Nimaga artritni hali davolamadik?

To'liq darsni ko'ring: https://ed.ted.com/lessons/why-haven-t-we-cured-arthritis-kaitlyn-sadtler-and-heather-j-faust

Bel, tirsak o'g'riqlari, va qirsillaydigan tizzalar qariyalarda ko'p uchraydigan bu kasallik faqatgina qarilik tufayli emas. Aslini olib qaraganda, bu qotish manbayi ko'pgina yoshlarni ham azoblaydi. Sababchisi artritdir, bu kasallik AQShni o'zida 90 milliondan oshiq odamlarda mavjud. Nimaga artrit keng tarqalgan, va nima sababdan biz hali ham unga davo topganimiz yoq? Kaitlyn Sadtler va Heather J. Faust buni tadqiq qiladilar.

Ushbu darsni Kaitlyn Sadtler va Heather J. Faust tayorlagan, rejissyorlik CUB Animation orqali.

Buvingiz sizni yoshligidagi jasurligi
bilan lol qoldirsa ham,

siz buvingiz trapez ustasi bo'lganiga
ishonishingiz qiyin bo'lsa kerak.

Ammo bel va tirsakdagi og'rig', qariyalar
orasida keng tarqalgan tizza qirsillashi

shunchaki “qarilik” emas.

Aslida, bog'imdagi qotish holati
ko'plab yoshlarni ham azoblantiradi.

Sabachisi artrit.

Bu kasallik bo’g’imlarda yallig’lanish va
og’riq keltiradi.

AQShda 90 million kishilarda mavjud.

Ammo qotgan va qirsillaydigan
bo'g'imlar muqarrar holatmi?

Nima sababdan artrit
ko'p uchraydiga kasallik

va nima uchun haligacha bu keng
tarqalgan kasallikga da'vo topmadik?

Birinchi to'siq bu artritning

yuzta turli hil holatlardan iboratligi.

Bu barcha holatlarda bo'gimda og'riq hamda
yallig'lanish kuzatiladi.

Ammo, bularni nima keltirishi hamda
simptomlar avjligi farqlanadi.

Hattoki, eng tarqalgan turi osteoartritni

oldini olish biz oylagandek oson emas.

Artrit aynan bir yosh guruhiga
munosibligi notog'ri tushunchadir.

Osteoartrit sababi ko'pincha
bemorning yoshligidagi

oddiy jarohat tufayli yuzaga kelgani
aniqlanishi mumkin.

Immunitet hujayralari tezda shikastlangan
joyni tozalash va tiklashga yordam berib,

fermentlarni ishlab chiqaradi.

Bu fermentlardan bir turlari bu matritca
metalloproteinazlari va agrekanazlaridir.

Bular shikastlangan joydagi toqimalarni
tozalaydi va yallig'lanishni qozg'atadi.

Tez shishish tizza bog'imining
tiklanish vaqtida himoya qilsa ham,

lekin toqimar to'liq bitmasa immunitet
hujayralari vaqtdan ortiq qolib ketadi.

Fermentlar to'htamay ishlab chiqarilishi
to'g'ayni yemiradi,

bo'g'imni kuchsizlantiradi, va artrit
holatini yaratadi.

Artritning barcha turlari o'tmishdagi
sport shikasti tufayli emasdir.

AQShda 1, 3 million kishida uchraydigan
romatoid artritini misol qilib olamiz.

Bu kasallik aslida autoimmun kasalligidir,

autoantitanalar tabiiy holda ishlab
chiqariladigan oqsillarga hujum qiladi.

Bu oqsillardan bir turini bog'im tog'ayi
ishlab chiqaradi.

Bunga sababchi nima ekanligi
hali ham no'malum.

Ammo, hulosa shuki organizm bog'im
toqimasini horijiy bosqinchi deb ko'radi.

Immunitet hujayralari toqimani sozlashga
hojat bo'lmasa ham bostirib kiradi.

Bu reaktciya surunkali yallig'lanishga
olib borib,

suyak va to'g'ayni yemiradi.

Yana bitta kassalik turi,
spondiloartrit,

bu paytgacha etib otilgan kasalliklarga
o'hshash joylari bor.

Bemorlar bog'imlarida doimiy
yallig'lanish kuzatiladi,

Bu holat pay va chandirlar suyakka
qoshiladigan, hattoki avval

shikast yetqazilmagan joylarda
ham kuzatiladi.

Fermentlar toshib kelib, osteoartritdagi
yemirilish holatiga oboradi.

Ammo, buni sababchisi
sitokin oqsillari bo'ladi.

Fermentlar to'g'ayni yemirgani sari,

organizm kichik bo'g'imlarni qo'shib
ularni barqarorlashtirishga urinadi.

Bu jarayon paytida ba'zan suyak shporalari
deb ataladigan o'simtalar paydo bo'ladi,

bu o'simtalar kuchli bo'g'im og'rig'i va
zichlanishiga sabab bo'ladi.

Artrit kasalligini keltiradigan
omillar ko'p.

Shu bois hozirda faqat
alomatlarni da'volash usullari qollanadi,

kasallik sababchilarini emas.

Bu usullarning biri МАТХ metodi bo'lib,

to'g'ayning bo'laklaridan hujayralar
to'planib, ulardan yangi toqima yasaladi.

Boshqa bitta usul bu mikrofraktura.

Hirurglar kickik teshiklar yaratib,
ular orqali

suyak iligidan ildiz hujayralari
oqib chiqib yangi to'g'ay yaratadi.

Eng ohorgi chora

to'g'ayi butunlay yemirilgan bemorning
toliq bo'g'imini almashtiriluvi.

Ammo bu kabi keskin choralar
bo'lsa ham

autoimmun artritni yaratuvchi sabablarini

da'volash hali ham mushkul masaladir.

Olimlar NOF-alfa oqsil terapiya usullarini
qollab oldinga ketayaptilar.

Bu oqsil romatid artrit yallig'lanishing
asosiy sababchilaridar biridir.

Ammo, bu usul ham kasallik sababini emas,
kasallik alomatlarini da'volaydi holos.

Bu orada esa, artrit oldini olishning eng
yanhshi himoyasi bu hayot tarzidir, misol

sog'lom vazn ushlash, bu bo'g'imlarga
bosimni tushiradi, yoki

yoga va velosiped minish kabi oson
mashq'ulotlar bajarish, va chekmaslik.

Bu kabi artrit oldini oladigan faoliyatlar
uzoq umr kechirishimizga yordam beradi.

Bizlar turli hil artrit kasalliklarini
da'volash yollarini

tadqiqot yoli bilan izlashni
davom etamiz.