
-
2:23 - 2:25Wyskakuje strona CDC
-
2:25 - 2:28i filmik wyjaśnia zagadnienie.
-
2:28 - 2:31Jak widzicie, głowa rusza do przodu,
-
2:31 - 2:33mózg zostaje w tyle,
-
2:33 - 2:34następnie mózg dogania resztę
-
2:34 - 2:37i uderza w czaszkę.
-
2:37 - 2:39Odbija się od niej
-
2:39 - 2:43i uderza w drugą stronę czaszki.
-
2:43 - 2:47Zwróćcie uwagę, co podkreśla ten film,
-
2:47 - 2:49swoją drogą ufundowany przez NFL.
-
2:49 - 2:52Podkreślono, że zewnętrzna część mózgu,
-
2:52 - 2:56w miejscu, gdzie miała uderzyć w czaszkę,
-
2:56 - 3:00wygląda na uszkodzoną na powierzchni.
-
3:00 - 3:02Niektóre aspekty tego filmiku
-
3:02 - 3:05pewnie pokazują prawdę,
-
3:05 - 3:08zgodnie z przypuszczeniami naukowców,
-
3:08 - 3:11ale więcej tu przekłamań.
-
3:11 - 3:14Zgadzam się, podobnie
jak większość ekspertów, -
3:14 - 3:16że mózg tak się porusza.
-
3:16 - 3:19Rzeczywiście nie nadąża za czaszką,
-
3:19 - 3:21a potem uderza w nią raz po raz oscylując.
-
3:21 - 3:23To prawda.
-
3:24 - 3:27Natomiast zakres ruchu mózgu
widoczny w tym filmiku -
3:27 - 3:29nie odzwierciedla rzeczywistości.
-
3:29 - 3:32W czaszce jest bardzo mało miejsca,
-
3:32 - 3:34tylko kilka milimetrów,
-
3:34 - 3:37w całości wypełnionych
płynem mózgowo-rdzeniowym, -
3:37 - 3:39czyli warstwą ochronną.
-
3:39 - 3:43Mózg jako całość raczej mało się porusza.
-
3:45 - 3:47Innym przekłamaniem tego filmiku
-
3:47 - 3:48jest pokazanie mózgu
-
3:48 - 3:51jako sztywnej całości.
-
3:51 - 3:53To również nieprawda.
-
3:54 - 3:57Mózg to jedna najbardziej
miękkich substancji w ciele, -
3:57 - 3:59jest trochę jak galareta.
-
3:59 - 4:01Więc kiedy głowa
rusza się w tę i we w tę, -
4:01 - 4:04mózg się skręca, obraca i wykrzywia,
-
4:04 - 4:06a tkanka się rozciąga.
-
4:06 - 4:09Myślę, że większość ekspertów się zgodzi,
-
4:10 - 4:13że wstrząśnienie raczej nie oddziałuje
-
4:13 - 4:14na powierzchnię mózgu,
-
4:15 - 4:17ale dotyka głębszych partii,
-
4:17 - 4:18bardziej wewnątrz mózgu.
-
4:19 - 4:22Podchodzimy do tego problemu,
-
4:22 - 4:24by zrozumieć mechanizm wstrząśnienia
-
4:24 - 4:26i zbadać metody zapobiegawcze,
-
4:26 - 4:29przy pomocy takiego urządzenia.
-
4:29 - 4:30To ochraniacz na zęby.
-
4:31 - 4:34Ma w sobie czujniki podobne do tych,
-
4:34 - 4:35co w telefonach komórkowych.
-
4:35 - 4:38Akcelerometry, żyroskopy.
-
4:38 - 4:39Przy uderzeniu w głowę
-
4:40 - 4:42potrafią opisać jej ruch
-
4:42 - 4:45z dokładnością 1000 próbek na sekundę.
-
4:47 - 4:49To urządzenie oparto na założeniu,
-
4:49 - 4:51że jest nakładane na zęby,
-
4:51 - 4:54czyli jedną z najtwardszych
substancji w ciele. -
4:54 - 4:56Dzięki temu sprzęga się z czaszką,
-
4:56 - 4:58dając najdokładniejsze pomiary
-
4:58 - 5:00ruchu czaszki.
-
5:00 - 5:03W przeszłości próbowano używać kasków.
-
5:03 - 5:06My sprawdziliśmy czujniki na skórze.
-
5:06 - 5:09Ale one wszystkie zbyt mocno się ruszają.
-
5:09 - 5:12Stąd uznaliśmy, że obecny sposób
-
5:12 - 5:13daje najlepsze pomiary.
-
5:15 - 5:20Dzięki temu urządzeniu nie musimy
poprzestawać na badaniu zwłok, -
5:20 - 5:22bo wiedza o wstrząśnieniu z takich badań
-
5:22 - 5:23jest ograniczona.
-
5:23 - 5:26Teraz możemy badać żywych ludzi.
-
5:26 - 5:30Tylko gdzie znaleźć ochotników
-
5:30 - 5:34skłonnych zderzać się głowami
-
5:34 - 5:36i doznawać wstrząśnień mózgu?
-
5:36 - 5:38Jednym z nich byłem ja
-
5:38 - 5:40oraz zaprzyjaźniona
drużyna futbolowa Stanfordu. -
5:42 - 5:43To nasze laboratorium.
-
5:43 - 5:45Pokażę pierwsze wstrząśnienie,
-
5:45 - 5:48które zmierzyliśmy tym urządzeniem.
-
5:48 - 5:52Żyroskop zawarty w urządzeniu
-
5:52 - 5:55pozawala zmierzyć rotację głowy.
-
5:55 - 5:58Większość ekspertów uznaje
to za czynnik kluczowy, -
5:58 - 6:00potrzebny do zbadania
procesu wstrząśnienia. -
6:01 - 6:02Obejrzyjmy filmik.
-
6:03 - 6:07Komentator: Cougars ściągają
posiłki, ale Luck ma czas. -
6:07 - 6:08Winslow oberwał.
-
6:10 - 6:12Mam nadzieję, że nie ucierpiał.
-
6:12 - 6:14(Wrzask widowni)
-
6:19 - 6:20Na górze ekranu,
-
6:20 - 6:22widać jak wychodzi na pozycję,
-
6:22 - 6:24szuka bezpiecznego miejsca.
-
6:28 - 6:31Teraz w normalnej prędkości.
-
6:33 - 6:35Uderzony przez...
-
6:36 - 6:39David Camarillo: Przepraszam,
trzy razy to już lekka przesada. -
6:39 - 6:40Ale wiecie, o co chodzi.
-
6:40 - 6:43Patrząc na ten filmik,
-
6:43 - 6:47widać tylko, że mocno oberwał i ucierpiał.
-
6:47 - 6:49Ale kiedy wyciągniemy dane
-
6:49 - 6:51z ochraniacza, który miał w ustach,
-
6:51 - 6:54otrzymamy więcej szczegółów.
-
6:54 - 6:56Zauważyliśmy między innymi,
-
6:56 - 7:00że dostał w lewą dolną część maski.
-
7:00 - 7:03Ale efekt był zaskakujący.
-
7:03 - 7:05Bo głowa nie poleciała na prawo.
-
7:05 - 7:07Najpierw skręciła w lewo.
-
7:07 - 7:10Potem, w miarę ucisku szyi,
-
7:10 - 7:13siła uderzenia odrzuciła ją na prawo.
-
7:13 - 7:19Ten ruch lewo-prawo
przypominał strzał z bicza. -
7:19 - 7:23To najprawdopodobniej
spowodowało uraz mózgu. -
7:23 - 7:27Nasze urządzenie mierzy
tylko ruchy czaszki, -
7:27 - 7:31a chcielibyśmy zajrzeć do środka mózgu.
-
7:31 - 7:34Współpracujemy z grupą
Sveina Kleivena ze Szwecji. -
7:34 - 7:38Stworzyli model mózgu
metodą elementów skończonych. -
7:38 - 7:40Oto symulacja
-
7:40 - 7:43wykorzystująca dane
z ochraniacza z tamtej kontuzji. -
7:43 - 7:45Widać mózg,
-
7:45 - 7:48to przekrój poprzeczny z przodu.
-
7:48 - 7:50Mózg się skręca i wykrzywia.
-
7:50 - 7:53Niezbyt to podobne do filmiku CDC.
-
7:53 - 7:55Kolory reprezentują
-
7:55 - 7:59stopień rozciągnięcia tkanki mózgowej.
-
7:59 - 8:01Czerwony to 50%.
-
8:01 - 8:05Oznacza to rozciągnięcie
do 50% pierwotnej długości -
8:05 - 8:06tkanki w danym obszarze.
-
8:07 - 8:10Popatrzcie na to czerwone miejsce.
-
8:10 - 8:13Ten czerwony fragment
jest blisko środka mózgu. -
8:13 - 8:15Stosunkowo mało jest
-
8:15 - 8:19takich kolorów w zewnętrznych partiach,
-
8:19 - 8:22w przeciwieństwie do filmiku CDC.
-
8:23 - 8:26By przybliżyć nasz pogląd
-
8:26 - 8:28na mechanizm wstrząśnienia mózgu,
-
8:28 - 8:32warto wspomnieć potwierdzoną obserwację,
-
8:32 - 8:35że wstrząśnienie występuje częściej
-
8:35 - 8:37przy takim ruchu głowy.
-
8:37 - 8:39Ten jest częstszy w sportach
takich jak futbol, -
8:39 - 8:41ale taki jest bardziej niebezpieczny.
-
8:41 - 8:43Dlaczego?
-
8:43 - 8:46Jedno, co odróżnia mózg ludzki
-
8:46 - 8:47od innych zwierząt,
-
8:47 - 8:50to obecność dwóch dużych płatów.
-
8:50 - 8:52Mamy prawą półkulę i lewą.
-
8:52 - 8:55Kluczowy detal na tej ilustracji:
-
8:55 - 8:58pośrodku mózgu,
między prawą i lewą półkulą, -
8:58 - 9:01jest duża szczelina
prowadząca w głąb mózgu. -
9:01 - 9:03W tej szczelinie,
-
9:03 - 9:05nie widać tego na obrazku,
musicie mi uwierzyć, -
9:06 - 9:07jest włóknista płachta tkanki.
-
9:07 - 9:08To sierp mózgu,
-
9:08 - 9:12przebiega przez całą długość głowy
-
9:12 - 9:13i jest dosyć sztywny.
-
9:13 - 9:17Przez to przy uderzeniu,
-
9:17 - 9:20kiedy głowa kiwa się w lewo i prawo,
-
9:20 - 9:24siły szybko przenoszą się do środka mózgu.
-
9:24 - 9:26Co jest na dnie tej szczeliny?
-
9:27 - 9:30Okablowanie mózgu.
-
9:30 - 9:34A ta czerwona wiązka na dole szczeliny
-
9:34 - 9:37to największa zbitka włókien,
-
9:37 - 9:41łącząca prawą i lewą półkulę mózgu.
-
9:41 - 9:43To ciało modzelowate.
-
9:43 - 9:45Naszym zdaniem taki może być
-
9:45 - 9:49jeden z najczęstszych
mechanizmów wstrząśnienia. -
9:49 - 9:54W miarę jak siły przechodzą ku dołowi,
oddziałują na ciało modzelowate, -
9:54 - 9:57następuje rozłączenie
prawej i lewej półkuli, -
9:57 - 9:59co tłumaczy niektóre symptomy
wstrząśnienia mózgu. -
10:01 - 10:03To odkrycie jest też spójne z objawami
-
10:04 - 10:08przewlekłej encefalopatii pourazowej,
o której mówiłem wcześniej. -
10:08 - 10:13Oto zdjęcie byłego futbolisty
w średnim wieku. -
10:13 - 10:17Zwróćcie uwagę na ciało modzelowate.
-
10:17 - 10:21Wrócę, żeby pokazać rozmiar
normalnego ciała modzelowatego, -
10:21 - 10:25a teraz u osoby z przewlekłą
encefalopatią pourazową. -
10:26 - 10:28Jest w zaniku.
-
10:28 - 10:31Tak samo przestrzeń w komorach.
-
10:31 - 10:33Te komory są dużo większe.
-
10:33 - 10:36Więc cała ta tkanka w środku mózgu
-
10:36 - 10:37z czasem obumarła.
-
10:37 - 10:41To by się zgadzało.
-
10:42 - 10:44Czas na nieco dobrych wieści,
-
10:44 - 10:48bo chcę zaszczepić trochę nadziei
przed końcem prelekcji. -
10:48 - 10:50Zauważyliśmy,
-
10:50 - 10:52konkretnie w tym mechanizmie obrażeń,
-
10:52 - 10:56że co prawda siły szybko
przechodzą do wewnątrz, -
10:56 - 10:59ale wciąż trochę to trwa.
-
10:59 - 11:04Może jeśli spowolni się głowę na tyle,
-
11:04 - 11:07by mózg nie zostawał w tyle do czaszki,
-
11:07 - 11:11ale poruszał się razem z nią,
-
11:11 - 11:14powstrzymamy wstrząśnienie.
-
11:14 - 11:17Tylko jak spowolnić głowę?
-
11:19 - 11:20(Śmiech)
-
11:20 - 11:22Olbrzymim kaskiem.
-
11:23 - 11:26Więcej miejsca, więcej czasu.
-
11:26 - 11:29Trochę żart, ale może
niektórzy mieli z tym kontakt. -
11:29 - 11:32To bańkowa piłka nożna, prawdziwy sport.
-
11:32 - 11:33Widziałem kilku młodzieńców,
-
11:33 - 11:36którzy w nią grali niedaleko mojego domu,
-
11:36 - 11:39podobno nie mieli wstrząśnień mózgu.
-
11:39 - 11:40(Śmiech)
-
11:40 - 11:44Ale na poważnie, to założenie działa,
-
11:44 - 11:46tyle że tu posunięto się za daleko.
-
11:46 - 11:51W tej formie nie przyda się
na rowerze, czy w futbolu. -
11:52 - 11:56Współpracujemy ze szwedzką firmą Hövding.
-
11:56 - 11:58Niektórzy może znają jej produkty.
-
11:58 - 12:03Podobna zasada działania,
powietrze daje przestrzeń, -
12:03 - 12:04by zapobiec wstrząśnieniu mózgu.
-
12:05 - 12:07Dzieci, nie próbujcie tego w domu.
-
12:09 - 12:11Ten kaskader nie ma kasku.
-
12:12 - 12:14Ma kołnierz,
-
12:14 - 12:17taki z czujnikami,
-
12:17 - 12:21podobnymi do tych w naszym ochraniaczu.
-
12:21 - 12:24Kołnierz wykrywa możliwość upadku
-
12:24 - 12:26i wystrzeliwuje ukrytą
poduszkę powietrzną. -
12:26 - 12:30Tak, jak w samochodzie.
-
12:30 - 12:33Eksperymenty przeprowadzone
w moim laboratorium -
12:33 - 12:37wykazały w niektórych przypadkach
znacznie mniejsze ryzyko wstrząsu -
12:37 - 12:39w stosunku do zwykłych kasków rowerowych.
-
12:39 - 12:41Fascynujący wynalazek.
-
12:42 - 12:46Ale zanim wykorzystamy nowinki techniczne
-
12:46 - 12:48przeciwdziałające wstrząśnieniom,
-
12:48 - 12:51muszą być zgodne z przepisami.
-
12:51 - 12:53Takie są realia.
-
12:53 - 12:56To urządzenie jest w sprzedaży w Europie,
-
12:56 - 13:00ale nie jest i pewnie długo
nie będzie w Stanach. -
13:00 - 13:01Wyjaśnię dlaczego.
-
13:01 - 13:05Jest kilka dobrych powodów
i kilka niezbyt dobrych. -
13:05 - 13:07Kaski rowerowe podlegają regulacjom.
-
13:07 - 13:11Komisja Bezpieczeństwa
Produktów Konsumenckich -
13:11 - 13:13wydaje pozwolenia na sprzedaż kasków
-
13:13 - 13:15na podstawie takiego testu.
-
13:15 - 13:18Wracając do wcześniej
wspomnianych pęknięć czaszki, -
13:18 - 13:20to właśnie bada ten test.
-
13:20 - 13:21To ważny aspekt.
-
13:21 - 13:24Może uratować życie,
ale nie jest wystarczający. -
13:24 - 13:27Na przykład, nie potrafi ocenić,
-
13:27 - 13:30czy poduszka powietrzna wyskoczy
-
13:30 - 13:34w odpowiednim miejscu i czasie,
a nie bez potrzeby. -
13:34 - 13:36Również nie powie,
-
13:36 - 13:39czy kask zapobiegnie wstrząśnieniu.
-
13:39 - 13:43Kaski futbolowe nie podlegają regulacjom,
-
13:43 - 13:45a mają podobne testy.
-
13:46 - 13:48Nie podlegają państwowej regulacji.
-
13:48 - 13:51Mają swój organ branżowy,
jak w innych sektorach. -
13:51 - 13:53Ale ten organ jest dosyć oporny
-
13:53 - 13:55na zmiany standardów.
-
13:55 - 13:58W moim laboratorium pracujemy
nie tylko nad wstrząśnieniem, -
13:58 - 14:02ale też nad poprawą testów.
-
14:02 - 14:07Mamy nadzieję, że rząd
wykorzysta te informacje, -
14:07 - 14:08by stymulować innowacje,
-
14:08 - 14:10informując konsumentów,
-
14:10 - 14:14jak dobrze chroni dany kask.
-
14:14 - 14:17Wracając do pytania,
-
14:17 - 14:21czy pozwoliłbym grać dziecku w futbol
-
14:21 - 14:22albo jeździć na rowerze.
-
14:22 - 14:26Może to rezultat moich
traumatycznych doświadczeń. -
14:26 - 14:30Niepokoi mnie myśl o mojej córce,
Rose, na rowerze. -
14:31 - 14:33Ma 1,5 roku.
-
14:33 - 14:38Już ma ochotę mknąć
po ulicach San Francisco. -
14:38 - 14:40To koniec jednej z tych ulic.
-
14:40 - 14:46Moim osobistym celem,
wierzę że wykonalnym, -
14:46 - 14:48jest dalszy rozwój tych technologii.
-
14:48 - 14:51W tej chwili pracujemy nad czymś,
-
14:51 - 14:54co efektywnie wykorzysta
przestrzeń w kasku. -
14:54 - 14:56Jestem przekonany,
-
14:56 - 14:59że zanim dorośnie do dwukołowca,
-
14:59 - 15:01będziemy mieć gotowe coś,
-
15:01 - 15:04co rzeczywiście ograniczy
ryzyko wstrząśnienia -
15:04 - 15:07i zadowoli ciała nadzorujące.
-
15:07 - 15:09Mam nadzieję,
-
15:09 - 15:12dla niektórych to bardziej pilna sprawa,
-
15:12 - 15:14mi jeszcze parę lat zostało,
-
15:14 - 15:18że będę mógł zapewnić rodziców i dziadków
-
15:18 - 15:23o bezpieczeństwie ich dzieci.
-
15:23 - 15:26Mam szczęście pracować
ze świetnym zespołem ze Stanford, -
15:26 - 15:27który pracuje w pocie czoła.
-
15:27 - 15:32Może za kilka lat wrócę z pełną historią,
-
15:32 - 15:34ale teraz powiem,
-
15:34 - 15:37nie bójcie się słowa "wstrząśnienie".
-
15:37 - 15:38Jest nadzieja.
-
15:38 - 15:39Dziękuję.
-
15:39 - 15:44(Brawa)
- Title:
- Dlaczego kaski nie zapobiegają wstrząśnieniom mózgu... i co może
- Speaker:
- David Camarillo
- Description:
-
Czym jest wstrząśnienie mózgu? Pewnie nie tym, co myślisz. W tej prelekcji przy pomocy nowatorskiego badania, bioinżynier (i były futbolista) David Camarillo przedstawia, co naprawdę dzieje się przy wstrząśnieniu mózgu... i dlaczego standardowe kaski sportowe przed nim nie chronią. Oto przyszłość przeciwdziałania wstrząsom mózgu.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 15:56
![]() |
Rysia Wand approved Polish subtitles for Why helmets don't prevent concussions -- and what might | |
![]() |
Rysia Wand edited Polish subtitles for Why helmets don't prevent concussions -- and what might | |
![]() |
Agnieszka Fijałkowska accepted Polish subtitles for Why helmets don't prevent concussions -- and what might | |
![]() |
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Why helmets don't prevent concussions -- and what might | |
![]() |
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Why helmets don't prevent concussions -- and what might | |
![]() |
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Why helmets don't prevent concussions -- and what might | |
![]() |
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Why helmets don't prevent concussions -- and what might | |
![]() |
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Why helmets don't prevent concussions -- and what might |