Który kraj czyni najwięcej dobrego dla świata?

Jest to nieoczekiwany efekt uboczny globalizacji: problemy, które kiedyś pozostałyby na poziomie lokalnym, np. bank, który pożyczył za dużo pieniędzy, teraz mają skutki światowe. Ale nadal kraje działają niezależnie, jakby były same na planecie. Doradca polityczny Simon Anholt wymyślił niespotykaną klasyfikację, aby skłonić rządy do myślenia na zewnątrz: Wskaźnik Dobrych Krajów. W ciekawej i zabawnej prelekcji odpowiada na pytanie: "Który kraj czyni najwięcej dobrego?". Odpowiedź może być zaskakująca (zwłaszcza dla mieszkańców USA czy Chin).

Ostatnio dużo myślałem o świecie

i jak się zmienił
przez ostatnie 20, 30, 40 lat.

20 czy 30 lat temu,

jeśli kurczak przeziębiłby się,
kichał i umierał

w dalekiej wiosce w Azji Wschodniej,

byłaby to tragedia dla kurczaka

i jego najbliższych,

ale nie sądzę, że obawialibyśmy się
światowej pandemii

i śmierci milionów.

20 czy 30 lat temu,
jeśli bank w Ameryce Północnej

pożyczył za dużo pieniędzy ludziom,

którzy nie byli w stanie spłacać,

i bank zbankrutował,

było to złe dla pożyczkodawcy
i dla dłużnika,

ale nie wyobrażaliśmy sobie,

że mogłoby to rzucić na kolana
światowy system gospodarczy

na prawie dziesięć lat.

Oto globalizacja.

Oto cud, który pozwolił nam

przenosić nasze ciała i umysły,

słowa, obrazy i pomysły,

nasze nauczanie i uczenie się
na całej planecie

coraz szybciej i taniej.

Przyniosło to wiele złego,

jak to, co wcześniej opisałem,

ale przyniosło też wiele dobrego.

Nie zdajemy sobie sprawy

z niezwykłego sukcesu
Milenijnych Celów Rozwoju,

z których kilka zostało osiągniętych

sporo przed wyznaczoną datą.

Dowodzi to, że gatunek ludzki

jest w stanie osiągnąć
niewiarygodny postęp,

jeśli tylko działa się razem i próbuje.

Krótko mówiąc,

czuję, że globalizacja zaskoczyła nas,

a my spóźniliśmy się z odpowiedzią.

Jeśli popatrzeć
na ciemne strony globalizacji,

wydaje się ona czasem przytłaczająca.

Wszystkie wyzwania, przed którymi stoimy,

jak zmiana klimatu czy prawa człowieka,

demografia, terroryzm, pandemie,

handel narkotykami, niewolnictwo,

wymieranie gatunków, mogę tak kontynuować.

Nie robimy dużego postępu

wobec tych wielu wyzwań.

Krótko mówiąc, oto wyzwanie,

przed którym stoimy dzisiaj

w tym ciekawym punkcie w historii.

To oczywiste, co musimy zrobić.

Musimy jakoś zacząć działać i wymyślić,

jak zglobalizować rozwiązania,

aby nasz gatunek nie stał się
ofiarą globalizacji problemów.

Dlaczego tak wolno osiągamy postęp?

Co jest przyczyną?

Jest oczywiście kilka powodów,

ale może najważniejszy jest taki,

że nadal, jako gatunek,
jesteśmy zorganizowani

w ten sam sposób

jak 200 czy 300 lat temu.

Istnieje jedna superpotęga

i jest to siedem miliardów ludzi,

którzy są przyczyną
tych wszystkich problemów,

ale te same siedem miliardów rozwiąże je.

Jak zorganizowanych jest
tych siedem miliardów?

Nadal są zorganizowani
w około 200 narodów-państw,

które mają rządy,

które tworzą zasady

i sprawiają, że postępujemy
w określony sposób.

Jest to dość skuteczny system,

ale problem w tym,
że sposób ustanawiania tych praw

i sposób myślenia rządów

jest nieodpowiedni w stosunku
do problemów globalnych,

ponieważ zwrócony jest do wewnątrz.

Politycy, których wybieramy

i ci, których nie wybieramy

mają umysły jak mikroskop,

a nie jak teleskop.

Spoglądają do wewnątrz.

Zachowują się, jakby wierzyli,
że każdy kraj to wyspa,

która żyje dość szczęśliwie,

niezależnie od innych

na swojej własnej małej planecie

w swoim własnym układzie słonecznym.

I to jest problem:

państwa rywalizują ze sobą,

walczą ze sobą.

W tym tygodniu, jak w każdym,

znajdziecie w wielu krajach
ludzi próbujących zabijać się,

ale nawet jeśli nie,

toczy się rywalizacja między państwami,

próbują dać sobie po nosie.

To nie jest dobry układ.

Musimy to zmienić.

Musimy znaleźć sposób,

aby zachęcić państwa
do lepszej współpracy.

Dlaczego tego nie robią?

Dlaczego przywódcy
nadal patrzą do wewnątrz?

Pierwszy powód jest najbardziej oczywisty:

ponieważ o to ich prosimy.

To im mówimy.

Kiedy wybieramy rządy

lub tolerujemy niewybrane rządy,

w rzeczywistości mówimy,
że chcemy od nich,

żeby zapewnili nam w naszym kraju

kilka rzeczy.

Aby zapewnili nam dobrobyt,

wzrost, konkurencyjność,
przejrzystość, sprawiedliwość

i tym podobne.

Dopóki nie zaczniemy prosić
naszych rządów,

aby trochę myślały na zewnątrz,

aby myślały o problemach globalnych,
które nas zniszczą,

jeśli nie zaczniemy o nich myśleć,

dopóty nie możemy ich winić,

za to, że patrzą tylko do wewnątrz,

że nadal myślą jak mikroskop,

a nie jak teleskop.

To pierwszy powód,
dlaczego nic się nie zmienia.

Drugi powód jest taki, że te rządy,

podobnie jak my,

są kulturowymi psychopatami.

Nie chcę być niegrzeczny,

ale wiecie kto to psychopata.

Jest to osoba,

której na własne nieszczęście,

brakuje prawdziwej empatii

dla innych osób.

Kiedy się rozgląda,

nie dostrzega innych ludzi,

którzy mają głębokie,
trójwymiarowe życie osobiste

oraz cele i ambicje.

Widzi tekturowe wycinanki.

To smutne i samotne,

ale na szczęście rzadkie.

Tylko czy większość z nas

nie jest słaba w empatii?

Jesteśmy dobrzy w empatii

w stosunku do osób podobnych do nas,

które chodzą, mówią, jedzą, modlą się

i ubierają się jak my.

Ale w stosunku do pozostałych,

którzy nie ubierają się jak my,

nie modlą się jak my

i nie mówią jak my,

czy nie mamy skłonności
do postrzegania ich powierzchownie,

jak kartonowe wycinanki?

Musimy sobie zadać to pytanie.

Myślę, że powinniśmy to monitorować.

Czy my i nasi politycy
nie jesteśmy w pewnym stopniu

kulturowymi psychopatami?

Trzeci powód jest ledwo wart wymienienia,

bo jest tak głupi.

Wśród rządów wierzy się,

że agenda wewnętrzna
i międzynarodowa

są i zawsze będą ze sobą niezgodne.

To absurd.

W pracy jestem doradcą politycznym.

Przez około 15 lat

doradzałem rządom na całym świecie

i przez ten czas nie spotkałem się

nawet z jedną sprawą
w polityce wewnętrznej,

która nie mogłaby być rozwiązana

bardziej wizjonersko, skutecznie i szybko,

jeśli byłaby potraktowana
jako problem międzynarodowy,

patrząc na kontekst międzynarodowy,

porównując z tym, co zrobili już inni,

włączając innych, pracując na zewnątrz,

zamiast wewnątrz.

Można więc zapytać,

dlaczego to nie działa?

Dlaczego nie możemy
skłonić polityków do zmiany?

Dlaczego nie możemy tego zażądać od nich?

Podobnie jak wielu z nas,
spędziłem sporo czasu narzekając,

jak trudno jest zmienić ludzi,

a chyba nie powinniśmy się tym przejmować.

Powinniśmy zaakceptować,

że właściwie jesteśmy
gatunkiem konserwatywnym.

Nie lubimy się zmieniać.

To z rozsądnych powodów ewolucyjnych.

Pewnie nie byłoby już nas tutaj,

gdybyśmy nie byli tak odporni na zmiany.

To proste, wiele tysięcy lat temu

odkryliśmy, że jeśli wykonywać będziemy

te same czynności, nie zginiemy.

Czynności, które wcześniej wykonaliśmy,

z definicji nie zabiły nas

i dlatego, jeśli będziemy je kontynuować,

wszystko będzie OK.

To rozsądne nie robić nic nowego,

bo to może zabić.

Oczywiście są wyjątki.

Inaczej nigdy byśmy nigdzie nie doszli.

Jeden z ciekawych wyjątków

to kiedy udaje się pokazać ludziom,

że ten skok wiary i drobna zmiana

mogą być w ich własnym interesie.

Spędziłem sporo z ostatnich 10 czy 15 lat

rozważając, jakie korzyści

zachęciłyby nie tylko polityków,

ale też biznes i społeczeństwo,

wszystkich z nas,
do myślenia bardziej na zewnątrz,

w szerszej perspektywie.

Do skupiania się nie tylko na tym,
co wewnątrz, ale i na tym, co na zewnątrz.

I tu odkryłem

ważną rzecz.

W 2005 roku zacząłem badanie

nazwane Wskaźnik Marek Narodów.

To projekt na dużą skalę,

który bada duży wycinek
światowej ludności,

reprezentującej około 70 procent

ludności na świecie,

Zadawałem serię pytań

dotyczących postrzegania innych krajów.

Z upływem lat Wskaźnik Marek Narodów

stał się bardzo dużą bazą danych.

Liczy około 200 miliardów danych

ukazujących, co zwykli ludzie
myślą o innych krajach

i dlaczego.

Dlaczego to zrobiłem?
Ponieważ rządy, którym doradzam

bardzo chcą wiedzieć,

jak są postrzegane.

Wiedzą, częściowo dlatego,

że ich skłoniłem do przemyślenia,

że to od reputacji
poszczególnych państw

zależy ich przetrwanie i rozwój.

Jeśli państwo ma pozytywny wizerunek,

jak Niemcy, Szwecja czy Szwajcaria,

wszystko jest proste i tanie.

Jest więcej turystów. Więcej inwestorów.

Produkty są sprzedawane drożej.

Z drugiej strony, w państwie

o bardzo słabym, negatywnym wizerunku

wszystko jest trudne i drogie.

Rządy zabiegają więc

o wizerunek swojego kraju.

Bo wpływa on bezpośrednio na to,

jak dużo mogą zarobić,

a to obiecywały swojemu społeczeństwu.

Kilka lat temu pomyślałem,

że poświęcę trochę czasu na dialog
z tą ogromną bazą danych

i zapytam,

dlaczego niektórzy wolą dany kraj

od innego?

To, co baza odpowiedziała

zupełnie mnie zaskoczyła.

To 6,8.

Nie mam czasu na szczegółowe wyjaśnienia.

Zasadniczo, powiedziała mi, że...

(Śmiech) (Brawa)

Kraje, które wolimy to dobre kraje.

Nie lubimy ich głównie
za to, że są bogate,

są potężne, odnoszą sukces,

są nowoczesne,
zaawansowane technologicznie.

Uwielbiamy państwa, które są dobre.

Co to znaczy?

To państwa, które zdają się wnosić coś

do świata, w którym żyjemy.

Państwa, które czynią
świat bezpieczniejszym,

lepszym, bogatszym czy sprawiedliwszym.

To są kraje, które lubimy.

To bardzo ważne odkrycie.

Widać, do czego zmierzam,

ponieważ to coś niemożliwego.

Teraz mogę powiedzieć rządom, i robię to,

że aby dobrze sobie radzić,
trzeba czynić dobro.

Jeśli chce się sprzedawać
więcej produktów,

jeśli chce się mieć więcej inwestycji,

jeśli chce się być
bardziej konkurencyjnym,

trzeba zacząć się dobrze zachowywać.

Bo to za to ludzie cię szanują

i robią z tobą interesy.

Dlatego im więcej współpracujesz,

tym stajesz się bardziej konkurencyjny.

To dość ważne odkrycie

i zaraz jak to odkryłem,

poczułem, że nadchodzi inny wskaźnik.

Przysięgam, że z wiekiem
moje pomysły są prostsze

i coraz bardziej dziecinne.

A jest to Wskaźnik Dobrych Państw

i pokazuje dokładnie to,
o czym mówi nazwa.

Bada, czy stara się zbadać,

jak dużo każdy kraj na Ziemi wnosi

nie dla własnego społeczeństwa,
ale dla reszty ludzkości.

To dziwne, ale nikt nigdy nie pomyślał,
żeby to zmierzyć.

Razem z dr Robertem Goversem
spędziliśmy ostatnie dwa lata,

współpracując z wieloma
poważnymi i mądrymi ludźmi.

Zestawiając wszystkie
wiarygodne dane na świecie,

mogliśmy dowiedzieć się,

co kraje dają światu.

Czekacie, żebym powiedział,
który jest pierwszy.

Powiem,

ale najpierw chcę powiedzieć,

co dokładnie mam ma myśli,

mówiąc o dobrym kraju.

Nie chodzi o moralnie dobry.

Kiedy mówię, że kraj X

jest "najbardziej dobry" na świecie,

to nie znaczy "najlepszy".

Najlepszy to coś innego.

Kiedy mówi się o dobrym kraju,

może być: dobry,
bardziej i najbardziej dobry.

To nie to samo, co dobry,
lepszy i najlepszy.

To kraj, który daje ludzkości więcej

niż inny kraj.

Nie mówię o sprawach wewnętrznych,

to się bada gdzie indziej.

Zwycięzca to

Irlandia.

(Brawa)

Zgodnie z tymi danymi,

żaden inny kraj,
na osobę w społeczeństwie,

na dolara w PKB,

nie wnosi więcej do świata niż Irlandia.

Co to znaczy?

Znaczy to, że wieczorem,

każdy z nas, 15 minut przed zaśnięciem,

powinien pomyśleć:

"Cholera, cieszę się,
że istnieje Irlandia."

(Śmiech)

I że... (Brawa)

W czasie głębokiego kryzysu gospodarczego,

myślę, że to ważna lekcja.

Pamiętać o zobowiązaniach międzynarodowych

w czasie odbudowy własnej gospodarki,

to jest coś.

Finlandia ma podobny wynik.

Znalazła się poniżej Irlandii dlatego,

że jej najniższy wynik
jest niższy niż najniższy Irlandii.

Inna rzecz o najlepszej 10 jest taka,

że, z wyjątkiem Nowej Zelandii,

wszystkie kraje są z Europy Zachodniej.

Wszystkie bogate.

To mnie przygnębiło,

gdyż to, czego nie chciałem,

to odkryć, że wskaźnik

jest czystym dowodem na obowiązek bogatych

pomocy biednym krajom.

To nie o to chodzi.

Jeśli popatrzy się niżej na listę...

nie mam slajdu, można zobaczyć coś,

co mnie ucieszyło.

Kenia jest w najlepszej 30.

To pokazuje bardzo ważną rzecz.

Nie chodzi o pieniądze.

Chodzi o podejście.

Chodzi o kulturę.

Chodzi o rząd i ludzi,

którzy myślą o reszcie świata.

Mają wyobraźnię i odwagę,

żeby myśleć na zewnątrz,
a nie egoistycznie.

Szybko przejdę przez następne slajdy,

żeby pokazać niektóre kraje
sklasyfikowane niżej.

Niemcy na 13 miejscu, USA na 21,

Meksyk na 66

i kilka dużych krajów rozwijających się,

jak Rosja na 95 miejscu, Chiny na 107.

Kraje jak Chiny, Rosja czy Indie,

które mają niski wynik
w tej samej części wskaźnika,

to raczej nie jest zaskoczenie.

Spędziły mnóstwo czasu
w ostatnich dekadach

budując własną gospodarkę,

społeczeństwo i ustrój,

ale oczekuje się,

że drugi etap wzrostu

będzie bardziej zwrócony na zewnątrz

niż pierwszy etap.

Można analizować każdy kraj

według danych w zestawieniu.

Możecie to zrobić.

Dzisiaj od północy będą
na stronie goodcountry.org

i możecie popatrzeć na kraje.

Możecie zejść do poziomu
poszczególnych zbiorów danych.

Oto Wskaźnik Dobych Państw.

Czemu służy?

Chcę wprowadzić to słowo,

czy przywrócić to słowo do dyskusji.

Dość już słyszałem
o krajach konkurencyjnych.

Dość już słyszałem

o zamożnych, dostatnich,
szybko rozwijających się krajach.

Dość nawet słyszałem już
o krajach szczęśliwych,

bo to nadal egoistyczne.

Wciąż chodzi o nas,

a jeśli nadal będziemy
myśleć tylko o sobie,

mamy poważny problem.

Chyba wszyscy wiemy,

o czym chcemy słuchać.

Chcemy słuchać o dobrych państwach.

Poproszę więc was o przysługę.

Nie proszę o wiele.

To coś łatwego do zrobienia,

nawet przyjemnego

i nawet pomocnego.

Chodzi o to, żeby zacząć
używać słowa "dobry"

w tym znaczeniu.

Myśląc o własnym kraju,

myśląc o innych krajach,

myśląc o przedsiębiorstwach,

mówiąc o świecie, w którym żyjemy,

zacznijcie używać tego słowa.

W sposób, o jakim dziś wieczorem mówiłem.

Nie dobry, jako przeciwieństwo złego,

bo to niekończący się spór.

Dobry, jako przeciwieństwo egoistycznego.

Dobre jest państwo,
które myśli o wszystkich.

Chciałbym, żebyście to zrobili.

Chciałbym tego użyć jako sztuczki,

którą można pokonać polityków.

Kiedy się ich wybiera,
czy ponownie wybiera,

kiedy się na nich głosuje,

kiedy się słucha, co oferują,

trzeba używać tego słowa - "dobry",

i pytać samych siebie:

"Czy dobry kraj by to zrobił?".

Jeśli odpowiedź to nie, bądźcie czujni.

Zapytajcie siebie,

czy to jest zachowanie mojego kraju?

Czy chcę być z kraju,

gdzie rząd, w moim imieniu,

robi takie rzeczy?

Czy też może wolę

chodzić po świecie

z głową uniesioną wysoko:

"Tak, jestem dumny,
że pochodzę z dobrego kraju"?

Będziecie wszędzie mile widziani.

I wszyscy przez 15 sekund

przed zaśnięciem powiedzą:

"Rany, jak to dobrze,
że jego kraj istnieje".

Myślę, że w końcu to przyniesie zmianę.

To słowo "dobry",

liczba 6,8

i to odkrycie

zmieniło moje życie.

Może też zmienić wasze

i możemy to wykorzystać

do zmiany zachowania
naszych polityków i przedsiębiorstw,

a poprzez to możemy zmienić świat.

Zacząłem myśleć zupełnie inaczej

o moim kraju, odkąd o tym pomyślałem.

Wcześniej myślałem,
że chcę żyć w bogatym kraju,

poźniej pomyślałem,
że w szczęśliwym kraju,

ale zdałem sobie sprawę,
że to nie wystarczy.

Nie chcę żyć w bogatym kraju.

W szybko rozwijającym się też nie,

ani konkurencyjnym.

Chcę żyć w dobrym kraju

i mam wielką nadzieję, że wy też.

Dziękuję.

(Brawa)