< Return to Video

Eğim ve Kesen Formunda Doğrusal Denklemler

  • 0:00 - 0:00
    Bu videoda sizlere eğim keseni formundaki
  • 0:00 - 0:04
    eşitliklerin nasıl bulunacağına
  • 0:04 - 0:07
    dair birkaç örnek göstereceğim.
  • 0:07 - 0:10
    y eşittir mx artı b şekildeki
  • 0:10 - 0:17
    denklemlerde m' nin eğim ve b'nin
  • 0:17 - 0:21
    ise y-keseni olduğunu hatırlamakta fayda var..
  • 0:21 - 0:25
    Hadi birkaç soru çözelim.
  • 0:25 - 0:29
    Eğer bir eşitlikte eğim "-5" tir yani
  • 0:29 - 0:31
    bu demek oluyor ki 'm' de "-5" tir..
  • 0:31 - 0:34
    Ve y-keseni 6' dır.
  • 0:34 - 0:36
    Bu da demek oluyor ki 'b' 6'ya eşittir.
  • 0:36 - 0:38
    Yani oldukça basit!
  • 0:38 - 0:42
    Bu doğrunun denklemi
  • 0:42 - 0:48
    y eşittir -5 artı 6' dır.
  • 0:48 - 0:50
    Bu çok zor bir örnek değildi.
  • 0:50 - 0:52
    Hadi, başka bir örnek yapalım.
  • 0:52 - 0:54
    Doğrunun eğimi "-1" dir ve doğru 4/5 virgül
  • 0:54 - 0:57
    0 noktasından geçmektedir..
  • 0:57 - 1:01
    Bu bize eğimin "-1" olduğunu gösteriyor.
  • 1:01 - 1:05
    Şuan m' nin kesin olarak "-1" eşit olduğunu
  • 1:05 - 1:09
    biliyoruz ama y-keseninin nerede olacağı hakkında emin değiliz..
  • 1:09 - 1:13
    Şunu biliyoruz ki, bu denklem de y,
  • 1:13 - 1:19
    eğim yani "-1" kere 'x' artı
  • 1:19 - 1:20
    y-keseni yani b' ye eşittir...
  • 1:20 - 1:24
    Bu bilgiyi 'b' yi çözmek için kullanabiliriz,
  • 1:24 - 1:26
    çünkü bu nokta bu
  • 1:26 - 1:29
    denklemde mevcut.
  • 1:29 - 1:32
    Bu denklem de bu nokta mevcut demek,
  • 1:32 - 1:38
    biz 'x' yerine 4/5 yazdığımızda 'y'
  • 1:38 - 1:38
    eşittir 0' ı sağlaması demektir.
  • 1:38 - 1:43
    Şimdi onları yerine koyalım. 'x' 4/5
  • 1:43 - 1:44
    olduğunda 'y' 0'a eşittir.
  • 1:44 - 1:50
    Böylece 0 eşittir '-1' kez 4/5 artı '-b' .
  • 1:50 - 1:53
    Ben biraz aşağı ilerleyeyim.
  • 1:53 - 1:58
    Şimdi bakın, y' i 0 aldığımızda, 'y' -4/5 artı b' ye eşittir.
  • 1:58 - 2:02
    Bu denklemin her iki tarafına da 4/5 ekleyebiliriz.
  • 2:02 - 2:04
    Oraya bir 4/5 ekleyin.
  • 2:04 - 2:07
    Diğer tarafada 4/5 ekleyebiliriz.
  • 2:07 - 2:10
    Bu işlemi yapmamın nedeni '-4/5'ten kurtulmaktı.
  • 2:10 - 2:12
    Böylece 'b' nin 4/5'e
  • 2:12 - 2:16
    eşit olduğunu bulduk..
  • 2:16 - 2:19
    Şimdi denklemin doğrusunu çizebiliriz.
  • 2:19 - 2:23
    y eşittir -1 kere x ( -x şeklinde de yazılabilir)
  • 2:23 - 2:32
    artı b yani 4/5.
  • 2:32 - 2:34
    Şimdi bir doğrumuz oldu.
  • 2:34 - 2:40
    Bu doğru (2,6) ve (5,0) noktalarından geçiyor.
  • 2:40 - 2:43
    Eğim ve y-keseni bize
  • 2:43 - 2:43
    açıkça verilmedi..
  • 2:43 - 2:45
    Ama biz bu ikisini de
  • 2:45 - 2:46
    koordinatlardan bulabiliriz..
  • 2:46 - 2:48
    Öylese hesaplayabileceğimiz ilk şey doğrunun eğimi.
  • 2:48 - 2:54
    Böylece, eğim 'm' nin y'deki değişim bölü x'deki değişime eşit olduğunu öğrendik.
  • 2:54 - 2:58
    Peki, y'deki değişiklik nedir?
  • 2:58 - 2:59
    Sağdakiyle başlayalım.
  • 2:59 - 3:01
    6 eksi
  • 3:01 - 3:04
    0.
  • 3:04 - 3:05
    .Hadi bu şekilde yapalım.
  • 3:05 - 3:10
    0'ı farklı bir renkte yazmak istiyorum.
  • 3:10 - 3:14
    6 eksi 0, bu y' mizdeki değişim.
  • 3:14 - 3:24
    x' imizdeki değişim ise 2 eksi 5.
  • 3:24 - 3:26
    İlk noktanın y ve x değerlerini
  • 3:26 - 3:31
    önce yazdığımı göstermek
  • 3:31 - 3:33
    için bu sayıları farklı renklerde gösterdim.
  • 3:33 - 3:37
    Bunun 2 virgül 6 konumu olduğunu göstermek istiyorum.
  • 3:37 - 3:39
    Bu da 5 virgül 0 konumu.
  • 3:39 - 3:42
    2 ile 5' in yerini değiştiremem.
  • 3:42 - 3:45
    Eğer değiştirirsem yanlış bir cevaba ulaşırım.
  • 3:45 - 3:46
    Peki, bu işlemden ne elde ederim?
  • 3:46 - 3:51
    6 eksi 0, 6'ya eşittir.
  • 3:51 - 3:55
    2 eksi 5, -3'e eşittir.
  • 3:55 - 3:59
    Bu -6/3' e eşittir ,
  • 3:59 - 4:01
    yani -2' dir..
  • 4:01 - 4:02
    "-2" bizim eğimimiz.
  • 4:02 - 4:07
    Doğrunun denkleminin,
  • 4:07 - 4:13
    y eşittir eğim (bunu turuncu yazacağım)
  • 4:13 - 4:15
    yani -2 kere x artı y-keseni olduğunu biliyoruz...
  • 4:15 - 4:18
    Şimdi son örnekte ne yaptıysak aynısını yapabiliriz.
  • 4:18 - 4:21
    b' yi bulmak için bu iki noktadan bir tanesini kullanabiliriz.
  • 4:21 - 4:22
    Her ikisini de kullanabiliriz.
  • 4:22 - 4:26
    Her ikisi de doğrunun üzerinde
  • 4:26 - 4:27
    bu yüzden her iki noktada denklemi sağlar..
  • 4:27 - 4:30
    (5,0) noktasını kullanacağım çünkü bir 0' ın
  • 4:30 - 4:31
    olması her zaman hoştur..
  • 4:31 - 4:33
    Matematik biraz daha kolaydır.
  • 4:33 - 4:35
    Hadi 5 virgül 0'ı oraya koyalım.
  • 4:35 - 4:39
    Böylece x 5'e eşit olduğunda y eşittir 0.
  • 4:39 - 4:44
    Böylece -2 kere 5 artı b eşittir
  • 4:44 - 4:48
    y' ye yani 0'a..
  • 4:48 - 4:53
    Yani 0 eşittir -10 artı b.
  • 4:53 - 4:58
    Denklemin iki tarafına
  • 4:58 - 5:01
    da 10 ekleyelim..
  • 5:01 - 5:04
    Böylece b'nin 10 artı 0 veya 10'a eşit olduğunu bulduk.
  • 5:04 - 5:06
    b eşittir 10.
  • 5:06 - 5:08
    Şimdi doğrunun denklemini de biliyoruz.
  • 5:08 - 5:14
    Denklem, y eşittir eksi
  • 5:14 - 5:22
    2 kere artı 10'dur..
  • 5:22 - 5:23
    Bu örneği de yaptık.
  • 5:23 - 5:25
    Bunlardan bir tane daha yapalım.
  • 5:25 - 5:28
    daha yapalım..
  • 5:28 - 5:31
    Doğru (3,5) ve (-3,0)
  • 5:31 - 5:33
    noktalarından geçmektedir..
  • 5:33 - 5:36
    Bir önceki problemde de yaptığımız gibi
  • 5:36 - 5:40
    çözmeye 'm' olarak adlandırdığımız eğimi bulmakla başlayalım
  • 5:40 - 5:45
    Dikey bölü yatay, y' deki değişim
  • 5:45 - 5:48
    bölü x'deki değişimle aynıdır.
  • 5:48 - 5:50
    Eğer bu denklemi ödev için çözüyorsanız,
  • 5:50 - 5:51
    tüm bunları yazmak zorunda değilsiniz.
  • 5:51 - 5:53
    Ben sadece bunların aynı işlemler
  • 5:53 - 5:55
    olduğunu anladığınızdan emin olmak istedim.
  • 5:55 - 5:59
    Peki, y' deki değişiklik bölü x' deki değişiklik kaçtır?
  • 5:59 - 6:02
    Hadi bu tarafla başlayalım
  • 6:02 - 6:04
    .
  • 6:04 - 6:14
    0 eksi 5
  • 6:14 - 6:17
    Önce bu koordinat kullanıyorum.
  • 6:17 - 6:20
    Onu bir tür bitiş noktası olarak görüyorum.
  • 6:20 - 6:22
    Bunu çözmeyi öğrettiğim zamanı hatırlayın,
  • 6:22 - 6:24
    x'i pay olarak yazmak cazip gelmişti.
  • 6:24 - 6:26
    Ama hayır, y yani koordinatların ikincisi paydır.
  • 6:26 - 6:28
    Bunlar ikinci koordinatlar.
  • 6:28 - 6:38
    (-3) eksi 3
  • 6:38 - 6:41
    .
  • 6:41 - 6:44
    Bu -3 virgül 0 konumudur.
  • 6:44 - 6:46
    Bu ise 3 virgül 5 konumudur.
  • 6:46 - 6:48
    Çıkarma işlemini yapalım.
  • 6:48 - 6:49
    Peki buradan ne elde edeceğiz?
  • 6:49 - 6:53
    Pay -5'e ve payda (-3)-3 yani -6' ya eşit olacak.
  • 6:53 - 6:56
    .
  • 6:56 - 7:02
    .
  • 7:02 - 7:04
    Eksi bölü eksi artıdır.
  • 7:04 - 7:06
    Sonucumuz 5/6'dır.
  • 7:06 - 7:09
    Bildiğimiz gibi denklemimiz,
  • 7:09 - 7:16
    .y eşittir 5/6 kere x artı b şeklinde yazılacaktır.
  • 7:16 - 7:19
    b' ti bulmak için bu koordinatlardan birini kullanabiliriz.
  • 7:19 - 7:19
    Hadi yapalım.
  • 7:19 - 7:21
    Her zaman 0 olanı kullanmayı severim.
  • 7:21 - 7:33
    y, x (-3) olduğunda sıfırdır.
  • 7:33 - 7:38
    (-3)' ü x yerine, 0' ı ise y' nin yerine yazdım.
  • 7:38 - 7:41
    Bunu yapabileceğimi biliyorum çünkü bu nokta doğrunun üzerinde.
  • 7:41 - 7:44
    Bu yüzden bu nokta denklemi sağlamalı.
  • 7:44 - 7:46
    Hadi b' yi bulalım.
  • 7:46 - 7:50
    Eğer (-3)' ü 3 ile bölersek 1 elde ederiz.
  • 7:50 - 7:52
    .
  • 7:52 - 7:55
    6 da 3' e bölündüğünde 2 elde edilir.
  • 7:55 - 8:02
    Yani 0 eşittir -5/2 artı b olur.
  • 8:02 - 8:05
    Denklemin her iki tarafına da 5/2 ekleyebiliriz.
  • 8:05 - 8:09
    + 5/2, + 5/2.
  • 8:09 - 8:11
    Gösterimleri değiştirmeyi seviyorum böylece her ikisini de öğreniyorsunuz.
  • 8:11 - 8:13
    .
  • 8:13 - 8:18
    Denklem, 5/2 eşittir b şeklinde olur.
  • 8:18 - 8:20
    .
  • 8:20 - 8:22
    b 5/2'dir.
  • 8:22 - 8:32
    Doğrumuzun denklemi, y eşittir 5/6 kere x artı b yani 5/2'dir.
  • 8:32 - 8:38
    .
  • 8:38 - 8:39
    Bunu da çözdük.
  • 8:39 - 8:41
    Bir tane daha örnek yapalım.
  • 8:41 - 8:44
    Burada bir grafiğimiz var.
  • 8:44 - 8:45
    Bu grafiğin denklemini bulalım.
  • 8:45 - 8:47
    Aslında bu biraz daha kolay.
  • 8:47 - 8:48
    Eğim nedir?
  • 8:48 - 8:52
    Eğim, y' deki değişim bölü x' deki değişimdir.
  • 8:52 - 8:53
    Ne olduğunu görelim.
  • 8:53 - 8:58
    x üzerinde hareket ettiğimizde, x' deki değişim 1'dir.
  • 8:58 - 8:59
    .
  • 8:59 - 9:01
    x' deki değişim 1.
  • 9:01 - 9:04
    x' i 1 artırttırarak değiştirmeye karar verdim.
  • 9:04 - 9:06
    y' deki değişim nedir?
  • 9:06 - 9:10
    y' deki değişim 4 gibi görünüyor.
  • 9:10 - 9:15
    Delta y yani y' deki değişim 4'e eşit, delta x 1' e eşit olduğunda.
  • 9:15 - 9:21
    .
  • 9:21 - 9:24
    y' deki değişim bölü x' deki değişim, yani 4 bölü 1 dir.
  • 9:24 - 9:26
    .
  • 9:26 - 9:30
    Böylece eğimin 4' e eşit olduğu bulunur.
  • 9:30 - 9:32
    Peki, y-keseni nedir?
  • 9:32 - 9:34
    Bu noktada, grafiğe bakabiliriz.
  • 9:34 - 9:38
    Doğru y-eksenini y -6' ya eşit olduğunda yani (0,-6) noktasında kesiyor.
  • 9:38 - 9:42
    .
  • 9:42 - 9:44
    Böylece b'nin -6' ya eşit olduğunu biliyoruz.
  • 9:44 - 9:47
    .
  • 9:47 - 9:49
    Böylece doğrunun denklemini bulmuş olduk.
  • 9:49 - 9:57
    Doğrunun denklemi, y eşittir eğim kere x artı y-kesenidir.
  • 9:57 - 9:59
    .
  • 9:59 - 10:02
    Denklemi yazalım, y eşittir 4 kere x artı -6.
  • 10:02 - 10:08
    .
  • 10:08 - 10:10
    .
  • 10:10 - 10:13
    Başka bir örnek yapalım.
  • 10:13 - 10:17
    f(1.5), -3' e ve f(1), 2'ye eşittir.
  • 10:17 - 10:19
    .
  • 10:19 - 10:20
    Bu nedir?
  • 10:20 - 10:24
    Bu x 1.5'e eşit olduğunda y -3'e eşittir demenin süslü bir yoludur.
  • 10:24 - 10:31
    .
  • 10:31 - 10:33
    .
  • 10:33 - 10:37
    Bu bize noktanın koordinatının 1.5 virgül 3 olduğunu söyler.
  • 10:37 - 10:38
    .
  • 10:38 - 10:42
    Ayrıca x -1 olduğunda f(x) yani y 2' ye eşittir.
  • 10:42 - 10:44
    .
  • 10:44 - 10:48
    Bu sadece doğrunun üzerindeki bu iki noktayıda süslü bir şekilde söyleme, hiç bir şey olağandışı değil.
  • 10:48 - 10:51
    .
  • 10:51 - 10:54
    Bu problemin amacı sadece fonksiyon gösterimini de sizlere öğretmek böyle bir gösterim gördüğünüzde gözünüz korkmasın.
  • 10:54 - 10:57
    .
  • 10:57 - 10:58
    .
  • 10:58 - 11:02
    1.5 fonksiyona girdiğinde 3 çıkıyor.
  • 11:02 - 11:04
    Yani y'nin f(x)' e eşittir şeklinde düşünebilirsin.
  • 11:04 - 11:06
    .
  • 11:06 - 11:07
    Bu noktanın y-koordinatıdır.
  • 11:07 - 11:09
    y-koordinatı 3 olduğunda x 1.5 olacaktır.
  • 11:09 - 11:11
    Her neyse, bunu defalarca söyledim.
  • 11:11 - 11:13
    Hadi bu doğrunun eğimini bulalım.
  • 11:13 - 11:20
    Eğim yani y' deki değişim bölü x' deki değişim, 2 eksi (-3) bölü (-1) eksi 1.5' e eşittir.
  • 11:20 - 11:27
    .
  • 11:27 - 11:33
    .
  • 11:33 - 11:40
    .
  • 11:40 - 11:43
    .
  • 11:43 - 11:48
    .
  • 11:48 - 11:50
    İşlemi renklendirdim çünkü (-1) ile 2' nin bu fonksiyondan geldiğini göstermek istedim.
  • 11:50 - 11:54
    .
  • 11:54 - 11:58
    Bunları önce yazdığım için x ve y' nin ikisinide önce yazdım.
  • 11:58 - 12:00
    Yani 2'yi önce yazdığımda (-1)'de önce yazmak zorundayım.
  • 12:00 - 12:02
    Bu yüzden renk kodlaması yaptım.
  • 12:02 - 12:03
    .
  • 12:03 - 12:08
    2 eksi (-3) ile 2 artı 3 aynı şeydir.
  • 12:08 - 12:10
    .
  • 12:10 - 12:12
    Burası 5' tir.
  • 12:12 - 12:16
    .
  • 12:16 - 12:20
    -1 eksi 1.5, -2.5' e eşittir.
  • 12:20 - 12:24
    .
  • 12:24 - 12:28
    5, 2.5' e bölündüğünde 2 elde ederiz.
  • 12:28 - 12:30
    Yani bu doğrunun eğimi -2'dir.
  • 12:30 - 12:32
    Aslında size bunun sırasının önemli olmadığını göstermek için şunu biraz yana alacağım.
  • 12:32 - 12:34
    .
  • 12:34 - 12:36
    Eğer bu koordinat ilk olarak kullanıyorsanız, sonra bu koordinatı ilk olarak kullanmak zorundasınız
  • 12:36 - 12:38
    Şimdi bunu başka bir şekilde yapalım.
  • 12:38 - 12:54
    Eğer onu (-3) eksi 2 bölü 1.5 eksi (-1) şekilde yapsaydık, aynı sonucu verir miydi?
  • 12:54 - 13:00
    .
  • 13:00 - 13:01
    .
  • 13:01 - 13:03
    .
  • 13:03 - 13:05
    Bu bana aynı cevabı vermelidir.
  • 13:05 - 13:06
    Peki bu neye eşittir?
  • 13:06 - 13:13
    (-3) eksi 2 (-5)'tir.
  • 13:13 - 13:15
    1.5 artı 1 ise 2.5'tir.
  • 13:15 - 13:17
    Yani 5 bölü 2.5' tir.
  • 13:17 - 13:19
    Bu işlem -2' ye eşittir.
  • 13:19 - 13:20
    Ben sadece size tutarlı olduğunuz sürece hangisiyle başlayıp hangisiyle bitirdiğinizin önemli olmadığını göstermek istedim.
  • 13:20 - 13:23
    .
  • 13:23 - 13:24
    .
  • 13:24 - 13:27
    Eğer bu başlangıç y' si ise başlangıç x' i budur.
  • 13:27 - 13:28
    Eğer bu bitiş y' si ise bu bitiş x' i olmak zorundadır.
  • 13:28 - 13:30
    .
  • 13:30 - 13:33
    Ama yine de, eğimin -2 olduğunu biliyoruz.
  • 13:33 - 13:37
    Böylece denklemin, y eşittir -2 kere x artı y-keseni olduğunu biliyoruz.
  • 13:37 - 13:39
    .
  • 13:39 - 13:41
    Bu koordinatlar birini kullanalım.
  • 13:41 - 13:43
    İçinde ondalık olmadığı için bunu kullanacağım.
  • 13:43 - 13:47
    Bu yüzden biliyoruz ki y, 2'ye eşit.
  • 13:47 - 13:53
    Yani x (-1)' e eşit olduğunda y 2'ye eşittir.
  • 13:53 - 13:55
    .
  • 13:55 - 13:57
    Tabii ki artı b de var.
  • 13:57 - 14:03
    2 eşittir (-2) kere (-1) artı b yani 2 eşittir 2 artı b.
  • 14:03 - 14:06
    Eğer denklemin iki tarafındanda 2 çıkarırsak, sol tarafta 0 elde ederiz.
  • 14:06 - 14:10
    .
  • 14:10 - 14:12
    .
  • 14:12 - 14:15
    .
  • 14:15 - 14:16
    Yani b 0'a eşittir.
  • 14:16 - 14:18
    Doğrumuzun denklemi y eşittir (-2) kere x 'tir.
  • 14:18 - 14:20
    .
  • 14:20 - 14:22
    .
  • 14:22 - 14:24
    Bu denklemi fonksiyon gösterimi şeklinde yazmak istiyorum.
  • 14:24 - 14:28
    f(x) eşittir 2x.
  • 14:28 - 14:31
    Aslında y' nin f(x)' e eşit olduğunu kabul ediyorum.
  • 14:31 - 14:32
    Ama bu gerçek denklemdir.
  • 14:32 - 14:34
    Burada y' den hiç bahsedilmedi.
  • 14:34 - 14:38
    Bu yüzden sadece f(x) eşittir 2x yazabiliriz.
  • 14:38 - 14:40
    Bu koordinatların her biri, x' in ve f(x)' in koordinatları.
  • 14:40 - 14:43
    .
  • 14:43 - 14:47
    .
  • 14:47 - 14:50
    Eğim f(x)' deki değişim bölü x' deki değişim şeklinde tanımlayabiliriz.
  • 14:50 - 14:53
    .
  • 14:53 - 14:57
    Bir ifadeyi göstermenin farklı yollarıdır.
  • 14:57 - 14:57
    .
Title:
Eğim ve Kesen Formunda Doğrusal Denklemler
Description:

Eğim ve Kesen Formunda Doğrusal Denklemler

more » « less
Video Language:
English
Duration:
14:58
bozkumanlar edited Turkish subtitles for Linear Equations in Slope Intercept Form
Irem Guger added a translation

Turkish subtitles

Revisions