Ο κύκλος ζωής μιας κοντομάνικης μπλούζας - Έιντζελ Τσανγκ

Μάθε περισσότερα για τα TED-Ed Clubs εδώ: https://ed.ted.com/clubs

Δες όλο το μάθημα: https://ed.ted.com/lessons/the-life-cycle-of-a-t-shirt-angel-chang

Ας αναλογιστούμε την κλασσική άσπρη κοντομάνικη μπλούζα. Κάθε χρόνο πουλάμε και αγοράζουμε δύο δισεκατομμύρια κοντομάνικες μπλούζες παγκοσμίως, κάνοντάς τες ένα από τα πιο κοινά ενδύματα στον κόσμο. Όμως, πώς και πού φτιάχνεται το μέσο μπλουζάκι, και ποιες είναι οι περιβαλλοντικές του επιπτώσεις; Η Έιντζελ Τσανγκ ακολουθεί τον κύκλο ζωής μιας κοντομάνικης μπλούζας.

Μάθημα από την Έιντζελ Τσανγκ, ψηφιακή απεικόνιση από το TED-Ed.

Ευχαριστούμε τους υποστηρικτές μας για τη βοήθειά τους! Χωρίς εσάς, αυτό το βίντεο δε θα ήταν δυνατό.

Αλεξάντρα Πάνζερ, Τζόρνταν Τανγκ, Κρίστοφερ Χιμένεζ, Χουάν, Τρέισι Τόμπκιν, Άλεξ Νιλ, Λούι Λάπατ, Έμιλυ Λαμ, Κάθρυν Τζ. Χάμμοντ, Έλιοτ Πούλιν, Σαμ, Νοέλ Σίτου, Όυουντσενγκελ Τσέγιεν-Όιντοφ.

Δείτε την σελίδα του TED-Ed Patreon εδώ: https://www.patreon.com/teded

Ας αναλογιστούμε την κλασσική
άσπρη κοντομάνικη μπλούζα.

Ετησίως πουλάμε και αγοράζουμε

δύο δισεκατομμύρια
κοντομάνικες μπλούζες παγκοσμίως,

κάνοντάς τες ένα από τα πιο κοινά
ενδύματα στον κόσμο.

Όμως, πώς και πού φτιάχνεται
το μέσο μπλουζάκι,

και ποιες είναι
οι περιβαλλοντικές του επιπτώσεις;

Τα είδη ρουχισμού
μπορούν να διαφέρουν πολύ,

αλλά μια απλή μπλούζα αρχίζει την ζωή της

σε μια αμερικάνικη, κινεζική,
ή ινδική φάρμα,

όπου βαμβακόσποροι σπέρνονται,
αρδεύονται και καλλιεργούνται

για τις χνουδωτές μπάλες που παράγουν.

Αυτόματες μηχανές προσεκτικά
συλλέγουν αυτές τις μπάλες,

μια βιομηχανική εκκοκκιστική μηχανή

χωρίζει τις χνουδωτές μπάλες
από τους σπόρους,

και το εκκοκκισμένο βαμβάκι
συμπιέζεται σε δέματα των 225 κιλών.

Το βαμβάκι απαιτεί τεράστια
ποσότητα νερού και φυτοφαρμάκων.

Χρειάζονται 2.700 λίτρα νερού
για να παραχθεί μια απλή μπλούζα,

αρκετά για να γεμίσουν
πάνω από 30 μπανιέρες.

Παράλληλα, το βαμβάκι χρησιμοποιεί
περισσότερα εντομοκτόνα και φυτοφάρμακα

σε σχέση με κάθε άλλη καλλιέργεια
στον κόσμο.

Αυτοί οι ρύποι
μπορούν να είναι καρκινογόνοι,

να βλάψουν την υγεία των αγροτών,

και να βλάψουν τα γύρω οικοσυστήματα.

Κάποιες μπλούζες παράγονται
από βαμβάκι βιολογικής καλλιέργειας,

χωρίς εντομοκτόνα και φυτοφάρμακα,

αλλά το οργανικό βαμβάκι
αποτελεί λιγότερο από 1%

των 22,7 εκατομμυρίων τόνων βαμβακιού
που παράγεται παγκοσμίως.

Μόλις τα δέματα βαμβακιού
φύγουν από τη φάρμα,

οι κλωστοϋφαντουργίες τα στέλνουν
σε εγκαταστάσεις νηματοποιίας,

συνήθως στην Κίνα ή στην Ινδία,

όπου μηχανές υψηλής
τεχνολογίας αναμιγνύουν,

λαναρίζουν,

χτενίζουν,

τραβούν,

τεντώνουν,

και τέλος, στρίβουν το βαμβάκι
σε ολόλευκα σχοινιά νήματος

που ονομάζονται φυτίλια.

Μετά, τα νήματα στέλνονται στον μύλο

όπου τεράστιες κυκλικές μηχανές πλέξης

τα υφαίνουν σε σεντόνια
ακατέργαστου γκριζωπού υφάσματος,

το οποίο επεξεργάζονται
με θερμότητα και χημικά,

μέχρι να γίνει μαλακό και λευκό.

Εδώ, το ύφασμα βυθίζεται
σε εμπορικά λευκαντικά

και αζωχρώματα,

που δίνουν την ζωντάνια στα χρώματα
των περίπου 70% των υφασμάτων.

Δυστυχώς, ορισμένα από αυτά
περιέχουν καρκινογόνο κάδμιο,

μόλυβδο,

χρώμιο,

και υδράργυρο.

Άλλες επιβλαβείς ενώσεις και χημικά
μπορούν να προκαλέσουν εκτεταμένη μόλυνση

εάν απελευθερωθούν ως τοξικά απόβλητα
σε ποτάμια και ωκεανούς.

Η τεχνολογία είναι πλέον
τόσο προηγμένη σε ορισμένες χώρες

ώστε όλη η καλλιέργεια
και η παραγωγή υφάσματος

μετά βίας αγγίζει το ανθρώπινο χέρι.

Αλλά μόνο μέχρι αυτό το σημείο.

Μόλις το τελειωμένο ύφασμα
ταξιδέψει σε εργοστάσια,

συνήθως στο Μπαγκλαντές, την Κίνα,
την Ινδία, ή την Τουρκία,

απαιτείται ανθρώπινη εργασία
για να ραφτούν οι μπλούζες,

μια περίπλοκη εργασία που τα μηχανήματα
απλά δεν μπορούν να κάνουν.

Αυτή η διαδικασία
έχει τα δικά της προβλήματα.

Για παράδειγμα, το Μπαγκλαντές,

που ξεπέρασε την Κίνα ως ο μεγαλύτερος
εξαγωγέας βαμβακερών μπλουζών στον κόσμο,

απασχολεί 4,5 εκατομμύρια ανθρώπους
στη βιομηχανία μπλούζας,

αλλά συνήθως αντιμετωπίζουν
κακές συνθήκες και χαμηλούς μισθούς.

Μετά την παραγωγή τους, αυτές οι μπλούζες
θα ταξιδέψουν με πλοίο, τρένο, και φορτηγό

για να πουληθούν
σε χώρες υψηλού εισοδήματος,

μια διαδικασία που δίνει στο βαμβάκι
ένα τεράστιο αποτύπωμα άνθρακα.

Μερικές χώρες παράγουν
τα δικά τους ρούχα εγχώρια

το οποίο μειώνει αυτό το ρυπογόνο στάδιο,

αλλά η παραγωγή ενδυμάτων ευθύνεται
για το 10% των συνολικών εκπομπών άνθρακα.

Κι αυτό κλιμακώνεται.

Τα φθηνότερα ενδύματα
και η προθυμία του κοινού να αγοράζει

εκτόξευσαν την παγκόσμια παραγωγή
την περίοδο 1994-2014 κατά 400%,

σε περίπου 80 δισεκατομμύρια
ενδύματα κάθε χρόνο.

Τέλος, στο σπίτι του καταναλωτή,
η μπλούζα περνάει

μια από τις πιο ενεργοβόρες φάσεις
του κύκλου ζωής της.

Στην Αμερική, για παράδειγμα,

το μέσο νοικοκυριό κάνει
σχεδόν 400 πλύσεις στο πλυντήριο ανά έτος,

χρησιμοποιώντας κάθε φορά
περίπου 151 λίτρα νερού.

Τα πλυντήρια και τα στεγνωτήρια
χρησιμοποιούν ενέργεια,

ενώ τα στεγνωτήρια απαιτούν

πέντε έως έξι φορές
περισσότερη από τα πλυντήρια.

Αυτή η δραματική αλλαγή στην κατανάλωση
ενδυμάτων τα τελευταία 20 χρόνια,

καθοδηγούμενη από μεγάλες εταιρείες
και την τάση της γρήγορης μόδας,

έχει επιβαρύνει το περιβάλλον,

την υγεία των αγροτών,

και έχει οδηγήσει σε αμφισβητήσιμες
πρακτικές εργασίας.

Ταυτόχρονα, μετέτρεψε τη μόδα

στη δεύτερη μεγαλύτερη αιτία ρύπανσης
μετά το πετρέλαιο.

Υπάρχουν, όμως, πράγματα
που μπορούμε να κάνουμε.

Σκεφτείτε τα ψώνια από δεύτερο χέρι.

Κοιτάξτε για υφάσματα
από ανακυκλωμένα ή οργανικά υλικά.

Πλύνετε τα ρούχα λιγότερο και απλώστε τα
για να εξοικονομήσετε πόρους.

Αντί να τα πετάξετε
στο τέλος της ζωής τους,

δωρίστε τα, ανακυκλώστε τα,

ή ξαναχρησιμοποιήστε τα
ως πανιά καθαρισμού.

Τέλος, μπορείτε να αναρωτηθείτε,
πόσες μπλούζες και είδη ρουχισμού

θα καταναλώσετε
κατά τη διάρκεια της ζωής σας,

και ποιος θα είναι ο συνολικός τους
αντίκτυπος στον πλανήτη;