< Return to Video

Studying Coronaviruses: Vectors to Vaccines

  • 0:02 - 0:04
    Ako si Tracey Goldstein,
  • 0:04 - 0:07
    nagtuturo sa Eskwela ng
    Medisinang Panghayop ng UC Davis.
  • 0:07 - 0:09
    Isa akong propesor sa
    Departamento ng Patolohiya,
  • 0:09 - 0:11
    Mikrobiyolohiya, at Imyunolohiya,
  • 0:11 - 0:12
    at Associate Director ng
  • 0:12 - 0:14
    One Health Institute,
  • 0:14 - 0:18
    at talagang pag-aaral ng mga
    sakit ng mga hayop ang ginagawa ko,
  • 0:18 - 0:22
    at binabatid kung paano sila pwedeng
    kumalat mula sa hayop papunta sa tao.
  • 0:23 - 0:26
    Ang pagsiklab ng coronavirus
    ang isang mabuting ehemplo,
  • 0:26 - 0:27
    kung saan apektado
    ang tao,
  • 0:27 - 0:31
    ngunit naiintindihan namin na malamang
    galing sa mga hayop ang virus.
  • 0:31 - 0:33
    Ako si Koen Van Rompay.
  • 0:33 - 0:34
    Researcher
    ako sa
  • 0:34 - 0:37
    California National Primate
    Research Center sa UC Davis.
  • 0:37 - 0:40
    Sinusubukan naming lumikha
  • 0:40 - 0:41
    ng mga pinakamabisang bakuna,
  • 0:41 - 0:43
    at bumuo
    ng mga antiviral drug
  • 0:43 - 0:46
    upang gamutin ang mga
    taong nahawaan na nito.
  • 0:47 - 0:49
    Kapag may bagong viral disease,
  • 0:49 - 0:52
    una ay dapat mong malaman
  • 0:52 - 0:53
    kung anong virus ito.
  • 0:53 - 0:56
    Gusto mong malaman kung
    sino ang tunay mong kaaway.
  • 0:56 - 1:00
    Noong unang panahon,
    mabagal ang mga pamamaraan
  • 1:00 - 1:03
    mga paraang gaya ng electron microscopy.
  • 1:03 - 1:05
    Ngayon, ayon sa viral
    genome sequencing,
  • 1:05 - 1:08
    madalas sa loob ng ilang
    araw, malalaman mo na
  • 1:08 - 1:11
    kung anong uri ng virus ang
    nagdudulot ng panibagong pandemya.
  • 1:11 - 1:14
    Kaya kapag nag-sequence ka ng genome,
  • 1:14 - 1:16
    pwede ka nang maghanap kung saan
  • 1:16 - 1:16
    baka
    nag-mutate,
  • 1:16 - 1:19
    at iyan ang magsasabi sa'yo kung
    anong mga parte ng viral genome
  • 1:19 - 1:21
    ang mahalagang pumasok sa
  • 1:21 - 1:22
    mga cell ng tao, halimbawa.
  • 1:23 - 1:26
    Karamihan sa mga virus na ito sa hayop,
  • 1:26 - 1:27
    nakahahawa
    sa cell ng hayop,
  • 1:27 - 1:28
    ngunit wala silang
  • 1:28 - 1:31
    makinarya upang hawaan
    ang isang cell ng tao.
  • 1:31 - 1:35
    Ngunit ang mga RNA virus, gaya ng
    mga ebolavirus o mga coronavirus,
  • 1:35 - 1:38
    medyo hindi matatag ang mga genome nila.
  • 1:38 - 1:40
    Tila palagi silang nagbabago.
  • 1:40 - 1:41
    Ang mga malalaking
    pagbabago sa genome,
  • 1:41 - 1:44
    malamang ay laging nangyayari,
  • 1:44 - 1:45
    minsan sapalaran,
  • 1:45 - 1:46
    ngunit minsan,
  • 1:46 - 1:50
    maaaring may magbago sa
    isang bahagi ng genome na iyon
  • 1:50 - 1:53
    na nagpapahintulot dito na biglang maging
  • 1:53 - 1:55
    nakahahawa sa isang tao.
  • 1:58 - 2:01
    Para makabuo ng bakuna
    laban sa bagong infectious agent,
  • 2:01 - 2:03
    may matutunan mula
    sa likas na biyolohiya
  • 2:03 - 2:05
    ng virus.
  • 2:05 - 2:07
    Para mahawaan ng isang
    virus ang isang cell ng tao,
  • 2:07 - 2:08
    kailangan nitong gumapos
  • 2:08 - 2:10
    sa tinatawag nating "receptor."
  • 2:11 - 2:13
    Kaya para itong kandado at susi.
  • 2:13 - 2:15
    Kapag nag-iisip ka
    tungkol sa coronavirus,
  • 2:15 - 2:16
    ang spike protein
  • 2:16 - 2:18
    na mga protina sa labas ng virus,
  • 2:18 - 2:20
    alam naming mahalaga iyan para
  • 2:20 - 2:22
    makapasok ang virus sa cell ng tao.
  • 2:23 - 2:24
    Sa oras na alam mo iyan,
  • 2:24 - 2:25
    gusto mong
    makita,
  • 2:25 - 2:28
    alin bang bahagi ng virus
    ang dapat kong gamitin
  • 2:28 - 2:30
    sa pagbuo ng bakuna?
  • 2:31 - 2:33
    Ang sinusubukan naming gawin sa bakuna
  • 2:33 - 2:36
    ay makabuo ng estratehiya
  • 2:36 - 2:39
    na gumagaya sa natural na immune response
  • 2:39 - 2:41
    sa impeksyon.
  • 2:41 - 2:43
    Maaaring sa pamamagitan
    ito ng paggamit ng
  • 2:43 - 2:45
    live attenuated na bersyon ng virus
  • 2:45 - 2:48
    o pagkuha ng ilang bahagi
    ng isa sa mga protina.
  • 2:48 - 2:50
    Ibig naming magkaroon
    ng isang bagay
  • 2:50 - 2:52
    na tiyak na laban sa virus,
  • 2:52 - 2:55
    ngunit may napakaliit na cross-reactivity
  • 2:55 - 2:57
    sa mga normal na host protein
  • 2:57 - 3:00
    upang mabawasan ang tsansa
    ng kahit anong mga side effect.
  • 3:04 - 3:07
    Noong 2016, nang sumiklab ang Zika virus,
  • 3:07 - 3:09
    iba-ibang mga primate center...
  • 3:09 - 3:10
    gumawa kami ng mga working group.
  • 3:10 - 3:12
    May katulad na nagsisimula ngayon
  • 3:12 - 3:14
    para sa bagong coronavirus.
  • 3:14 - 3:16
    Naging mapagbigay ang mga tao
  • 3:16 - 3:17
    ng bagong impormasyon
  • 3:17 - 3:18
    habang nagiging
    available ito,
  • 3:18 - 3:21
    at ibinabahagi ito
    bago mailatahala.
  • 3:22 - 3:24
    Magkakaroon kami ng mga pulong
  • 3:24 - 3:26
    upang ibahagi
    ang aming progreso
  • 3:26 - 3:28
    at magtalakay ng mga
    disenyong eksperimental.
  • 3:29 - 3:31
    Ang isa sa mga unang
    center ay malapit nang
  • 3:31 - 3:33
    mag-infect sa ilang mga
    unggoy ng coronavirus.
  • 3:35 - 3:38
    Ibig naming pag-aralan ang mga
    sakit sa mga modelong hayop
  • 3:38 - 3:40
    na ginagaya ang sakit sa tao.
  • 3:40 - 3:43
    Nililipat namin ito mula sa mga daga
  • 3:43 - 3:44
    papunta sa mga
    matataas na uri ng hayop.
  • 3:44 - 3:47
    Ang uri ng hayop na pinakamalapit
    sa ating mga tao
  • 3:47 - 3:49
    ay mga non-human primate,
  • 3:49 - 3:52
    gaya ng mga rhesus macaque,
  • 3:52 - 3:55
    at sila ay madalas na huling hakbang
  • 3:55 - 3:57
    sa pagtungo sa mga human
    clinical trial ng isang bagay.
  • 3:59 - 4:02
    Ginagawa sa iba't ibang
    antas ang mga human trial.
  • 4:02 - 4:05
    Ang unang antas ng
    trial ay tingnan, ligtas ba ito?
  • 4:05 - 4:08
    Kung tila may pag-asa iyon, saka
    ka pupunta sa ikalawang antas,
  • 4:08 - 4:11
    kung saan susubukin mo
    ito sa mas maraming tao,
  • 4:11 - 4:13
    at ang ikatlong antas
    ng trial ay ang unang
  • 4:13 - 4:15
    gusto mo talagang tingnan.
  • 4:15 - 4:17
    Gumagana ba ang bakuna?
  • 4:17 - 4:21
    Pumoprotekta ba ito laban sa impeksyon?
  • 4:21 - 4:22
    Kung lahat mag-uusap
  • 4:22 - 4:24
    at magtulungan kami nang napakabilis,
  • 4:24 - 4:26
    maibabahagi ang mga protokol.
  • 4:26 - 4:28
    Ganyan kami makasusulong nang mas mabilis.
  • 4:32 - 4:33
    Habang may outbreak,
  • 4:33 - 4:34
    pang-araw-araw ang tugon dito,
  • 4:34 - 4:37
    ang pagbatid kung paano
    mauuna sa kurba
  • 4:37 - 4:39
    at makontrol ang suliranin,
  • 4:39 - 4:41
    pero pagkatapos
    niyan ay saka talaga
  • 4:41 - 4:42
    mag-uumpisa ang malaking trabaho.
  • 4:43 - 4:46
    Marami sa mga sakit na ito
    na nagdudulot ng mga pandemya
  • 4:46 - 4:48
    ay mula sa mga hayop,
  • 4:48 - 4:49
    at ang mundo
    ay nagbabago
  • 4:49 - 4:51
    nang napakabilis.
  • 4:51 - 4:54
    Dumadayo tayo sa mga lugar na hindi pa
    natin napupuntahan kasama ang mga hayop,
  • 4:54 - 4:56
    naghahawan ng gubat para maging bukid,
  • 4:56 - 5:00
    o pumupunta sa mga kweba para magmina.
  • 5:00 - 5:03
    Malamang, ang asal natin
    ang nagpapadali ng paglipat.
  • 5:03 - 5:06
    Ang ginagawa natin ay
    pag-sample sa lahat ng mga lugar
  • 5:06 - 5:07
    sa buong mundo.
  • 5:07 - 5:10
    Nakatutok kami sa mga paniki,
    mga rodent, at mga primate.
  • 5:10 - 5:11
    Nais gawin namin na
  • 5:11 - 5:13
    partikular na tingnan kung ilang iba-ibang
  • 5:13 - 5:16
    mga coronavirus ang mahahanap
    namin sa iba't ibang uri ng hayop,
  • 5:16 - 5:18
    at ang talagang nakaiintriga ay
  • 5:18 - 5:22
    sa kabila ng pag-sample namin ng lahat
    nitong iba-ibang mga takson,
  • 5:22 - 5:25
    mga 98% ng mga coroniavirus
    na natuklasan namin
  • 5:25 - 5:26
    ay nasa mga paniki.
  • 5:28 - 5:31
    Pagkatapos, minapa namin ang
    pagkakaiba ng mga uri ng paniki
  • 5:31 - 5:34
    kung saan namin nahanap
    iyong mga coronavirus.
  • 5:34 - 5:36
    Parang isang mapa ng mga hotspot.
  • 5:36 - 5:38
    May mga tuldok ito kung
    nasaan ang mga virus,
  • 5:38 - 5:40
    at mga kulay kung saan namin natuklasan
  • 5:40 - 5:42
    ang malaking kaibahan
    ng uri ng paniki,
  • 5:42 - 5:44
    at mahalaga iyan dahil
    makatutulong ito sa
  • 5:44 - 5:47
    pag-iisip namin kung saan mahahanap
    ang ibang mga coronavirus,
  • 5:47 - 5:50
    kapag alam natin kung saan
    iyong mga uri ng paniki.
  • 5:50 - 5:53
    Ang puhunang iginugol namin sa
    pagsaliksik ng mga nakahahawang sakit
  • 5:53 - 5:54
    ay matagumpay—
  • 5:54 - 5:57
    higit pa sa isang partikular
    na sakit na pinag-aaralan mo,
  • 5:57 - 6:01
    pero sa pamamagitan talaga ng pagpapahusay
    ng pangkalahatang kaalaman
  • 6:01 - 6:03
    ng mga nakahahawang sakit
    ng immune system.
  • 6:03 - 6:04
    Ang kailangan ay isang
  • 6:04 - 6:06
    pangmatagalang panustos sa pananaliksik
  • 6:06 - 6:09
    para sa mga bagay na ito bago, habang,
  • 6:09 - 6:11
    at pagkatapos
    ng mga outbreak.
  • 6:11 - 6:13
    Nagwakas ang outbreak, saka
    mawawala ang pondo,
  • 6:13 - 6:16
    at pagkatapos, naka-imbak sa mga
    lab ang mga bakuna
  • 6:16 - 6:19
    na hindi nakukumpleto at hindi nasusubok.
  • 6:19 - 6:21
    Tingin ko dapat mag-isip ng
    paraan para hindi gawin iyan,
  • 6:21 - 6:23
    hindi biglang urong-sulong,
  • 6:23 - 6:26
    ngunit dapat laging suportahan
    ang ganiyang uri ng gawain.
  • 6:27 - 6:30
    Kung magkakapag-sequence ka ng mga genome
  • 6:30 - 6:33
    ng maraming iba-ibang mga coronavirus,
  • 6:33 - 6:35
    ilang tipo ng cell ang
    mahahawaan nila?
  • 6:35 - 6:38
    Pagkatapos, anong dapat
    mong gawin para baguhin sila?
  • 6:38 - 6:40
    Sa paglipas ng panahon, maaari kang
  • 6:40 - 6:43
    makabuo ng data na magsisimula
  • 6:43 - 6:45
    sigurong ipakita sa iyo
    ang ilang mga bagay
  • 6:45 - 6:46
    na mahuhulaan
    mo.
  • 6:46 - 6:49
    Magagamit natin iyang umiiral
    na kaalaman, iyang database,
  • 6:49 - 6:51
    para makabuo ng
    mga pamamagitan
  • 6:51 - 6:54
    nang mas mabilis upang
    labanan iyang bagong sakit.
  • 6:54 - 6:57
    Kung mas maiinitindihan
    natin ang mga virus
  • 6:57 - 6:58
    na nasa paligid,
  • 6:58 - 7:00
    at may mga terapeutika at bakuna
  • 7:00 - 7:02
    at mga bagay
    na handa na,
  • 7:02 - 7:04
    mas handa tayong tumugon
  • 7:04 - 7:05
    sa susunod na pandemya
  • 7:05 - 7:08
    kumpara sa magpakahirap sa tuwing
  • 7:08 - 7:09
    may bagong lilitaw na pandemya.
Title:
Studying Coronaviruses: Vectors to Vaccines
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Captions Requested
Duration:
07:38

Filipino subtitles

Revisions Compare revisions