Ken Robinson deyir ki; "Məktəblər yaradıcılığı öldürür."
-
0:00 - 0:07Günaydın. Necəsiniz? Möcüzə gedir, deyilmi?
-
0:07 - 0:11Bütün bu təşkilat və edilmiş danışmalar qarşısında afallamış vəziyyətdəyəm.
-
0:11 - 0:15Hətta, indi bu an buranı Terkediyorum. (Qəhqəhə)
-
0:15 - 0:19Konfrans boyunca üç tema vardı işlənən,
-
0:19 - 0:23deyilmi, ki əslinə baxsanız bu mövzular mənim danışmaq istədiyim
-
0:23 - 0:25mövzu ilə birbaşa ilintiliydi.
-
0:25 - 0:29Bunlardan ilki, bütün bu Prezentasiyalar və buradakı insanların,
-
0:29 - 0:32insan təbiətindəki yaradıcılıq meylinə başlı başına
-
0:32 - 0:35dəlil təşkil etməsi. Müxtəlifliyinə və genişliyinə
-
0:35 - 0:38bir baxın yalnız. İkincisi isə
-
0:38 - 0:41gələcək təması altında edilmiş danışmalar, əslinə baxsanız, bizi elə bir mövqeyə saldı ki
-
0:41 - 0:43gələcəkdə həqiqətən nə olacağı mövzusunda az qala heç bir fikirimiz yox.
-
0:43 - 0:45Gələcəkdə nə olar, nə bitər öngöremiyoruz.
-
0:45 - 0:48Təhsil mövzusuyla qayğikeşəm -
-
0:48 - 0:51əslində mənə soruşsanız, təhsilə qarşı hər kəsin az çox bir əlaqəsi olduğunu düşünürəm.
-
0:51 - 0:53Elə deyilmi? Misal, mən bunu çox maraqlı hesab edirəm.
-
0:53 - 0:56Əgər bir axşam yeməyinə dəvət edilmiş olub və təhsil ilə
-
0:56 - 0:59əlaqədar çalışdığınızı söyləsəniz
-
0:59 - 1:06əslində dürüst olmaq lazım olsa, əgər təhsil mövzusunda işlər yürütüyorsanız, axşam yeməyi partylarinda çox sıx boy göstərə bilməz.
-
1:06 - 1:09(Qəhqəhə) Çünki çox kimsə sizi çağırmaz.
-
1:09 - 1:14Və olar da eskaza birinə iştirak etmiş olsanız, bir dahaki səfər üçün də dəvət edilmək ağılınızın ucundan keçməsin, ki bu mənə həmişə qəribə gəlmişdir.
-
1:14 - 1:16Amma olar da orada olduğunuz və şəxsiyyətinizi afişa etsəniz
-
1:16 - 1:18hanı bilərsiniz işdə, "Nə ilə məşğul olursan?" deyə soruşarlar
-
1:18 - 1:20və siz onlara təhsil işi ilə uğraştığınızı söyləsəniz
-
1:20 - 1:24sonra üzlərini rəng atdığını görə bilərsiniz. Çox bu haldadır,
-
1:24 - 1:30"Aman tanrım," bilərsiniz işdə, "Niyə mən? Bütün həftə boyunca çöldə keçirdiyim tək gecədə həm də" (Qəhqəhə)
-
1:30 - 1:32Amma əgər onlara öz aldıqları təhsili soruşacaq olsanız
-
1:32 - 1:34sizi küncə sıkıştırırlar. Çünki bu insanların içində olan
-
1:34 - 1:37şeylərdən biridir, haqsız mıyım?
-
1:37 - 1:40Din, pul və digər şeylərdə olduğu kimi.
-
1:40 - 1:44Təhsilə böyük bir maraq var, və hamımızın olduğunu düşünürəm.
-
1:44 - 1:46Həqiqətən təhsilə qarşı böyük haqlı bir əlaqəmiz var,
-
1:46 - 1:49və qismən bunun səbəbi, təhsilin bizi o haqqında heç bir fikirimizin olmadığı
-
1:49 - 1:52gələcəyə daşıyacaq olan yeganə vasitə olması.
-
1:52 - 1:55Əgər düşünəcək olsanız, bu il məktəbə başlayan uşaqlar
-
1:55 - 2:012065-ci ildə təqaüdə çıxmış olacaqlar. Ötən dörd gün ərzində
-
2:01 - 2:04önümüzə təqdim edilən bütün mütəxəssis görüşlərə baxmayaraq, dünyanın yalnız beş il içərisində belə
-
2:04 - 2:06nəyə bənzəyəcəyi kimsə tərəfindən təxmin edilə bilmir.
-
2:06 - 2:08Və bizlər bu naməlum gələcək üçün onları öyrətməklə hükümlüyüz.
-
2:08 - 2:11Hadisəyə belə baxdığımızda mövzu bəhs təxmin edilememezlik
-
2:11 - 2:13həqiqətən qorxuducu ölçülərdə.
-
2:13 - 2:15Və üçüncü olaraq
-
2:15 - 2:20hər şeyə baxmayaraq, uşaqların sahib olduğu
-
2:20 - 2:23fövqəladə tutum mövzusunda hamımız həmfikir.
-
2:23 - 2:25Xüsusilə söz mövzusu yeni fikirlər olduqda. Məsələn, Sirena dünən gecə harikuladeydi.
-
2:25 - 2:28Elə deyilmi? Yalnız nə edə bildiyini görməkdən bəhs edirəm.
-
2:28 - 2:33Və o istisna bir nümunə, lakin mənə soruşsanız uşaqlıq dövrünü bir bütün olaraq
-
2:33 - 2:36ələ aldıqda görərsiniz ki çox da istisna bir vəziyyət deyil.
-
2:36 - 2:39Sirena'ya baxarkən görəcəyiniz şey, qabiliyyətini kəşf edib fövqəladə bir adanmışlıkla
-
2:39 - 2:41bunun üstünə gedən bir insandır. Və mənim arqumentinin budur ki;
-
2:41 - 2:43bütün uşaqlar inanılmaz qabiliyyətlərə malikdir.
-
2:43 - 2:45Və bizlər onları göstəririk, həm də mərhəmətsizcə.
-
2:45 - 2:48Beləliklə, bu gün burada təhsil və sahib olduğumuz
-
2:48 - 2:51yaradıcılıq haqqında danışmaq istəyirəm. Mənə soruşsanız
-
2:51 - 2:54bu an yaradıcılıq ən az oxucu-yazıçılıq qədər təhsildə əhəmiyyətli
-
2:54 - 2:58və bizlər eyni statüdeymişcesine rəftar etməliyik.
-
2:58 - 3:06(Alqışlar) Təşəkkürlər. Bu qədər idi, danışmaram bitdi.
-
3:06 - 3:10Çox təşəkkür edirəm. (Qəhqəhə) Nəysə, hələ 15 dakikamiz var.
-
3:10 - 3:17Bəli, mən doğduğumda - xeyr. (Qəhqəhə)
-
3:17 - 3:21Bu yaxınlarda möcüzə bir hekayə eşitdim - İzah etməyə heyranam -
-
3:21 - 3:25Şəkil dersindeki kiçik bir qız haqqında. Altı yaş,
-
3:25 - 3:27ən arxada oturmuş, şəkil edən bir qız.
-
3:27 - 3:29və müəlliminə soruşacaq olsanız bu kiçik qız desə az qala
-
3:29 - 3:33heç maraq göstərmirdi. O gün xaric. O gün nədənsə bütün əlaqəsi etdiyi resimdeydi.
-
3:33 - 3:35Müəllimin ağzı açıq qalmış təbii bu vəziyyət qarşısında. Qızın yanına yaxınlaşmış,
-
3:35 - 3:38və soruşmuş, "Nə çiziyorsun?"
-
3:38 - 3:41"Tanrının şəkilini çəkirəm", demiş qız.
-
3:41 - 3:44"Amma heç kim Allahın necə göründüyünü bilmir.", Demiş müəllim.
-
3:44 - 3:51"Problem deyil, bir dəqiqə içində biləcəklər", demiş qız.
-
3:51 - 3:52(Qəhqəhə)
-
3:52 - 3:57Oğlum İngiltərədə dörd yaşındaykən -
-
3:57 - 4:00əslində hər yerdə dörd yaşında idi, dürüst olmaq lazım olsa. (Qəhqəhə)
-
4:00 - 4:06Tamam tamam, hara gedərsə getsin, o il dörd yaşında idi.
-
4:06 - 4:08Ad (Hz.İsanın doğumu) oyununda bir rolu vardı.
-
4:08 - 4:11Hekayəni xatırlayırsınızmı? Gülməyin, əhəmiyyətli bir hekayə.
-
4:11 - 4:14Həqiqətən əhəmiyyətli bir hekayə, hətta Mel Gibson ardıcıllığını çəkmişdi.
-
4:14 - 4:19Bəlkə görmüsünüz: "Ad II". Nəysə, Ceyms, Cozef rolunu almışdı
-
4:19 - 4:22ki, biz bu mövzuda çox həyəcanlıydım.
-
4:22 - 4:24Nə də olsa biz bunu baş rollarda biri olaraq düşünürdük.
-
4:24 - 4:26Məkanı "Cozef, Ceyms Robinson'dur." yazılı köynəklər geyən
-
4:26 - 4:29bir çox insanla doldurmuşdu. (Qəhqəhə)
-
4:29 - 4:31Danışmasına ehtiyac yox idi, amma o hissəsi bilərsiniz
-
4:31 - 4:34hanı üç kralın gəldiyi. Hədiyyələr təqdim etmək üçün gəlirlər,
-
4:34 - 4:36və qızıl, tütsü və mur gətirərlər.
-
4:36 - 4:38Bu həqiqətən oldu. Artıq otururduq
-
4:38 - 4:40və sanırsam o sırada replikadı sırasını qarışdırdılar,
-
4:40 - 4:42çünki daha sonra kiçik uşaqla danışdıq və soruşduq,
-
4:42 - 4:44"Səncə doğru oldu mu?". O da, "Bəli, niyə, səhv idimi?" demişdi.
-
4:44 - 4:46Yalnız sıranı karıştırmıslardı məncə, o qədər.
-
4:46 - 4:47Hər nədirsə 3 uşaq səhnəyə gəldi,
-
4:47 - 4:49başlarında çay süzgəci olan dörd yaşındakı uşaqlar,
-
4:49 - 4:52və qutuları yerə buraxdılar.
-
4:52 - 4:54və ilk uşaq "Sənə qızıl gətirdim", dedi.
-
4:54 - 4:57Və ikinci uşaq, "Sənə mur gətirdim", dedi.
-
4:57 - 5:11Və üçüncüsü, "Bunu Frank göndərdi." (Qəhqəhə) (Burada ingiliscə söz oyunu var. Frankincense -> frank sent this)
-
5:11 - 5:13Bütün bunların ortaq nöqtəsi budur ki; uşaqlar şanslarını sınamaqdan korkmayacaklar.
-
5:13 - 5:16Bilməsələr də, davam edəcəklər.
-
5:16 - 5:19Haqlı deyiləmmi? Səhv etməkdən qorxmurlar.
-
5:19 - 5:24İndi, səhv etmək yaradıcı olmaqla eyni şeydir demək istəmirəm.
-
5:24 - 5:25Bildiyimiz budur ki,
-
5:25 - 5:28əgər səhv etməyə hazırlıqlı deyilsinizsə,
-
5:28 - 5:31heç bir zaman orijinal bir şey tapa bilməzsiniz.
-
5:31 - 5:34Əgər səhv etməyə hazırlıqlı deyilsinizsə. Və zamanla yetkinlik yaşına çatdıqda,
-
5:34 - 5:36çoxu uşaq bu tutumunu itirir.
-
5:36 - 5:39Səhv etməkdən qorxar hala gəlirlər.
-
5:39 - 5:41Və firmalarımızı da bu şəkildə idarə, yeri gəlmişkən.
-
5:41 - 5:44Səhvləri damgalıyoruz. Və mövcud
-
5:44 - 5:47milli təhsil sistemlərimizin də bir uşağın edə biləcəyi
-
5:47 - 5:50ən pis şey "səhvlər" dır.
-
5:50 - 5:53Və nəticə budur ki insanları yaradıcı tutumlarının xaricinə istiqamətli
-
5:53 - 5:56eğitiyoruz. Picasso bir dəfə,
-
5:56 - 5:59Bütün uşaqların sənətçi olaraq doğulduğunu söyləmiş.
-
5:59 - 6:03Problem büyüdüğümüzde də sənətçi olaraq kalabilmekte. Buna ürəkdən inanıram:
-
6:03 - 6:05bizlər yaradıcılıq xüsusiyyətimizi istiqamətli deyil,
-
6:05 - 6:08əksinə istiqamətdə böyüyürük. Ya da daha doğrusu, ondan uzaklaştırılacak şəkildə eğitiliyoruz.
-
6:08 - 6:10Yaxşı, niyə bu, bu şəkildə olur?
-
6:10 - 6:14Beş il əvvəlinə qədər Stratford-on-Avon'da yaşadım.
-
6:14 - 6:16Hətta Stratford'tan Los Angelesə köçdük.
-
6:16 - 6:20Nə qədər kəsilməz bir keçiş olduğunu xəyal edə bilərsiniz
-
6:20 - 6:22(Qəhqəhə) Əslində,
-
6:22 - 6:24Snitterfield deyilən bir yerdə yaşadıq,
-
6:24 - 6:26Stratford'un bir az xaricində, Shakespearenin
-
6:26 - 6:31atasının doğulduğu yerdə. Bunu söylədiyimdə yeni bir düşüncəyə qərq oldunuzmu? Mən elə olmuşdum.
-
6:31 - 6:33Shakespearenin bir atası olduğunu heç düşünməmişdim, elə deyilmi?
-
6:33 - 6:35Elə deyilmi? Çünki Shakespearenin bir uşaq olaraq
-
6:35 - 6:37düşünməmişdim, deyilmi?
-
6:37 - 6:40Shakespeare yeddi yaşında? Mən heç düşünməmişdim. Demək istəyirəm ki,
-
6:40 - 6:42O da bir zamanlar yeddi yaşında idi. O da
-
6:42 - 6:51birinin İngilis sınıfındaydı bir zamanlar, elə deyilmi? Nə qədər də narahat edici olmalıdır.
-
6:51 - 7:05(Qəhqəhə) "Daha çox çalışmalıdır". Atası tərəfindən yatağa olunub, bilirsiniz,
-
7:05 - 7:08Shakespearenin, "Hemen yatağa get, indi",
-
7:08 - 7:10William Shakespearenin, "və qələmi burax.
-
7:10 - 7:18Və bu şəkildə danışmağı kəs. Hər kəsin başını karıştıyorsun. "
-
7:18 - 7:23(Qəhqəhə)
-
7:23 - 7:26Nəysə, Stratford'tan Los Angelesə köçdük,
-
7:26 - 7:30və bu keçiş haqqında bir şey söyləmək istəyirəm, əslində.
-
7:30 - 7:33Oğlum gəlmək istəmədi.
-
7:33 - 7:36İki uşağım var. O bu an 21; qızım 16.
-
7:36 - 7:38Los Angelesə gəlmək istəmədi. Oranı sevmişdi,
-
7:38 - 7:43amma İngiltərədə bir qız yoldaşı vardı. Həyatının eşqi, Sarah.
-
7:43 - 7:45Onu bir aydır tanıyırdı.
-
7:45 - 7:48Xəbərdar edim, dördüncü il dönüşlərində kutlamışlardı,
-
7:48 - 7:52çünki 16 yaşında bir ay göründüyündən daha uzun gəlir insana.
-
7:52 - 7:54Nəysə, təyyarədə həqiqətən çox kədərliydi,
-
7:54 - 7:56və "Bir daha heç bir zaman Sarah kimi bir qız tapa bilməyəcəyiniz", demişdi.
-
7:56 - 7:58Və bunun belə olmasından, açıqca söyləmək lazım olsa, biz çox məmnun idi,
-
7:58 - 8:10çünki hazırda ölkədən ayrılma səbəbimiz o qızın da özü idi.
-
8:10 - 8:13(Qəhqəhə)
-
8:13 - 8:16Amma Amerikaya köçdükdən bir şeyin fərqinə varıyorsunuz,
-
8:16 - 8:18və dünyada səfər edərkən:
-
8:18 - 8:22dünya üzərindəki hər təhsil sistemi eyni mövzu iyerarxiyasına sahib.
-
8:22 - 8:24Hamısı. Hara gedirsiniz gedin.
-
8:24 - 8:26O biri müxtəlif olacağını sanırsınız, amma elə deyil.
-
8:26 - 8:29Ən təpədə riyaziyyat və dillər,
-
8:29 - 8:31sonra humanitar elmlər, və ən altda sənət.
-
8:31 - 8:33Dünyada hər yerdə.
-
8:33 - 8:36Və yenə hər sistemdə,
-
8:36 - 8:38sənət daxilində də bir iyerarxiya var.
-
8:38 - 8:40Şəkil və musiqiyə normal olaraq daha çox ağırlıq verilir məktəblərdə
-
8:40 - 8:43drama və rəqsə müqayisə et. Və planetimizdə uşaqlara hər gün riyaziyyat öyrətdiyimiz
-
8:43 - 8:45şəkliylə rəqs öyrədilən bir
-
8:45 - 8:48təhsil sistemi yox. Niyə?
-
8:48 - 8:50Niyə də olmasın? Məncə bu sual daha əhəmiyyətli.
-
8:50 - 8:53Riyaziyyatın çox əhəmiyyətli olduğunu düşünürəm, amma rəqs da elə.
-
8:53 - 8:56Əgər icazə verilsə uşaqlar hər zaman rəqs edərlər, hamımız edirik.
-
8:56 - 8:59Hamımızın bədəni var, deyilmi? Bir yığıncaq mı qaçırdım?
-
8:59 - 9:03(Qəhqəhə) Həqiqətən, olan budur ki,
-
9:03 - 9:05uşaqlar böyüdükcə, onları diyarın yuxarı doğru artan bir şəkildə
-
9:05 - 9:08öyrətməyə başlayırıq. Və daha sonra başlarına odaklanıyoruz.
-
9:08 - 9:10Və yüngülcə bir tərəfə doğru. (Maraqlısına beynin sol lobunun funksiyası haqqında araşdırma etməsi tövsiyə edilər.)
-
9:10 - 9:14Əgər bir yadplanetli olaraq təhsili ziyarət edəcək olsanız,
-
9:14 - 9:17və desəniz "Xalq təhsili, nə üçündür?"
-
9:17 - 9:19Əgər çıktıya baxsaq, məncə, bu qərara çatarsınız,
-
9:19 - 9:21kim müvəffəqiyyətli olaraq addediliyor,
-
9:21 - 9:23kim hər kəsin etdiyini edirsə,
-
9:23 - 9:26kim ödüllendirilmişse, kim kazanlarsa -
-
9:26 - 9:29Təhsilin bütün məqsədinin bu olduğu qərarına çatarsınız
-
9:29 - 9:30bütün dünyada
-
9:30 - 9:34universitet professorları yetişdirmək. Elə deyilmi?
-
9:34 - 9:36Ən təpədəki insanlar onlardır.
-
9:37 - 9:40Mən də onlardan biriyəm, nə var yəni?! (Qəhqəhə)
-
9:40 - 9:44Və mən şəxsən professorları xoşlayıram, amma
-
9:44 - 9:48onları bütün insanlığın varabildiği ən üst müvəffəqiyyət nöqtəsi olaraq görməməliyik
-
9:48 - 9:50O da yalnız bir həyat şəkli.
-
9:50 - 9:52Lakin təbii daha nadir olan bir həyat şəkli.
-
9:52 - 9:54və bunu onlara dəyər verdiyim üçün söyləyirəm.
-
9:54 - 9:57Professorlar haqqında əcaib bir vəziyyət var, təcrübəmə əsaslanaraq deyirəm
-
9:57 - 10:00hamısı deyil amma, ümumiyyətlə - bir çoxu başlarının içində yaşayırlar.
-
10:00 - 10:02Artıq yaşayırlar, və qismən bir tərəfə doğru. (Bu nöqtədə beynin sol lobuna göndərmə edir)
-
10:02 - 10:06Hətta sözün tam mənasıyla bədənlərindən soyutlanmışlardır az qala.
-
10:06 - 10:08Belə ki, "bədən" onlara tək bir şey ifadə edər
-
10:08 - 10:17o da başlarını daşımaq üçün yeganə vasitə olmasıdır.
-
10:17 - 10:24(Qəhqəhə) Başlarını yığıncaqlara bu şəkildə aparırlar.
-
10:24 - 10:27İnsanın bədən xarici təcrübə (Otoskopi) yolu ilə özünü yuxarıdan görə bilməsinə bir dəlil istəyirsinizsə
-
10:27 - 10:30professorların danışdığı bir konaklamalı
-
10:30 - 10:32bir konfransa qatılın,
-
10:32 - 10:35və son gecə əyləncəsi olan diskoya gedib onlarla birlikdə.
-
10:35 - 10:39(Qəhqəhə) Və orada görəcəksiniz, yaşını başını almış qadınlar və kişilər
-
10:39 - 10:43idarəsiz bir şəkildə, ritm ilə uyğunlaşmasız bir halda kıvırıyorlar
-
10:43 - 10:47gözləyirlər ki bitsin, beləliklə evə gedib bu gecə haqqında bir məqalə yazabilsinler.
-
10:47 - 10:53Bu anda bizim təhsil sistemimiz akademik qabiliyyətlər göz qarşısında saxlanılaraq dizayn edilmişdir.
-
10:53 - 10:56Və bunun belə reallaşmasının bir səbəbi vardı.
-
10:56 - 10:58Bütün sistem 19. əsrdən əvvəl, dünya səviyyəsində
-
10:58 - 11:00ortalıqda hər hansı bir təhsil sistemi yox ikən ilk dəfə ortaya çıxdı.
-
11:00 - 11:03Və dahası hamısı sənayeləşmənin ehtiyacını qarşılamaq ♪
-
11:03 - 11:04üzrə yaradıldı.
-
11:04 - 11:07Buna görə iyerarxiyanın əsasında iki fikir var.
-
11:07 - 11:11Birincisi, ən təpədə iş sahəsi üçün ən faydalı mövzular iştirak edəcək
-
11:11 - 11:13Hətta buna görə böyük ehtimalla siz də məktəbdəykən
-
11:13 - 11:15xoşlandığınız şeylərdən, əgər belə davam etsəniz
-
11:15 - 11:17bir işə sahib ola bilməyəcəyini deyilərək
-
11:17 - 11:20uzaklaştırıldınız. Elə deyilmi?
-
11:20 - 11:22Musiqilə məşğul olma, musiqiçi olmayacaqsan;
-
11:22 - 11:24şəkil etmə, rəssam olmayacaqsan.
-
11:25 - 11:29Yaxşı tövsiyə - lakin indi görürük ki böyük bir yanılma. Bütün dünya
-
11:29 - 11:30köklü bir dəyişmə girdabına girdi.
-
11:30 - 11:33Və ikincisi, zəka algımızı domine edən
-
11:33 - 11:34akademik qabiliyyət,
-
11:34 - 11:37çünki sistemi universitetlər dizayn etdi.
-
11:37 - 11:39Əgər bütün dünyadakı təhsil sistemlərini
-
11:39 - 11:41düşünsəniz, xalq təhsili tələbələri universitetə hazırlayan
-
11:41 - 11:43bir süreçtten kənar bir məna daşımamaqdadır.
-
11:43 - 11:46Və nəticə olaraq bir çox qabiliyyətli,
-
11:46 - 11:48ağıllı, yaradıcı insan əslində heç də elə olmadıqlarını düşünür,
-
11:48 - 11:50çünki məktəbdə yaxşı olduqları şeylərə dəyər
-
11:50 - 11:54verilmir, ya da daha pisi küçümseniyor.
-
11:54 - 11:56Və məncə bu şəkildə davam edərək vəziyyəti qurtara.
-
11:56 - 11:58UNESCO-görə gələcək 30 ildə
-
11:58 - 12:01dünya səviyyəsində tarixin başlanğıcından bu yana olduğundan
-
12:01 - 12:03daha çox insan məzun olmuş olacaq.
-
12:03 - 12:05Daha çox insan, bu danışdığımız bütün bu şeylərin
-
12:05 - 12:07birləşməsi -
-
12:07 - 12:10texnologiya və onun çevrilməsi iş, Demografi və
-
12:10 - 12:12əhalidəki nəhəng partlama.
-
12:12 - 12:15Birdən, lisenziya dərəcələrinin çox qiyməti qalmadı. Doğru deyil mi?
-
12:15 - 12:19Mən tələbə əgər lisenziya dərəcənin varsa bir işiniz olardı.
-
12:19 - 12:22Əgər işiniz olmadısa bu istəmədiyiniz üçün idi.
-
12:22 - 12:25Və doğrunu söyləmək lazım olsa mən istəmirdim. (Qəhqəhə)
-
12:25 - 12:30Amma indi lisenziya dərəcəsinə sahib uşaqlar
-
12:30 - 12:31evə video oyunu oynamağa geri dönürlər,
-
12:31 - 12:34çünki bir əvvəlki işinizdə lisenziya dərəcəsinə ehtiyacınız varkən indi mastera ehtiyacınız var
-
12:34 - 12:37və indi bir başqası içində doktoraya ehtiyacınız var.
-
12:37 - 12:39Bu bir akademik inflyasiya prosesi.
-
12:39 - 12:41Və bu o deməkdir ki bütün sistem ayaqlarımızın
-
12:41 - 12:43altından itkin getməkdə. Zəka algımızı köklü bir şəkildə
-
12:43 - 12:44yenidən düşünməyə ehtiyacımız var.
-
12:44 - 12:46Zəka haqqında üç şey bilirik.
-
12:46 - 12:49Birincisi, müxtəlif olduğu. Dünyanı təcrübə etdiyimiz yollar
-
12:49 - 12:51ilə düşünürük. Vizual olaraq düşünürük,
-
12:51 - 12:54səsli düşünürük, kinestetik olaraq düşünürük.
-
12:54 - 12:57Mücərrəd olaraq düşünürük, hərəkət şəklində düşünürük.
-
12:57 - 12:59İkincisi, zəka dinamikdir.
-
12:59 - 13:02Dünən izlədiyimiz sunumlardaki kimi,
-
13:02 - 13:05insan beynindəki əngəl baxsanız,
-
13:05 - 13:07zəka mükəmməl bir şəkildə etkileşimlidir.
-
13:07 - 13:10Beyin hissələrə ayrılmamışdır.
-
13:10 - 13:13Əslini baxsaq, yaradıcılıq - qiymətli orijinal fikirlərə sahib
-
13:13 - 13:15olma mərhələsi olaraq sadaladığım müddət -
-
13:15 - 13:18çoxu dəfə bir intizama aid faktı başqa bir intizamla ifadə
-
13:18 - 13:21etməkdən keçir.
-
13:21 - 13:23Beynin belə olmasının məqsədi var - bu vaxt
-
13:23 - 13:26Corpus callosum deyilən, beynin iki lobunu birləşdirən
-
13:26 - 13:28bir sinir şəbəkəsi var. Qadınlarda daha qalındır.
-
13:28 - 13:30Dünən Helenin etdiyi sunumdan yola çıxaraq, qadınların ehtimalla buna görə
-
13:30 - 13:34eyni anda bir çox iş edə bildiyini düşünürəm.
-
13:34 - 13:36Çünki elə, deyilmi?
-
13:36 - 13:39Bu mövzuda yığınla araşdırma var, amma mən öz xüsusi həyatımdan bilirəm.
-
13:39 - 13:41Əgər arvadım evdə yemək edirsə -
-
13:41 - 13:45çox sıx olmasa da, şükür ki. (Qəhqəhə)
-
13:45 - 13:48Amma bilirsiniz, edir - xeyr, bəzi şeylərdə yaxşıdır -
-
13:48 - 13:50amma işdə əgər yemək edirsə,
-
13:50 - 13:52eyni anda telefonla konuşuyordur,
-
13:52 - 13:55uşaqlarla konuşuyordur, tavanı boyuyordur,
-
13:55 - 13:58burada açıq-ürək əməliyyatı edir.
-
13:58 - 14:01Əgər mən yemək edirsə, qapı bağlıdır, uşaqlar çöldədir,
-
14:01 - 14:04telefonu məşğul bırakmışımdır, əgər o mətbəxə gəlirsə narahat olaram
-
14:04 - 14:17Deyərəm ki, "Terry, xahiş edirik, burada yumurta etməyə çalışıram. Icazə verərsənmi?" (Qəhqəhə)
-
14:17 - 14:19Hanı köhnə bir fəlsəfi düşüncə vardır,
-
14:19 - 14:22əgər meşədə bir ağac düşsə və bunu heç kim göstərməsəm,
-
14:22 - 14:25Bu reallaşmış ola bilərmi? Bu köhnə hekayəni xatırlayırsınız?
-
14:25 - 14:28Bu yaxınlarda çox möcüzə bir köynək gördüm üzərində şey yazırdı "Əgər bir adam meşədə
-
14:28 - 14:31ağılından keçəni söyləsə, və onu heç bir qadın göstərməsəm,
-
14:31 - 14:40hələ haqsız vardırmı? "(Qəhqəhə)
-
14:40 - 14:42Və zəka haqqındakı üçüncü şey,
-
14:43 - 14:45özünə xas olmasıdır. Bu an yeni bir kitab yazıram
-
14:45 - 14:47adı "təzahür", insanlarla qabiliyyətlərini necə kəşf etdiklərini
-
14:47 - 14:49dair edilən reportajlarında
-
14:49 - 14:51meydana gəlir. İnsanların vardıqları nöqtələrə necə gəldiklərini heyran qalıram.
-
14:51 - 14:54Bəlkə daha çox insanın eşitmədiyi, Gillian Lynne,
-
14:54 - 14:56adındakı möcüzə qadın ilə etdiyi danışmadan
-
14:56 - 14:58esinlenmiştim bu kitabı.
-
14:58 - 15:00Onu eşitmiş idinizmi? Bəziləri eşitmiş. O bir kareograf
-
15:00 - 15:02və hər kəs onun etdiyi işləri bilər.
-
15:02 - 15:04"Cats" və "Phantom of Opera" nı etdi.
-
15:04 - 15:08O möcüzədir. İngiltərədə Royal Ballet'te oldum
-
15:08 - 15:10gördüyünüz kimi.
-
15:10 - 15:12Nəysə, Gillian və mən bir gün günorta yeməyi yedik və dedim ki,
-
15:12 - 15:14"Gillian, necə rəqsçi oldun?" Və o
-
15:14 - 15:16maraqlı bir hekayəsi olduğunu söylədi, məktəbdəykən,
-
15:16 - 15:19həqiqətən ümitsizmiş. Və məktəb, 30 illərdə,
-
15:19 - 15:21valideynlərinə yazı göndərmiş, yazıda deyirmiş ki "Biz
-
15:21 - 15:23Gillian'da öyrənmə pozuqluğu olduğunu düşünürük. Konsentrə olamıyormuş,
-
15:23 - 15:25dayandığı yerdə duramıyormuş. Məncə indi olsaydı
-
15:25 - 15:29hiperaktiv olduğunu söyləyərdilər? Elə deyilmi? Amma bu 1930-cu illərdə olur,
-
15:29 - 15:32və daha o zaman hiperaktividə etməmişlərdi.Son.
-
15:32 - 15:35Mövcud bir vəziyyət deyildi. (Qəhqəhə)
-
15:35 - 15:39İnsanlar buna sahib olabileceklerinin fərqində deyillər idi.
-
15:39 - 15:43Nəysə, bir nəfər görməyə getmişlər,
-
15:43 - 15:46anası ilə birlikdə.
-
15:46 - 15:49O uzaqdakı bir kürsüdə əllərinin üzərinə
-
15:49 - 15:51oturmuş gözləyərkən, anası 20 dəqiqə boyunca
-
15:51 - 15:53bu mütəxəssis ilə Gillian'ın yaşadığı problemləri danışmış.
-
15:53 - 15:57İşdə insanları narahat etdiyindən
-
15:57 - 15:59tapşırığını hər zaman gec verdiyindən kimi kimi,
-
15:59 - 16:01işdə 8 yaşındakı bu kiçik qızın səbəb olduğu problemlər.
-
16:01 - 16:04Sonunda həkim anasının yanından ayrıplıp Gillian'ın yanına oturmuş.
-
16:04 - 16:06və demiş ki, "Gillian
-
16:06 - 16:08ananın mənə izah etdiyi hər şeyi dinlədim
-
16:08 - 16:10və onunla xüsusi olaraq danışmaram lazımdır. "
-
16:10 - 16:13Demiş ki, "Burada gözlə, dönəcəyik, uzun sürməyəcək."
-
16:13 - 16:15və onu orada buraxıb anası ilə ayrılmışlar.
-
16:15 - 16:17Amma onlar otaqdan çıxarkən masasının
-
16:17 - 16:19üzərində dayanan radionu açmış həkim. Və onlar
-
16:19 - 16:21otaqdan çıxınca, anasına,
-
16:21 - 16:24"Yalnız dur və onu izle", demiş. Və onlar otaqdan çıxar çıxmaz
-
16:24 - 16:28o ayaqlarının üzərində, musiqiyə doğru hərəkət etdiyini söylədi.
-
16:28 - 16:30Və onlar bir neçə dəqiqə onu çöldən izləmişlər.
-
16:30 - 16:33və mütəxəssis anasına dönüb,
-
16:33 - 16:37"Qadın Lynne, Gillian xəstə deyil, o bir rəqsçi.
-
16:37 - 16:39Onu bir rəqs məktəbinə aparın ", demiş.
-
16:39 - 16:41"Nə oldu?" dedim,
-
16:41 - 16:44Dedi ki "Bəli məni bir rəqs məktəbinə apardı. Sənə nə qədər möcüzə olduğunu izah edə bilməm.
-
16:44 - 16:46Bir otağa girdik və ora mənim kimi insanlarla
-
16:46 - 16:49dolu idi. Kıpır kıpır insanlarla.
-
16:49 - 16:52Düşünmək üçün hərəkət etməsi lazım olan insanlarla. Düşünmək üçün hərəkət etməsi lazım olan.
-
16:52 - 16:54Balet etdilər, step etdilər, jazz etdilər
-
16:54 - 16:56müasir rəqs etdilər, müasir rəqs etdilər.
-
16:56 - 16:59Sonunda Royal Bale'ye giriş imtahanına qatıldı,
-
16:59 - 17:01orada rəqsçi oldu, Royal Bale'de mükəmməl bir
-
17:01 - 17:03karieri oldu. Nəhayət Royal Balet Məktəbindən
-
17:03 - 17:05məzun oldu və
-
17:05 - 17:08öz şirkətini qurdu, Gillian Lynne Rəqs Şirkəti,
-
17:08 - 17:11Andrew Lloyd Weber'le tanış oldu. Tarixdəki ən müvəffəqiyyətli
-
17:11 - 17:13müzikallar istehsalların bəzilərindən
-
17:13 - 17:18məsul oldu, milyonlara kef verdi.
-
17:18 - 17:21və o bir multi-milyoner. Bir başqası
-
17:21 - 17:25ona dərman müalicəsi verib ona
-
17:25 - 17:27sakitləşməsini söyləyə bilərdi.
-
17:27 - 17:30İndi, Düşünürəm - (Alqışlar) buraya gəlir:
-
17:30 - 17:32Əvvəlki axşam Al Gore danışdı
-
17:32 - 17:35ekoloji hakkıında, və Rachel Carson tərəfindən başladılan inqilab haqqında.
-
17:35 - 17:39Gələcək üçün tək umudum
-
17:39 - 17:42insan ekologiyası üçün yeni bir anlayışı bizlərə adaptasiya etmək,
-
17:42 - 17:46ki bu anlayış daxilində insanın sahib olduğu tutumun
-
17:46 - 17:48nə qədər zəngin olduğunun fərqinə çatmaqdır.
-
17:48 - 17:52Təhsil sistemimiz, bizim dünyanı müəyyən bir yer altı zənginliyi üçün
-
17:52 - 17:54qazdığımız kimi ağlımızı kazmakta.
-
17:54 - 17:57Və gələcək üçün bu şəkliylə ağılımız kafi xidməti verə bilməyəcək.
-
17:57 - 18:00Uşaqlarımızı eğitirken ki ana prinsiplərimizə
-
18:00 - 18:02yenidən düşünməliyik. Jonas Salk'tan mükəmməl
-
18:02 - 18:06bir götürmə edəcəyəm "Əgər bütün böcəklər
-
18:06 - 18:09dünyadan yokolacak olsaydı,
-
18:09 - 18:1250 il içərisində dünyada həyat sona çatardı.
-
18:12 - 18:15Əgər insan dünyadan yox olsaydı,
-
18:15 - 18:1950 il içərisində bütün həyat özünü yeniler və gelişirdi. "
-
18:19 - 18:21Və o haqlı.
-
18:21 - 18:24TED'in bu gün burada qeyd etdiyi şey insanın sahib olduğu hayalgücüdür. Bu bir hədiyyədir bizlər üçün.
-
18:24 - 18:28Və indi bu hədiyyəni istifadə edərkən diqqətli olmalıyıq,
-
18:28 - 18:31ağıllı davranaraq, bu ssenarilərin reallaşmasına
-
18:31 - 18:34meydan verməməliyik. Və bunu yapabilmemizin tək yolu
-
18:35 - 18:38yaradıcı kapasitelerimizi görərək,
-
18:38 - 18:40onların zənginliyinin fərqinə vararaq, və
-
18:40 - 18:43uşaqlarımızın bunu gerçekleştimek üçün ümidimiz olduğunu görərək olacaq. Və hədəfimiz
-
18:43 - 18:46onların varlığını bir bütün olaraq öyrətmək, ki beləliklə onlar bu gələcəklə yüzleşebilsinler.
-
18:46 - 18:49Bu vaxt - biz bu gələcəyi görə bilmir.
-
18:49 - 18:52amma onlar görəcəklər. Və bizim işimiz onların bu gələcəkdən ortaya
-
18:52 - 18:54bir şeylər çıxarmalarına kömək etmək. Çox təşəkkür edirəm.
- Title:
- Ken Robinson deyir ki; "Məktəblər yaradıcılığı öldürür."
- Speaker:
- Sir Ken Robinson
- Description:
-
Sir Ken Robinson, yaradıcılığı (iflasa uğradır çox) bəsləyən bir təhsil sistemi yaratma idealını əyləncəli və son dərəcə sürüyücü bir üslubla bizlərlə paylaşır.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 19:00
Jenny Zurawell approved Azerbaijani subtitles for Do schools kill creativity? | ||
Ali Hasanzadeh accepted Azerbaijani subtitles for Do schools kill creativity? | ||
Mohammad Tofighi added a translation |