Siêu vũ khí mới chống lại ung thư
-
0:01 - 0:03Ung thư ảnh hưởng tới tất cả chúng ta--
-
0:03 - 0:06đặc biệt những căn tái phát liên tục,
-
0:06 - 0:09những căn ung thư di căn
diện rộng và nhờn thuốc, -
0:09 - 0:12những căn thách thức liệu pháp y khoa,
-
0:12 - 0:14ngay cả khi dùng những loại thuốc
tốt nhất để trị. -
0:15 - 0:18Phân tích ở mức độ phân tử,
-
0:18 - 0:21làm việc trên diện nhỏ nhất,
-
0:21 - 0:23có thể tạo ra các phương thức mới
đáng ngạc nhiên -
0:23 - 0:26để chống lại các dạng ung thư
khủng khiếp nhất -
0:27 - 0:30Ung thư là một mầm bệnh rất thông minh.
-
0:30 - 0:32Có một số loại hình ung thư,
-
0:32 - 0:37không may, chúng ta mới chỉ
học cách chữa trị tạm ổn -
0:37 - 0:40với những loại thuốc và cách phẫu thuật
đã được biết và xác minh. -
0:41 - 0:43Nhưng có một số loại ung thư
-
0:43 - 0:45không phản ứng lại với cách tiếp cận này
-
0:45 - 0:48các khối u vẫn tồn tại hoặc tái phát,
-
0:48 - 0:50kể cả sau sự tấn công của thuốc.
-
0:50 - 0:54Chúng ta có thể nghĩ về
các loại hình ung thư này -
0:54 - 0:57như những kẻ phản diện trong
truyện tranh -
0:57 - 1:00Chúng thông minh, chúng dễ thích nghi,
-
1:00 - 1:03và chúng rất giỏi trong việc sinh tồn.
-
1:04 - 1:06Và, giống như hầu hết những kẻ ác ngày nay
-
1:07 - 1:11những siêu năng lực của chúng
đến từ đột biến di truyền. -
1:13 - 1:16Các gen biến đổi bên trong
các tế bào ung thư -
1:16 - 1:21cho phép tạo mã các hình thức tồn tại mới
và không thể đoán trước, -
1:21 - 1:23cho phép các tế bào ung thư sinh tồn
-
1:23 - 1:26vượt qua cả các hóa trị liệu tốt nhất.
-
1:27 - 1:31Một ví dụ về "mánh khóe"
trong đó 1 gen cho phép 1 tế bào, -
1:31 - 1:34ngay cả khi thuốc tiếp cận tế bào,
-
1:34 - 1:37đẩy thuốc ra ngoài,
-
1:38 - 1:40trước khi thuốc có thể phát huy tác dụng.
-
1:40 - 1:44Hãy tưởng tượng, tế bào phun thuốc ra.
-
1:44 - 1:47Đây chỉ là một ví dụ nhỏ trong rất nhiều những "mánh khóe"
-
1:47 - 1:50trong túi những "kẻ độc ác" kia, ung thư.
-
1:50 - 1:52Tất cả đều là do sự đột biến gen.
-
1:53 - 1:57Vậy, chúng ta có một kẻ độc ác
với siêu năng lượng không tưởng, -
1:57 - 2:01Và chúng ta cần một phương thức
phản công mới và mạnh mẽ hơn. -
2:02 - 2:05Thật ra, chúng ta có thể tắt một Gen đi.
-
2:05 - 2:09Chìa khóa là chuổi phẩn tử biết đến
là siRNA. -
2:09 - 2:13siRNA là một chuổi ngắn các mã gen
-
2:13 - 2:16hướng dẫn một tế bào khóa một gen nào đó lại.
-
2:17 - 2:21Mỗi phẩn tử siRNA có thể
tắt một gen nhất định -
2:21 - 2:22bên trong tế bào.
-
2:23 - 2:25Trong nhiều năm kể từ khi phát hiện ra điều này,
-
2:25 - 2:27các nhà khoa học rất háo hức
-
2:27 - 2:31về việc làm sao áp dụng tắt các gen này
trong y học -
2:31 - 2:33Nhưng, có môt vấn đề
-
2:33 - 2:35siRNA hoạt động rất tốt trong tế bào,
-
2:36 - 2:39nhưng nếu tác động với các enzym
-
2:39 - 2:41trong tế bào máu hay các mô,
-
2:41 - 2:43chúng sẽ suy biến ngay lập tức.
-
2:44 - 2:48Cần phải được che chắn, bảo vệ
suốt tiến trình trong cơ thể -
2:48 - 2:51trên đường đến mục tiêu cuối cùng
bên trong tế bào ung thư. -
2:52 - 2:54Vậy, đây là chiến dịch của chúng tôi.
-
2:54 - 2:58Đầu tiên, sẽ trộn lẫn tế bào ung thư
với siRNA, bộ hãm gen, -
2:58 - 3:00tạm dừng các gen
sống sót này, -
3:00 - 3:02sau đó, chúng tôi sẽ tấn công
bằng hóa trị. -
3:03 - 3:04Nhưng làm sao để thực hiện?
-
3:05 - 3:07Bằng cách vận dụng kỹ thuật phân tử,
-
3:08 - 3:11chúng ta có thể thiết kế một "siêu vũ khí"
-
3:12 - 3:14thâm nhập qua đường máu.
-
3:14 - 3:17Nó phải đủ nhỏ để thâm nhập
vào đường máu -
3:17 - 3:20đủ nhỏ để thấm vào các mô ung thư,
-
3:20 - 3:25đủ để tác động bên trong tế bào ung thư.
-
3:25 - 3:27Để làm được điều này,
-
3:27 - 3:31Nó phải bằng 1/100 kích thước tóc người.
-
3:32 - 3:36Hãy nhìn kỹ hơn cách chúng tôi
thiết lập hạt nano này. -
3:37 - 3:40Đầu tiên, bắt đầu với lõi của hạt nano.
-
3:40 - 3:43Một viên con nhộng nhỏ chứa
thuốc đặc trị. -
3:44 - 3:48Đây là chất độc sẽ giết tế bào ung thư.
-
3:48 - 3:52Quanh lõi, chúng tôi phủ
một lớp mỏng -
3:52 - 3:55mỏng cỡ nanomet của siRNA.
-
3:55 - 3:56Đây là bộ hãm gen.
-
3:57 - 4:01Bởi vì siRNA phải mang một trách nhiệm
cực kì bất lợi -
4:01 - 4:02chúng ta có thể bảo vệ nó
-
4:02 - 4:07bằng một lớp bảo vệ polymer
điện tích dương. -
4:08 - 4:11Hai phân tử có điện tích trái dấu
dính vào nhau -
4:11 - 4:12hút nhau
-
4:13 - 4:14và tạo cho chúng ta
1 màng bảo vệ -
4:14 - 4:17ngăn cản siRNA suy thoái trong mô máu.
-
4:18 - 4:19Vậy là sắp hoàn thành
-
4:19 - 4:21(Cười)
-
4:21 - 4:25Nhưng có một trở ngại lớn
chúng ta cần phải chú ý -
4:25 - 4:27Thực tế, đây có thể là trở ngại lớn nhất.
-
4:27 - 4:29Làm sao chúng ta triển khai
vũ khí này? -
4:29 - 4:32Ý tôi là mỗi vũ khí tốt cần có mục tiêu,
-
4:32 - 4:36chúng ta phải thiết đặt vũ khí này
cho các tế bào ác tính -
4:36 - 4:38sống trong các khối u.
-
4:38 - 4:41Nhưng cơ thể chúng ta
có hệ thống miễn dịch tự nhiên: -
4:42 - 4:44các tế bào cư trú trong đường máu
-
4:44 - 4:46và đào thải những vật lạ
-
4:46 - 4:49để tế bào máu có thể tiêu diệt chúng.
-
4:49 - 4:53Hãy đoán xem? Các hạt nano bị coi như
tác nhân ngoại lai. -
4:54 - 4:58Chúng ta phải lén đưa các hạt nano này
qua hệ thống miễn dịch. -
4:58 - 5:04Chúng ta phải băng qua được hệ thống
đào thải tế bào ngoại lai này -
5:04 - 5:06bằng cách ngụy trang cho nó.
-
5:06 - 5:10Chúng ta thêm một màng bọc
âm tính bên ngoài -
5:10 - 5:11quanh các hạt nano,
-
5:11 - 5:13với hai mục đích.
-
5:13 - 5:17Thứ nhất, lớp màng ngoài cùng này là một
trong số những lớp có chức năng tự nhiên, -
5:17 - 5:21polysaccarit ngậm nước cao
cư trú trong cơ thể chúng ta -
5:21 - 5:26Nó tạo ra một đám phân tử nước
bọc quanh hạt nano -
5:26 - 5:29như một lớp áo choàng tàng hình.
-
5:30 - 5:33Lớp tàng hình này cho phép
các hạt nano -
5:33 - 5:35di chuyển qua các mạch máu
-
5:35 - 5:37đủ dài và xa xâm nhập vào khối u,
-
5:37 - 5:40mà không bị cơ thể đào thải.
-
5:40 - 5:45Thứ hai, lớp màng bảo vệ chứa phân tử
-
5:45 - 5:48luôn kết lại với tế bào ung thư.
-
5:48 - 5:53Khi đã kết lại, tế bào ung thư nuốt hạt
-
5:53 - 5:57và lúc này hạt xâm nhập
vào bên trong tế bào ung thư -
5:57 - 5:59và sẵn sàng "dàn trận".
-
5:59 - 6:02Vậy đó! Tôi cũng thấy như vậy.
Tiến lên nào! -
6:02 - 6:08(Vỗ tay)
-
6:08 - 6:11siRNA sẽ bị phá hủy trước.
-
6:12 - 6:14Phản ứng hàng giờ,
-
6:14 - 6:19đủ thời gian để làm ngưng hoạt động và
kìm hãm các gen sống sót. -
6:19 - 6:23Bây giờ chúng ta đã vô hiệu hóa những
siêu năng lượng di truyền này. -
6:24 - 6:27Còn lại là một tế bào ung thư
không còn phòng thủ. -
6:27 - 6:30Sau đó, thuốc hóa trị xâm nhập hạt nhân
-
6:30 - 6:33và phá hủy tế bào ung thư toàn diện.
-
6:34 - 6:37Với hệ thống hãm gen phù hợp,
-
6:37 - 6:40chúng ta có thể đánh bại
các loại đột biến, -
6:40 - 6:42mở ra cơ hội loại bỏ nhiều khối u
-
6:42 - 6:44mà không để lại những biến thể của chúng.
-
6:45 - 6:48Vậy, chiến lược này của chúng tôi
hoạt động thế nào? -
6:50 - 6:54Chúng tôi đã kiểm nghiệm những
cấu trúc nano ở động vật -
6:54 - 6:57áp dụng cho trường hợp tích cực cao
cho ung thư vú âm tính thể bộ ba. -
6:57 - 7:00Ung thư vú thể bộ ba âm tính này là gen
-
7:00 - 7:03có thể "phun" thuốc ra ngay khi
thuốc mới đưa vào -
7:04 - 7:09doxorubicin, gọi là dox là
thuốc chống ung thư -
7:09 - 7:12là phương chữa trị đầu tiên của
ung thư vú -
7:12 - 7:18Vậy nên, chúng tôi dùng dox để điều trị
cho động vật, chỉ dox thôi -
7:19 - 7:21Khối u chậm tăng trưởng chậm lại
-
7:21 - 7:22nhưng chúng vẫn lớn lên nhanh,
-
7:22 - 7:25tăng gấp đôi kích thước qua 2 tuần
-
7:25 - 7:28Sau đó, chúng tôi thử siêu vũ khí kêt hợp
-
7:29 - 7:34một hạt nano với siRNA chống lại
sự bơm hóa chất -
7:34 - 7:37thêm vào đó, chúng tôi có dox trong nhân
-
7:37 - 7:41Và hãy xem, chúng tôi nhận thấy các tế bào
ung thư ngừng phát triển -
7:41 - 7:44mà chúng thật sự đã giảm kích thước
-
7:44 - 7:46và bị tiêu diệt trong một vài trường hợp.
-
7:46 - 7:49Những tế bào ung thư
thật sự đã bị đẩy lùi. -
7:50 - 7:57(tiếng vỗ tay)
-
7:58 - 8:02Điều tuyệt vời ở cách tiếp cận này có thể
được cá nhân hóa -
8:02 - 8:04chúng ta có thể thêm vào nhiều tầng
siRNA khác nhau -
8:05 - 8:08để chữa những đột biến và khối u khác nhau
-
8:08 - 8:11và chúng ta có thể đưa các loại thuốc
khác nhau vào nhân nano -
8:12 - 8:15Khì những bác sĩ học cách
kiểm tra bệnh nhân -
8:15 - 8:19và biết chính xác loại gen ung thư,
-
8:19 - 8:23họ sẽ giúp ta xác định bệnh nhân nào
được lợi từ phương pháp này -
8:23 - 8:25và loại gen ức chế nào chúng ta
có thể dùng. -
8:26 - 8:29Ung thư buồng trứng là sự quan tâm
đặc biệt của tôi -
8:29 - 8:31nó là loại ung thư cực kỳ nguy hiểm
-
8:31 - 8:34phần vì nó được phát hiện ở giai đoạn
rất trễ -
8:34 - 8:36khi bệnh đã tiến triển rất tệ
-
8:36 - 8:38và có một số đột biến gen
-
8:39 - 8:42Sau lần hóa trị đầu tiên,
-
8:42 - 8:4675% bệnh nhân sẽ tái phát.
-
8:46 - 8:49và nó thường xuyên tái phát với cấu trúc
kháng thuốc -
8:50 - 8:52ung thư buồng trứng cao cấp
-
8:52 - 8:54là một trong những căn bệnh quái ác nhất.
-
8:54 - 8:56và bây giờ ta đang hướng những
siêu vũ khí -
8:56 - 8:57để đánh bại chúng.
-
8:59 - 9:01Là một nhà nghiên cứu,
-
9:01 - 9:04tôi không thường xuyên làm việc
với bệnh nhân. -
9:04 - 9:07Nhưng tôi vừa gặp một người mẹ
-
9:07 - 9:12người qua khỏi ung thư buồng trứng,
Mimi, và con gái cô ấy, Paige -
9:12 - 9:16tôi thật sự cảm phục sự lạc quan và
mạnh mẽ -
9:16 - 9:18của cả 2 mẹ con họ
-
9:19 - 9:22và câu chuyện về sự dũng cảm và nâng đỡ
-
9:23 - 9:27Trong dịp này, chúng tôi nói về những
kỹ thuật khác nhau -
9:27 - 9:28nhắm đến ung thư.
-
9:28 - 9:30Và Mimi đã khóc
-
9:30 - 9:33khi cô ấy giải thích việc học được sự
nỗ lực này -
9:33 - 9:35cho cô ấy hy vong ở thế hệ tương lai,
-
9:35 - 9:37trong đó có con của cô ấy.
-
9:37 - 9:39Điều này khiến tôi xúc động.
-
9:40 - 9:43Nó không chỉ là việc xây dựng
ngành khoa học tuyệt vời. -
9:43 - 9:45mà là sự thay đổi đời sống con người.
-
9:46 - 9:50Nó là sức mạnh của sự hiểu biết
về kỹ thuật -
9:50 - 9:51trên những quy mô phân tử..
-
9:51 - 9:56Tôi biết rằng trên con đường của những
sinh viên như Paige, -
9:56 - 9:57họ sẽ mở ra các cơ hội mới
-
9:57 - 10:00trong việc giải quyết những vấn đề
sức khỏe lớn trên thế giới -
10:00 - 10:05bao gồm ung thư buồng trứng, rối loạn
thần kinh, các bệnh lây nhiềm-- -
10:06 - 10:10như là kỹ thuật hóa học
đã chỉ cách mở cánh cửa cho tôi, -
10:10 - 10:13và đưa ra những kỹ thuật
-
10:13 - 10:17trong phạm vi vi mô như của phân tử,
-
10:17 - 10:19để chữa khỏi những bệnh ở phạm vi
nhân loại. -
10:20 - 10:21Cảm ơn.
-
10:21 - 10:30(Vổ tay)
- Title:
- Siêu vũ khí mới chống lại ung thư
- Speaker:
- Paula Hammond
- Description:
-
Ung thư là một căn bệnh vừa thông minh vừa thức thời. Để đánh bại nói, nhà giáo dục học và nghiên cứu y khoa Paula Hammond nói rằng, chúng ta cần có cách tấn công mới và mạnh mẽ hơn. Cùng với đồng nghiệp của mình ở MIT. Hammond tạo ra kỹ thuật với kích cỡ hạt nano bằng 1/10 sợi tóc của người mà có thể điều trị các loại ung thư hung ác và kháng thuốc nhất. Xem thêm về vũ khí phân tử này và cùng tham gia với Hammond trong cuộc truy tìm nhằm chống lại ung thư - căn bệnh ảnh hưởng đến tất cả chúng ta.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 10:42
![]() |
TED Translators admin approved Vietnamese subtitles for A new superweapon in the fight against cancer | |
![]() |
Nhật Thảo Lê accepted Vietnamese subtitles for A new superweapon in the fight against cancer | |
![]() |
Nhật Thảo Lê edited Vietnamese subtitles for A new superweapon in the fight against cancer | |
![]() |
Vi Phan edited Vietnamese subtitles for A new superweapon in the fight against cancer | |
![]() |
Vi Phan edited Vietnamese subtitles for A new superweapon in the fight against cancer | |
![]() |
Vi Phan edited Vietnamese subtitles for A new superweapon in the fight against cancer | |
![]() |
Vi Phan edited Vietnamese subtitles for A new superweapon in the fight against cancer | |
![]() |
Vi Phan edited Vietnamese subtitles for A new superweapon in the fight against cancer |