-
მონაცემები და მედიცინა
-
ახლანდელი დრო ნამდვილად ჯადოსნური
ერაა პროგრამული უზრუნველყოფისთვის.
-
ახლა კომპიუტერების გამოყენება უამრავი
რაღაცის სიმულირებისთვის შეგვიძლია.
-
ყველა ადამიანს აქვს დნმ-ს ჯაჭვი,
რომელიც 3 მილიარდი ასოსგან შედგება,
-
ეს კი ძალიან გერძელი ჯაჭვია!
-
და თუ მინდა, შევისწავლო ეს ჯაჭვი,
ამას ხელით ნამდვილად ვერ გავაკეთებ.
-
დამჭირდება კომპიუტერული
პროგრამირების გამოყენება, იმისთვის,
-
რომ გავიარო ეს 3 მილიარდ
ელემენტინიანი ჯაჭვი
-
და დავადგინო, როგორ არის
დაკავშირებული დნმ კოდი დაავადებასთან.
-
მე რაც მაინტერესებს, ზუსტად ბიოლოგიისა და
კომპიუტერული მეცნიერებების გადაკვეთაზეა.
-
გვაქვს უზარმაზარი მონაცემთა ბაზა,
რომელიც შეიცავს ყველა ცნობილი ორგანიზმს -
-
ადამიანებს, მაიმუნებს, თაგვებს,
ვირუსებს, ბაქტერიებს.
-
ჩვეულებრივ, დღესდღეობით, თუ ექიმი
ფიქრობს, რომ ინფექცია გაქვთ,
-
თქვენს ასაკზე დაყრდნობით
და იმაზე, სად გაქვთ ინფექცია,
-
და ყურში გაქვთ, გულში თუ ტვინში,
-
ექიმი ეცდება, გამოიცნოს,
რა სახის ინფექცია გაქვთ.
-
შემდეგ ის გააგზავნის ტესტს
ამ კონკრეტულ ბაქტერიებზე.
-
თუ ფიქრობს, რომ ყელის ანთება გაქვთ,
ტესტს გააგზავნის სტრეპტოკოზე.
-
მაგრამ, რადაგანც ჩვენ ნებისმიერი სახის
ინფექციას ვამოწმებთ ერთი ტესტით,
-
არ გვჭირდება ვარაუდი და ტესტის ასე
ჩატარება: ვფიქრობ, ეს იქნება X, y, ან Z.
-
ჩვენ უბრალოდ ვნახულობთ,
რასთან გვაქვს საქმე.
-
თინეიჯერი Cottage Grove-ში ამბობს,
რომ ის ყოველ დღე თითო ცხოვრებას ცხოვრობს,
-
მას შემდეგ, რაც ძალიან სერიოზული,
ამოუცნობი დაავადებით დაავადდა.
-
მერი ჯოლას საკუთარი ამბავი აქვს ახალი
დნმ-ს ჯაჭვის მეთოდთან დაკავშირებით;
-
რომლის დახმარებითაც მისი
უჩვეულო დაავადება დაამარცხეს.
-
ახლა გაზაფხულია და ჯოშუა ოსბორნსაც, როგორც
სხვა თინეიჯერებს, არ შეუძლია სახლში გაჩერება.
-
ჯოში: "დღეს თავს შესანიშნავად
ვგრძნობ, გარეთ 80 გრადუსია,"
-
გასულ ზაფხულთან შედარებით დიდი ცვლილებაა,
მაშინ აქ იყო, საავადმყოფიში, კომაში.
-
სიმპტომები აპრილში დაეწყო,
-
მაღალი სიცხეებით და თავის ტკივილით
და უფრო და უფრო ცუდად ხდებოდა.
-
კლარკი: "ჰოსპიტალში გადაყვანა იყო საჭირო."
-
ჯოშს შეიძლება არ ახსოვს საავადმყოფოში
გატარებული დრო, მაგრამ მამამისს, ახსოვს.
-
"ყველაფერზე შეამოწმეს, რაც კი იცოდნენ.
შეამოწმეს ვირუსებზე და ბაქტერიებზე,
-
გაუკეთეს ტვინის სკანირება და ორჯერ
თუ სამჯერ აუღეს სინჯი ხერხემლიდან.
-
რაღაც საშინელი მილები ეკეთა. მახსოვს,
იმ შაბათ-კვირას, როდესაც ამას ვუკეთებდით,
-
ისე ცუდად იყო, გვეგონა, ვერ გადარჩებოდა.
-
ჯოშის ექიმმა მისი ანალიზის
პასუხები მოგვცა და გვითხრა,
-
რომ ნებდებოდა. წარმოდგენა არ ჰქონდათ.
-
მილიონობით დოლარი დაიხარჯა ამ ბავშვის
ანალიზებში, ათასობით ტესტი გამოიყენეს.
-
ასობით გაიგზავნა CDC-ში, სხვადასხვა
ლაბორატორიაში და პასუხს ვერავინ გვაძლევდა.
-
ამდენი ფული დაიხარჯა და მოგვიბრუნდეოდნენ
და გვეუბნებოდნენ: "უნდა ვიცოდეთ, რა სჭირს."
-
აქ გვაქვს გენური სეკვენსორები.
-
ჯოშის სპინალური სითხის
მცირე რაოდენობა დაგვჭირდა,
-
ეს არის სითხე, რომელშიც
მოთავსებულია ტვინი,
-
ძალიან ძლიერი კომპიუტერული ალგორითმებით
ვნახეთ ყველა ადამიანური ჯაჭვი,
-
რომელიც არსებობდა მონაცემებში.
შემდეგ მივაღწიეთ არაადამიანურ ჯაჭვამდე.
-
გადავამოწმეთ ეს გენები
უზარმაზარ მონაცემთა ბაზაში,
-
რომელშიც თავმოყრილია ყველა
ცნობილი ორგანიზმის ჯაჭვები.
-
მალევე ვნახეთ, რომ ეს გენი
ეკუთვნოდა კონკრეტულ ორგანიზმს,
-
რომელთანაც, სავარაუდოდ,
ჯოშს მაშინ ჰქონდა კონტაქტი,
-
როცა პუერტო რიკოში
იმოგზაურა, ცხრა თვის წინ.
-
საბედნიეროდ, ეს ორგანიზმი ბაქტერიაა.
-
მისთვის ძალიან მარტივი
მკურნალობა არსებობს: პენიცილინი.
-
ექიმმა ჯოშს წამალი მისცა და
24 საათის შემდეგ ის კარგად იყო.
-
"მხოლოდ ის შემიძლია ვთქვა,
რომ მიხარია, რომ ცოცხალი ვარ,
-
ბევრი ოცნება მაქვს და
მათ მისაღწევად ვიბრძოლებ."
-
მონაცემთა ანალიზი ცვლის მთლიანად მედიცინას,
არა მხოლოდ დიაგნოზირების ნაწილს.
-
ის ცვლის დაავადებების
მკურნალობის აღმოჩენის გზებს.
-
მას შემდეგ, როცა მკურნალობის გზა ცნობილია,
-
ის გვეხმარება პაციენტებისთვის
მედიკამენტების მიწოდებაში.
-
მაგალთად, აფრიკაში პოლიოსთან
ბრძოლის შემთხვევაში, გვეხმარება,
-
გადავანაწილოთ ვაქცინები
ყველაზე, ვისაც სჭირდება.
-
პოლიოს დასამარცებლად საჭიროა, ვიპოვოთ
ყველა ბავშვი და სამჯერ გავუკეთოთ ვაქცინა.
-
ამისთვის, ვიღებთ სატელიტურ სურათს და ვიყენებთ
ვიზუალურ ანალიზს პოპულაციის გასარკვევად.
-
შემდეგ შეგვიძლია შევამოწმოთ, თუ ვაგზავნით
იმდენ წამალს, რომ ყველა ბავშვამდე მივაღწიოთ.
-
გასაოცარია, რომ ხშირად, პოლიტიკური
ტერიტორიების საზღვრებთან, ხდება ისე,
-
რომ ერთ ჯგუფს ჰგონია, რომ იქ
მედიკამენტები მეორე ჯგუფმა მიიტანა.
-
გარდა ამისა, შეგვიძლია, თან
წავიღოთ GPS-ს მქონე მობილურები
-
და დღის ბოლოს შევაერთოთ ისინი კომპიუტერში
-
და ვნახოთ, სად ვიყავით
დროის ნებისმიერ მონაკვეთში.
-
სწორედ ეს ქმნის განსხვავებას, რადგან
მხოლოდ 80%-ის დაფარვა და 90%-ის დაფარვა -
-
ეს არის სხვაობა წარმატებასა
და წარუმატებლობას შორის.
-
ეს პროგრამები გვეხმარება, დავაკვირდეთ
გუნდების გადაადგილებას:
-
ვუყურებთ სატელიტურ რუკას,
ვაგროვებთ სტატისტიკურ მონაცემებს
-
და აღვნიშნავთ გადაადგილებებს რუკაზე.
სწორედ ამ ყველაფრის დახმარებით,
-
პოლიო იქნება მეორე დაავადება,
რომელსაც სამუდამოდ დავამარცხებთ:
-
სისტემური ანალიზი და პროგრამული
უზრუნველყოფის ჯადოქრობა.