< Return to Video

Wie is Alexander von Humboldt? - George Mehler

  • 0:14 - 0:15
    Mag ik je voorstellen
  • 0:15 - 0:17
    aan één van de meest geweldige
    wetenschappers ooit?
  • 0:17 - 0:18
    aan één van de meest geweldige
    wetenschappers ooit?
  • 0:18 - 0:20
    Zo beroemd, dat meer plekken op aarde
  • 0:20 - 0:23
    naar hem vernoemd zijn,
    dan naar welk ander mens ook.
  • 0:23 - 0:25
    Zo beroemd,
    dat de Amerikaanse President Jefferson hem
  • 0:25 - 0:28
    de belangrijkste wetenschapper noemde
    die hij ooit ontmoette.
  • 0:28 - 0:32
    Simon Bolivar noemde hem
    "de werkelijke ontdekker van Zuid-Amerika".
  • 0:32 - 0:34
    Op zijn 100ste geboortedag
  • 0:34 - 0:36
    ging elk voorpagina-artikel van
    The New York Times over hem.
  • 0:36 - 0:38
    ging elk voorpagina-artikel van
    The New York Times over hem.
  • 0:38 - 0:39
    Wie is deze wetenschapper
  • 0:39 - 0:42
    en wat deed hij voor buitengewoons?
  • 0:42 - 0:45
    Hij heet Alexander Von Humboldt.
  • 0:45 - 0:46
    Nooit van gehoord?
  • 0:46 - 0:47
    De meeste mensen niet.
  • 0:47 - 0:49
    Zijn naam is verloren gegaan in de geschiedenis,
  • 0:49 - 0:51
    maar hij deed het volgende.
  • 0:51 - 0:54
    Alexander Von Humboldt begon als geoloog,
  • 0:54 - 0:58
    maar toen een erfenis hem in staat stelde te reizen,
  • 0:58 - 1:00
    maakte hij 5 jaar lang
    een ongelofelijke, wetenschappelijke reis
  • 1:00 - 1:02
    door Zuid-Amerika,
  • 1:02 - 1:02
    Mexico,
  • 1:02 - 1:04
    en Cuba.
  • 1:04 - 1:06
    Van 1799 tot 1804
  • 1:06 - 1:09
    reisden Von Humboldt en zijn
    plantkundige partner Aimé Bonpland.
  • 1:09 - 1:12
    Ze zagen de oerwouden van Venezuela.
  • 1:12 - 1:13
    Ze maakten gedetailleerde tekeningen van Inca-ruïnes
  • 1:13 - 1:15
    terwijl ze de bergen van Peru verkenden
  • 1:15 - 1:18
    en doorkruisten heel Mexico en Cuba.
  • 1:18 - 1:22
    Hij verkende de Orinocorivier in Venezuela
    van begin tot eind.
  • 1:22 - 1:24
    Deze 2700 kilometer van de reis
  • 1:24 - 1:28
    waren vol gevaar, ziekten
    en fantastische nieuwe ontdekkingen.
  • 1:28 - 1:30
    Zo was Von Humboldt
    de eerste ontdekkingsreiziger
  • 1:30 - 1:34
    die de bereiding van de curareplant
    tot pijlgif gadesloeg.
  • 1:34 - 1:37
    Hij zag het belang van de cinchonaboom,
    waarvan de bast kinine bevat,
  • 1:37 - 1:38
    Hij zag het belang van de cinchonaboom,
    waarvan de bast kinine bevat,
  • 1:38 - 1:40
    dat werkzaam is tegen malaria.
  • 1:40 - 1:42
    Hij ontdekte de oceaanstroming
  • 1:42 - 1:44
    waardoor het minder regent aan de Peruaanse kust,
  • 1:44 - 1:46
    die tegenwoordig de Humboldtstroming heet.
  • 1:46 - 1:50
    Hij ontdekte en beschreef veel nieuwe
    plant- en diersoorten,
  • 1:50 - 1:51
    waaronder de sidderaal.
  • 1:51 - 1:55
    In Equador beklom hij
    één van de hoogste vulkanen, Chimborazo,
  • 1:55 - 1:57
    om de luchtdruk te noteren,
  • 1:57 - 2:00
    wat nog nooit iemand
    had gedaan op deze hoogte.
  • 2:00 - 2:03
    De hele reis besloeg ruim 38.600 kilometer,
  • 2:03 - 2:07
    vrijwel dezelfde afstand
    als de omtrek van de aarde.
  • 2:07 - 2:09
    Onderweg mat hij de vorm van het land,
  • 2:09 - 2:10
    Onderweg mat hij de vorm van het land,
  • 2:10 - 2:11
    de temperatuur,
  • 2:11 - 2:12
    de luchtdruk
  • 2:12 - 2:14
    en de sterkte van magnetische velden.
  • 2:14 - 2:17
    Door plekken met dezelfde temperaturen te verbinden,
  • 2:17 - 2:20
    maakte hij landkaarten
    met lijnen van gelijke temperaturen.
  • 2:20 - 2:22
    Deze lijnen noemde hij 'isothermen'.
  • 2:22 - 2:24
    Omdat Humboldt deze kaarten uitvond,
  • 2:24 - 2:26
    begonnen wetenschappers patronen te zien
  • 2:26 - 2:27
    in het leven
  • 2:27 - 2:29
    en de levensvormen
    op verschillende plekken,
  • 2:29 - 2:30
    en de levensvormen
    op verschillende plekken,
  • 2:30 - 2:31
    en hij werd pionier in het visueel presenteren
    van wetenschappelijke data.
  • 2:31 - 2:35
    en hij werd pionier in het visueel presenteren
    van wetenschappelijke data.
  • 2:35 - 2:37
    Deze ontdekkingen en metingen
    zijn de hoofdreden
  • 2:37 - 2:40
    dat hij zo'n belangrijke
    wetenschapper is.
  • 2:40 - 2:43
    Wetenschappers die nieuwe planten
    en dieren beschreven, zagen tot Humboldt
  • 2:43 - 2:46
    niet duidelijk het cruciale verband
  • 2:46 - 2:47
    tussen levende dingen
    en de plaats waar ze leefden,
  • 2:47 - 2:49
    tussen levende dingen
    en de plaats waar ze leefden,
  • 2:49 - 2:50
    hun habitats.
  • 2:50 - 2:52
    Ze onderkenden de rol van omgeving niet
  • 2:52 - 2:55
    in de diversiteit van leven.
  • 2:55 - 2:57
    Humboldt ontdekte en begreep het belang
    van deze connecties.
  • 2:57 - 2:58
    Humboldt ontdekte en begreep het belang
    van deze connecties.
  • 2:58 - 2:59
    Daarom wordt hij gezien als de grondlegger
    van de biogeografie.
  • 2:59 - 3:02
    Daarom wordt hij als de grondlegger
    van de biogeografie gezien.
  • 3:02 - 3:04
    Hij ontwikkelde ook een theorie,
    genaamd "Eenheid der Natuur",
  • 3:04 - 3:07
    die de onderlinge verbondenheid
    van alle natuur laat zien.
  • 3:07 - 3:09
    Deze kennis speelt een vitale rol
  • 3:09 - 3:12
    in het behoud en de bescherming van onze leefwereld.
  • 3:12 - 3:14
    Zijn boek "Kosmos"
    beschrijft deze theorie.
  • 3:14 - 3:16
    Het is tegenwoordig nog steeds in druk.
  • 3:16 - 3:18
    Hij werd geroemd als wetenschapper,
  • 3:18 - 3:20
    maar Von Humboldt was ook gul.
  • 3:20 - 3:23
    Zo vervulde hij nóg een rol in de wereld.
  • 3:23 - 3:25
    Hij onderwees en begeleidde jongere wetenschappers.
  • 3:25 - 3:28
    Pas heel recent werd ontdekt,
  • 3:28 - 3:30
    welke grote rol hij speelde in het werk
  • 3:30 - 3:32
    van zijn beroemdste penvriend,
    Charles Darwin.
  • 3:32 - 3:33
    van zijn beroemdste penvriend,
    Charles Darwin.
  • 3:33 - 3:35
    De jonge Darwin las alles van Humboldt
  • 3:35 - 3:38
    en schreef op de Beagle
    in zijn dagboek:
  • 3:38 - 3:41
    "Ik kan momenteel enkel Humboldt lezen.
  • 3:41 - 3:44
    Hij verlicht, als een tweede zon, alles wat ik aanschouw."
  • 3:44 - 3:47
    Hoewel Humboldt tegenwoordig
    bekend en gerespecteerd is
  • 3:47 - 3:49
    in een kleine kring van wetenschappers,
  • 3:49 - 3:51
    is hij vrijwel onbekend bij de meesten van ons.
  • 3:51 - 3:54
    Alexander Von Humboldts invloed is zichtbaar
  • 3:54 - 3:56
    in iedere wetenschappelijke discipline.
  • 3:56 - 4:00
    Hij is misschien de belangrijkste
    vergeten man van de wetenschap.
  • 4:00 - 4:02
    Maar dat hoeft niet,
  • 4:02 - 4:03
    want zolang jij hem kent,
  • 4:03 - 4:06
    zal zijn invloed in ere worden gehouden.
Title:
Wie is Alexander von Humboldt? - George Mehler
Description:

Bekijk de les: http://ed.ted.com/lessons/who-is-alexander-von-humboldt-george-mehler<BR>

Heb je wel eens van Alexander von Humboldt gehoord? Waarschijnlijk niet. Deze geoloog die in Zuid-Amerika op ontdekkingsreis ging, was een soort achtiende-eeuwse superwetenschapper. Hij reisde bijna 40.000 kilometer om de relatie tussen natuur en habitat te leren begrijpen. George Mehler beschrijft Humboldts grootste verdiensten en geeft aan waarom die tegenwoordig nog steeds belangrijk zijn voor ons. <BR>

Les door George Mehler, animatie door Flaming Medusa Studios Inc.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:22

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.