-
Bonjou, mwen rele Castelline Tilus e mwen soti Ayiti.
-
M' ap eseye rakonte istwa [de, fr] lavi mwen.
-
E pou ... di ou kòman m arive isi an Kalifòni
-
kote m ap etidye, kote m ap viv.
-
[Hmm, English] Mwen te leve ann Ayiti, m soti nan yon vil andeyò
-
ki rele Jan Rabèl
-
li [tout près de la mer, Français]
-
Paran m te travay kòm [professeurs] nan [Lycée de Jean Rabel, fr]
-
Genlè yo te panse te gen [plus] opòtinite [à l'étranger, fr]
-
ou te gen [plus... meilleures éducations...hmm ....à l'étranger, fr]
-
Se pou sa yo te deside voye m al viv avèk matant mwen
-
an Florid, lè m te tou piti.
-
Hmm, Mwen sonje jou a
-
Papa m te di m: "Kasou, al, ... al ranje valiz ou.
-
Ann al vizite fanmi nou [aux États-Unis, fr]. "
-
M te panse nou t ap sèlman vwayaje 2 semèn
-
M di, "Oke, papa, m dakò."
-
M ranje valiz mwen. M te byen kontan. M foure tout bagay mwen ladan l.
-
M di, "Papa, ann ale, ann ale."
-
Lè fin'... M sonje jou sa a. Nou monte avyon an,
-
nou desann Miami. M te pase yon bèl sejou!
-
E, Aprè 2 semèn, papa ...papa m di li prale.
-
M pa t fin konprann kisa l te vle di.
-
Li fèmen pòt lan, li te kite m anndan an, lè fini menm, li soti,
-
Li pran 'on taksi .... lè fin' m pa t wè l 'pou yon lòt dizan.
-
Sa vle di li te kite m Miami avèk fanmi mwen
-
Men li menm menm, li te retounen ann Ayiti.
-
Nan panse li, m t ap [plus] gen yon chans pou m avanse nan lavi an
-
si m te rete Ozetazini.
-
E..., sa te 'on ti jan difisil pou mwen
-
paske m te pase 10 zan san wè paran mwen,
-
san wè fanmi m ann Ayiti.
-
Sa vle di m te prèske fin bliye pale kreyòl nèt.
-
Paske nan lekòl lan, se anglè yo pale pifò.
-
[Hmm], Aprè [quelques années, fr.]
-
M bliye..., M pa t 'ka menm kominike avèk paran mwen, m pa t' pale kreyòl, lè fini yo pa t pale anglè
-
M sonje premye fwa m te ale Ayiti depi m te rantre isi
-
M te genyen 17 tan.
-
Tout moun te gade m tankou m te etranj
-
Lè m te eseye pale kreyòl, m te gen yon aksan ameriken.
-
Yo te rele m "Dyaspora", yo te rele m "Blan",
-
"Etranje"... tankou m pa t yon vrè ayisyen.
-
[Hmm], Se premye fwa m te gen pwoblèm sa a, paske
-
pandan tout lavi mwen, m te panse se ayisyen m ye:
-
Chak jou m leve, m maje diri kole ak pwa, m maje bannann peze...
-
tankou m gen ayisyen nan san mwen.
-
Men an reyalite lè m te nan peyi a moun yo pa t aksepte m kòm yon ayisyen [de vrai, fr.].
-
[Hmm], Se poutèt sa lè m te retounen
-
Ozetazini, aprè premye vwayaj sa a
-
M te deside pou aplike mwen, pou eseye aprann pale kreyòl.
-
Mwen te kòmanse li Labib,
-
Hmm, M te koute radyo ayisyen,
-
Se Radio Lumière ki pi popilè Miami...
-
Kisa m te fè ankò? ...
-
... Nenpòt sa m te ka fè pou m aprann pale kreyòl
-
Sa vle di kounye a, m ka degaje mwen
-
Men, ekri ak li kreyòl yon ti jan difisil pou mwen.
-
Lè fini, lè m te rantre nan kolèj
-
An 2009, m te kòmanse etifye fransè.
-
Lè fini, sa a, sa fè bagay yo pi, pi difisil pou mwen
-
paske kounye a, m pa ka separe franse ak kreyòl
-
nan panse mwen.
-
Lè m eseye pale kreyòl - se yon kreyòl [franchize, en. (fransize, kr.)]
-
Lè fin, lè m eseye pale fransè, pafwa m gen difikilte pou m fòme fraz yo
-
(ri) Bagay sa tèlman fristre m,
-
men m pa ka chanje l.
-
Se.., se konsa l ye.
-
[Hmm. en.] Sa vle di ...m santi m pi alèz nan, nan anglè an
-
Se lang,.. se lang sa m pale pi byen.
-
Men, nan lavni m ta anvi metrize kreyòl e fransè
-
Paske m anvi retounen ann Ayiti pou ede pèp mwen,
-
pou m ede peyi mwen.
