< Return to Video

Piękno ludzkiej skóry w każdym kolorze

  • 0:01 - 0:04
    Minęło 128 lat od chwili,
  • 0:04 - 0:07
    kiedy w ostatnim kraju na świecie
  • 0:07 - 0:09
    zniesiono niewolnictwo.
  • 0:09 - 0:13
    Minęły 53 lata od chwili, kiedy
    Martin Luther King
  • 0:13 - 0:17
    wygłosił słynną mowę "Miałem sen".
  • 0:18 - 0:20
    Jednak wciąż żyjemy w świecie,
  • 0:20 - 0:25
    gdzie kolor to nie pierwsze wrażenie,
  • 0:26 - 0:29
    ale długotrwałe, takie które pozostaje.
  • 0:31 - 0:35
    Urodziłam się w rodzinie pełnej kolorów.
  • 0:35 - 0:40
    Mój ojciec jest synem pokojówki,
    po której odziedziczył
  • 0:40 - 0:44
    intensywny odcień ciemnej czekolady.
  • 0:44 - 0:49
    Został adoptowany przez ludzi,
    których uważam za swoich dziadków.
  • 0:49 - 0:55
    Matrona, moja babcia, ma porcelanową skórę
    i włosy koloru bawełny.
  • 0:56 - 1:01
    Mój dziadek ma odcień między
    wanilią, a jogurtem truskawkowym,
  • 1:01 - 1:04
    jak mój wujek i kuzyn.
  • 1:05 - 1:09
    Moja matka jest córką tubylczej Brazylijki
  • 1:09 - 1:12
    o cynamonowej skórze
  • 1:12 - 1:15
    z nutą orzecha i miodu
  • 1:15 - 1:20
    i człowieka, [który jest] mieszanką
    kawy z mlekiem, z dużą domieszką kawy.
  • 1:20 - 1:23
    Mama ma dwie siostry.
  • 1:23 - 1:26
    Jedna ze skórą jak opiekane orzeszki,
  • 1:26 - 1:28
    a druga, też adoptowana,
  • 1:28 - 1:32
    skłania się ku beżowi, jak naleśnik.
  • 1:32 - 1:33
    (Śmiech)
  • 1:33 - 1:39
    Przy dorastaniu w tej rodzinie
    kolor nigdy nie był dla mnie ważny.
  • 1:40 - 1:44
    Jednak poza domem
    wszystko szybko się zmieniło.
  • 1:46 - 1:49
    Kolor miał wiele znaczeń.
  • 1:50 - 1:54
    Pamiętam moje pierwsze
    lekcje rysunku w szkole
  • 1:54 - 1:57
    jako masę przeciwstawnych uczuć.
  • 1:57 - 2:00
    Były ekscytujące i kreatywne,
  • 2:00 - 2:05
    ale nigdy nie mogłam zrozumieć
    cielistego koloru kredki.
  • 2:05 - 2:09
    Też mam ciało, ale nie jestem różowa.
  • 2:09 - 2:13
    Moja skóra jest brązowa,
    a ludzie mówili, że jestem czarna.
  • 2:13 - 2:17
    Byłam siedmiolatką
    z chaosem kolorów w głowie.
  • 2:18 - 2:19
    Później,
  • 2:19 - 2:22
    gdy prowadziłam kuzyna do szkoły,
  • 2:22 - 2:25
    zwykle byłam brana za jego nianię.
  • 2:25 - 2:29
    Kiedy pomagałam w kuchni
    na przyjęciu przyjaciela,
  • 2:29 - 2:31
    ludzie myśleli, że jestem pokojówką.
  • 2:32 - 2:37
    Zostałam nawet wzięta za prostytutkę
    tylko dlatego, że szłam sama plażą
  • 2:37 - 2:39
    z przyjaciółmi z Europy.
  • 2:40 - 2:43
    Wiele razy odwiedzając
    dziadków czy przyjaciół
  • 2:43 - 2:47
    w budynkach dla wyższej
    klasy byłam proszona,
  • 2:47 - 2:51
    aby nie używać głównej windy.
  • 2:51 - 2:56
    Ostatecznie, z tym kolorem i tymi włosami
  • 2:56 - 2:59
    nie mogę przynależeć do niektórych miejsc.
  • 3:00 - 3:02
    W pewnym sensie
  • 3:02 - 3:05
    przyzwyczaiłam się do tego
    i po części zaakceptowałam.
  • 3:05 - 3:10
    Jednak coś we mnie wciąż
    miota się i walczy.
  • 3:11 - 3:15
    Lata później poślubiłam Hiszpana.
  • 3:15 - 3:18
    Nie byle Hiszpana,
  • 3:18 - 3:22
    wybrałam takiego o kolorze homara,
    który leżał na słońcu.
  • 3:22 - 3:24
    (Śmiech)
  • 3:24 - 3:28
    Od tej pory nawiedzało mnie nowe pytanie.
  • 3:28 - 3:30
    Jakiego koloru będą nasze dzieci?
  • 3:31 - 3:34
    To moje najmniejsze zmartwienie.
  • 3:34 - 3:39
    Ale myślenie o tym,
    moje pochodzenie i historia
  • 3:39 - 3:45
    natchnęły mnie do osobistego
    fotograficznego przedsięwzięcia.
  • 3:45 - 3:48
    Tak powstało Humanae.
  • 3:49 - 3:54
    Humanae ma pokazać
    nasze prawdziwe kolory,
  • 3:54 - 3:59
    zamiast nieprawdziwych
    białego, czerwonego, czarnego i żółtego
  • 3:59 - 4:01
    kojarzonych z rasą.
  • 4:01 - 4:05
    To pewna gra podważająca nasze schematy.
  • 4:05 - 4:10
    To praca w toku, od osobistej opowieści
    do globalnej historii.
  • 4:12 - 4:15
    Fotografuję modeli na białym tle.
  • 4:16 - 4:21
    Potem wybieram 11-pikselowy
    kwadrat na ich nosie,
  • 4:21 - 4:22
    maluję tło
  • 4:23 - 4:27
    i szukam pasującego koloru w palecie
    przemysłowej Pantone.
  • 4:28 - 4:31
    Zaczęłam od rodziny i przyjaciół,
  • 4:31 - 4:35
    potem do przygody dołączyło się
    coraz więcej ludzi
  • 4:35 - 4:39
    dzięki rozgłosowi w social media.
  • 4:40 - 4:42
    Pomyślałam,
  • 4:42 - 4:45
    że głównym miejscem do podzielenia się
    moją pracą będzie Internet,
  • 4:45 - 4:50
    bo chciałam otwartej
    koncepcji, która zaprasza wszystkich
  • 4:50 - 4:54
    do kliknięcia "Podziel się" zarówno
    w komputerze, jak i w mózgu.
  • 4:56 - 4:59
    Zainteresowanie rosło lawinowo.
  • 5:00 - 5:03
    Projekt został ciepło przyjęty,
  • 5:04 - 5:09
    zaproszenia, wystawy, wydruki,
  • 5:09 - 5:13
    galerie, muzea - to
    po prostu się wydarzyło.
  • 5:14 - 5:16
    Spośród tego najbardziej lubię,
  • 5:17 - 5:21
    kiedy Humanae jest
    w przestrzeni publicznej
  • 5:21 - 5:23
    i pojawia się na ulicach,
  • 5:24 - 5:27
    wywołuje publiczną debatę
  • 5:28 - 5:31
    i stwarza poczucie wspólnoty.
  • 5:35 - 5:39
    Sportretowałam ponad 3 tys. ludzi
  • 5:39 - 5:42
    w 13 różnych krajach,
  • 5:42 - 5:45
    19 różnych miastach na całym świecie.
  • 5:45 - 5:49
    Wzięły w tym udział osoby z listy Forbes'a
  • 5:49 - 5:53
    po uchodźców, którzy przepłynęli
    Morze Śródziemne łódką.
  • 5:53 - 5:57
    W Paryżu ludzie z UNESCO i ze schroniska.
  • 5:58 - 6:03
    Uczniowie, zarówno ze Szwajcarii
    jak i faveli w Rio de Janeiro.
  • 6:03 - 6:05
    Ludzie wszystkich wierzeń,
  • 6:05 - 6:07
    tożsamości płciowej,
  • 6:07 - 6:09
    z fizycznymi zaburzeniami,
  • 6:09 - 6:12
    noworodki i śmiertelnie chorzy.
  • 6:12 - 6:15
    Wszyscy razem tworzymy Humanae.
  • 6:17 - 6:22
    Te portrety pozwalają nam przemyśleć
    nasze spojrzenie na innych.
  • 6:22 - 6:26
    Kiedy współczesna nauka
    podważa koncepcję rasy,
  • 6:26 - 6:32
    co dla nas znaczy być czarnym,
    białym, żółtym, czerwonym?
  • 6:33 - 6:37
    Czy to oczy, nos, usta, włosy?
  • 6:38 - 6:41
    Czy ma to związek z naszym pochodzeniem,
  • 6:41 - 6:42
    narodowością
  • 6:42 - 6:44
    albo kontem w banku?
  • 6:47 - 6:51
    To osobiste przedsięwzięcie
    okazało się być odkryciem.
  • 6:52 - 6:58
    Nagle zdałam sobie sprawę,
    że Humanae przydało się wielu ludziom.
  • 6:58 - 7:01
    Jest lustrem dla tych,
  • 7:01 - 7:05
    którzy nie mogą odnaleźć swojego
    odbicia w żadnej etykietce.
  • 7:05 - 7:07
    Wspaniałe było to, że ludzie
  • 7:07 - 7:10
    dzielili się ze mną refleksjami
    na temat projektu.
  • 7:11 - 7:13
    Mam tego setki,
  • 7:13 - 7:15
    podzielę się z Wami.
  • 7:16 - 7:18
    Matka jedenastolatki,
  • 7:19 - 7:22
    matka jedenastoletniej dziewczynki
    napisała do mnie:
  • 7:23 - 7:27
    "Bardzo dobre narzędzie dla mnie, żeby
    pracować nad jej pewnością siebie.
  • 7:27 - 7:30
    W ubiegły weekend jedna z jej koleżanek
  • 7:30 - 7:34
    kłóciła się z nią, że tu nie pasuje
  • 7:34 - 7:37
    i nie powinna mieć prawa
    mieszkać w Norwegii.
  • 7:38 - 7:42
    Zatem twoja praca
    ma specjalne miejsce w moim sercu
  • 7:42 - 7:44
    i jest dla mnie bardzo ważna".
  • 7:47 - 7:51
    Inna kobieta udostępniła swój portret
    na Facebooku i napisała:
  • 7:52 - 7:53
    "Przez całe moje życie
  • 7:53 - 7:58
    ludzie z całego świata mieli problem
    z dopasowaniem mnie do grupy,
  • 7:58 - 8:00
    stereotypu, etykiety.
  • 8:01 - 8:03
    Może powinniśmy przestać.
  • 8:03 - 8:06
    Zamiast szufladkować, zapytaj osobę:
  • 8:06 - 8:08
    Jak byś się określił?
  • 8:08 - 8:12
    Wtedy powiedziałabym:
    Cześć, jestem Massiel.
  • 8:12 - 8:14
    Jestem Dominikanką-Holenderką,
  • 8:14 - 8:16
    dorastałam w mieszanej rodzinie
  • 8:16 - 8:18
    i jestem biseksualna".
  • 8:20 - 8:24
    Oprócz tych niespodziewanych
    i poruszających reakcji,
  • 8:24 - 8:29
    Humanae odnajduje się na wielu polach.
  • 8:29 - 8:31
    Podam kilka przykładów.
  • 8:32 - 8:34
    Ilustratorzy i studenci sztuki
  • 8:34 - 8:38
    używają go jako wzór
    do swoich szkiców i studiów.
  • 8:38 - 8:40
    To kolekcja twarzy.
  • 8:41 - 8:45
    Badacze w dziedzinach antropologii,
  • 8:45 - 8:47
    fizyki i neurobiologii
  • 8:47 - 8:51
    używają Humanae na różne sposoby
  • 8:51 - 8:54
    związane z pochodzeniem etnicznym,
  • 8:54 - 8:56
    fizjologii optogenetycznej,
  • 8:56 - 8:57
    rozpoznawaniem twarzy
  • 8:57 - 8:59
    czy Alzheimerem.
  • 9:00 - 9:03
    Jednym z ważniejszych wyników projektu
  • 9:03 - 9:08
    było to, że Humanae zostało wybrane
    na okładkę Foreign Affairs,
  • 9:08 - 9:12
    jednej z najbardziej istotnych
    publikacji politycznych.
  • 9:13 - 9:16
    Skoro mowa o polityce zagranicznej,
  • 9:16 - 9:20
    znalazłam idealnych ambasadorów
    mojego projektu:
  • 9:21 - 9:22
    nauczycieli.
  • 9:22 - 9:28
    To oni używają Humanae jako
    narzędzia edukacyjnego.
  • 9:29 - 9:34
    Ich pasja skłania mnie, by wrócić
    na lekcje rysunku,
  • 9:34 - 9:37
    ale tym razem jako nauczycielka.
  • 9:38 - 9:40
    Moi uczniowie,
  • 9:40 - 9:42
    dorośli i dzieci,
  • 9:42 - 9:45
    malują swoje autoportrety
  • 9:45 - 9:49
    próbując odkryć swój unikalny kolor.
  • 9:57 - 9:59
    Jako fotograf
  • 9:59 - 10:04
    zdaję sobie sprawę, że mogę być dla innych
    narzędziem do porozumienia się.
  • 10:05 - 10:07
    Jako osoba,
  • 10:07 - 10:08
    jako Angélica,
  • 10:09 - 10:12
    za każdym razem, kiedy robię zdjęcie,
  • 10:12 - 10:16
    czuję jakbym siedziała u terapeuty.
  • 10:17 - 10:22
    Cała frustracja, strach i samotność,
  • 10:22 - 10:24
    które kiedyś czułam
  • 10:24 - 10:26
    staje się miłością.
  • 10:29 - 10:31
    Ostatni kraj,
  • 10:32 - 10:37
    ostatni kraj, który zniósł niewolnictwo,
  • 10:37 - 10:39
    to kraj, w którym się urodziłam.
  • 10:40 - 10:41
    Brazylia.
  • 10:42 - 10:47
    Nadal musimy ciężko pracować,
    żeby obalić dyskryminację.
  • 10:48 - 10:52
    To nadal częsta praktyka na całym świecie
  • 10:52 - 10:56
    i nie zniknie sama z siebie.
  • 10:56 - 10:58
    Dziękuję.
  • 10:58 - 11:12
    (Brawa)
  • 11:12 - 11:13
    Dziękuję.
Title:
Piękno ludzkiej skóry w każdym kolorze
Speaker:
Angélica Dass
Description:

Fotografia Angéliki Dass kwestionuje nasze myślenie o kolorze skóry i tożsamości etnicznej. Ta osobista prelekcje jest o tym, co zainspirowało jej projekt Humanae i o jej dążeniu do udokumentowania prawdziwych kolorów ludzkości zamiast fałszywych, kojarzonych z rasą ludzką - białego, czerwonego, czarnego i żółtego.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:27

Polish subtitles

Revisions