-
Adi kəsrlərin onluq kəsrə çevrilməsinə aid
-
misallara nəzər salaq.
-
Növbəti videolarda onluq kəsrlərin adi kəsrlərə
-
çevrilməsinə baxarıq.
-
Yeni bir nümunəyə
-
nəzər salaq.
-
1/2 kəsri verilmişdir.
-
Bunu onluq kəsrə çevirməliyik.
-
İndi sizə göstərəcəyim üsuldan
hər zaman istifadə edə bilərsiniz.
-
Bunu onluq kəsrə çevirmək üçün surəti
-
məxrəcə bölürük.
-
Başlayaq.
-
Məxrəc 2-yə bərabərdir,
-
surəti, yəni 1-i 2-yə bölməliyik.
-
1-i 2-yə necə bölə bilərik?
-
Onlunq kəsrlərin bölünmə qaydasına əsasən
-
buraya onluq kəsr işarəsi əlavə edib,
0-lar yaza bilərik.
-
Bu zaman ifadənin qiymətini
-
dəyişmirik.
-
Buraya onluq kəsr işarəsi əlavə edirik.
-
1-in tərkibində 2 var?
-
Xeyr.
-
10 böl 2 5- bərabərdir.
-
5 vur 2 = 10.
-
Qalıq 0-dır.
-
Bu qədər.
-
1/2 = 0,5.
-
Başqa bir nümunəyə nəzər salaq.
-
1/3 kəsrini onluq kəsrə çevirək.
-
Eyni üsuldan istifadə edirik, surəti
-
məxrəcə bölürük.
-
Buraya da bir neçə 0 əlavə ediləcək.
-
1-in tərkibində 3 yoxdur.
-
10-də 3 ədəd 3 var.
-
3 vur 3 = 9.
-
Çıxırıq, 1 alınır, buraya 0 yazırıq.
-
10-da 3 ədəd 0 var.
-
Burada onluq kəsr işarəsi yazırıq.
-
3 vur 3 = 9.
-
Buradakı ardıcıllığı görürsünüz?
-
Eyni qiymətlər alınır.
-
Bu, 0,3333-ə bərabərdir,
-
bu, sonsuz davam edə bilər.
-
Aydın məsələdir ki, burada sonsuz sayda
-
3 yaza bilmərik.
-
Odur ki, qiyməti ifadə etmək üçün
-
0,33 ifadəsini belə yaza bilərik, bu,
bunun sonsuz davam etdiyini bildirir.
-
Bunu hətta 0,3 kimi də yaza bilərik.
-
Bu formadan daha çox
-
istifadə edilir.
-
Onluq kəsr hissəsinin üzərində xətt çəkilməsi
-
onun sonsuz davam etdiyini göstərir.
-
1/3 = 0,3333...
-
Davam edək.
-
Bir qədər çətin nümunələrdən
-
istifadə edək.
-
Fərqli bir qiymət seçək.
-
Düzgün olmayan kəsr yazaq.
-
Məsələn 17/9.
-
Maraqlıdır.
-
Surət məxrəcdən böyükdür.
-
Bu ədəd 1-dən böyükdür.
-
Hesablayaq.
-
17-ni 9-a bölək.
-
Onluq kəsr işarəsindən sonra 0-lar əlavə edirik.
-
17-də 1 ədəd 9 var.
-
1 vur 9 = 9.
-
17 çıx 9 = 8.
-
0 yazılır.
-
80-də neçə 9 var?
9 vur 9 = 81,
-
deməli, 80-də təxmini 8 ədəd
-
9 var.
-
8 vur 9 = 72.
-
80 çıx 72 = 8.
-
Buraya 0 yazılır.
-
Burada yenə təkrar var.
-
80-də 8 ədəd 9 var.
-
8 vur 9 = 72.
-
Əvvəlki nümunədə olduğu kimi
-
cavab təkrarlanır.
-
17 böl 9 = 1,88, ədədin 0,88 hissəsi
-
təkrarlanır.
-
Bunu yuvarlaqlaşdırılmış formada yaza bilərik,
-
mərtəbəsindən asılı olaraq ifadəni
-
yuvarlaqlaşdıra bilərik.
-
Bu, təxmini 1,89-a bərabərdir.
-
Yaxud başqa mərtəbəni yuvarlaqlaşdıra
bilərik.
-
Yüzdəbirlər mərtəbəsinə yuvarlaqlaşdırdıq.
-
Dəqiq cavab budur.
-
17/9 = 1,88.
-
...
-
...
-
...
-
...
-
...
-
Başqa bir nümunəyə nəzər salaq.
-
17/93.
-
Bunu onluq kəsr kimi ifadə edək.
-
Eyni üsul istifadə edilir.
-
Neçə mərtəbə əlavə edəcəyimizi bilmədiyimiz üçün
-
buraya uzun bir xətt çəkirik.
-
Əvvəlki nümunələrdə olduğu kimi surəti
-
məxrəcə bölürük.
-
Bu, bir qədər qarışıq hesab edilə bilər,
-
çünki kiçik ədəd böyük ədədə bölünür.
-
17-də 0 ədəd 93 var.
-
Onluq kəsr işarəsi yazırıq.
-
170-də neçə ədəd 93 var?
-
1 dəfə.
-
1 vur 93 = 93.
-
170 çıx 93 = 77.
-
Burada 0 yazılır.
-
770-də neçə ədəd 93 var?
-
Hesablayaq.
-
Təxmini 8 ədəd.
-
8 vur 3 = 24.
-
8 vur 9 = 72,
-
Üstəgəl 2 = 74.
-
Çıxırıq.
-
10 və 6.
-
Bu, 26-ya bərabərdir.
-
Burada 0 yazılır.
-
260-da təxmini 2 ədəd 93 var.
-
2 vur 3 = 6.
-
18.
-
74.
-
0.
-
Davam edə bilərik.
-
Misalın həllinə
-
davam edə bilərsiniz.
-
Lakin təxmini cavab yazmaq üçün bu, kifayətdir.
-
17
93 təxmini 0,182-yə bərabərdir.
-
..
-
...
-
...
-
...
-
..
-
...
-
...
-
...
-
...
-
...
-
0,035 adi kəsr formasında necə yaza bilərik?
-
0,035 onluq kəsrini adi kəsr kimi
-
yazmalıyıq.
-
Bu haqda bir qədər düşünək.
-
Bunu 35/1000 kimi yaza bilərik.
-
Bunun 35/1000-ə bərabər olduğunu
-
necə bilirik?
-
Bu, ondabirlər mərtəbəsidir,
-
onluq yox, ondabir.
-
Bu, yüzdəbirlər,
-
bu isə mindəbirlər mərtəbəsidir.
-
Onluq kəsr işarəsindən sonra 3 rəqəm var.
-
Deməli, bu, 35 mindəbirdir.
-
Fərz edin ki, 0,030 onluq kəsri verilib.
-
Bunu bir neçə formada ifadə edə bilərik.
-
Sonuncu rəqəm
-
mindəbirlər mərtəbəsindədir.
-
Bu, 30/1000-a bərabərdir.
-
Yaxud
-
bunu başqa formada ifadə edək,
0,030 onluq kəsri
-
0,03-ə bərabərdir, çünki sonuncu 0-ın bir
qiyməti yoxdur.
-
0,03 onluq kəsrinin sonuncu rəqəmi
yüzdəbirlər mərtəbəsindədir.
-
Bu, 3/100-ə bərabərdir.
-
Bu iki qiymət bərabərdir?
-
Bəli.
-
Onlar bərabərdir.
-
Bu ifadənin həm surətini, həm də
-
məxrəcini 10-a bölsək,
3/100 alınar.
-
Nümunəmizə qayıdaq.
-
Bu nəyə bərabərdir?
-
35/1000.
-
Verilən ifadəni adi kəsr kimi yazdıq.
-
35/1000.
-
Lakin bunu sadələşdirə bilərik.
-
Həm surət, həm də məxrəci 5-ə
bölə bilərik.
-
İfadəni sadələşdirək.
-
7/200 alınır.
-
7/200 adi kəsrini onluq kəsr kimi
ifadə etmək üçün
-
7-ni 200-ə bölməliyik.
-
Bu halda cavabda
-
0,035 alınacaq.
-
...
-
...
-
...
-
...
-
...
-
...
-
...
Khan Academy
