જેના જવાબો ખબર નથી તેવા સવાલો

ઉત્સુકતાને જગાવવાના આશયથી તૈયાર કરાઇ રહેલી નવી ટીઇડી-ઍડ્ની શ્રેણીમાં, ટીઇડીના ગ્રંથપાલ ક્રિસ એન્ડરસન તેમના બાળપણથી મન પર પકડ જમાવી બેઠેલા, બોલીને ફરી જતા, સવાલો રજૂ કરે છે, જેના કોઇ પાસે જવાબ હોય તેવું જણાતું.

(સંગીત)

શાળાના કોઇ પણ એક હંમેશ જેવા દિવસે

સવાલોના જવાબો શીખવામાં

કેટલાય કલાકો વીતાવવા પડે છે.

પરંતુ, આજે આપણે તેનાથી ઊંધું કરીશું.

આપણે એવા સવાલો પર ધ્યાન કેન્દ્રીત
કરીશું જેના જવાબો આપણને નથી મળવાના,

કારણ કે તે અજ્ઞાત છે.

હું નાનો હતો ત્યારે ઘણી બધી વાતે ગુંચવાતો.

દા.ત. કુતરા તરીકે કેવું

અનુભવાય?

માછલીઓને પીડા થાય ખરી? અને, જીવડાંઓને?

શું મહા વિસ્ફૉટ એ એક અકસ્માત હતો?

ભગવાન છે ખરા?

અને જો તેઓ છે, તો આપણને એટલી બધી
ખાત્રી કેમ છે કે તે નર છે, નારી નહીં?

શામાટે આટલાં બધાં નિર્દોષ માનવી
અને પશુઓએ યાતના ભોગવવી પડે છે?

મારી જીંદગીનું કોઇ આયોજન છે ખરૂં?

શું ભવિષ્ય લખાવાનું બાકી છે,

કે લખાઇ ચૂક્યું છે

પણ આપણે તે જોઇ નથી શકતાં?
અને, શું મારી પાસે મુક્ત ઇચ્છા છે ખરી?

અને વળી, હું કોણ છું?
શું હું એક જૈવિક યંત્ર છું?

પણ, તો પછી, શા માટે હું સભાન છું?

સભાનતા શું છે? શું માનવ યંત્રો
કોઇ દિવસે સભાન થઇ શકશે?

એટલે કે, હું એમ માની લઉં છું કે

કોઇક દિવસે મને આ બધા પ્રશ્નોના જવાબ મળશે.

કોઇક ને તો જવાબની
ખબર હોવી જોઇએ ને, કેમ ખરૂંને?

હં.. શું માનો છો? કોઇને ખબર નથી.

મોટા ભાગના સવાલો મને પહેલાં
કરતાં પણ વધારે મુંઝવે છે.

પણ તેની ગહરાઇમાં જવામાં અનેરો આનંદ છે

કારણ કે તે તમને જ્ઞાનની સીમા
સુધી લઇ જાય છે,

અને તમને ખબર નથી કે ત્યાં તમને શું મળશે.

આમ, આ શ્રેણીની શરૂઆત કરવા માટે બે સવાલો:

એવા સવાલો કે જેના
જવાબો આ દુનિયામાં કોઇ પાસે નથી.

લખાણ : કેટલા બ્રહ્માંડો છે ?

અમે શા માટે પરાયું જીવન પુરાવા જોઈ શકે ?