< Return to Video

Chứng minh hàm số có điểm uốn dựa vào giải tích

  • 0:01 - 0:03
    Hàm số khả vi 2 lần g,
  • 0:03 - 0:07
    và đạo hàm bậc 2 g phẩy phẩy được minh họa bằng đồ thị.
  • 0:07 - 0:09
    Và bạn có thể thấy ở ngay đây.
  • 0:09 - 0:11
    Mình đang làm một bài viết,
  • 0:11 - 0:12
    trên Khan Academy, có tên là,
  • 0:12 - 0:15
    Chứng minh bằng cách sử dụng đạo hàm bậc 2.
  • 0:15 - 0:16
    Vậy ta có hàm số g ở đây.
  • 0:16 - 0:18
    Và ta có đạo hàm, không phải bậc 1,
  • 0:18 - 0:20
    mà là bậc 2 của nó,
  • 0:20 - 0:21
    được tô bằng màu nâu.
  • 0:21 - 0:24
    Tiếp theo, đề bài nói,
  • 0:24 - 0:25
    đề cho ta biết rằng,
  • 0:25 - 0:27
    4 học sinh được yêu cầu đưa ra,
  • 0:27 - 0:30
    lời chứng minh hợp lí dựa trên giải tích,
  • 0:30 - 0:35
    cho việc g có điểm uốn tại x bằng -2.
  • 0:36 - 0:38
    Từ trực giác của ta, ta thấy rằng,
  • 0:38 - 0:39
    điều này đúng.
  • 0:39 - 0:41
    Vậy x bằng -2, giờ ta hãy nhớ lại,
  • 0:41 - 0:42
    điểm uốn là gì.
  • 0:42 - 0:44
    Nó là điểm mà ta thay đổi từ lồi xuống,
  • 0:44 - 0:46
    thành lồi lên.
  • 0:46 - 0:48
    Hoặc, từ lồi lên, thành lồi xuống.
  • 0:48 - 0:50
    Hay một cách khác để nghĩ về nó,
  • 0:50 - 0:52
    là liên tưởng đến trường hợp,
  • 0:52 - 0:54
    khi hệ số góc của ta giảm rồi lại tăng,
  • 0:54 - 0:56
    hoặc tăng rồi giảm.
  • 0:56 - 0:58
    Khi ta nhìn vào đây, ta thấy,
  • 0:58 - 1:01
    hệ số góc đang giảm, nó dương,
  • 1:01 - 1:03
    nhưng nó đang giảm, giảm về 0.
  • 1:03 - 1:05
    Rồi nó tiếp tục giảm,
  • 1:05 - 1:07
    và bây giờ nó âm.
  • 1:07 - 1:08
    Nó tiếp tục giảm cho tới khi ta tới,
  • 1:08 - 1:09
    x bằng -2.
  • 1:09 - 1:11
    và rồi nó bắt đầu tăng trở lại,
  • 1:11 - 1:13
    nó bắt đầu ít âm hơn.
  • 1:13 - 1:15
    Có vẻ như nó là 0 ngay tại đây,
  • 1:15 - 1:17
    và rồi nó cứ tăng tiếp, nó trở nên,
  • 1:17 - 1:19
    dương hơn.
  • 1:19 - 1:22
    Vậy, đúng là tại x bằng -2,
  • 1:22 - 1:24
    ta đi từ lồi xuống,
  • 1:24 - 1:26
    thành lồi lên.
  • 1:26 - 1:29
    Giờ, để chứng minh sử dụng giải tích,
  • 1:29 - 1:31
    ta có thể dựa vào đạo hàm bậc 2,
  • 1:31 - 1:34
    và xem xem là nó sẽ,
  • 1:34 - 1:35
    cắt trục x ở đâu.
  • 1:35 - 1:38
    Vì khi đạo hàm bậc 2 âm,
  • 1:38 - 1:40
    nghĩa là khi đó hệ số góc đang giảm,
  • 1:40 - 1:42
    và ta đang lồi xuống.
  • 1:42 - 1:44
    Còn khi đạo hàm bậc 2 dương,
  • 1:44 - 1:46
    thì nghĩa là đạo hàm bậc 1,
  • 1:46 - 1:49
    đang tăng, và hệ số góc của hàm số g,
  • 1:49 - 1:51
    đang tăng, nghĩa là ta có lồi lên.
  • 1:51 - 1:54
    Vậy, để ý rằng, ta có đạo hàm bậc 2,
  • 1:54 - 1:56
    cắt trục x,
  • 1:56 - 1:58
    tại x bằng -2.
  • 1:58 - 2:01
    Sẽ là không đủ nếu nó chỉ bằng 0,
  • 2:01 - 2:02
    hoặc chạm vào trục x,
  • 2:02 - 2:05
    nó phải cắt truc x, phải cắt, để ta có,
  • 2:05 - 2:06
    một điểm uốn tại đó.
  • 2:06 - 2:09
    Với thông tin đó, ta hãy xem cách chứng minh,
  • 2:09 - 2:11
    của những học sinh, và xét xem,
  • 2:11 - 2:13
    nếu ta có thể,
  • 2:13 - 2:15
    đóng vai một giáo viên,
  • 2:15 - 2:16
    và nghĩ xem giáo viên sẽ nói gì,
  • 2:16 - 2:18
    cho từng cách chứng minh này.
  • 2:18 - 2:20
    Bạn đầu tiên nói rằng, đạo hàm bậc 2 của g,
  • 2:20 - 2:23
    thay đổi dấu khi x bằng với -2.
  • 2:23 - 2:26
    Chà, đó chính xác là những gì ta vừa nói tới.
  • 2:26 - 2:29
    Nếu đạo hàm bậc 2 đổi dấu,
  • 2:29 - 2:31
    trong trường hợp này, nó đi từ âm sang dương,
  • 2:31 - 2:34
    nghĩa là đạo hàm bậc 1 thay đổi từ,
  • 2:34 - 2:36
    giảm thành tăng.
  • 2:36 - 2:39
    Vậy cách chứng minh này là đúng, và nó có dựa trên,
  • 2:39 - 2:41
    giải tích.
  • 2:41 - 2:43
    Vậy, ở đây mình sẽ để là,
  • 2:43 - 2:45
    kudos, bạn đã đúng rồi.
  • 2:45 - 2:47
    Nó cắt trục x.
  • 2:47 - 2:49
    Cách nói này khá mơ hồ.
  • 2:49 - 2:51
    Cái gì cắt trục x?
  • 2:51 - 2:52
    Mình sẽ thắc mắc,
  • 2:52 - 2:53
    bạn ấy đang nói về cái gì, hàm số,
  • 2:53 - 2:54
    hay là đạo hàm bậc 1,
  • 2:54 - 2:56
    hay đạo hàm bậc 2.
  • 2:56 - 2:58
    Vậy mình sẽ để là, hãy diễn đạt rõ ràng hơn.
  • 2:58 - 3:01
    Đây không được tính là cách chứng minh đúng.
  • 3:01 - 3:03
    Mình đọc sang cái khác nhé.
  • 3:03 - 3:05
    Đạo hàm bậc 2 của g,
  • 3:05 - 3:07
    tăng tại x bằng,
  • 3:08 - 3:10
    -2.
  • 3:10 - 3:12
    Đây không phải là cách giải thích đúng,
  • 3:12 - 3:13
    cho việc vì sao ta có điểm uốn tại đó.
  • 3:13 - 3:15
    Ví dụ nhé,
  • 3:15 - 3:17
    đạo hàm bậc 2 tăng,
  • 3:17 - 3:19
    tại x bằng -2.5.
  • 3:20 - 3:22
    Đạo hàm bậc 2 cũng tăng,
  • 3:22 - 3:23
    tại x bằng với,
  • 3:23 - 3:24
    -1.
  • 3:24 - 3:26
    Nhưng bạn không có điểm uốn,
  • 3:26 - 3:27
    tại những điểm đó.
  • 3:27 - 3:29
    Vậy mình nói, cái này không giải thích được,
  • 3:29 - 3:31
    vì sao g có điểm uốn.
  • 3:31 - 3:34
    Và câu trả lời của học sinh cuối,
  • 3:34 - 3:36
    tính lồi/lõm của đồ thị g,
  • 3:36 - 3:37
    thay đổi tại x bằng -2.
  • 3:37 - 3:39
    Điều này đúng,
  • 3:39 - 3:42
    nhưng nó không phải là cách chứng minh dựa vào giải tích.
  • 3:42 - 3:46
    Ta muốn sử dụng đạo hàm bậc 2 ở đây.
Title:
Chứng minh hàm số có điểm uốn dựa vào giải tích
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
03:47

Vietnamese subtitles

Incomplete

Revisions Compare revisions