چۆن یادەوەرییەکان درووست دەبن و چۆنیش لە یادیان دەکەین - کاثرین یۆنگ
-
0:07 - 0:10بەشێوەیەکی ڕوونتر بیر بکەوە.
-
0:10 - 0:11تێگەیشتی؟
-
0:11 - 0:15باشە،ئێستا هەوڵبدە بەبیرت بێتەوە سێ
هەفتە لەمەو بەر بۆ نیوەڕۆ چیتان هەبووە. -
0:15 - 0:18دەشێت یادەوەری دووەم بەهێز نەبێت،
-
0:18 - 0:20بەڵام بۆ نا؟
-
0:20 - 0:23بۆچی هەندێک شتمان بەبیر
دێتەوە ،بەڵام ئەوانەی تر نا؟ -
0:23 - 0:27هەروەها بۆچی لە کۆتاییدا
بیرەوەرییەکان کاڵ دەبنەوە؟ -
0:27 - 0:30با لە یەکەم شوێنەوە
سەیری بیرەوەرییەکان بکەین. -
0:30 - 0:33کاتێک تۆ ئەزموونی شتێکت هەیە،
وەک لێدانی ژمارەیەکی تەلەفۆن، -
0:33 - 0:37ئەو ئەزموونی گۆڕانە بە لێدانی
وزەیەکی کارەبایی -
0:37 - 0:40ئەو تۆڕە خانە دەمارانە بەخێرایی دەجوڵێن.
-
0:40 - 0:43بیرەوەرییەکانی یەکەم دەچنە
بەشی بیرەوەری کورت خایەن، -
0:43 - 0:46کە لە ھەر شوێنێک بێت بە چەند
چرکەیەک -
0:46 - 0:47بۆ دوو خولەک دروست بوون. دواتر
-
0:47 - 0:52دەگوازرێتەوە بۆ بەشی بیرەوەری درێژخایەن لە
ڕێگەی هیپەکەمپەس کە بەشێکی گرنگی مێشکە، -
0:52 - 0:55لەکۆتاییدا لە چەندین بەشدا
کۆدەکرێتەوە و لە تەواوی مێشک. -
0:55 - 0:58شانەی هەستە دەمار پەیوەندی بە
هەموو شوێنێکی گرنگی مێشک دەکات -
0:58 - 1:00پێی دەڵێن گەێنکەی دەماری
-
1:00 - 1:03بەکارھێنانی تایبەتمەندی کۆئەندامی دەماری.
-
1:03 - 1:07ئەگەر دوو خانەی هەستە دەمار بە بەردەوامی
پەیوەندیان هەبێت، ئەوا شتێکی سەیر ڕوودەدا: -
1:07 - 1:11ئەم چوستیەش لە نێوان
هەردووکیاندا زیاد دەکات. -
1:11 - 1:15ئەم پرۆسەیە، ناو دەبرێت بە ڕێگەی
چارەسەر کردنی درێژخایەن، ئەوەیە -
1:15 - 1:20میکانیزمێک هەژمار دەکرێت کە کامە یادگاری
لە یادەوەری درێژخایەن کۆکراونەتەوە، -
1:20 - 1:22بەڵام چۆن هەندێک لە
بیرەوەرییەکان لەناو دەچن؟ -
1:22 - 1:24تەمەن هۆکارێکە.
-
1:24 - 1:28کاتێک پیرتر دەبین، جێی لێکدانی هەستە دەمار
دەست بە گیران و لاواز بوون دەکات، -
1:28 - 1:31چۆن بە کاریگەریەکی ئاسان دەتوانین
یادەوەریەکانمان بگەڕێنینەوە. -
1:31 - 1:35زاناکان چەند تیۆریەکیان هەیە دەربارەی
ئەوەی چی لە پشت ئەم بەدواداچوونەوە هەیە، -
1:35 - 1:36لە گرژبوونی ڕاستەقینەی مێشک،
-
1:36 - 1:41هەموو١٠ ساڵ جارێک هیپەکەمپەس کە تایبەتە بە
یادگە لە ٥٪ دەمارە خانەکانی لە دەست دەدات -
1:41 - 1:44بەپێی کات کاتێک دەگەیت بە ٨٠ ساڵی بە
گشتی لە ٢٠٪تت لە دەست داوە -
1:44 - 1:47لە دڵۆپێک بەرهەمی کیمیایی کۆئەندامی دەمار،
-
1:47 - 1:51وەکو ئەسیتیلکۆلین
کە زۆر گرینگە بۆ فێربوون و یادەوەری. -
1:51 - 1:56ئەم گۆڕانکارییانە کاریگەری لەسەر ئەوەیە
چۆن خەڵک زانیاری کۆکراوەی بیر دێتەوە. -
1:56 - 1:58هەروەها تەمەن کاریگەری لەسەر
توانای دروستبوونی یادەوەری ھەیە. -
1:58 - 2:02یادەوەرییەکان زۆر باشتر دەچەسپن
کاتێک تۆ بایەخی پێ دەدەیت، -
2:02 - 2:06لەو کاتەی ئێمە بە توندی پەیوەستین، یان
لەو کاتەی زانیارییەکان مانا بەخشن بۆ ئێمە. -
2:06 - 2:10کێشەی تەندروستی مێشک و جەستەی،ھۆکارن
بۆ گەورە دەرکەوتنی تەمەنمان لە چاو خۆمان، -
2:10 - 2:13کار دەکاتە سەر تواناکانمان
کە گرینگیان پێ دەدەین، -
2:13 - 2:16بەم شێوەیە وەک دزی
یادەوەریمان مامەلە دەکات. -
2:16 - 2:19و ھۆکارێکی تری کێشەی
بەیادھاتنەوە قەلەقی درێژخایەنە. -
2:19 - 2:23کاتێک تۆ بەتەواوەتی کارەکانت قورس دەبێت،
-
2:23 - 2:25جەستەی ئێمە لەو پەری بە ئاگایدایە.
-
2:25 - 2:28ئەم وەڵامدانەوە لە میکانیزمێکی
فیزیایی گەشەی کردووە -
2:28 - 2:31بەدڵینیاییەوە نەخشەی بۆ کێشراوە
دەتوانین خۆمان لە تەنگانە ڕزگار بکەین. -
2:31 - 2:36فشاری کیمیایی ھاوکاری بڵاوبوونەوەی
وزە و زیادکرنی ھۆشیاری دەدات. -
2:36 - 2:41هەرچەندە،جەستەمان دەکەوێتە
بەر کاریگەری ئەو کیمیایانە، -
2:41 - 2:45ئەنجامەکەشی لە دەستدانی تواناکانی مێشک
و نەبوونی توانایە بۆ دروست بوونەوەیان، -
2:45 - 2:48کاریگەری دەخاتە سەر توانامان بۆ
ھێشتنەوەی زانیاری نوێ. -
2:48 - 2:50خەمۆکی ھۆکارێکیترە.
-
2:50 - 2:55ئەو کەسانەی خەمۆکیان ھەیە لە ٤٠٪یان
کێشەی گەشەکردنی یادەوەریان هەیە. -
2:55 - 2:57ئاستی سیرۆتۆنین نزم دەبێتەوە.
-
2:57 - 2:59خانەی هەستە دەمار بە
وروژاندن دەبەسترێتەوە، -
2:59 - 3:03ئەو مرۆڤانەی تووشی خەمۆکی بوونە
کەمتر ئاگاداری زانیارییە نوێیەکان دەبن. -
3:03 - 3:08شوێنی ڕووداوی خەمبار و ناخۆش لە
ڕابردوودا، هۆکارێکی تری نیشانەی خەمۆکیە، -
3:08 - 3:11تێبینیی کردنی ئەو
لەسەر ئێستا قورستر دەکات، -
3:11 - 3:14کاریگەری لەسەر کۆکردنەوەی
تواناکان بۆ یادەوەری کورتخایەن دەکات. -
3:14 - 3:17گۆشەگیری، کە بە خەمۆکی دەتبەستێتەوە،
بیرەوەریت تێک دەشکێنێت. -
3:17 - 3:20لێکۆڵینەوەیەک لە تەندروستی
گشتی لە لایەن زانکۆی هارڤەرد -
3:20 - 3:24دەریخست کاتێک خەڵک پیرتر دەبێت لەگەڵ
بەرزبوونەوەی ئاستی کاریگەری کۆمەڵایەتی -
3:24 - 3:27ڕێژەی بەبیرهاتنەوە وردە وردە
کەم دەبێت لە ماوەی ٦ ساڵدا. -
3:27 - 3:30هۆکارەکە بە ناڕوونی ماوەتەوە،
-
3:30 - 3:31بەڵام شارەزایان
گومانیان ھەیە -
3:31 - 3:34کارلێکی کۆمەڵایەتی توانای
ھۆشیاری بە مێشک دەدات. -
3:34 - 3:35تەنها وەک ماسولکەیەکی بەهێز،
-
3:35 - 3:39پێویستە مێشکمان بەکاربهێنین
دەنا دەکەوێتە مەترسی لەناوچوون، -
3:39 - 3:40بەڵام ون نابێت.
-
3:40 - 3:42چەند هەنگاوێک هەن
دەتوانی وەریان بگریت -
3:42 - 3:44بۆ هاوکاری کردنی مێشکت
لە پاراستنی بیرەوەرییەکان. -
3:44 - 3:46.دڵنیابەرەوە لە پاراستنی لەشت بە چالاکی
-
3:46 - 3:49.زیادبوونی ڕێژەی خوێن بۆ مێشک یارمەتی دەرە
-
3:49 - 3:51و باش بخۆ.
-
3:51 - 3:55مێشکت پێویستی بە کانزاکان هەیە بۆ
پاراستن و بەجێهێنانی فرمانەکان بەڕاستی. -
3:55 - 3:57لە کۆتاییدا، ڕاهێنانێک بە مێشک بدە.
-
3:57 - 4:00نیشاندانی بەرەنگاربوونەوەیەک بۆ
مێشکت، وەک فێربوونی زمانێکی نوێ، -
4:00 - 4:04.یەکێکە لە باشترین شت بۆ پاراستن و
داکۆکی کردن لە مێشکت بەباشی
- Title:
- چۆن یادەوەرییەکان درووست دەبن و چۆنیش لە یادیان دەکەین - کاثرین یۆنگ
- Speaker:
- کاترین یۆنگ
- Description:
-
more » « less
تەواوی وانەکە لێرە ببینە: http://ed.ted.com/lessons/how-memories-form-and-how-we-lose-them-catharine-young
بەشێوەیەکی ڕوونتر بیر بکەوە. تێگەیشتی؟ باشە،ئێستا هەوڵبدە بەبیرت بێتەوە سێ هەفتە لەمەو بەر بۆ نیوەڕۆ چیتان هەبووە. دەشێت یادەوەری دووەم بەهێز نەبێت، بەڵام بۆ نا؟ بۆچی هەندێک شتت بەبیر دێتەوە ،بەڵام ئەوانەی تر نا؟ بۆچی بیرەوەرییەکان لە کۆتاییدا کاڵ دەبنەوە؟
وانە لە لایەن کاسرین یەنگ، ئەنیمەشن لە لایەن پاتریک سمیز.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:20
|
Daban Q Jaff approved Kurdish subtitles for How memories form and how we lose them | |
|
|
Daban Q Jaff accepted Kurdish subtitles for How memories form and how we lose them | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for How memories form and how we lose them | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for How memories form and how we lose them | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for How memories form and how we lose them | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for How memories form and how we lose them | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for How memories form and how we lose them | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for How memories form and how we lose them |