< Return to Video

Οι μεταβολές ισχύος στο διεθνές σύστημα

  • 0:00 - 0:02
    Σκοπεύω να σας μιλήσω
  • 0:02 - 0:04
    για την ισχύ στον 21ο αιώνα.
  • 0:04 - 0:07
    Και βασικά, αυτό που θα ήθελα να σας πω
  • 0:07 - 0:10
    είναι πως αυτή η ισχύς αλλάζει
  • 0:10 - 0:12
    και υπάρχουν δύο είδη αλλαγών
  • 0:12 - 0:14
    τα οποία θέλω να αναλύσω.
  • 0:14 - 0:17
    Το ένα είναι η μετάβαση της ισχύος,
  • 0:17 - 0:20
    δηλαδή η αλλαγή της ισχύος μεταξύ των κρατών.
  • 0:20 - 0:23
    Και η απλή εκδοχή αυτού του μηνύματος
  • 0:23 - 0:26
    είναι πως κινείται από τη Δύση προς την Ανατολή.
  • 0:26 - 0:29
    Το άλλο είναι η διάχυση της ισχύος
  • 0:29 - 0:31
    ο τρόπος με τον οποίο η ισχύς μετακινείται
  • 0:31 - 0:33
    από όλα τα κράτη, είτε στη Δύση είτε στην Ανατολή,
  • 0:33 - 0:36
    προς μη κρατικούς δρώντες.
  • 0:36 - 0:38
    Αυτά τα δύο είδη
  • 0:38 - 0:40
    αποτελούν τις σημαντικότερες μεταβολές ισχύος
  • 0:40 - 0:42
    στον αιώνα μας.
  • 0:42 - 0:45
    Και θέλω να σας μιλήσω για τα είδη αυτά ξεχωριστά,
  • 0:45 - 0:47
    για τους τρόπους με τους οποίους αυτά αλληλεπιδρούν,
  • 0:47 - 0:50
    και γιατί, εν τέλει, μπορεί να υπάρχουν κάποια καλά νέα.
  • 0:51 - 0:54
    Όταν μιλάμε για μετάβαση ισχύος,
  • 0:54 - 0:57
    συχνά αναφερόμαστε στην άνοδο της Ασίας.
  • 0:58 - 1:00
    Μπορούμε πραγματικά να μιλήσουμε για
  • 1:00 - 1:02
    την ανάκαμψη ή την επιστροφή της Ασίας.
  • 1:02 - 1:04
    Αν εξετάσουμε τον κόσμο,
  • 1:04 - 1:06
    το 1800,
  • 1:06 - 1:09
    θα δούμε πως πάνω από το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού,
  • 1:09 - 1:11
    ζούσε στην Ασία
  • 1:11 - 1:14
    και παρήγαγε πάνω από το μισό του παγκόσμιου προϊόντος.
  • 1:14 - 1:17
    Τώρα ας πάμε στο 1900,
  • 1:17 - 1:20
    το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού, περισσότερο από το μισό, ζούσε στην Ασία
  • 1:20 - 1:22
    αλλά παρήγαγε
  • 1:22 - 1:24
    μόνο το ένα πέμπτο του παγκόσμιου προϊόντος.
  • 1:24 - 1:27
    Τι συνέβη; Η Βιομηχανική Επανάσταση,
  • 1:27 - 1:29
    η οποία τελείως ξαφνικά, σηματοδότησε την άνοδο
  • 1:29 - 1:31
    της Ευρώπης και της Αμερικής
  • 1:31 - 1:34
    στο ρόλο των κυρίαρχων κέντρων ισχύος του κόσμου.
  • 1:34 - 1:37
    Αυτό που πρόκειται να δούμε τον 21ο αιώνα
  • 1:37 - 1:40
    είναι η σταδιακή επιστροφή της Ασίας σε έναν μεγαλύτερο ρόλο
  • 1:40 - 1:43
    από αυτόν της χώρας που αποτελεί το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού
  • 1:43 - 1:46
    και παράγει το μισό του παγκόσμιου προϊόντος.
  • 1:47 - 1:50
    Αυτό είναι σημαντικό και συνιστά μια σημαντική μεταβολή.
  • 1:50 - 1:52
    Αλλά επιτρέψτε μου να σας μιλήσω λίγο
  • 1:52 - 1:54
    και για το άλλο είδος μεταβολής στο οποίο αναφέρομαι
  • 1:54 - 1:56
    το οποίο είναι η διάχυση ισχύος.
  • 1:56 - 1:59
    Για να κατανοήσετε τη διάχυση ισχύος
  • 1:59 - 2:01
    θα πρέπει να σκεφτείτε το εξής:
  • 2:01 - 2:04
    το κόστος της χρήσης Η/Υ και το κόστος της επικοινωνίας
  • 2:04 - 2:07
    έχει πέσει περίπου 1000 φορές
  • 2:07 - 2:09
    μεταξύ του 1970
  • 2:09 - 2:11
    και της αρχής αυτού του αιώνα.
  • 2:11 - 2:13
    Τώρα αυτό είναι απλά ένα μεγάλο, αφηρημένο νούμερο,
  • 2:13 - 2:15
    αλλά για να δώσω ένα απτό παράδειγμα,
  • 2:15 - 2:17
    αν η τιμή ενός αυτοκινήτου
  • 2:17 - 2:19
    είχε πέσει τόσο ραγδαία
  • 2:19 - 2:21
    όσο η τιμή της ταχύτητας των υπολογιστών
  • 2:21 - 2:23
    θα μπορούσες να αγοράσεις ένα αυτοκίνητο σήμερα
  • 2:23 - 2:25
    με πέντε δολάρια.
  • 2:25 - 2:27
    Τώρα, όταν η τιμή κάθε τεχνολογίας
  • 2:27 - 2:30
    πέφτει τόσο δραματικά,
  • 2:30 - 2:33
    τα εμπόδια πέφτουν και
  • 2:33 - 2:35
    καθένας μπορεί να παίξει το παιχνίδι.
  • 2:35 - 2:37
    Έτσι, αν ήθελες το 1970
  • 2:37 - 2:39
    να επικοινωνήσεις
  • 2:39 - 2:41
    από την Οξφόρδη με το Γιοχάνεσμπουργκ,
  • 2:41 - 2:43
    με το Νέο Δελχί
  • 2:43 - 2:45
    με τη Βραζιλία
  • 2:45 - 2:48
    και με οποιοδήποτε μέρος στον κόσμο ταυτόχρονα,
  • 2:48 - 2:50
    μπορούσες να το κάνεις,
  • 2:50 - 2:52
    η τεχνολογία υπήρχε.
  • 2:52 - 2:54
    Αλλά για να το κάνεις,
  • 2:54 - 2:56
    θα έπρεπε να είσαι πολύ πλούσιος
  • 2:56 - 2:59
    --μια κυβέρνηση, μια πολυεθνική εταιρία,
  • 2:59 - 3:02
    ίσως η Καθολική Εκκλησία--
  • 3:02 - 3:04
    θα έπρεπε πάντως να είσαι εξαιρετικά εύπορος.
  • 3:04 - 3:07
    Σήμερα ο καθένας έχει αυτή τη δυνατότητα,
  • 3:07 - 3:10
    η οποία πριν περιοριζόταν λόγω κόστους
  • 3:10 - 3:13
    μοναχά σε λίγους δρώντες,
  • 3:13 - 3:16
    αν μπορεί να πληρώσει την είσοδο σε ένα ίντερνετ καφέ
  • 3:16 - 3:19
    --την τελευταία φορά που κοίταξα ήταν περίπου 1,20 ευρώ--
  • 3:19 - 3:22
    και αν έχει Skype, είναι εντελώς δωρεάν.
  • 3:22 - 3:24
    Έτσι, δυνατότητες οι οποίες
  • 3:24 - 3:26
    ήταν κάποτε περιορισμένες
  • 3:26 - 3:28
    σήμερα είναι διαθέσιμες σε όλους.
  • 3:28 - 3:30
    Και αυτό δε σημαίνει
  • 3:30 - 3:34
    πως η εποχή των Κρατών έχει τελειώσει.
  • 3:34 - 3:36
    Το Κράτος έχει ακόμη εξουσία.
  • 3:36 - 3:38
    Αλλά πλέον υπάρχουν πολλοί περισσότεροι επί σκηνής.
  • 3:38 - 3:41
    Το Κράτος δεν είναι μόνο. Υπάρχουν πολλοί ακόμα δρώντες.
  • 3:41 - 3:43
    Κάποιοι από αυτούς είναι καλοί.
  • 3:43 - 3:45
    Γα παράδειγμα, η ανθρωπιστική οργάνωση Oxfam,
  • 3:45 - 3:47
    ένας μεγάλος μη κυβερνητικός δρων.
  • 3:47 - 3:49
    Κάποιοι είναι κακοί.
  • 3:49 - 3:52
    Όπως η Αλ Κάιντα, άλλος ένας μη κυβερνητικός δρων.
  • 3:52 - 3:54
    Αλλά σκεφτείτε τι προκαλεί αυτό
  • 3:54 - 3:57
    στον τρόπο σκέψης μας που βασίζεται σε καθιερωμένους όρους και ιδέες.
  • 3:57 - 3:59
    Σκεφτόμαστε με όρους πολέμου
  • 3:59 - 4:01
    και διακρατικού πολέμου.
  • 4:01 - 4:04
    Για παράδειγμα, σκεφτείτε το 1941,
  • 4:04 - 4:06
    όταν η κυβέρνηση της Ιαπωνίας
  • 4:06 - 4:09
    επιτέθηκε εναντίον των ΗΠΑ στο Περλ Χάρμπορ.
  • 4:09 - 4:11
    Είναι αξιοσημείωτο
  • 4:11 - 4:13
    πως ένας μη κυβερνητικός δρων
  • 4:13 - 4:16
    ο οποίος επιτέθηκε στις ΗΠΑ το 2001
  • 4:16 - 4:18
    σκότωσε περισσότερους Αμερικανούς
  • 4:18 - 4:21
    από ό,τι η κυβέρνηση της Ιαπωνίας το 1941.
  • 4:21 - 4:23
    Μπορείτε να χαρακτηρίσετε το γεγονός αυτό
  • 4:23 - 4:25
    ως την ιδιωτικοποίηση του πολέμου.
  • 4:25 - 4:28
    Έτσι, βλέπουμε μια μεγάλη αλλαγή
  • 4:28 - 4:31
    όσον αφορά τη διάχυση ισχύος.
  • 4:31 - 4:34
    Τώρα το πρόβλημα είναι
  • 4:34 - 4:37
    πως δεν προβληματιζόμαστε για το ζήτημα αυτό με καινοτόμα σκέψη.
  • 4:37 - 4:39
    Επιτρέψτε μου να κάνω ένα βήμα πίσω
  • 4:39 - 4:41
    και να ρωτήσω: τι είναι η ισχύς;
  • 4:41 - 4:43
    Η ισχύς είναι απλά η ικανότητα
  • 4:43 - 4:45
    να επηρεάζεις άλλους,
  • 4:45 - 4:47
    να έχεις τα αποτελέσματα που θες
  • 4:47 - 4:49
    και αυτό μπορείς να το πετύχεις με τρεις τρόπους.
  • 4:49 - 4:51
    Μπορείς να το πετύχεις με απειλές,
  • 4:51 - 4:53
    με εξαναγκασμό --με το ραβδί--
  • 4:53 - 4:55
    μπορείς να το πετύχεις με χρηματοδότηση
  • 4:55 - 4:57
    --με το καρότο--
  • 4:57 - 4:59
    ή μπορείς να το πετύχεις κάνοντας τους άλλους
  • 4:59 - 5:01
    να θέλουν αυτό που θες εσύ.
  • 5:01 - 5:04
    Και η ικανότητα να κάνεις τους άλλους να θέλουν αυτό που θες,
  • 5:04 - 5:06
    να έχεις τα αποτελέσματα που επιθυμείς
  • 5:06 - 5:08
    χωρίς εξαναγκασμό ή χρηματοδοτήσεις
  • 5:08 - 5:11
    είναι αυτό που αποκαλώ ήπια ισχύ.
  • 5:11 - 5:14
    Και αυτή η ήπια ισχύς έχει παραμεληθεί σε μεγάλο βαθμό
  • 5:14 - 5:16
    και έχει αποτελέσει αντικείμενο παρανόησης.
  • 5:16 - 5:19
    Κι όμως είναι εξαιρετικά σημαντική.
  • 5:19 - 5:22
    Όντως, αν μάθετε
  • 5:22 - 5:24
    να χρησιμοποιείτε περισσότερη ήπια ισχύ,
  • 5:24 - 5:26
    μπορείτε να γλυτώσετε ένα μεγάλο μέρος από
  • 5:26 - 5:28
    από τα ραβδιά και τα καρότα.
  • 5:28 - 5:31
    Ο παραδοσιακός τρόπος με τον οποίο ο κόσμος σκέφτεται την ισχύ
  • 5:31 - 5:34
    βασίζεται κυρίως σε όρους στρατιωτικής ισχύος.
  • 5:35 - 5:37
    Για παράδειγμα, ο σημαντικός ιστορικός της Οξφόρδης
  • 5:37 - 5:40
    ο οποίος δίδαξε εδώ, σε αυτό το πανεπιστήμιο, ο Α.ΤΖ. Π. Τέιλορ
  • 5:40 - 5:43
    μας έδωσε τον ορισμό της μεγάλης δύναμης
  • 5:43 - 5:46
    ως μιας χώρας ικανής να επικρατήσει στον πόλεμο.
  • 5:47 - 5:49
    Αλλά χρειαζόμαστε νέες αφηγήσεις
  • 5:49 - 5:51
    για να κατανοήσουμε την ισχύ στον 21ο αιώνα.
  • 5:51 - 5:53
    Δεν έχει να κάνει μόνο με την επικράτηση στον πόλεμο,
  • 5:53 - 5:56
    παρότι ο πόλεμος εξακολουθεί να υφίσταται.
  • 5:56 - 5:58
    Δεν αφορά μόνο σε εκείνον του οποίου ο στρατός θα νικήσει,
  • 5:58 - 6:01
    αλλά και σε εκείνον του οποίου η αφήγηση θα νικήσει.
  • 6:01 - 6:04
    Και έχουμε φτάσει να σκεφτόμαστε περισσότερο με όρους αφηγήσεων
  • 6:04 - 6:07
    και τίνος η αφήγηση πρόκειται να είναι πιο αποτελεσματική.
  • 6:08 - 6:10
    Τώρα επιτρέψτε μου να επανέλθω
  • 6:10 - 6:12
    στο ερώτημα
  • 6:12 - 6:14
    της μετάβασης ισχύος
  • 6:14 - 6:16
    μεταξύ των κρατών
  • 6:16 - 6:18
    και στο τι συμβαίνει εκεί.
  • 6:18 - 6:20
    Η αφήγηση που χρησιμοποιούμε τώρα
  • 6:20 - 6:22
    είναι κυρίως αυτή της ανόδου και της πτώσης
  • 6:22 - 6:24
    των μεγάλων δυνάμεων.
  • 6:24 - 6:26
    Και η τρέχουσα αφήγηση αφορά κυρίως
  • 6:26 - 6:28
    στην άνοδο της Κίνας
  • 6:28 - 6:31
    και στην παρακμή των Ηνωμένων Πολιτειών.
  • 6:31 - 6:33
    Πράγματι κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008
  • 6:33 - 6:35
    πολλοί ήταν αυτοί που μίλησαν
  • 6:35 - 6:37
    για την αρχή του τέλους της αμερικανικής ισχύος.
  • 6:37 - 6:39
    Οι τεκτονικές πλάκες
  • 6:39 - 6:42
    της παγκόσμιας πολιτικής μετακινούνταν.
  • 6:42 - 6:44
    Και ο Ρώσος πρόεδρος Μεντβέντεφ
  • 6:44 - 6:46
    διακήρυξε το 2008
  • 6:46 - 6:48
    πως αυτή ήταν η αρχή του τέλους της
  • 6:48 - 6:50
    ισχύος των Ηνωμένων Πολιτειών.
  • 6:50 - 6:52
    Αλλά στην πραγματικότητα
  • 6:52 - 6:54
    αυτή η μεταφορά της παρακμής
  • 6:54 - 6:56
    είναι συχνά παραπλανητική.
  • 6:56 - 6:59
    Αν κοιτάξετε την πρόσφατη ιστορία,
  • 6:59 - 7:01
    θα δείτε μοτίβα της πίστης
  • 7:01 - 7:03
    στην παρακμή της Αμερικής
  • 7:03 - 7:06
    να πάνε και να έρχονται κάθε δέκα ή δεκαπέντε χρόνια.
  • 7:07 - 7:09
    Το 1958,
  • 7:09 - 7:11
    μετά την εκτόξευση του Σπούτνικ από τους Σοβιετικούς,
  • 7:11 - 7:13
    ακούσαμε πως «αυτό είναι το τέλος της Αμερικής».
  • 7:13 - 7:15
    Το 1973, με το εμπάργκο πετρελαίου
  • 7:15 - 7:18
    και την εγκατάλειψη του κανόνα του χρυσού,
  • 7:18 - 7:20
    τότε ήταν το τέλος της Αμερικής.
  • 7:20 - 7:22
    Στη δεκαετία του 1980,
  • 7:22 - 7:24
    όταν η Αμερική μπήκε σε μια μεταβατική περίοδο υπό τoν Ρέιγκαν,
  • 7:24 - 7:27
    μεταξύ της βαριάς βιομηχανίας της κεντρικής και βόρειας Αμερικής
  • 7:27 - 7:30
    και της οικονομίας της Σίλικον Βάλει στην Καλιφόρνια,
  • 7:30 - 7:33
    είχαμε πάλι το τέλος της Αμερικής.
  • 7:33 - 7:35
    Στην πραγματικότητα αυτό που είδαμε
  • 7:35 - 7:38
    είναι πως τίποτα από αυτά δεν ήταν αληθινό.
  • 7:38 - 7:41
    Πράγματι, πολλοί ήταν υπερενθουσιασμένοι
  • 7:41 - 7:43
    στις αρχές της δεκαετίας του 2000
  • 7:43 - 7:45
    καθώς πίστευαν πως η Αμερική δεν μπορούσε να κάνει τίποτα
  • 7:45 - 7:47
    κάτι που μας οδήγησε σε μερικές καταστροφικές
  • 7:47 - 7:49
    περιπέτειες στην εξωτερική μας πολιτική
  • 7:49 - 7:51
    και τώρα είμαστε πάλι σε φάση παρακμής.
  • 7:51 - 7:53
    Το ηθικό δίδαγμα αυτής της ιστορίας
  • 7:53 - 7:56
    είναι πως όλες αυτές οι αφηγήσεις σχετικά με την άνοδο, την πτώση και την παρακμή
  • 7:56 - 7:59
    μάς λένε περισσότερα πράγματα για την ψυχολογία
  • 7:59 - 8:01
    παρά για την πραγματικότητα.
  • 8:01 - 8:04
    Αν προσπαθήσουμε να εστιάσουμε στην πραγματικότητα,
  • 8:04 - 8:06
    τότε θα πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας
  • 8:06 - 8:08
    στο τι πραγματικά συμβαίνει
  • 8:08 - 8:11
    σε σχέση με την Κίνα και τις ΗΠΑ.
  • 8:12 - 8:14
    Η Γκόλντμαν Σαχς έχει προβλέψει πως
  • 8:14 - 8:17
    η Κίνα, η κινεζική οικονομία,
  • 8:17 - 8:20
    θα έχει ξεπεράσει την οικονομία των ΗΠΑ
  • 8:20 - 8:22
    ως το 2027.
  • 8:22 - 8:24
    Οπότε έχουμε
  • 8:24 - 8:26
    περίπου 17 χρόνια
  • 8:26 - 8:28
    μέχρι η Κίνα να γίνει ισχυρότερη.
  • 8:28 - 8:30
    Κάποια μέρα,
  • 8:30 - 8:32
    με τους 1,3 δισεκατ. κατοίκους της να γίνονται πλουσιότεροι
  • 8:32 - 8:35
    θα γίνει σίγουρα ισχυρότερη από τις ΗΠΑ.
  • 8:35 - 8:37
    Αλλά να είστε πολύ επιφυλακτικοί με αυτές τις προβλέψεις
  • 8:37 - 8:39
    όπως αυτή της Γκόλνμαν Σαχς
  • 8:39 - 8:42
    σχετικά με το αν μας παρέχουν μια ακριβή εικόνα
  • 8:42 - 8:45
    για τη μετάβαση ισχύος στον αιώνα μας.
  • 8:45 - 8:48
    Θα αιτιολογήσω με τρία επιχειρήματα την απλοϊκότητα της πρόβλεψης.
  • 8:48 - 8:51
    Πρώτα απ' όλα, πρόκειται για μια γραμμική πρόβλεψη.
  • 8:51 - 8:53
    Ξέρετε, όλοι λένε:
  • 8:53 - 8:55
    να ο ρυθμός ανάπτυξης της Κίνας, να αυτός των ΗΠΑ,
  • 8:55 - 8:57
    έτσι πάει: μια ευθεία γραμμή.
  • 8:57 - 8:59
    Η ιστορία δεν είναι γραμμική.
  • 8:59 - 9:02
    Υπάρχουν συχνά κραδασμοί κατά μήκος του δρόμου, ατυχήματα κατά τη διάρκεια της πορείας.
  • 9:02 - 9:04
    Το δεύτερο είναι πως
  • 9:04 - 9:06
    όταν η κινεζική οικονομία
  • 9:06 - 9:09
    ξεπεράσει την οικονομία των ΗΠΑ, ας πούμε το 2030,
  • 9:09 - 9:11
    κάτι που μπορεί να συμβεί,
  • 9:11 - 9:14
    αυτή θα είναι μια μέτρηση του συνολικού οικονομικού μεγέθους
  • 9:14 - 9:16
    και όχι του κατά κεφαλή εισοδήματος,
  • 9:16 - 9:19
    δεν θα μας λέει πολλά για τη σύνθεση της οικονομίας.
  • 9:19 - 9:21
    Η Κίνα έχει ακόμα μεγάλες περιοχές
  • 9:21 - 9:23
    υπανάπτυκτες.
  • 9:23 - 9:25
    Και το κατά κεφαλή εισόδημα είναι ένα καλύτερο μέσο μέτρησης
  • 9:25 - 9:27
    για την πολυπλοκότητα της οικονομίας.
  • 9:27 - 9:30
    Και για το ότι οι Κινέζοι δεν θα φτάσουν ή ξεπεράσουν τους Αμερικανούς
  • 9:30 - 9:32
    μέχρι τουλάχιστον περίπου το τελευταίο μισό
  • 9:32 - 9:35
    του αιώνα, μετά το 2050.
  • 9:35 - 9:38
    Το άλλο επιχείρημα που είναι αξιοσημείωτο
  • 9:38 - 9:40
    είναι το πόσο μονόπλευρη
  • 9:40 - 9:42
    είναι αυτή η πρόβλεψη.
  • 9:42 - 9:44
    Ξέρετε, εξετάζει την οικονομική ισχύ
  • 9:44 - 9:46
    όπως αυτή μετριέται με το ΑΕΠ.
  • 9:46 - 9:49
    Δεν μας λέει τόσα πολλά για τη στρατιωτική ισχύ,
  • 9:49 - 9:51
    δεν μας λέει τόσα πολλά για την ήπια ισχύ.
  • 9:51 - 9:53
    Είναι εντελώς μονόπλευρη.
  • 9:53 - 9:56
    Και επίσης, όταν σκεφτόμαστε την άνοδο της Ασίας
  • 9:56 - 9:58
    ή την επιστροφή της Ασίας,
  • 9:58 - 10:00
    όπως την αποκάλεσα λίγο νωρίτερα,
  • 10:00 - 10:03
    αξίζει να θυμόμαστε πως η Ασία δεν είναι κάτι το μονολιθικό.
  • 10:03 - 10:06
    Αν βρίσκεστε στην Ιαπωνία
  • 10:06 - 10:08
    ή στο Νέο Δελχί
  • 10:08 - 10:10
    ή στο Ανόι,
  • 10:10 - 10:13
    θα βλέπετε την άνοδο της Κίνας
  • 10:13 - 10:16
    με διαφορετική οπτική απ' ό,τι αν βρισκόσασταν στο Πεκίνο.
  • 10:16 - 10:18
    Πράγματι, ένα από τα πλεονεκτήματα
  • 10:18 - 10:20
    που θα έχουν οι Αμερικανοί
  • 10:20 - 10:22
    σε σχέση με την ισχύ της Ασίας
  • 10:22 - 10:24
    είναι πως όλες αυτές οι χώρες
  • 10:24 - 10:26
    θέλουν μια αμερικανική πολιτική παροχής ασφαλείας
  • 10:26 - 10:28
    ενάντια στην άνοδο της Κίνας.
  • 10:28 - 10:31
    Είναι σαν να ήταν το Μεξικό και ο Καναδάς
  • 10:31 - 10:33
    εχθρικοί γείτονες των ΗΠΑ,
  • 10:33 - 10:35
    κάτι που δεν είναι.
  • 10:35 - 10:37
    Έτσι, αυτές οι απλές προβλέψεις
  • 10:37 - 10:39
    όπως αυτή της Γκόλντμαν Σαχς
  • 10:39 - 10:41
    δεν μας λένε αυτά που χρειάζεται να ξέρουμε
  • 10:41 - 10:42
    για τη μετάβαση ισχύος.
  • 10:42 - 10:45
    Αλλά μπορεί να ρωτήσετε: ε, και τι έγινε, σε κάθε περίπτωση;
  • 10:45 - 10:47
    Γιατί έχει σημασία; Ποιος νοιάζεται;
  • 10:47 - 10:49
    Δεν είναι απλά ένα παιχνίδι
  • 10:49 - 10:51
    που παίζουν οι διπλωμάτες και οι ακαδημαϊκοί;
  • 10:51 - 10:54
    Η απάντηση είναι πως έχει σημασία και μάλιστα μεγάλη.
  • 10:54 - 10:56
    Γιατί, αν πιστεύετε στην ιδέα της παρακμής
  • 10:56 - 10:59
    και κατανοήσετε τις απαντήσεις σχετικά με αυτό με λάθος τρόπο,
  • 10:59 - 11:01
    ως γεγονότα και όχι ως μύθους,
  • 11:01 - 11:04
    τότε μπορεί να έχετε πολιτικές που θα είναι πολύ επικίνδυνες.
  • 11:04 - 11:07
    Να σας δώσω ένα παράδειγμα από την ιστορία.
  • 11:07 - 11:09
    Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος
  • 11:09 - 11:11
    ήταν μια μεγάλη σύγκρουση
  • 11:11 - 11:13
    κατά την οποία το σύστημα των ελληνικών πόλεων κρατών
  • 11:13 - 11:16
    ξέσκισε σε κομμάτια τον εαυτό του
  • 11:16 - 11:19
    πριν από περίπου δυόμιση χιλιετίες.
  • 11:19 - 11:21
    Τι το προκάλεσε αυτό;
  • 11:21 - 11:24
    Ο Θουκυδίδης, ο μεγάλος ιστορικός του Πελοποννησιακού Πολέμου,
  • 11:24 - 11:27
    είπε πως ήταν η άνοδος της ισχύος της Αθήνας
  • 11:27 - 11:30
    και ο φόβος που προκάλεσε στη Σπάρτη.
  • 11:30 - 11:33
    Προσέξτε και τα δύο τμήματα αυτής της εξήγησης.
  • 11:33 - 11:35
    Πολλοί ισχυρίζονται
  • 11:35 - 11:37
    πως ο 21ος αιώνας
  • 11:37 - 11:39
    πρόκειται να επαναλάβει τον 20ο αιώνα,
  • 11:39 - 11:42
    κατά τη διάρκεια του οποίου έλαβε χώρα ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος,
  • 11:42 - 11:44
    η μεγάλη πυρκαγιά
  • 11:44 - 11:46
    εντός της οποίας το ευρωπαϊκό σύστημα κρατών
  • 11:46 - 11:48
    ξέσκισε τον εαυτό του σε κομμάτια
  • 11:48 - 11:50
    και κατέστρεψε την κεντρική θέση που είχε στον κόσμο.
  • 11:50 - 11:52
    Ο πόλεμος προκλήθηκε
  • 11:52 - 11:54
    από την άνοδο της ισχύος της Γερμανίας
  • 11:54 - 11:57
    και το φόβο που αυτή προκάλεσε στη Βρετανία.
  • 11:57 - 11:59
    Έτσι, υπάρχουν αρκετοί που μας λένε
  • 11:59 - 12:01
    πως αυτό πρόκειται να ξανασυμβεί σήμερα,
  • 12:01 - 12:03
    πως αυτό που πρόκειται να δούμε
  • 12:03 - 12:06
    είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα στον αιώνα μας.
  • 12:06 - 12:08
    Όχι. Νομίζω πως αυτό είναι λάθος.
  • 12:08 - 12:10
    Πρόκειται για κακή γνώση της ιστορίας.
  • 12:10 - 12:12
    Πρώτον. η Γερμανία είχε ξεπεράσει τη Βρετανία
  • 12:12 - 12:14
    σε βιομηχανική ισχύ ήδη από το 1900.
  • 12:14 - 12:16
    Και όπως είπα νωρίτερα,
  • 12:16 - 12:19
    η Κίνα δεν έχει ξεπεράσει τις ΗΠΑ.
  • 12:19 - 12:21
    Και, δεύτερον, αν έχετε αυτήν την πεποίθηση
  • 12:21 - 12:24
    και αυτή δημιουργεί μια αίσθηση φόβου,
  • 12:24 - 12:26
    τότε θα οδηγήσει σε υπερβολικές αντιδράσεις.
  • 12:26 - 12:28
    Και ο μεγαλύτερος κίνδυνος που διατρέχουμε
  • 12:28 - 12:31
    σε σχέση με τη διαχείριση αυτής της μετάβασης ισχύος,
  • 12:31 - 12:34
    της μεταβολής ισχύος προς την Ασία, είναι ο φόβος.
  • 12:34 - 12:36
    Για να παραφράσω τον Φράνκλιν Ρούσβελτ,
  • 12:36 - 12:38
    σε ένα διαφορετικό πλαίσιο,
  • 12:38 - 12:41
    το μεγαλύτερο πράγμα που έχουμε να φοβηθούμε είναι ο ίδιος ο φόβος.
  • 12:41 - 12:44
    Δεν πρέπει να φοβόμαστε την άνοδο της Κίνας
  • 12:44 - 12:46
    ή την επιστροφή της Ασίας.
  • 12:46 - 12:48
    Και αν έχουμε πολιτικές
  • 12:48 - 12:50
    με τις οποίες μπορούμε να δούμε το ζήτημα
  • 12:50 - 12:52
    σε μια ευρύτερη ιστορική οπτική,
  • 12:52 - 12:54
    τότε θα είμαστε ικανοί
  • 12:54 - 12:56
    να διαχειριστούμε αυτή τη διαδικασία.
  • 12:56 - 12:58
    Ας πω τώρα μερικά λόγια
  • 12:58 - 13:00
    για την κατανομή της ισχύος
  • 13:00 - 13:03
    και πώς αυτή σχετίζεται με τη διάχυση ισχύος
  • 13:03 - 13:05
    και έπειτα να συνδέσω αυτούς τους δύο τύπους.
  • 13:05 - 13:08
    Αν ρωτήσετε πώς η ισχύς είναι κατανεμημένη στον κόσμο σήμερα,
  • 13:08 - 13:11
    είναι κατανεμημένη σε μεγάλο βαθμό σαν
  • 13:11 - 13:14
    ένα παιχνίδι σκακιού τριών διαστάσεων.
  • 13:14 - 13:16
    Στην πάνω σκακιέρα:
  • 13:16 - 13:18
    η στρατιωτική ισχύς μεταξύ των κρατών.
  • 13:18 - 13:21
    Οι ΗΠΑ αποτελούν τη μοναδική υπερδύναμη και
  • 13:21 - 13:23
    πιθανώς αυτό θα παραμείνει έτσι
  • 13:23 - 13:25
    για τις επόμενες δύο ή τρεις δεκαετίες.
  • 13:25 - 13:28
    Η Κίνα δεν πρόκειται να αντικαταστήσει τις ΗΠΑ στη στρατιωτική σκακιέρα.
  • 13:28 - 13:31
    Στη μεσαία σκακιέρα αυτού του σκακιού τριών διαστάσεων:
  • 13:31 - 13:33
    η οικονομική ισχύς μεταξύ των κρατών.
  • 13:33 - 13:36
    Η ισχύς είναι πολυπολική.
  • 13:36 - 13:38
    Υπάρχουν εξισορροπητικές δυνάμεις.
  • 13:38 - 13:40
    Οι ΗΠΑ, η Ευρώπη,
  • 13:40 - 13:42
    η Κίνα, η Ιαπωνία
  • 13:42 - 13:44
    μπορούν να εξισορροπούν η μία την άλλη.
  • 13:44 - 13:47
    Στην κάτω σκακιέρα του τρισδιάστατου μοντέλου μας,
  • 13:47 - 13:49
    στη σκακιέρα των διακρατικών σχέσεων:
  • 13:49 - 13:52
    τα πράγματα που διασχίζουν τα σύνορα πέρα από τον έλεγχο των κυβερνήσεων,
  • 13:53 - 13:56
    όπως η κλιματική αλλαγή, το εμπόριο ναρκωτικών,
  • 13:56 - 13:58
    οι χρηματοπιστωτικές ροές,
  • 13:58 - 14:00
    οι πανδημίες,
  • 14:00 - 14:02
    όλα όσα διασχίζουν τα σύνορα
  • 14:02 - 14:04
    πέρα από τον έλεγχο των κυβερνήσεων,
  • 14:04 - 14:06
    δεν υπάρχει κανείς να τα ελέγξει.
  • 14:06 - 14:08
    Δεν έχει νόημα να αναφερόμαστε σε αυτό το επίπεδο ως μονοπολικό ή
  • 14:08 - 14:10
    πολυπολικό.
  • 14:10 - 14:12
    Η ισχύς εδώ είναι χαοτικά κατανεμημένη.
  • 14:12 - 14:14
    Και ο μόνος τρόπος για να λυθεί αυτό το πρόβλημα
  • 14:14 - 14:16
    --και εδώ είναι που θα συναντήσουμε τις μεγάλες προκλήσεις
  • 14:16 - 14:18
    που έρχονται στον αιώνα μας--
  • 14:18 - 14:20
    είναι μέσω της συνεργασίας,
  • 14:20 - 14:22
    εργαζόμενοι μαζί,
  • 14:22 - 14:25
    πράγμα που σημαίνει πως η ήπια ισχύς γίνεται πιο σημαντική,
  • 14:25 - 14:27
    η ικανότητα να οργανώνεις δίκτυα ανθρώπων
  • 14:27 - 14:29
    ώστε να ασχοληθούν με αυτά τα προβλήματα
  • 14:29 - 14:32
    και να μπορέσουν να επιτύχουν τη συνεργασία.
  • 14:32 - 14:34
    Ένας άλλος τρόπος για να το θέσω αυτό
  • 14:34 - 14:37
    είναι πως καθώς σκεφτόμαστε την ισχύ στον 21ο αιώνα
  • 14:37 - 14:39
    θέλουμε να ξεφύγουμε από την ιδέα
  • 14:39 - 14:41
    ότι η ισχύς είναι πάντα ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος
  • 14:41 - 14:44
    -- το κέρδος μου είναι το κόστος σου και αντιστρόφως.
  • 14:44 - 14:47
    Η ισχύς μπορεί επίσης να έχει θετικό άθροισμα
  • 14:47 - 14:50
    όπου το κέρδος μου μπορεί να είναι και δικό σου κέρδος.
  • 14:50 - 14:53
    Αν η Κίνα αναπτύξει μεγαλύτερη ενεργειακή ασφάλεια
  • 14:53 - 14:55
    και μεγαλύτερη ικανότητα αντιμετώπισης των προβλημάτων
  • 14:55 - 14:57
    όπως οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα,
  • 14:57 - 14:59
    τότε αυτό είναι κάτι καλό για εμάς,
  • 14:59 - 15:01
    όπως και για την Κίνα
  • 15:01 - 15:03
    όπως και για οποιονδήποτε άλλο.
  • 15:03 - 15:05
    Έτσι, μια Κίνα που θα έχει την ικανότητα
  • 15:05 - 15:08
    να αντιμετωπίσει το πρόβλημα εκπομπής διοξειδίων
  • 15:08 - 15:11
    είναι κάτι καλό για όλους
  • 15:11 - 15:14
    και δεν είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος της λογικής κερδίζω-χάνεις.
  • 15:14 - 15:16
    Είναι ένα παιχνίδι στο οποίο μπορούμε όλοι να κερδίσουμε.
  • 15:16 - 15:18
    Έτσι, καθώς σκεφτόμαστε την ισχύ
  • 15:18 - 15:20
    σε αυτόν τον αιώνα
  • 15:20 - 15:22
    θέλουμε να ξεφύγουμε από αυτήν τη λογική
  • 15:22 - 15:25
    στην οποία είναι όλα «εγώ κερδίζω, εσύ χάνεις».
  • 15:25 - 15:28
    Τώρα αυτό δε σημαίνει πως θα γίνουμε αισιόδοξοι σε ακραίο βαθμό.
  • 15:28 - 15:30
    Ο πόλεμος και η ισχύς εξακολουθούν να υπάρχουν.
  • 15:30 - 15:32
    Η στρατιωτική ισχύς είναι σημαντική.
  • 15:32 - 15:34
    Η διατήρηση της ισορροπίας ισχύος είναι σημαντική.
  • 15:34 - 15:36
    Όλα αυτά εξακολουθούν να υπάρχουν.
  • 15:36 - 15:38
    Η σκληρή ισχύς είναι εδώ
  • 15:38 - 15:40
    και θα παραμείνει.
  • 15:40 - 15:42
    Αλλά αν δε μάθουμε πώς να αναμιγνύουμε
  • 15:42 - 15:44
    τη σκληρή με την ήπια ισχύ
  • 15:44 - 15:47
    σε στρατηγικές τις οποίες αποκαλώ έξυπνη ισχύ
  • 15:47 - 15:49
    τότε δεν πρόκειται να επιλύσουμε αυτά τα νέα είδη προβλημάτων
  • 15:49 - 15:52
    που αντιμετωπίζουμε.
  • 15:52 - 15:55
    Έτσι, η ερώτηση-κλειδί την οποία πρέπει να διαλογιστούμε
  • 15:55 - 15:57
    είναι: πώς μπορούμε να εργαστούμε μαζί
  • 15:57 - 16:00
    για να παράγουμε παγκόσμια δημόσια αγαθά,
  • 16:00 - 16:03
    από τα οποία θα μπορούμε να έχουμε όλοι όφελος;
  • 16:03 - 16:05
    Πώς μπορούμε να ορίσουμε το εθνικό μας συμφέρον
  • 16:05 - 16:07
    έτσι ώστε να μην αποτελεί παιχνίδι μηδενικού
  • 16:07 - 16:09
    αλλά θετικού αθροίσματος.
  • 16:09 - 16:11
    Υπό αυτή την έννοια, αν ορίσουμε τα συμφέροντά μας,
  • 16:11 - 16:13
    για τις ΗΠΑ π.χ.
  • 16:13 - 16:16
    με τον ίδιο τρόπο που όριζε τα συμφέροντά της η Αγγλία στον 19ο αιώνα,
  • 16:16 - 16:19
    με τη διατήρηση ενός ανοιχτού εμπορικού συστήματος,
  • 16:19 - 16:22
    με τη διατήρηση νομισματικής σταθερότητας, με τη διατήρηση ελευθερίας στις θάλασσες,
  • 16:22 - 16:24
    αυτά ήταν καλά για τη Βρετανία,
  • 16:24 - 16:26
    ήταν επίσης καλά και για άλλους.
  • 16:26 - 16:29
    Και στον 21ο αιώνα πρέπει να βρούμε μια αναλογία με αυτό.
  • 16:29 - 16:32
    Πώς μπορούμε να παράγουμε παγκόσμια δημόσια αγαθά,
  • 16:32 - 16:34
    τα οποία θα είναι καλά για εμάς,
  • 16:34 - 16:36
    αλλά θα είναι καλά και για όλους τους άλλους;
  • 16:36 - 16:38
    Και αυτή θα είναι η διάσταση των καλών νέων
  • 16:38 - 16:40
    σχετικά με αυτά που πρέπει να σκεφτούμε
  • 16:40 - 16:43
    καθώς σκεφτόμαστε την ισχύ στον 21ο αιώνα.
  • 16:43 - 16:46
    Υπάρχουν τρόποι για να ορίσουμε τα συμφέροντά μας
  • 16:46 - 16:49
    με τους οποίους, ενώ προστατεύουμε τους εαυτούς μας με σκληρή ισχύ,
  • 16:49 - 16:52
    μπορούμε ταυτόχρονα να οργανώσουμε με άλλους δίκτυα
  • 16:52 - 16:55
    για να παράγουμε, όχι μόνο δημόσια αγαθά,
  • 16:55 - 16:58
    αλλά και τρόπους για να ενισχύσουμε την ήπια ισχύ μας.
  • 16:58 - 17:01
    Έτσι, όταν κοίταξα τις δηλώσεις
  • 17:01 - 17:03
    που έχουν γίνει σχετικά με αυτό,
  • 17:03 - 17:05
    εντυπωσιάστηκα από το ότι, όταν η Χίλαρι Κλίντον
  • 17:05 - 17:07
    περιέγραψε την εξωτερική πολιτική
  • 17:07 - 17:09
    της κυβέρνησης Ομπάμα,
  • 17:09 - 17:12
    είπε πως η εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Ομπάμα
  • 17:12 - 17:15
    πρόκειται να χαρακτηρίζεται από έξυπνη ισχύ,
  • 17:15 - 17:17
    συγκεκριμένα όπως είπε «θα χρησιμοποιεί όλα τα εργαλεία
  • 17:17 - 17:20
    που είναι διαθέσιμα για την εξωτερική μας πολιτική».
  • 17:21 - 17:23
    Και αν πρόκειται να αντιμετωπίσουμε
  • 17:23 - 17:26
    αυτές τις δύο μεγάλες μεταβολές ισχύος που περιέγραψα,
  • 17:26 - 17:29
    τη μεταβολή ισχύος που παρουσιάζεται από τη μετάβαση ισχύος μεταξύ των κρατών
  • 17:29 - 17:31
    και τη μεταβολή ισχύος που παρουσιάζεται
  • 17:31 - 17:34
    από τη διάχυση ισχύος μακριά από τα κράτη,
  • 17:34 - 17:37
    τότε πρέπει να δημιουργήσουμε μια νέα αφήγηση για την ισχύ
  • 17:37 - 17:40
    εντός της οποίας θα συνδυάζουμε σκληρή και ήπια ισχύ
  • 17:40 - 17:43
    σε στρατηγικές έξυπνης ισχύος.
  • 17:43 - 17:46
    Και αυτά είναι τα καλά νέα που έχω. Μπορούμε να το επιτύχουμε.
  • 17:46 - 17:48
    Ευχαριστώ πολύ.
  • 17:48 - 17:54
    (Χειροκρότημα)
Title:
Οι μεταβολές ισχύος στο διεθνές σύστημα
Speaker:
Τζόζεφ Νάι
Description:

Ο ιστορικός και διπλωμάτης Τζόζεφ Νάι μας δίνει μια πανοραμική οπτική των μεταβολών ισχύος μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ, και τις παγκόσμιες επιπτώσεις τους, καθώς η οικονομική, πολιτική και ήπια ισχύς μεταβάλλεται και κινείται πάνω στην υδρόγειο.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
17:55
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Global power shifts
Michail Zontos added a translation

Greek subtitles

Revisions Compare revisions