Ինչու՞ է աղմուկը վատ Ձեր առողջության համար ու ի՞նչ կարող եք անել
-
0:05 - 0:07Լսում ե՞ք:
-
0:10 - 0:12Գիտե՞ք ինչ է դա։
-
0:13 - 0:14Լռություն։
-
0:15 - 0:17Լռության ձայնը։
-
0:17 - 0:20Սայմոնը և Գարֆունկելը դրա մասին երգ ունեն
-
0:20 - 0:23Բայց լռությունը բավական հազվադեպ բան է
մեր օրերում -
0:23 - 0:27ու բոլորս վճարում ենք դրա համար՝
մեր առողջության հաշվին -
0:27 - 0:30և փաստորեն բավական մեծ գին։
-
0:31 - 0:35Բարեբախտաբար, կան բաներ, որ կարող ենք
հենց այսօր անել -
0:35 - 0:38և՛ անհատապես, և՛ որպես հասարակություն
-
0:38 - 0:39ավելի լավ պաշտանելու մեր
առողջությունը -
0:39 - 0:44և ավելի շատ օգուտներ քաղել
լռության ձայնից։ -
0:45 - 0:49Կարծում եմ, շատերդ գիտեք, որ չափից շատ
աղմուկը վատ է լսողության համար։ -
0:49 - 0:53Երբ դուրս եք գալիս համերգասրահից կամ բարից
և ձեր ականջները դեռ զնգում են -
0:53 - 0:56կարող եք վստահ լիենլ, որ ինչ-որ չափով
վնասել եք ձեր լսողությունը -
0:56 - 0:57հավանաբար ընդմիշտ։
-
0:58 - 0:59Եվ դա շատ կարևոր է։
-
1:00 - 1:02Բայց, աղմուկը
միայն լսողության վրա չի ազդում, -
1:02 - 1:05այն կարող է անդրադառնալ
մեր առողջության վրա այլ եղանակներով ևս։ -
1:05 - 1:07Դրանք քիչ հայտնի են,
-
1:07 - 1:10բայց այնքան վտանգավոր են,
որքան լսողական խնդիրները -
1:12 - 1:14Այսպիսով, ի՞նչ նկատի ունենք
երբ ասում ենք «աղմուկ»։ -
1:14 - 1:17Աղմուկ նշանակում է ոչ ցանկալի ձայն
-
1:17 - 1:21ունի և՛ ֆիզիկական բաղադրիչ՝ ձայնը
-
1:21 - 1:23և՛ հոգեբանական՝
-
1:23 - 1:26հանգամանքերը, որոնք ձայնը
դարձնում են ոչ ցանկալի։ -
1:26 - 1:29Ռոք համերգը շատ լավ օրինակ է։
-
1:29 - 1:33Ռոք համերգի գնացող մարդը, ով ենթարկվում է
100 դեցիբել ուժգնությանը «հարվածին», -
1:33 - 1:35այդ երաժշտությունը աղմուկ չի համարում։
-
1:36 - 1:40Այդ մարդը սիրում է տվյալ խմբին ու վճարել է
հարյուրավոր դոլլարներ տոմսի համար -
1:40 - 1:44ու կապ չունի թե երաժշտությունն
ինչքան բարձր է, դա նրա համար աղմուկ չէ։ -
1:45 - 1:49Ի հակադրություն սրան, պատկերացնենք մարդու,
ով ապրում է համերգասրահից 3 շենք այն կողմ։ -
1:50 - 1:52Նա փորձում է գիրք կարդալ
-
1:52 - 1:55բայց երաժշտության պատճառով
չի կարողանում կենտրոնանալ։ -
1:55 - 2:02Ու չնայած ձայնի ուժգնությունն ավելի ցածր է
այդտեղ, բայց դա ընկալվում է որպես աղմուկ։ -
2:02 - 2:08Եվ սա կարող է բերել հետևանքների, որոնք
առիթ դառնան առողջական խնդիրների առաջացման։ -
2:09 - 2:13Այսպիսով, ինչու՞ է այդքան կարևոր
անաղմուկ տարածքների առկայությունը։ -
2:13 - 2:17Որովհետև բացի լսողությունից աղմուկն
ազդում է մեզ վրա այլ եղանակներով ևս։ -
2:17 - 2:23Հիմա ավելի ու ավելի բարդ է դառնում
անաղմուկ տարածքներ գտնելը։ -
2:23 - 2:27Աճող երթևեկությունը
-
2:27 - 2:29աճող բնակչությունը
-
2:29 - 2:31շինարարական տարածքները,
օդափոխիչ համակարգերը -
2:31 - 2:33տերևները հավաքող սարքերը, խոտհնձիչները
-
2:33 - 2:36բացօթյա համերգները և բարերը,
երաժշտական սարքրեը -
2:36 - 2:39ու մինչև գիշերվա 3-ը
խնջույք անող հարևանները։ -
2:41 - 2:442011 ին, Առողջապահության համաշխարհային
կազմակերպությունը հաշվարկել էր -
2:44 - 2:50որ ամեն տարի առողջ կյանքի
1,6 միլլիոն տարիներ են կորչում -
2:50 - 2:53շրջապատի աղմուկի չափից շատ լինելու համար
-
2:53 - 2:55այն էլ միայն Արևմտյան Եվրոպայի երկրներում։
-
2:57 - 3:01Աղմուկի մի կարևոր ազդեցությունն էլ
շփման ընդհատումն է։ -
3:01 - 3:04Պետք է ձայնդ բարձրացնես,որ հասկանան քեզ,
-
3:04 - 3:07ավելին երբեմն ստիպված ես
դադարեցնել խոսակցությունը։ -
3:08 - 3:12Ու ավելի հավանական է, որ քեզ սխալ
կհասկանան աղմկոտ միջավայրում։ -
3:12 - 3:15Սրանք այն հնարավոր պատճառներն են, թե
ինչու են հետազոտությունները ցույց տվել -
3:15 - 3:19որ երեխաները, ովքեր դպրոց են հաճախում
աղմկոտ տարածքում հավանական է, -
3:19 - 3:22որ իրենց կրթական առաջադիմությամբ
զիջում են իրենց տարեկիցներին։ -
3:24 - 3:26Մեկ այլ կարևոր ազդեցություն, որ
ունենում է աղմուկը -
3:26 - 3:30սիրտանոթային համակարգի
հիվանդությունների մեծ ռիսկն է նրանց համար, -
3:30 - 3:33ովքեր աղմուկի «զոհ» են դարձել
երկար ժամանակ։ -
3:35 - 3:37Աղմուկը սթրես է,
-
3:37 - 3:40հատկապես եթե այն կառավարել չենք կարող։
-
3:40 - 3:44Մեր մարմինն արտադրում է սթրեսի
հորմոններ, օրինակ ադրենալին ու կորտիզոլ, -
3:44 - 3:49որ բերում են փոփոխությունների մեր արյան
բաղադրության և անոթների կառուցվածքում, -
3:49 - 3:53որոնք կարող են կորցնել իրենց ամրությունը
մեկ գիշեր աղմկոտ տարածքում լինելիս։ -
3:54 - 3:57Համաճարակաբանական
հետազոտությունները փաստում են, -
3:57 - 4:02որ արյան բարձր ճնշում ունենալու ռիսկի,
սրտի կաթվածի, նոպաների և աղմուկի միջև -
4:02 - 4:04նկատելի կապ կա։
-
4:04 - 4:07Եվ չնայած ընդհանուր ռիսկի աճը
բավական փոքր է -
4:07 - 4:11այն համարվում է կարևոր խնդիր
հանրային առողջության մեջ -
4:11 - 4:13քանզի աղմուկն ամենուրեք է
-
4:13 - 4:16և շատ մարդիկ ենթարկվում են աղմուկի
երկարատև ազդեցության։ -
4:17 - 4:19Վերջերս արված հետազոտությունը ապացուցել է,
-
4:19 - 4:25որ ԱՄՆ-ն կարող է տարեկան
3,9 մլրդ. դոլար խնայել -
4:25 - 4:29շրջապատի աղմուկը 5 դեցիբելով պակասեցնելով
-
4:29 - 4:32զուտ պահպանելով այն գումարը, որ կտային
սիրտանոթային հիվանդության բուժմանը: -
4:33 - 4:37Այլ հիվանդություններ, ինչպիսիք են
քաղցկեղը, դիաբետը, ճարպակալությունը -
4:37 - 4:39ևս որոշակիորեն կապված են աղմուկի հետ,
-
4:39 - 4:43սակայն մենք դեռ չունենք բավարար փաստեր,
որպեսզի հստակ եզրակացություն անենք, -
4:43 - 4:46որ այս հիվանդությունների առաջացման
պատճառը հենց աղմուկի հետ է կապված։ -
4:47 - 4:51Մյուս ամենակարևոր ազդեցությունը
քնի խանգարումն է: -
4:51 - 4:56Քունը մեխանիզմ է, որ վերալիցքավորում է մեզ
և պատրաստում հաջորդ արթուն փուլին: -
4:57 - 5:01Անաղմուկ սենյակը ամենակարևոր մասն է նրա,
ինչ քնի հետազոտողները կոչում են -
5:01 - 5:02«լավ քնի հիգենիա»։
-
5:03 - 5:06Մեր լսողական համակարգը
կատարում է պահակի դեր ՝ -
5:06 - 5:09այն անըդնհատ հսկում է մեր միջվայրը,
որպեսզի տեղեկացնի վտանգների մասին -
5:09 - 5:11նույնիսկ, եթե քնած ենք։
-
5:11 - 5:14Այսինքն ննջասենյակի աղմուկը կարող է
-
5:14 - 5:17մեզնից ավելի երկար ժամանակ պահանջել
քնով անցնելու համար, -
5:17 - 5:20կարող է մեզ արթնացնել գիշերվա ընթացքում
-
5:20 - 5:23ու կարող է խոչընդոտել արյան ճնշման
իջեցմանը գիշերվա ընթացքում։ -
5:23 - 5:29Կա վարկած, որ եթե աղմուկից առաջացած քնի
խանգարումները շարունակվեն ամիսներ, տարիներ -
5:29 - 5:33ապա այդ ամենի հետևանքը կլնի
սիրտ-անոթային հիվանությունների մեծ ռիսկը։ -
5:34 - 5:38Չնայած, մենք երբեմն չենք էլ նկատում
աղմուկից առաջացած քնի խանգարումները -
5:38 - 5:41որովհետև մենք քնած ժամանակ գիտակից չենք։
-
5:41 - 5:45Նախկինում, շատ հետազոտություններ ենք արել
երթևեկության աղմուկի ազդեցության մասին։ -
5:45 - 5:48Հետազոտվողները արթնանում էին
առավոտյան ու ասում. -
5:48 - 5:52«Օհ, շատ լավ քնեցի այս գիշեր,
չեմ էլ արթնացել»։ -
5:53 - 5:57Բացյ երբ նայում էինք գիշերվա ընթացքում
գրանցած ֆիզիոլոգիական ազդակներին, -
5:57 - 6:00ապա նկատելի էին բազմաթիվ պահեր,
երբ ուղեղն արթնացել էր -
6:00 - 6:03և քնի գործընթացը խիստ խեղված էր:
-
6:03 - 6:08Արթնացումները շատ կարճ էին, որպեսզի
մարդու գիտակցությունը հասցներ նկատել դրանք -
6:08 - 6:11և հիշել հաջորդ առավոտյան։
-
6:11 - 6:14Եվ այնուամենայնիվ դրանք
խիստ ազդեցություն էին թողնում -
6:14 - 6:16հանգիստ քնի վրա։
-
6:18 - 6:21Այսպիսով, ե՞րբ է բարձր ձայնը
համարվում շատ բարձր։ -
6:21 - 6:25Եթե ձայնը բարձր է,
ապա մենք սկսում ենք փոխել մեր պահվածքը։ -
6:26 - 6:28Օրինակ պիտի ձեր ձայնը բարձրացնեք,
որ ձեզ լսեն -
6:28 - 6:31կամ էլ հեռուստացույցի ձայնը բարձրացնեք,
որ դուք լսեք։ -
6:31 - 6:34Խուսափում եք բացօթյա տարածքներից
կամ փակում եք պատուհանը։ -
6:34 - 6:40Ձեր ննջասենյակը տեղափոխում եք նկուղ
կամ ձայնամեկուսիչներ եք օգագործում։ -
6:40 - 6:45Մարդիկ կտեղափոխվեն քիչ աղմկոտ տարածքներ
բայց ոչ բոլորը կարող են իրենց թույլ տալ։ -
6:48 - 6:51Ի՞նչ կարող ենք անել հիմա, որպեսզի
բարելավենք մեր ձայնային միջավայրը -
6:51 - 6:54ու ավելի լավ հոգ տանենք
մեր առողջության մասին։ -
6:54 - 6:58Առաջին ՝ եթե ինչ-որ բանի ձայնը շատ բարձր է
ասեք այդ մասին։ -
6:59 - 7:02Օրինակ, որոշ կինոթատրոնների
սեփականատերերի թվում է, -
7:02 - 7:06թե միայն վատ լսողությամբ
մարդիկ են գնում կինո։ -
7:06 - 7:09Եթե բողոքեք աղմուկի համար ու ոչինչ չփոխվի
-
7:09 - 7:11պահանջեք փոխհատուցում ու հեռացեք։
-
7:11 - 7:14Դա մենեջերների հետ խոսելու միակ լեզվուն է։
-
7:15 - 7:19Ինչպես նաև, խոսեք ձեր երեխաների հետ
աղմուկի ազդեցության մասին. ասեք, -
7:19 - 7:23որ այսօր շատ բարձր երաժշտություն լսելը
իր հետևանքները կունենա երբ մեծանան։ -
7:23 - 7:26Կարող եք, ձեր ննջասենյակը տեղափոխել
տան հանգիստ հատվածը, -
7:26 - 7:29ուր ձեր շենքը ինքնին կպաշտպանի ձեզ
երթևեկության աղմուկից։ -
7:30 - 7:32Եթե պիտի տուն վարձեք կամ գնեք
-
7:32 - 7:35տարածքի քիչ աղմկոտ լինելը
դարձրեք առաջնահերթություն։ -
7:35 - 7:38Այցելեք այդ տարածք օրվա տարբեր ժամերին
-
7:38 - 7:40ու խոսեք հարևանների հետ աղմուկի մասին։
-
7:41 - 7:45Կարող եք ձայնամեկուսիչ ականջակալներ
օգտագործել ճանապարհորդելիս -
7:45 - 7:48կամ աշխատավարյում, եթե այնտեղ աղմկոտ է։
-
7:49 - 7:52Առհասարակ փորձեք այցելել
հանգիստ տարածքներ -
7:52 - 7:55հատկապես շաբաթ-կիրակի օրերին
կամ արձակուրդների ժամանակ։ -
7:55 - 7:58Թույլ տվեք, որ ձեր օրգանիզմը հանգստանա։
-
7:59 - 8:01Ես, հատուկ այս ելույթի համար,
-
8:01 - 8:04մասնակցել եմ աղմուկի վերաբերյալ
կոնֆերանսի Ճապոնիայում, 4 տարի առաջ։ -
8:04 - 8:08Երբ վերադաջձա Միացյալ Նահանգներ
ու մտա օդանավակայան -
8:08 - 8:10աղմուկն մի ալիք ինձ հարվածեց։
-
8:11 - 8:15Սա խոսում է այն մասին, որ մենք
չենք գիտակցում մշտական աղմուկը -
8:15 - 8:19ու թե ինչքան օգուտ կարող ենք ստանալ
անաղմուկ միջավայրում գտնվելիս։ -
8:21 - 8:22Էլ ի՞նչ կարող ենք անել։
-
8:23 - 8:27Ինչպես ածխածնի հետքերը,
աղմուկն էլ իր հետքերն ունի -
8:27 - 8:30ու կան բաներ, որ կարող ենք անել այդ
հետքերը փոքրացնելու համար։ -
8:31 - 8:36Օրինակ, մի միացրեք ձեր խոտհնձիչը
շաբաթ օրն առավոտյան ժամը 7-ին։ -
8:36 - 8:38Ձեր հարևանները շնորհակալ կլնինեն։
-
8:38 - 8:41Կամ օգտագործեք փոցխ
տերևները հավաքող սարքի փոխարեն։ -
8:41 - 8:45Ընդհանրապես, աղմուկի աղբյուրից ձայնի
կրճատումը ամենալավ լուծում ն է։ -
8:45 - 8:48Այսպիսով, երբ գնելու կլինեք նոր մեքենա
-
8:48 - 8:51օդափոխիչ, բլենդեր, կամ էլ ինչ կուզեք
-
8:51 - 8:52ցածր ձայնը դարձրեք առաջնահերթություն։
-
8:53 - 8:57Շատ արտադրողներ կթվարկեն իրենց սարքերի
առաջացրած աղմուկի չափը -
8:57 - 8:59ու որոշներն էլ կգովազդեն այդ մասին,
-
8:59 - 9:01օգտագործեք այդ տեղեկատվությունը։
-
9:02 - 9:05Շատերը կարծում են,
որ աղմուկի նվազեցման կարգավորումներն -
9:05 - 9:08ու դրանց հարկադրանքը լավ տարբերակ են
ու երևի թե, նաև լուծում -
9:08 - 9:10բայց այդքան էլ հեշտ չէ, ինչքան կարծում եք,
-
9:10 - 9:15քանի որ այն ամենը ինչ աղմուկ է առաջացնում
նաև եկամուտ է ստեղծում։ -
9:15 - 9:20Օրինակ օդանավակայանները ու դրանց հետ
կապված ամեն բան։ -
9:21 - 9:23Մեր հետազոտությունները հուշում են
քաղաքական գործիչներին -
9:23 - 9:27թե աղմուկի ինչ քանակից կարելի է
առողջական խնդիրների ռիսկի սպասել -
9:27 - 9:30իսկ դա օգնում է նրանց աղմուկի նվազեցման
ճիշտ քաղաքականություն մշակել։ -
9:31 - 9:33Ռոբերտ Կոքը մի անգամ ասել է.
-
9:33 - 9:38«Մի օր մարդը կպայքարի աղմուկի դեմ,այնպես
ուժգին, ինչպես խոլերայի ու ժանտախտի դեմ»։ -
9:39 - 9:41Կարծում եմ մենք արդեն այդ կետում ենք,
-
9:41 - 9:43ու հոսով եմ կհաղթենք այս պայքարում։
-
9:43 - 9:47Ու եթե հաղթենք, բոլորս մի լավ
ու անաղմուկ կնշենք: -
9:47 - 9:48(Ծիծաղ)
-
9:48 - 9:49Շնորհակալություն։
-
9:49 - 9:52(Ծափահարություններ)
- Title:
- Ինչու՞ է աղմուկը վատ Ձեր առողջության համար ու ի՞նչ կարող եք անել
- Speaker:
- Մաթիաս Բասներ
- Description:
-
more » « less
Լռությունն այս օրերում հազվադեպ հանդիպող բան է: Երթևեկություն, շինարարություն, հարևանի խոտհնձիչ սարքը...ու այց ոչ ցանակալի աղմուկը Ձեր առողջության վրա զարմանալի ազդեցություն կարող է ունենալ, ասում է աղմուկը հետազոտող Մաթիաս Բասները: Բացահայտեք, թե ինչպես կարող է աղմուկն ազդել Ձեր առողջության ու քնի վրա ու ինչպես կարող եք լռության ձայինց ավելի մեծ օգուտներ քաղել:
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 10:04
|
Emma Dovlatyan approved Armenian subtitles for Why noise is bad for your health -- and what you can do about it | |
|
|
Emma Dovlatyan edited Armenian subtitles for Why noise is bad for your health -- and what you can do about it | |
|
|
Emma Dovlatyan edited Armenian subtitles for Why noise is bad for your health -- and what you can do about it | |
|
|
Emma Dovlatyan edited Armenian subtitles for Why noise is bad for your health -- and what you can do about it | |
|
|
Emma Dovlatyan edited Armenian subtitles for Why noise is bad for your health -- and what you can do about it | |
|
|
Emma Dovlatyan edited Armenian subtitles for Why noise is bad for your health -- and what you can do about it | |
|
Retired user edited Armenian subtitles for Why noise is bad for your health -- and what you can do about it | |
|
|
Retired user edited Armenian subtitles for Why noise is bad for your health -- and what you can do about it |