< Return to Video

Πώς να εντοπίσετε έναν ψεύτη

  • 0:00 - 0:05
    Εντάξει, δεν θέλω να τρομάξω
    κανέναν εδώ μέσα
  • 0:05 - 0:09
    αλλά μόλις πρόσεξα πως το άτομο
    στα δεξιά σας είναι ψεύτης.
  • 0:09 - 0:11
    (Γέλια)
  • 0:11 - 0:14
    Επίσης, το άτομο
    στα αριστερά σας είναι ψεύτης.
  • 0:14 - 0:17
    Και το άτομο που κάθεται
    στη θέση σας είναι ψεύτης.
  • 0:17 - 0:19
    Είμαστε όλοι ψεύτες.
  • 0:19 - 0:21
    Αυτό που πρόκειται να κάνω σήμερα
  • 0:21 - 0:25
    είναι να σας δείξω τι λέει η έρευνα
    σχετικά με το γιατί είμαστε όλοι ψεύτες,
  • 0:25 - 0:26
    πώς μπορείτε να εντοπίσετε ένα ψέμα
  • 0:26 - 0:29
    και γιατί ενδεχομένως
    να θέλετε να πάτε λίγο παραπέρα
  • 0:29 - 0:32
    από τον εντοπισμό του ψέματος
    στην αναζήτηση της αλήθειας,
  • 0:32 - 0:34
    και τελικά στη δημιουργία εμπιστοσύνης.
  • 0:34 - 0:37
    Και μιας και μιλάμε για εμπιστοσύνη,
  • 0:37 - 0:40
    από τότε που έγραψα
    το βιβλίο «Εντοπίζοντας ένα ψέμα»,
  • 0:40 - 0:43
    κανένας δεν θέλει να με συναντήσει
    από κοντά πια, όχι, όχι, όχι, όχι.
  • 0:43 - 0:46
    Λένε, «Δεν πειράζει,
    θα σου στείλουμε ηλεκτρονικό μήνυμα».
  • 0:46 - 0:48
    (Γέλια)
  • 0:48 - 0:52
    Ούτε ένα ραντεβού για καφέ
    στα Starbucks δεν μπορώ να κλείσω.
  • 0:52 - 0:54
    Ο άντρας μου λέει, «Αγάπη μου, εξαπάτηση;
  • 0:54 - 0:57
    Καλύτερα να έγραφες για μαγειρική.
    Τι θα 'λεγες για γαλλική μαγειρική;».
  • 0:57 - 0:59
    Έτσι, αυτό που πρόκειται
    να κάνω πριν ξεκινήσω
  • 0:59 - 1:02
    είναι να ξεκαθαρίσω τον σκοπό μου,
  • 1:02 - 1:04
    ο οποίος δεν είναι να σας μάθω
    ένα παιχνίδι για να πείτε «Σ' έπιασα».
  • 1:04 - 1:06
    Αυτοί που εντοπίζουν το ψέμα δεν κάνουν
    σαν τα παιδάκια που ψάχνουν το κάθε τι,
  • 1:06 - 1:09
    τα παιδιά στο βάθος του δωματίου
    που φωνάζουν, «Σ' έπιασα! Σ' έπιασα!
  • 1:09 - 1:12
    Το φρύδι σου σηκώθηκε.
    Το ρουθούνι σου κουνήθηκε.
  • 1:12 - 1:15
    Βλέπω το «Πες μου Ψέματα» στην τηλεόραση.
    Το ξέρω ότι λες ψέματα».
  • 1:15 - 1:17
    Όχι, αυτοί που εντοπίζουν
    τα ψέματα είναι οπλισμένοι
  • 1:17 - 1:20
    με επιστημονική γνώση
    για τον εντοπισμό της εξαπάτησης.
  • 1:20 - 1:22
    Τη χρησιμοποιούν
    για να φτάσουν στην αλήθεια
  • 1:22 - 1:24
    και κάνουν ό,τι
    και οι ώριμοι ηγέτες κάθε μέρα.
  • 1:24 - 1:27
    Κάνουν δύσκολες συζητήσεις
    με δύσκολους ανθρώπους,
  • 1:27 - 1:29
    μερικές φορές σε πολύ δύσκολες εποχές.
  • 1:29 - 1:33
    Και παίρνουν αυτό το μονοπάτι
    έχοντας αποδεχτεί μια βασική πρόταση,
  • 1:33 - 1:35
    που είναι η εξής:
  • 1:35 - 1:37
    το ψέμα είναι μια πράξη συνεργασίας.
  • 1:39 - 1:42
    Για σκεφτείτε το, ένα ψέμα δεν έχει
    καμία δύναμη όταν απλά ειπωθεί.
  • 1:42 - 1:44
    Η δύναμη του αναδύεται
  • 1:44 - 1:46
    όταν κάποιος άλλος συμφωνήσει
    να το πιστέψει.
  • 1:46 - 1:48
    Ξέρω ότι μπορεί να ακούγεται άδικο
  • 1:48 - 1:52
    αλλά εάν κάποια στιγμή σας είπαν ψέματα,
  • 1:52 - 1:54
    είναι επειδή συμφωνήσατε
    να σας πουν ψέματα.
  • 1:54 - 1:57
    Η πρώτη αλήθεια σχετικά με το ψέμα:
    το ψέμα είναι πράξη συνεργασίας.
  • 1:57 - 1:59
    Βέβαια, δεν είναι όλα τα ψέματα επιβλαβή.
  • 1:59 - 2:02
    Μερικές φορές ηθελημένα
    συμμετέχουμε στην εξαπάτηση
  • 2:02 - 2:05
    χάριν της κοινωνικής αξιοπρέπειας,
  • 2:05 - 2:08
    ίσως για να κρατήσουμε ένα μυστικό
    που πρέπει να κρατηθεί κρυφό.
  • 2:08 - 2:10
    Λέμε, «Ωραίο τραγούδι».
  • 2:10 - 2:13
    «Γλυκιά μου, όχι δε σε παχαίνει αυτό».
  • 2:13 - 2:15
    Ή, το αγαπημένο των "κομπιουτεράδων",
  • 2:15 - 2:18
    Ξέρεις, μόλις "ψάρεψα" το μήνυμά σου
    από το φάκελο με τα ανεπιθύμητα μηνύματα.
  • 2:18 - 2:21
    Πόσο λυπάμαι».
  • 2:21 - 2:24
    Αλλά υπάρχουν και φορές που δεν είμαστε
    πρόθυμοι να συμμετέχουμε στην εξαπάτηση.
  • 2:24 - 2:27
    Και αυτό μπορεί να έχει
    δραματικό κόστος για εμάς.
  • 2:27 - 2:30
    Πέρυσι, χάθηκαν 997 δισεκατομμύρια δολάρια
  • 2:30 - 2:34
    από επιχειρηματικές απάτες
    μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες.
  • 2:34 - 2:36
    Κάτι λιγότερο από
    ένα τρισεκατομμύριο δολάρια.
  • 2:36 - 2:38
    Αυτό είναι το 7% των εσόδων.
  • 2:38 - 2:40
    Η εξαπάτηση μπορεί
    να κοστίσει δισεκατομμύρια.
  • 2:40 - 2:43
    Σκεφτείτε την Enron, τον Μάντοφ,
    την κρίση των στεγαστικών δανείων.
  • 2:43 - 2:46
    Ή στην περίπτωση των διπλών
    πρακτόρων και των προδοτών,
  • 2:46 - 2:48
    όπως ο Ρόμπερτ Χάνσεν ή ο Όλντριτς Έιμς,
  • 2:48 - 2:50
    τα ψέματα μπορούν
    να προδώσουν την πατρίδα μας,
  • 2:50 - 2:53
    να διακινδυνεύσουν την ασφάλειά μας,
    να υποσκάψουν τη δημοκρατία,
  • 2:53 - 2:56
    να προκαλέσουν το θάνατο
    αυτών που μας υπερασπίζονται.
  • 2:56 - 2:59
    Η εξαπάτηση είναι πραγματικά
    σοβαρή υπόθεση.
  • 2:59 - 3:03
    Αυτός ο απατεώνας ο Χένρι Ομπερλάντερ,
    ήταν τόσο καλός απατεώνας
  • 3:03 - 3:05
    λένε οι βρετανικές αρχές,
  • 3:05 - 3:08
    που θα μπορούσε να διακινδυνεύσει όλο
    το τραπεζικό σύστημα του Δυτικού Κόσμου.
  • 3:08 - 3:12
    Και δεν τον βρίσκεις αυτόν
    τον τύπο ούτε στο Google, ούτε πουθενά.
  • 3:12 - 3:14
    Κάποτε του πήραν
    συνέντευξη και είπε το εξής.
  • 3:14 - 3:16
    Είπε, «Κοιτάξτε, έχω έναν κανόνα».
  • 3:16 - 3:18
    Και ο κανόνας του Χένρι ήταν,
  • 3:18 - 3:20
    «Κοιτάξτε, όλοι είναι πρόθυμοι
    να σου δώσουν κάτι.
  • 3:20 - 3:24
    Είναι έτοιμοι να σου δώσουν κάτι
    ως αντάλλαγμα για αυτό που ποθούν».
  • 3:24 - 3:25
    Και αυτή είναι η ουσία.
  • 3:25 - 3:28
    Εάν δεν θέλεις να σε εξαπατήσουν,
    πρέπει να ξέρεις,
  • 3:28 - 3:30
    τι είναι αυτό που ποθείς.
  • 3:30 - 3:32
    Και όλοι κατά κάποιον τρόπο
    δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε.
  • 3:32 - 3:35
    Ευχόμαστε να ήμασταν
    καλύτεροι σύζυγοι, καλύτερες σύζυγοι,
  • 3:35 - 3:39
    εξυπνότεροι, δυνατότεροι,
    πιο ψηλοί, πιο πλούσιοι --
  • 3:39 - 3:41
    και η λίστα συνεχίζεται.
  • 3:41 - 3:43
    Το ψέμα είναι μια απόπειρα
    να γεφυρώσουμε το χάσμα,
  • 3:43 - 3:45
    να συνδέσουμε τις ευχές
    με τις φαντασιώσεις μας
  • 3:45 - 3:48
    για το ποιοι ευχόμαστε να ήμασταν,
    πώς ευχόμαστε να ήμασταν,
  • 3:48 - 3:51
    με αυτό που είμαστε πραγματικά.
  • 3:51 - 3:54
    Και είμαστε όντως πολύ πρόθυμοι να
    γεμίσουμε τα κενά στη ζωή μας με ψέματα.
  • 3:54 - 3:57
    Μια οποιαδήποτε μέρα, οι έρευνες
    δείχνουν ότι μπορεί να σας πουν ψέματα
  • 3:57 - 3:59
    από 10 έως 200 φορές.
  • 3:59 - 4:02
    Σύμφωνοι, πολλά από αυτά
    είναι αθώα ψέματα.
  • 4:02 - 4:04
    Αλλά μια άλλη έρευνα,
  • 4:04 - 4:06
    έδειξε ότι οι άγνωστοι
    ψεύδονταν τρεις φορές
  • 4:06 - 4:08
    μέσα στα πρώτα
    10 λεπτά της γνωριμίας τους.
  • 4:08 - 4:10
    (Γέλια)
  • 4:10 - 4:13
    Όταν ακούμε αυτά τα στοιχεία
    για πρώτη φορά, αντιδρούμε.
  • 4:13 - 4:15
    Δεν μπορούμε να πιστέψουμε
    πόσο διαδεδομένο είναι το ψέμα.
  • 4:15 - 4:17
    Είμαστε ουσιαστικά κατά του ψέματος.
  • 4:17 - 4:21
    Αλλά αν κοιτάξετε πιο προσεκτικά,
    η κατάσταση περιπλέκεται.
  • 4:21 - 4:24
    Λέμε περισσότερα ψέματα σε ξένους
    παρά στους συναδέλφους μας.
  • 4:24 - 4:28
    Οι εξωστρεφείς λένε περισσότερα
    ψέματα από τους εσωστρεφείς.
  • 4:28 - 4:33
    Οι άντρες λένε ψέματα για τον εαυτό τους
    οχτώ φορές περισσότερο από τους άλλους.
  • 4:33 - 4:36
    Οι γυναίκες λένε ψέματα περισσότερο
    για να προστατέψουν άλλους ανθρώπους.
  • 4:36 - 4:39
    Εάν είστε ένα μέσο παντρεμένο ζευγάρι,
  • 4:39 - 4:43
    θα πείτε ψέματα στο/στη σύζυγο σας
    σε μία από τις δέκα συνομιλίες σας.
  • 4:43 - 4:45
    Τώρα μπορεί να σκεφτείτε
    ότι αυτό είναι κακό.
  • 4:45 - 4:47
    Εάν δεν είστε παντρεμένοι,
    ο αριθμός μειώνεται στις τρεις.
  • 4:47 - 4:49
    Το ψέμα είναι περίπλοκο.
  • 4:49 - 4:52
    Υφαίνεται γύρω από την καθημερινή
    και την επαγγελματική μας ζωή.
  • 4:52 - 4:54
    Είμαστε πολύ αμφίθυμοι απέναντι στην αλήθεια.
  • 4:54 - 4:56
    Την αναλύουμε με βάση τις ανάγκες μας,
  • 4:56 - 4:58
    μερικές φορές για πολύ καλούς λόγους,
  • 4:58 - 5:01
    άλλες φορές απλά επειδή δεν καταλαβαίνουμε
    τα κενά στη ζωή μας.
  • 5:01 - 5:03
    Αυτή είναι η δεύτερη αλήθεια για το ψέμα.
  • 5:03 - 5:05
    Είμαστε ενάντια στο ψέμα
  • 5:05 - 5:07
    αλλά το συγκαλύπτουμε
  • 5:07 - 5:11
    με τρόπους που η κοινωνία μας εγκρίνει
    επί ολόκληρους αιώνες.
  • 5:11 - 5:13
    Είναι κάτι τόσο παλιό όσο και η αναπνοή.
  • 5:13 - 5:15
    Είναι μέρος του πολιτισμού μας,
    είναι μέρος της ιστορίας μας.
  • 5:15 - 5:21
    Σκεφτείτε τον Δάντη, τον Σέξπιρ,
    τη Βίβλο, τη News of the World.
  • 5:21 - 5:23
    (Γέλια)
  • 5:23 - 5:25
    Το ψέμα έχει εξελικτική αξία
    για εμάς ως είδος.
  • 5:25 - 5:29
    Οι ερευνητές ξέρουν εδώ και καιρό
    ότι όσο πιο έξυπνο το είδος,
  • 5:29 - 5:31
    όσο μεγαλύτερος ο νεοφλοιός,
  • 5:31 - 5:33
    τόσο περισσότερες
    οι πιθανότητες να εξαπατά.
  • 5:33 - 5:35
    Μπορεί να θυμάστε την Κόκο.
  • 5:35 - 5:38
    Θυμάται κανείς την Κόκο
    τον γορίλα που έμαθε νοηματική;
  • 5:38 - 5:41
    Στην Κόκο έμαθαν να επικοινωνεί
    μέσω της νοηματικής.
  • 5:41 - 5:43
    Να η Κόκο με το γατάκι της.
  • 5:43 - 5:46
    Είναι το μικρό, χαριτωμένο,
    μαλλιαρό της γατάκι.
  • 5:46 - 5:50
    Η Κόκο κάποτε κατηγόρησε το γατάκι της
    ότι ξήλωσε τον νεροχύτη από τον τοίχο.
  • 5:50 - 5:52
    (Γέλια)
  • 5:52 - 5:54
    Είμαστε σχεδιασμένοι
    να ηγούμαστε στην ομάδα μας.
  • 5:54 - 5:56
    Αυτό ξεκινάει πολύ, πολύ νωρίς.
  • 5:56 - 5:58
    Πόσο νωρίς;
  • 5:58 - 6:00
    Λοιπόν, τα μωρά θα κλάψουν ψεύτικα,
  • 6:00 - 6:02
    θα σταματήσουν να δουν ποιος έρχεται
  • 6:02 - 6:04
    και μετά θα συνεχίσουν να κλαίνε.
  • 6:04 - 6:06
    Τα μωρά ενός έτους μαθαίνουν να κρύβονται.
  • 6:06 - 6:08
    (Γέλια)
  • 6:08 - 6:10
    Τα δίχρονα μπλοφάρουν.
  • 6:10 - 6:12
    Τα πεντάχρονα λένε ψέματα στα ίσια.
  • 6:12 - 6:14
    Σε χειρίζονται με την κολακεία.
  • 6:14 - 6:17
    Τα εννιάχρονα, αριστοτέχνες
    στη συγκάλυψη.
  • 6:17 - 6:19
    Με το που θα μπεις στο πανεπιστήμιο,
  • 6:19 - 6:22
    θα λες ψέματα στη μαμά σου
    σε μία στις πέντε συζητήσεις.
  • 6:22 - 6:25
    Με το που μπαίνουμε στον κόσμο
    της εργασίας και βγάζουμε το ψωμί μας,
  • 6:25 - 6:29
    μπαίνουμε σε έναν κόσμο φορτωμένο με
    ανεπιθύμητους, ψεύτικους ψηφιακούς φίλους,
  • 6:29 - 6:31
    μεροληπτικά μέσα ενημέρωσης,
  • 6:31 - 6:33
    ιδιοφυείς κλέφτες ταυτότητας,
  • 6:33 - 6:35
    συστήματα πυραμίδας,
  • 6:35 - 6:37
    μια επιδημία εξαπάτησης --
  • 6:37 - 6:42
    με λίγα λόγια, αυτό που ένας συγγραφέας
    ονομάζει μια κοινωνία μετα-αλήθειας.
  • 6:42 - 6:46
    Τα πράγματα είναι πολύ συγκεχυμένα
    εδώ και πολύ καιρό.
  • 6:49 - 6:50
    Τι κάνει κανείς;
  • 6:50 - 6:54
    Υπάρχουν βήματα να ακολουθήσουμε για να
    βρούμε τον δρόμο μας μέσα στο τέλμα.
  • 6:54 - 6:57
    Οι εκπαιδευμένοι να εντοπίζουν το ψέμα
    φτάνουν στην αλήθεια 90 στις 100 φορές.
  • 6:57 - 7:00
    Εμείς οι υπόλοιποι, είμαστε μόνο 54% ακριβείς.
  • 7:00 - 7:02
    Γιατί είναι τόσο εύκολο να μάθουμε;
  • 7:02 - 7:04
    Υπάρχουν καλοί ψεύτες
    και υπάρχουν και κακοί ψεύτες.
  • 7:04 - 7:06
    Δεν υπάρχουν αυθεντικοί ψεύτες.
  • 7:06 - 7:09
    Όλοι κάνουμε τα ίδια λάθη.
    Όλοι χρησιμοποιούμε τις ίδιες τεχνικές.
  • 7:09 - 7:13
    Έτσι αυτό που πρόκειται να κάνω
    είναι να σας δείξω δύο τρόπους εξαπάτησης.
  • 7:13 - 7:15
    Και μετά θα κοιτάξουμε τα καίρια σημεία
  • 7:15 - 7:17
    και θα δούμε αν μπορούμε
    να τα βρούμε μόνοι μας.
  • 7:17 - 7:18
    Θα ξεκινήσουμε με τον λόγο.
  • 7:18 - 7:21
    (Βίντεο) Μπιλ Κλίντον:
    Θέλω να με ακούσετε.
  • 7:21 - 7:22
    Θα το ξαναπώ.
  • 7:22 - 7:29
    Δεν είχα σεξουαλικές σχέσεις με εκείνη
    τη γυναίκα, τη δεσποινίδα Λουίνσκι.
  • 7:29 - 7:33
    Ποτέ δεν είπα σε κανένα να πει ψέματα,
    ούτε μία φορά, ποτέ.
  • 7:33 - 7:36
    Και αυτοί οι ισχυρισμοί είναι ψευδείς.
  • 7:36 - 7:39
    Και πρέπει να επιστρέψω στο έργο μου
    για τον αμερικανικό λαό.
  • 7:39 - 7:41
    Σας ευχαριστώ.
  • 7:41 - 7:42
    (Χειροκρότημα)
  • 7:43 - 7:46
    Πάμελα Μάγιερ: Εντάξει,
    ποια είναι τα σημάδια;
  • 7:46 - 7:50
    Λοιπόν πρώτα ακούσαμε αυτό που είναι
    γνωστό ως μη δεσμευτική άρνηση.
  • 7:50 - 7:53
    Οι έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι
    που επιμένουν υπερβολικά στην άρνηση τους
  • 7:53 - 7:56
    καταφεύγουν σε επίσημη
    αντί για ανεπίσημη γλώσσα.
  • 7:56 - 7:59
    Ακούσαμε επίσης γλώσσα
    αποστασιοποίησης: «εκείνη τη γυναίκα».
  • 7:59 - 8:02
    Ξέρουμε πως οι ψεύτες
    ασυνείδητα θα αποστασιοποιηθούν
  • 8:02 - 8:03
    από το θέμα τους
  • 8:03 - 8:06
    χρησιμοποιώντας τη γλώσσα ως εργαλείο.
  • 8:06 - 8:09
    Τώρα εάν ο Μπιλ Κλίντον είχε πει,
    «Λοιπόν, για να σας πω την αλήθεια...»
  • 8:09 - 8:11
    ή το αγαπημένο του Νίξον,
    «Με κάθε ειλικρίνεια...»
  • 8:11 - 8:13
    θα προδιδόταν αμέσως
  • 8:13 - 8:15
    επειδή όποιος ξέρει
    να εντοπίζει το ψέμα γνωρίζει
  • 8:15 - 8:18
    ότι η χρήση της γλώσσας με αυτόν τον τρόπο,
  • 8:18 - 8:20
    ενισχύει την απόδειξη
    ότι το το άτομο ψεύδεται.
  • 8:20 - 8:23
    Τώρα εάν είχε επαναλάβει
    ολόκληρη την ερώτηση,
  • 8:23 - 8:27
    ή εάν είχε εμπλουτίσει την περιγραφή του
    με λίγες παραπάνω λεπτομέρειες --
  • 8:27 - 8:29
    και χαιρόμαστε όλοι
    που δεν το έκανε αυτό --
  • 8:29 - 8:31
    θα είχε αμφισβητηθεί περισσότερο.
  • 8:31 - 8:33
    Ο Φρόιντ είχε δίκιο.
  • 8:33 - 8:36
    Ο Φρόιντ είπε, κοιτάξτε, υπάρχουν
    πολλά περισσότερα από τον λόγο:
  • 8:36 - 8:39
    «Κανένας θνητός δεν μπορεί
    να κρατήσει μυστικό.
  • 8:39 - 8:42
    Αν τα χείλη του είναι βουβά,
    μιλάει με τα ακροδάχτυλά του».
  • 8:42 - 8:45
    Και το κάνουμε όλοι άσχετα
    με την δύναμη που έχουμε.
  • 8:45 - 8:47
    Όλοι μιλάμε με τα ακροδάχτυλα μας.
  • 8:47 - 8:50
    Θα σας δείξω τον Ντομινίκ
    Στρος Καν με τον Ομπάμα
  • 8:50 - 8:53
    ο οποίος μιλάει με τα ακροδάχτυλά του.
  • 8:53 - 8:56
    (Γέλια)
  • 8:56 - 9:02
    Τώρα αυτό μας οδηγεί στο επόμενο μοτίβο,
    το οποίο είναι η γλώσσα του σώματος.
  • 9:02 - 9:05
    Με τη γλώσσα του σώματος,
    να τι πρέπει να κάνετε.
  • 9:05 - 9:08
    Πραγματικά πρέπει να πετάξετε
    τις υποψίες σας έξω από την πόρτα.
  • 9:08 - 9:10
    Αφήστε την επιστήμη να απαλύνει
    τη γνώση σας λιγάκι.
  • 9:10 - 9:13
    Επειδή πιστεύουμε πως οι ψεύτες
    κάνουν νευρικές κινήσεις όλη την ώρα.
  • 9:13 - 9:17
    Ξέρετε κάτι όμως, παγώνουν το πάνω μέρος
    του κορμού τους όταν λένε ψέματα.
  • 9:17 - 9:19
    Πιστεύουμε πως οι ψεύτες
    δεν κοιτάζουν στα μάτια.
  • 9:19 - 9:22
    Ξέρετε κάτι όμως, σε κοιτάνε
    στα μάτια παραπάνω από το κανονικό
  • 9:22 - 9:23
    για να καταρρίψουν αυτόν το μύθο.
  • 9:24 - 9:27
    Νομίζουμε πως η ζεστασιά και τα χαμόγελα
    σημαίνουν εντιμότητα, ειλικρίνεια.
  • 9:27 - 9:31
    Αλλά κάποιος που ξέρει να διακρίνει τα ψέματα
    μπορεί να δει ένα ψεύτικο χαμόγελο από μακριά.
  • 9:31 - 9:34
    Μπορείτε όλοι να εντοπίσετε
    το ψεύτικο χαμόγελο εδώ;
  • 9:35 - 9:40
    Μπορείς συνειδητά να συσπάσεις
    τους μύες στα μάγουλα σου.
  • 9:40 - 9:43
    Αλλά το αληθινό χαμόγελο βρίσκεται
    στα μάτια, στο πόδι της χήνας στα μάτια.
  • 9:43 - 9:45
    Δεν μπορούμε να το κινήσουμε συνειδητά,
  • 9:45 - 9:47
    ειδικά αν το έχουμε
    παρακάνει με το Μπότοξ.
  • 9:47 - 9:50
    Μην το παρακάνετε με το Μπότοξ, κανείς
    δεν θα πιστεύει ότι είστε ειλικρινείς.
  • 9:50 - 9:52
    Τώρα θα κοιτάξουμε τα καίρια σημεία.
  • 9:52 - 9:54
    Μπορείτε να πείτε
    τι γίνεται σε μια συζήτηση;
  • 9:54 - 9:57
    Μπορείτε να ξεκινήσετε
    να εντοπίζετε τα καίρια σημεία
  • 9:57 - 9:59
    για να βρίσκετε τις ασυμφωνίες
  • 9:59 - 10:01
    ανάμεσα στα λόγια και τις πράξεις κάποιου;
  • 10:01 - 10:03
    Ξέρω πως φαίνεται εντελώς προφανές
  • 10:03 - 10:08
    αλλά όταν κάνεις μια συζήτηση με κάποιον
    τον οποίο υποψιάζεσαι ότι σε εξαπατά,
  • 10:08 - 10:11
    η στάση του είναι μακράν η πιο
    παραμελημένη αλλά εντυπωσιακή ένδειξη.
  • 10:11 - 10:13
    Ένα ειλικρινές άτομο θα είναι συνεργάσιμο.
  • 10:13 - 10:15
    Θα δείξει ότι είναι δίπλα σου.
  • 10:15 - 10:17
    Θα είναι ενθουσιώδες.
  • 10:17 - 10:20
    Θα είναι πρόθυμο και θα σε βοηθήσει
    να φτάσεις στην αλήθεια.
  • 10:20 - 10:23
    Θα είναι πρόθυμο να κατεβάσει ιδέες,
    να ονοματίσει υπόπτους,
  • 10:23 - 10:24
    να δώσει λεπτομέρειες.
  • 10:24 - 10:26
    Θα πει,
  • 10:26 - 10:29
    «Ίσως να ήταν αυτοί στη μισθοδοσία
    που πλαστογράφησαν τις επιταγές».
  • 10:29 - 10:32
    Θα γίνει έξαλλο αν αισθανθεί
    ότι κατηγορείται άδικα
  • 10:32 - 10:36
    καθ' όλη τη διάρκεια της συνομιλίας,
    όχι απλώς κατά διαστήματα.
  • 10:36 - 10:39
    Θα είναι έξαλλο σε όλη
    τη διάρκεια της συνέντευξης.
  • 10:39 - 10:40
    Και αν ρωτήσετε κάποιον ειλικρινή
  • 10:40 - 10:43
    τι πρέπει να γίνει με αυτόν
    που πλαστογράφησε τις επιταγές,
  • 10:43 - 10:45
    ένα ειλικρινές άτομο
    είναι περισσότερο πιθανό
  • 10:45 - 10:48
    να προτείνει αυστηρή
    και όχι επιεική τιμωρία.
  • 10:48 - 10:51
    Τώρα ας υποθέσουμε πως κάνετε
    αυτήν την ίδια συζήτηση
  • 10:51 - 10:52
    με κάποιον που εξαπατά.
  • 10:52 - 10:54
    Αυτό το άτομο ίσως να είναι αποτραβηγμένο,
  • 10:54 - 10:56
    να χαμηλώνει το βλέμμα,
    να χαμηλώνει τη φωνή του,
  • 10:56 - 10:58
    να κάνει παύσεις, να είναι κάπως νευρικό.
  • 10:58 - 11:00
    Ρωτήστε κάποιον που εξαπατά
    να σας πει την ιστορία του,
  • 11:00 - 11:03
    θα τη διηγηθεί με πάρα πολλές λεπτομέρειες
  • 11:03 - 11:06
    σε άσχετα σημεία.
  • 11:06 - 11:09
    Και θα την πει
    με αυστηρή χρονολογική σειρά.
  • 11:10 - 11:11
    Και ο εκπαιδευμένος ανακριτής
  • 11:11 - 11:15
    με πολύ λεπτούς χειρισμούς
    κατά τη διάρκεια πολλών ωρών,
  • 11:15 - 11:18
    θα ζητήσει από το συγκεκριμένο πρόσωπο
    να ξεκινήσει την ιστορία από το τέλος
  • 11:18 - 11:20
    και θα παρακολουθεί αν νιώθει αμηχανία,
  • 11:20 - 11:23
    και θα εντοπίζει τις ερωτήσεις που
    το κάνουν να λέει τα περισσότερα ψέματα.
  • 11:23 - 11:26
    Γιατί το κάνουν αυτό;
    Λοιπόν όλοι κάνουμε το ίδιο.
  • 11:26 - 11:28
    Προβάρουμε τα λόγια μας
  • 11:28 - 11:30
    αλλά σπάνια τις χειρονομίες μας.
  • 11:30 - 11:32
    Λέμε «ναι» και κουνάμε το κεφάλι μας
    σαν να λέμε «όχι».
  • 11:32 - 11:35
    Λέμε πολύ πειστικές ιστορίες
    και ανασηκώνουμε ελαφρά τους ώμους.
  • 11:35 - 11:37
    Διαπράττουμε τρομερά εγκλήματα
  • 11:37 - 11:40
    και χαμογελάμε με τη χαρά
    ότι τη γλιτώνουμε.
  • 11:40 - 11:43
    Αυτό το χαμόγελο είναι γνωστό
    στη δουλειά μας ως «χαρά της εξαπάτησης».
  • 11:43 - 11:46
    Και θα το δούμε σε αρκετά
    βίντεο καθώς προχωράμε
  • 11:46 - 11:49
    αλλά θα ξεκινήσουμε --
    για όσους από εσάς δεν τον γνωρίζουν,
  • 11:49 - 11:51
    με τον υποψήφιο
    για την προεδρία Τζον Έντουαρντς
  • 11:51 - 11:54
    ο οποίος σόκαρε την Αμερική
    επειδή είχε ένα παιδί εκτός γάμου.
  • 11:54 - 11:57
    Θα τον δούμε να μιλάει
    για το αν θα κάνει το τεστ πατρότητας.
  • 11:57 - 12:01
    Δείτε εάν μπορείτε να τον παρατηρήσετε να λέει
    «ναι» ενώ κουνάει το κεφάλι του σαν «όχι»,
  • 12:01 - 12:03
    ανασηκώνοντας ελαφρά
    τους ώμους σαν να αμφιβάλλει.
  • 12:03 - 12:06
    (Βίντεο) Τζον Έντουαρντς:
    Ευχαρίστως να κάνω το τεστ.
  • 12:06 - 12:09
    Ξέρω ότι δεν είναι δυνατόν
    το παιδί να είναι δικό μου
  • 12:09 - 12:10
    εξαιτίας της χρονικής
    στιγμής των γεγονότων.
  • 12:10 - 12:12
    Έτσι ξέρω ότι δεν είναι δυνατόν.
  • 12:12 - 12:16
    Ευχαρίστως να κάνω το τεστ πατρότητας
    και θα ήθελα να γίνει.
  • 12:16 - 12:19
    Δημοσιογράφος: Θα το κάνετε
    σύντομα; Υπάρχει κανείς --
  • 12:19 - 12:22
    Τζ. Έ.: Εγώ είμαι μόνο η μία πλευρά.
    Είμαι μόνο η μία πλευρά του τεστ.
  • 12:22 - 12:25
    Αλλά ευχαρίστως να το κάνω.
  • 12:26 - 12:28
    Π. Μ.: Λοιπόν, τα κουνήματα του κεφαλιού
    είναι πολύ πιο εύκολο να τα εντοπίσετε
  • 12:28 - 12:30
    όταν ξέρετε να τα αναζητάτε.
  • 12:30 - 12:34
    Υπάρχουν φορές που κάποιος παίρνει μια έκφραση
  • 12:34 - 12:37
    και κρύβει μια άλλη η οποία
    φανερώνεται κάπως σε μια στιγμή.
  • 12:37 - 12:39
    Είναι γνωστό ότι οι δολοφόνοι
    αφήνουν να φανερωθεί λύπη.
  • 12:39 - 12:42
    Ο καινούργιος συνέταιρος
    ίσως σας κάνει χειραψία,
  • 12:42 - 12:46
    γιορτάσει το γεγονός, βγει για φαγητό μαζί σας
    και μετά αφήσει να φανερωθεί μια έκφραση θυμού.
  • 12:46 - 12:50
    Και δεν πρόκειται να γίνουμε όλοι ειδικοί
    στις εκφράσεις του προσώπου εν μία νυκτί
  • 12:50 - 12:52
    αλλά υπάρχει κάτι που μπορώ να σας διδάξω,
    που είναι πολύ επικίνδυνο
  • 12:52 - 12:53
    και εύκολο να το μάθετε,
  • 12:53 - 12:55
    και αυτό είναι η έκφραση της περιφρόνησης.
  • 12:55 - 12:58
    Στον θυμό, έχεις δύο ανθρώπους
    σε ένα γήπεδο με ίσους όρους.
  • 12:58 - 13:00
    Είναι κατά κάποιον τρόπο μια υγιής σχέση.
  • 13:00 - 13:04
    Αλλά όταν ο θυμός γίνεται περιφρόνηση,
    σας έχουν απορρίψει.
  • 13:04 - 13:06
    Συνδέεται με την ηθική ανωτερότητα.
  • 13:06 - 13:09
    Και για αυτόν τον λόγο, είναι πολύ,
    πολύ δύσκολο να συνέλθει κάποιος.
  • 13:09 - 13:11
    Να πώς μοιάζει.
  • 13:11 - 13:15
    Η γωνία του ενός χείλους
    τραβιέται επάνω και προς τα μέσα.
  • 13:15 - 13:18
    Είναι η μοναδική ασύμμετρη έκφραση.
  • 13:18 - 13:22
    Και μόλις αντιληφθείτε περιφρόνηση, είτε
    ακολουθείται από εξαπάτηση είτε όχι --
  • 13:22 - 13:24
    και δεν ακολουθείται πάντα --
  • 13:24 - 13:26
    κοιτάξτε αλλού, αλλάξτε πορεία,
  • 13:26 - 13:28
    ξανασκεφτείτε τη συμφωνία,
  • 13:28 - 13:32
    πείτε, «Όχι ευχαριστώ. Δεν έρχομαι πάνω
    για ένα τελευταίο ποτό. Ευχαριστώ».
  • 13:32 - 13:36
    Η επιστήμη έχει φέρει στο φως
    πολλές, πολλές ακόμα ενδείξεις.
  • 13:36 - 13:38
    Ξέρουμε, για παράδειγμα,
  • 13:38 - 13:40
    ξέρουμε πως οι ψεύτες αλλάζουν τον ρυθμό
    που ανοιγοκλείνουν τα μάτια τους,
  • 13:40 - 13:42
    τα πόδια τους δείχνουν προς κάποια έξοδο.
  • 13:42 - 13:44
    Τοποθετούν αντικείμενα σαν εμπόδια
  • 13:44 - 13:47
    ανάμεσα στους ίδιους
    και σε αυτόν που τους ρωτάει.
  • 13:47 - 13:49
    Θα αλλάξουν τον τόνο της φωνής τους,
  • 13:49 - 13:52
    συχνά κάνοντάς τον πολύ χαμηλότερο.
  • 13:52 - 13:54
    Η κατάσταση έχει ως εξής.
  • 13:54 - 13:57
    Αυτές είναι απλά συμπεριφορές.
  • 13:57 - 13:59
    Δεν είναι απόδειξη εξαπάτησης.
  • 13:59 - 14:01
    Είναι σήματα κινδύνου.
  • 14:01 - 14:03
    Είμαστε άνθρωποι.
  • 14:03 - 14:06
    Κάνουμε χειρονομίες εξαπάτησης
    όλη μέρα και παντού.
  • 14:06 - 14:08
    Δεν σημαίνουν τίποτα από μόνες τους.
  • 14:09 - 14:11
    Αλλά όταν δείτε πολλές μαζί,
    είναι ένα σημάδι.
  • 14:11 - 14:14
    Δείτε, ακούστε, δοκιμάστε,
    κάντε μερικές δύσκολες ερωτήσεις,
  • 14:14 - 14:17
    μην υιοθετείτε την άνεση
    αυτού που γνωρίζει,
  • 14:17 - 14:20
    δείξτε περιέργεια,
    κάντε περισσότερες ερωτήσεις,
  • 14:20 - 14:23
    δείξτε λίγη αξιοπρέπεια, δείξτε συμπάθεια
    στο πρόσωπο με το οποίο μιλάτε.
  • 14:23 - 14:27
    Μην προσπαθείτε να είστε σαν το «Νόμος
    και Τάξη» και τις άλλες τηλεοπτικές σειρές
  • 14:27 - 14:29
    που γρονθοκοπούν τους άλλους
    για να τους κάνουν να υποταχθούν.
  • 14:29 - 14:31
    Μην είστε πολύ επιθετικοί, δεν πιάνει.
  • 14:32 - 14:35
    Είπαμε λοιπόν για το πώς
    να μιλήσουμε σε κάποιον που ψεύδεται
  • 14:36 - 14:37
    και για το πώς να εντοπίσουμε ένα ψέμα.
  • 14:37 - 14:40
    Και όπως υποσχέθηκα,
    τώρα θα δούμε πώς είναι η αλήθεια.
  • 14:40 - 14:42
    Αλλά θα σας δείξω δύο βίντεο,
  • 14:42 - 14:45
    δύο μητέρες -- η μία
    λέει ψέματα, η άλλη λέει αλήθεια.
  • 14:45 - 14:49
    Ήρθαν στην επιφάνεια από τον ερευνητή
    Ντέιβιντ Ματσουμότο στην Καλιφόρνια.
  • 14:49 - 14:53
    Και νομίζω πως είναι ένα εξαίρετο
    παράδειγμα για το πώς φαίνεται η αλήθεια.
  • 14:53 - 14:55
    Αυτή η μητέρα, η Νταϊάν Ντάουνς,
  • 14:55 - 14:57
    πυροβόλησε τα παιδιά της εξ επαφής,
  • 14:57 - 15:01
    τα πήγε στο νοσοκομείο
    ενώ αιμορραγούσαν μέσα στο αμάξι
  • 15:01 - 15:03
    και ισχυρίστηκε ότι το έκανε
    ένας άγνωστος με απεριποίητα μαλλιά.
  • 15:03 - 15:05
    Και θα δείτε όταν
    παρακολουθήσετε το βίντεο,
  • 15:05 - 15:07
    ότι δεν μπορεί
    να προσποιηθεί καν ότι υποφέρει.
  • 15:07 - 15:11
    Αυτό που πρέπει να ψάξετε εδώ
    είναι η απίστευτη ασυμφωνία
  • 15:11 - 15:15
    ανάμεσα στα τρομακτικά γεγονότα που περιγράφει
    και την πολύ, πολύ ψυχρή συμπεριφορά της.
  • 15:15 - 15:18
    Και αν κοιτάξετε προσεχτικά, θα διακρίνετε
    στο βίντεο τη χαρά της εξαπάτησης.
  • 15:18 - 15:21
    (Βίντεο) Νταϊάν Ντάουνς:
    Το βράδυ όταν κλείνω τα μάτια μου,
  • 15:21 - 15:24
    μπορώ να δω την Κρίστι να απλώνει
    το χέρι της προς εμένα ενώ οδηγώ
  • 15:24 - 15:26
    και το αίμα να τρέχει από το στόμα της.
  • 15:26 - 15:29
    Και αυτό ίσως να ξεθωριάσει με τον καιρό
  • 15:29 - 15:30
    αλλά δεν το νομίζω.
  • 15:30 - 15:33
    Αυτό με ενοχλεί περισσότερο από όλα.
  • 15:40 - 15:42
    ΠΜ: Τώρα θα σας δείξω ένα βίντεο
  • 15:42 - 15:44
    μιας μητέρας που θρηνεί
    πραγματικά, της Έριν Ράνιον,
  • 15:44 - 15:48
    να αντιμετωπίζει στο δικαστήριο αυτόν
    που δολοφόνησε και βασάνισε την κόρη της.
  • 15:48 - 15:50
    Εδώ δεν πρόκειται να δείτε
    κανένα ψεύτικο συναίσθημα,
  • 15:50 - 15:53
    μόνο την αυθεντική έκφραση
    μιας μητέρας που υποφέρει.
  • 15:53 - 15:55
    (Βίντεο) Έριν Ράνιον: Έγραψα
    αυτήν τη δήλωση
  • 15:55 - 15:58
    τρία χρόνια μετά από τη νύχτα
    που πήρες το μωρό μου,
  • 15:58 - 15:59
    και το πλήγωσες,
  • 15:59 - 16:01
    και το συνέθλιψες,
  • 16:01 - 16:05
    το τρομοκράτησες μέχρι
    που σταμάτησε η καρδιά του.
  • 16:05 - 16:08
    Και πάλεψε, το ξέρω
    πως πάλεψε εναντίον σου.
  • 16:08 - 16:12
    Αλλά ξέρω και πως σε κοίταξε
    με αυτά τα απίστευτα καστανά της μάτια
  • 16:12 - 16:15
    και εσύ εξακολούθησες
    να θέλεις να τη σκοτώσεις.
  • 16:15 - 16:17
    Και δεν το καταλαβαίνω
  • 16:17 - 16:19
    ούτε θα το καταλάβω ποτέ.
  • 16:21 - 16:24
    ΠΜ: Εντάξει, δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε
    την αλήθεια αυτών των συναισθημάτων.
  • 16:24 - 16:27
    Τώρα η τεχνολογία
    για το πώς φαίνεται η αλήθεια
  • 16:27 - 16:30
    προχωράει, το ίδιο και η επιστήμη.
  • 16:30 - 16:32
    Ξέρουμε για παράδειγμα
  • 16:32 - 16:35
    ότι πλέον έχουμε ανιχνευτές οφθαλµικών
    κινήσεων και εγκεφαλογράφημα υπερύθρων,
  • 16:35 - 16:38
    μαγνητικές τομογραφίες που αποκωδικοποιούν
    τα σήματα που στέλνει το σώμα μας
  • 16:38 - 16:40
    όταν προσπαθούμε
    να εξαπατήσουμε κάποιον.
  • 16:40 - 16:43
    Και αυτές οι τεχνολογίες
    θα πλασαριστούν στην αγορά
  • 16:43 - 16:45
    σαν πανάκεια στην εξαπάτηση
  • 16:45 - 16:48
    και θα αποδειχτούν
    απίστευτα χρήσιμες κάποια μέρα.
  • 16:48 - 16:50
    Αλλά πρέπει στο μεταξύ να αναρωτηθείτε:
  • 16:50 - 16:52
    Ποιόν θέλετε με το μέρος σας,
  • 16:52 - 16:55
    κάποιον που είναι εκπαιδευμένος
    να φτάνει στην αλήθεια
  • 16:55 - 16:58
    ή κάποιον που θα κουβαλήσει
    ένα ηλεκτροεγκεφαλογράφημα 200 κιλών
  • 16:58 - 16:59
    μαζί του;
  • 16:59 - 17:03
    Αυτοί που εντοπίζουν το ψέμα
    στηρίζονται σε ανθρώπινα εργαλεία.
  • 17:03 - 17:05
    Ξέρουν αυτό που είπε κάποιος κάποτε,
  • 17:05 - 17:07
    «Ο χαρακτήρας στο σκοτάδι φαίνεται».
  • 17:07 - 17:11
    Και το ενδιαφέρον είναι
    ότι σήμερα έχουμε πολύ λίγο σκοτάδι.
  • 17:11 - 17:14
    Ο κόσμος μας φωτίζεται 24 ώρες το 24ωρο.
  • 17:14 - 17:18
    Είναι διάφανος με τα ιστολόγια
    και τα κοινωνικά δίκτυα
  • 17:18 - 17:21
    να αναμεταδίδουν τη βοή
    μιας ολόκληρης νέας γενιάς ανθρώπων
  • 17:21 - 17:23
    που έχουν επιλέξει
    να ζήσουν τη ζωή τους σε κοινή θέα.
  • 17:23 - 17:27
    Είναι ένας πολύ πιο θορυβώδης κόσμος.
  • 17:27 - 17:31
    Έτσι μια πρόκληση είναι να θυμόμαστε ότι
  • 17:31 - 17:34
    το να μοιραζόμαστε περισσότερα
    από όσα πρέπει δεν είναι ειλικρίνεια.
  • 17:34 - 17:38
    Η μανία μας για το Twitter και τα γραπτά
    μηνύματα μπορεί να μας εμποδίσει να δούμε
  • 17:38 - 17:42
    πως τα λεπτά σημεία της ανθρώπινης
    αξιοπρέπειας -- η ακεραιότητα του χαρακτήρα --
  • 17:42 - 17:45
    είναι ακόμα αυτό που μετράει,
    είναι αυτό που θα μετράει πάντα.
  • 17:45 - 17:46
    Έτσι σε αυτόν τον πολύ
    πιο θορυβώδη κόσμο,
  • 17:46 - 17:48
    ίσως να έχει νόημα
  • 17:48 - 17:53
    να είμαστε λίγο πιο κατηγορηματικοί
    όσον αφορά τον ηθικό μας κώδικα.
  • 17:53 - 17:56
    Όταν συνδυάζεις την επιστήμη
    αναγνώρισης της εξαπάτησης
  • 17:56 - 17:57
    με την τέχνη να παρατηρείς
    και να αφουγκράζεσαι
  • 17:57 - 18:00
    απαλλάσσεσαι από το να γίνεις
    συνεργός σε ένα ψέμα.
  • 18:00 - 18:04
    Μπαίνεις σε ένα μονοπάτι
    όπου είσαι λίγο πιο κατηγορηματικός
  • 18:04 - 18:06
    επειδή στέλνεις σήμα σε όλους γύρω σου,
  • 18:06 - 18:11
    λέγοντας, «Έι, ο κόσμος μου, ο κόσμος μας,
    πρόκειται να έχει ειλικρίνεια.
  • 18:11 - 18:14
    Στον κόσμο μου η αλήθεια θα ενισχύεται
  • 18:14 - 18:16
    και η ψευτιά θα αναγνωρίζεται
    και θα περιθωριοποιείται».
  • 18:16 - 18:18
    Και όταν το κάνεις αυτό,
  • 18:18 - 18:21
    όλα γύρω σου αρχίζουν να αλλάζουν λιγάκι.
  • 18:21 - 18:24
    Και αυτή είναι η αλήθεια. Σας ευχαριστώ.
  • 18:24 - 18:29
    (Χειροκρότημα)
Title:
Πώς να εντοπίσετε έναν ψεύτη
Speaker:
Πάμελα Μάγιερ
Description:

Κάθε μέρα μας λένε ψέματα από 10 έως 200 φορές και τα στοιχεία για να εντοπίσουμε αυτά τα ψέματα μπορεί να μην γίνονται αισθητά και αντιληπτά. Η Πάμελα Μάγιερ, συγγραφέας του «Εντοπίζοντας ένα ψέμα», δείχνει τους τρόπους και τις μεθόδους που χρησιμοποιούν όσοι έχουν εκπαιδευτεί να αναγνωρίζουν την εξαπάτηση -- και υποστηρίζει ότι η ειλικρίνεια είναι μια αξία που αξίζει να τη διατηρούμε.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
18:30
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for How to spot a liar
Maria Vlachopoulou added a translation

Greek subtitles

Revisions Compare revisions