Làm chủ số liệu cơ thể bạn

Thế hệ mới của việc tự kiểm tra sức khỏe bằng công nghệ cao (đo nhịp tim, giấc ngủ, số bước đi một ngày) có vẻ được nhắm tới vận động viên thể thao. Nhưng Talithia Williams, một nhà thống kê học, tạo ra một trường hợp đặc biệt rằng tất cả chúng ta nên đo và theo dõi những số liệu về cơ thể mình hằng ngày- vì những số liệu đó có thể cho biết nhiều thông tin hơn so với các bác sĩ.

Khi còn nhỏ, tôi đã luôn thích thông tin

mà tôi có thể rút ra từ số liệu

và những câu chuyện được kể
bằng những con số.

Tôi nhớ, khi lớn lên, tôi đã rất bực bội

với cách ba mẹ nói dối tôi bằng các con số

"Talithia, nếu ba đã nói với con một lần ,
ba đã nói với con một nghìn lần rồi''

Không, ba à, ba mới nói 17 lần thôi

và hai lần thì con không có lỗi (Cười)

Tôi nghĩ đó là một trong các lý do
mà tôi đã lên chức tiến sĩ thống kê

Tôi luôn muốn biết

mọi người có ẩn ý gì qua những con số?

Là một nhà thống kê

tôi muốn mọi người cho tôi xem số liệu

và tôi có thể tự rút ra kết luận

Donald và tôi khi tôi mang bầu lần thứ 3

khoảng tuần thứ 41 rưỡi

thời điểm mà các bạn có thể thấy
là quá hạn sinh nở

Dân thống kê chúng tôi gọi đó là

ở khoảng tin cậy 95%.

(Cười)

Ở thời điểm đó của quá trình

chúng tôi cứ vài ngày

lại đi làm xét nghiệm stress cho em bé

đó là chỉ thủ tục

Xét nghiệm để xem em bé
có bị loại stress nào vì ra đời muộn

Bạn hầu như không gặp bác sĩ thật, nếu có

chỉ là những người tình cờ
hôm đó làm việc ở bệnh viện

Chúng tôi đi làm xét nghiệm stress

và sau 20 phút, bác sĩ đến và ông ấy nói:

"Cháu bé bị stress,
chúng ta cần phải thúc sinh"

Là 1 nhà thống kê, tôi phản ứng thế nào?

Xin cho tôi xem số liệu

Sau đó, ông tiếp tục cho chúng tôi biết

nhịp tim của em bé theo dõi trong 18 phút

nhịp tim của em bé đã ở mức bình thường

và trong vòng hai phút, có vẻ như nó là

vùng nhịp tim của tôi và tôi nói

"Có thể đó là nhịp tim của tôi?"

Tôi đã vận động một chút

thật khó nằm yên

khi mang thai 41 tuần trong vòng 20 phút

Có lẽ có sự chuyển dịch gì đó"

Ông ấy nói:
''Chúng tôi không muốn mạo hiểm''

Tôi nói được thôi.

Tôi nói ''Nếu tôi đang ở tuần thai thứ 36

với các thông số tương tự?

Liệu ông có quyết định thúc sinh không?''

''Không, tôi có lẽ đợi tới lúc ít nhất

cô được 38 tuần, nhưng cô gần 42 tuần rồi,

không có lý do gì để em bé trong bụng cả,

hãy chuẩn bị nhập viện''

Tôi nói ''Tại sao chúng ta không thử lại?

thu thập thêm số liệu

Tôi có thể cố gắng ở yên trong 20 phút

Chúng ta tính trung bình và xem xem

nó có nghĩa ra sao. (Cười)

Và ông ấy nói:

"Thưa cô, tôi chỉ không muốn
cô bị sảy thai''

đó là việc của ba người chúng ta

Rồi ông ấy nói

''Nguy cơ cô bị sảy thai cao gấp đôi

khi quá hạn sinh nở. Xin mời nhập viện''.

Ôi! Là một nhà thống kê,
phản ứng của tôi là gì nhỉ?

Xin cho tôi xem số liệu!

Bác sĩ, ông nói về rủi ro

Tôi nói về rủi ro cả ngày,
hãy nói cho tôi nghe về rủi ro nào!

Hãy nói về rủi ro. (Cười)

Hãy nói về rủi ro.

Tôi nói ''Tốt thôi.

Có phải tôi đi từ 30 phần trăm rủi ro
lên 60 phần trăm rủi ro không?

Chúng ta ở đâu trong nguy cơ sảy thai này?

Và ông ấy nói:
''Không hẳn thế, rủi ro là gấp đôi,

và chúng tôi chỉ muốn
những điều tốt nhất cho em bé''

Không nản lòng, tôi thử từ khía cạnh khác

Tôi nói ''Được rồi, trong 1000 phụ nữ
mang thai đủ thời gian

có bao nhiêu trong số đó bị sảy thai

ngay trước kỳ sinh nở?

Ông ấy nhìn tôi rồi nhìn Donald,

và ông nói, khoảng 1 trong 1000

Tôi nói ''Thế thì trong số 1000 người đó,

bao nhiêu người bị sảy thai
ngay trước kỳ sinh nở?''

"Khoảng hai'' (Cười)

Tôi nói "Thế là ông nói về rủi ro của tôi

đi từ 0.1 phần trăm

lên 0.2 phần trăm''

Như vậy, số liệu không đủ thuyết phục

rằng tôi cần thúc sinh

Sau đó chúng tôi tiếp tục tranh luận

về việc thúc sinh dẫn đến tỉ lệ cao

của thủ thuật Xê-da, và ở mức tối đa
chúng tôi muốn tránh điều đó

Rồi tôi nói

''Tôi không nghĩ
ngày dự sinh của tôi là chuẩn xác''

(Cười)

Điều này làm ông ấy rất ngạc nhiên

và trông ông ấy có vẻ bối rối

tôi nói ''Ông có thể không biết điều này

ngày dự sinh được dự tính

dựa trên chu kỳ kinh nguyệt là 28 ngày,

và vòng kinh của tôi lên xuống

đôi khi 27 ngày, đôi khi là 38 ngày ___

tôi có thu thập số liệu
để chứng minh điều đó.

(Cười)

Cuối cùng, chúng tôi rời bệnh viện,
không sử dụng thuốc thúc sinh

Chúng tôi phải ký vào một đơn khước từ
để được ra khỏi bệnh viện

Tôi không khuyến khích bạn
không nghe lời của bác sỹ

vì với ngay cả đứa con đầu

tôi đã bị thúc sinh ở tuần 38,
dịch cổ tử cung ít

Tôi không phải là người chống lại
sự can thiệp của y học

Nhưng tại sao chúng tôi lại tự tin
rời bệnh viện ngày hôm đó?

Chúng tôi có số liệu
mà nói lên 1 câu chuyện khác

Chúng tôi đã thu thập số liệu trong 6 năm

Tôi có số liệu về nhiệt độ cơ thể

và nó nói lên một câu chuyện khác

Thực tế là chúng ta có thể dự tính
khá chính xác thời gian thụ thai

Vâng, đó là chuyện mà bạn muốn kể

vào ngày cưới của con bạn (Cười)

Mẹ còn nhớ rõ như mới hôm qua

nhiệt độ của mẹ sôi lên 97.8 độ

khi mẹ nhìn sâu vào mắt cha con (Cười)

Đúng thế. 20 năm nữa,
chúng ta sẽ kể câu chuyện đó.

Chúng tôi đã tự tin rời bệnh viện
vì chúng tôi đã thu thập những số liệu

Thế những số liệu đó trông thế nào?

Đây là biểu đồ tiêu chuẩn

của nhiệt độ cơ thể một phụ nữ khi thức

trong chu kỳ kinh nguyệt

từ khi bắt đầu vòng kinh

đến khi bắt đầu vòng kế tiếp

Bạn sẽ thấy nhiệt độ không hề ngẫu nhiên

rõ ràng, có phần nhiệt độ thấp

khi bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt

sau đó bạn thấy nhiệt độ tăng lên
và ở mức cao hơn

ở cuối chu kỳ

Có gì đang diễn ra vậy?

Các số liệu nói với bạn điều gì?

Vâng, thưa các bà, các cô,
ở phần đầu chu kỳ của chúng ta

hóc-môn estrogen chiếm phần lớn

và nó kìm nén nhiệt độ cơ thể

trong kỳ rụng trứng,
cơ thể sản sinh ra trứng

và progesterone chiếm chủ đạo,
chính là tiền thai nghén

do đó nhiệt độ cơ thể tăng lên để chuẩn bị

cho việc làm tổ cho trứng mới

Chính vì thế nhiệt độ cơ thể tăng lên?

Hãy nghĩ đến những con chim ngồi ấp trứng

Tại sao chúng ngồi lên trứng?

Chúng muốn giữ ấm cho trứng

bảo vệ và giữ ấm

Thưa các bà, các cô
đó là điều cơ thể chúng ta làm hàng tháng

nhiệt độ tăng lên dự trước

về việc giữ ấm cho một mầm sống mới

Và nếu không có gì xảy ra,
nếu bạn không mang thai

thì estrogen trở lại vị trí chủ đạo
và chu kỳ lại bắt đầu từ đầu.

Nhưng nếu bạn mang thai, đôi khi

bạn thấy sự thay đổi khác nhiệt độ cơ thể

và nó tăng dần lên trong cả chín tháng

Vì thế bạn thấy những phụ nữ mang thai
chỉ ra mồ hôi và thấy nóng

do nhiệt độ cơ thể họ cao.

Đây là biểu đồ chúng tôi có
từ khoảng ba hay bốn năm trước.

Chúng tôi rất thích thú với nó

Bạn thấy mức nhiệt độ thấp

rồi thay đổi trong khoảng 5 ngày

đây là khoảng thời gian trứng di chuyển

xuống vòi trứng và làm tổ,

sau đó bạn thấy nhiệt độ tăng lên một chút

Thật ra tôi có hai lần thay đổi nhiệt độ

được xác định bởi xét nghiệm
xem tôi có thai thật hay không

đứa con đầu lòng, rất hào hứng

Cho đến vài ngày sau đó

Tôi thấy có một vài giọt máu
và tôi nhận thấy bị chảy máu nhiều

tôi đã bị sảy thai sớm

Nếu như tôi đã không đo nhiệt độ cơ thể

tôi đã có thể chỉ nghĩ rằng
tôi bị trễ kỳ kinh tháng đó

nhưng chúng tôi có số liệu chứng minh

rằng tôi bị sảy thai.

ngay cả khi số liệu thể hiện

một điều thật sự bất hạnh
trong cuộc sống của chúng tôi

Chúng tôi đem số liệu đó tới bác sỹ

nếu có vấn đề gì với khả năng sinh sản
hay gì khác

tôi có số liệu để chứng minh

Đây, tôi mang thai, nhiệt độ cơ thể tăng

tôi đã mất đứa bé.

Chúng ta có thể làm gì để tránh việc này?

Đó không chỉ là nhiệt độ

nó không chỉ là khả năng sinh sản

Chúng ta có thể dùng số liệu về cơ thể
để cho chúng ta biết rất nhiều điều

Ví dụ, bạn có biết đo nhiệt độ cơ thể
có thể nói cho bạn biết rất nhiều

về tình trạng tuyến giáp của bạn?

Tuyến giáp của bạn hoạt động
giống như máy điều nhiệt trong nhà bạn

Bạn muốn có một nhiệt độ vừa phải
trong nhà bạn

bạn cài đặt trong máy điều nhiệt

Khi trong nhà lạnh quá
máy sẽ nhắc nhở bạn

"Này, chúng ta cần 1 chút hơi nóng ở đây"

Hoặc nếu trời nóng quá, cái máy sẽ nói:

"Bật điều hòa lên. Làm mát đi!"

Tuyến giáp của bạn cũng hoạt động
trong cơ thể bạn y hệt như vậy

Tuyến giáp cố gắng giữ một nhiệt độ tối ưu

cho cơ thể bạn

Nếu quá lạnh, tuyết giáp nói
''Này, chúng ta cần làm ấm lên"

Nếu quá nóng, tuyến giáp sẽ làm mát lại

Nhưng cái gì sẽ xảy ra khi
tuyết giáp của bạn không hoạt động tốt?

Khi nó không hoạt động thì nó sẽ thể hiện

qua nhiệt độ cơ thể bạn

nó có xu hướng thấp hơn thông thường
hoặc thay đổi liên tục

Vì thế bằng cách thu thập số liệu này

bạn sẽ có thông tin về tuyến giáp của bạn.

Nào, nếu bạn có vấn đề với tuyến giáp
và bạn đi đến bác sỹ

bác sỹ sẽ thật sự kiểm tra nồng độ hóc môn

do tuyến giáp kích thích trong máu

Tốt thôi. Nhưng vấn đề với xét nghiệm đó

là nó không nói cho bạn mức độ tích cực
của hóc môn trong cơ thể bạn

Nên bạn có thể có nhiều hóc môn

nhưng nó có lẽ không tích cực điều chỉnh

nhiệt độ cơ thể bạn

Vì thế chỉ bằng cách đo nhiệt độ hàng ngày

bạn có thông tin về tình trạng tuyến giáp.

Thế nếu bạn không muốn
đo nhiệt độ cơ thể hàng ngày?

Tôi ủng hộ bạn làm việc đó

nhưng có cả tá thứ khác mà bạn có thể làm

Bạn có thể đo huyết áp
bạn có thể đo cân nặng

Ay, ai mà lại thích thú

với đo cân nặng hàng ngày? (Cười)

Hồi mới cưới, Donald có lần bị tắc mũi

và anh ấy uống cả đống thuốc

để thoát khỏi tình trạng tắc mũi,
chả có ích gì cả

Thế là, đêm đó anh ấy đánh thức tôi dậy
và anh ấy nói:

"Em yêu, anh không thể thở bằng mũi được''

Tôi quay ra, nhìn và nói
"Nhưng anh có thể thở bằng miệng mà?''

(Cười)

Và anh ấy nói thế này:
''Ừ, nhưng anh không thở bằng mũi được!''

Thế là, như một cô vợ hoàn hảo,

tôi đưa anh ấy đến phòng cấp cứu

vào 2 giờ sáng.

Và trong lúc lái xe, tôi nghĩ là

anh không chết bây giờ được

Chúng ta mới cưới

người ta sẽ nghĩ là em giết anh! (Cười)

Rồi chúng tôi vào phòng cấp cứu
cô y tá gặp chúng tôi

và anh ấy không thở bằng mũi được

nên cô ấy đưa chúng tôi ra phía sau
và bác sỹ nói:

''Vấn đề ở đây có thể là gì nhỉ?''
anh ấy nói ''Tôi không thở bằng mũi được''

Bác sỹ nói:
''Anh không thở bằng mũi được à?"

Không nhưng anh ấy có thể thở bằng miệng.
(Cười)

Bác sĩ chững lại và nhìn cả hai chúng tôi

rồi nói: ''Thưa ông,
tôi nghĩ tôi biết có vấn đề gì.

Ông bị đau tim.

Tôi sẽ bố trí làm điện tâm đồ EKG
và chụp Xquang CAT

cho ông ngay lập tức''

Và chúng tôi nghĩ không, không, không.

Đó không phải đau tim.

Anh ấy có thể thở bằng miệng.
Không, không, không thể được

Chúng tôi đi tới đi lui với ông bác sỹ

vì chúng tôi nghĩ đó là
một chẩn đoán không chính xác

còn ông ấy thì nói:
''Thật đấy, mọi việc sẽ ổn, cứ bình tĩnh''

Và tôi nghĩ, làm sao mà bình tĩnh được
nhưng tôi không nghĩ là anh ấy bị đau tim

May mắn cho chúng tôi là
vị bác sỹ này đã hết ca trực

Thế là bác sỹ mới tới,
ông ấy thấy rõ là chúng tôi đang rối trí

với một ông chồng không thể thở được

bằng đường mũi (Cười)

Ông ấy bắt đầu đặt câu hỏi

Ông ấy hỏi: ''Nào,
cả hai vị có tập tành gì không?''

Đôi khi chúng tôi đạp xe đến phòng tập

(Cười)

Chúng tôi đi lại

Ông ấy hỏi ''Thế các vị đã làm gì
ngay trước khi đến đây?''

Tôi nghĩ tôi đã ngủ, thành thật là thế

nhưng Donald đã làm gì trước đó?

Thế là Donald nói về
cái đống thuốc mà anh ấy đã uống

anh ấy kể ra: ''Tôi uống thuốc thông mũi
rồi sau đó tôi dùng thuốc xịt mũi này''

sau đó, bỗng nhiên đèn vụt tắt, ông ấy nói

''Ôi! Anh không bao giờ nên dùng chung
thuốc thông mũi với thuốc xịt mũi này

Nó sẽ luôn làm anh tắc tịt.
Đây, dùng loại này thay thế''

Ông ấy kê đơn cho chúng tôi

Chúng tôi nhìn nhau và tôi nhìn vào bác sỹ

rồi tôi nói: ''Tại sao có vẻ là

ông chẩn đoán chính xác cho chồng tôi,

nhưng ông bác sỹ trước lại muốn làm

điện tâm đồ và Xquang

Ông ấy nhìn chúng tôi và nói

''À, khi một người đàn ông 160 kg
bước vào phòng cấp cứu và không thở được,

bác sỹ sẽ đoán rằng anh ta bị
một cơn đau tim tấn công

sau đó thì bác sỹ mới hỏi han sau.''

Các bác sỹ cấp cứu được huấn luyện
để đưa ra quyết định nhanh chóng

nhưng không phải luôn luôn chính xác.

Nếu chúng tôi đã có chút thông tin

về tình trạng tim để chia sẻ với ông ấy

thì chúng ta đã có thể có
chẩn đoán tốt hơn ngay từ lần đầu

Tôi muốn bạn xem xét biểu đồ sau

cách đo huyết áp tâm thu

từ tháng Mười 2010 đến tháng Bảy 2012

Bạn sẽ thấy đường đo này xuất phát từ

vùng tiền tăng huyết áp / tăng huyết áp

trong vòng một năm rưỡi

nó đi xuống vùng thông thường

Đó là nhịp tim của người 16 tuổi khỏe mạnh

Số liệu này nói cho bạn điều gì?

Rõ ràng, đó là số liệu của một người

mà đã làm được một sự biến đổi mạnh mẽ

và may mắn là người đó
hôm nay có mặt ở đây

Người đàn ông nặng 160 kg
bước vào phòng cấp cứu cùng tôi

giờ đây thậm chí hấp dẫn và khỏe mạnh hơn

chỉ còn 100 kg,
và đây là đường huyết áp của anh ấy

Sau quá trình một năm rưỡi

Thói quen ăn uống của Donald đã thay đổi,

chế độ dinh dưỡng luyện tập của chúng tôi
đã thay đổi

nhịp tim của anh ấy hưởng ứng lại

huyết áp hưởng ứng lại
sự thay đổi đó

anh ấy đã có được thân hình này.

Vậy thì, thông điệp để bạn về nhà suy nghĩ

mà tôi muốn nói với bạn hôm nay?

Bằng cách làm chủ số liệu của bạn
như cách chúng tôi đã làm

chỉ với việc hàng ngày
lấy số liệu từ cơ thể bạn

bạn sẽ trở thành chuyên gia
về chính cơ thể của mình.

Bạn trở thành người làm chủ

Điều đó không khó thực hiện

Bạn không cần phải là tiến sĩ thống kê học

để trở thành chuyên gia về chính bạn

Bạn không cần bằng cấp về y học

để trở thành chuyên gia về cơ thể của bạn

Bác sỹ, họ là chuyên gia của cả cộng đồng

nhưng bạn là chuyên gia của chính bạn.

Và khi hai người đến với nhau

khi hai chuyên gia đến với nhau

hai người sẽ có khả năng
đưa ra quyết định tốt hơn

hơn là chỉ một mình bác sỹ của bạn.

Giờ bạn đã hiểu sức mạnh của thông tin

bạn có thể thu thập từ dữ liệu cá nhân

Tôi muốn mời các bạn đứng dậy
và giơ tay phải lên

(Cười)

Vâng, xin mời đứng lên.

Tôi tuyên bố bạn làm chủ
dữ liệu về chính bạn

và hôm nay, tôi hân hạnh trao cho bạn

bằng thống kê cơ sở của hiệp hội TEDx

tập trung vào phân tích dữ liệu
theo thời gian

với tất cả quyền và đặc quyền có liên quan

Vậy lần sau, khi bạn đến phòng khám bác sỹ

với tư cách là một nhà thống kê mới
do được xui khiến

Phản ứng của bạn phải luôn là gì?

Khán giả: Cho tôi xem số liệu
TW: Tôi chưa nghe rõ!

Khán giả: Cho tôi xem số liệu!

TW: Một lần nữa!

Khán giả: Cho tôi xem số liệu!

TW: Cho tôi xem số liệu

Cảm ơn

(Vỗ tay)