Τι προκαλεί την αντιβιοτική αντίσταση; - Κέβιν Γου

Δείτε όλο το μάθημα εδώ: http://ed.ted.com/lessons/how-antibiotics-become-resistant-over-time-kevin-wu

Αυτή τη στιγμή, κατοικούν σε σας τρισεκατομμύρια μικροοργανισμοί. Πολλά από αυτά τα βακτήρια είναι αβλαβή (ή ακόμα και χρήσιμα!), αλλά υπάρχουν μερικά στελέχη υπέρ-βακτηρίων που είναι αρκετά δυσάρεστα -- και αναπτύσσουν αντίσταση στα αντιβιοτικά μας. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ο Κέβιν Γου αναλύει την εξέλιξη αυτού του προβλήματος το οποίο αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για το μέλλον της ιατρικής.

Μάθημα από τον Κέβιν Γου, κινούμενη απεικόνιση από τον Μπρετ Άντερχιλ

Αν σας έλεγα ότι υπάρχουν τρισεκατομμύρια
μικροσκοπικά βακτήρια τριγύρω σας;

Είναι αλήθεια.

Οι μικροοργανισμοί που λέγονται βακτήρια
ήταν μερικές από τις πρώτες μορφές ζωής

που εμφανίστηκαν στη Γη.

Παρόλο που αποτελούνται
μόνο από ένα κύτταρο

η συνολική τους βιομάζα είναι μεγαλύτερη
από τη συνολική των φυτών και των ζώων.

Ζουν σχεδόν παντού:

στο έδαφος, στο νερό, στο τραπέζι
της κουζίνας σας, στο δέρμα σας,

ακόμα και μέσα σας.

Μην πανικοβληθείτε ακόμα.

Αν και ο πληθυσμός των βακτηρίων
είναι 10 φορές μεγαλύτερος

από τον αριθμό των ανθρώπινων κυττάρων
πολλά από αυτά τα βακτήρια είναι αβλαβή

ή ακόμα ευεργετικά,
βοηθώντας στην πέψη και στην ανοσία.

Αλλά υπάρχουν μερικά που μπορεί
να προκαλέσουν επικίνδυνες μολύνσεις,

από μικρές ενοχλήσεις
μέχρι θανατηφόρες επιδημίες.

Ευτυχώς, υπάρχουν φάρμακα σχεδιασμένα
να μάχονται τις βακτηριακές μολύνσεις.

Συντίθενται από χημικές ουσίες ή
εμφανίζονται στη φύση, όπως η μούχλα,

αυτά τα αντιβιοτικά σκοτώνουν
ή εξουδετερώνουν βακτήρια

διακόπτοντας τη σύνθεση
του κυτταρικού τοιχώματος

ή παρεμβαίνοντας με βιολογικές
διαδικασίες, σαν πρωτεϊνική σύνθεση,

αφήνοντας όλα τα ανθρώπινα κύτταρα άθικτα.

Η ανάπτυξη των αντιβιοτικών
κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα

έχει καταστήσει πολλές προηγούμενες
επικίνδυνες ασθένειες εύκολα ιάσιμες.

Όμως σήμερα, όλο και
περισσότερα αντιβιοτικά

γίνονται λιγότερο αποτελεσματικά.

Μήπως πάει κάτι στραβά
που τα καθιστά αναποτελεσματικά;

Το πρόβλημα δεν είναι με τα αντιβιοτικά
αλλά με τα βακτήρια που μάχονται

και ο λόγος βρίσκεται στη φυσική επιλογή
της Δαρβινικής θεωρίας.

Τα βακτήρια, όπως και κάθε οργανισμός,
υπόκεινται σε τυχαίες μεταλλάξεις.

Πολλές από αυτές τις μεταλλάξεις
είναι αβλαβείς ή άχρηστες

αλλά κάθε τόσο μια μετάλλαξη
παρέχει στον οργανισμό

μια ελπίδα επιβίωσης.

Η μετάλλαξη καθιστά
το βακτήριο ανθεκτικό

σε ένα συγκεκριμένο αντιβιοτικό
επιτρέποντας το να επιβιώσει.

Καθώς τα μη-ανθεκτικά βακτήρια
θανατώνονται,

κάτι που συμβαίνει γρήγορα
σε περιβάλλοντα πλούσια σε αντιβιοτικά,

όπως τα νοσοκομεία,

υπάρχει περισσότερος χώρος και πόροι
για να ευδοκιμήσουν τα ανθεκτικά

κληρονομώντας μόνο τα μεταλλαγμένα γονίδια

που τα βοηθούν να επιβιώσουν.

Η αναπαραγωγή δεν είναι ο μόνος τρόπος
για να το κάνουν αυτό·

μερικά απελευθερώνουν το DNA
μετά τον θάνατό τους σε άλλα βακτήρια

ενώ άλλα χρησιμοποιούν μια μέθοδο
που ονομάζεται σύζευξη

ανταλλάσσοντας τα γονίδιά τους
μέσω μιας γέφυρας σύνδεσης.

Με τον καιρό τα γονίδια πολλαπλασιάζονται
δημιουργώντας στελέχη υπέρ-βακτηρίων.

Πόσο χρόνο έχουμε πριν πάρουν
τον έλεγχο τα υπέρ-βακτήρια;

Λοιπόν, κάποια βακτήρια το κάνουν ήδη.

Για παράδειγμα, κάποια στελέχη
του χρυσίζοντα σταφυλόκοκκου,

τα οποία προκαλούν τα πάντα, από
δερματίτιδες μέχρι πνευμονία και σηψαιμία

έχουν εξελιχθεί σε βακτήρια
MRSA αποκτώντας αντίσταση

στα β-λακταμικά αντιβιοτικά, όπως την
πενικιλλίνη, μεθικιλλίνη και οξακιλλίνη.

Χάρη σε ένα γονίδιο
που αντικαθιστά την πρωτεΐνη

που στοχεύουν και συνδέονται
οι β-λακτάμες

τα MRSA βακτήρια μπορούν να κάνουν
το κυτταρικό τους τοίχωμα αδιαπέραστο.

Άλλα υπέρ-βακτήρια,
όπως η σαλμονέλα,

μερικές φορές παράγουν ένζυμα,
σαν τις β-λακτάμες,

που διακόπτουν την αντιβιοτική δράση
πριν κάνει οποιαδήποτε ζημιά,

το E. coli, μια ποικιλόμορφη ομάδα
βακτηρίων, περιέχει στελέχη που προκαλούν

διάρροια και νεφρική ανεπάρκεια,
μπορεί να αποτρέψει τη δράση

των αντιβιοτικών, όπως οι κινολόνες
διώχνοντας

κάθε εισβολέα που καταφέρνει
να εισέλθει στο κύτταρο.

Όμως, υπάρχουν και καλά νέα.

Οι επιστήμονες προσπαθούν να βρίσκονται
ένα βήμα μπροστά από τα βακτήρια,

και αν και η ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών
έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια,

η ανάπτυξη νέων θεραπειών αποτελεί
προτεραιότητα για τον Π.Ο.Υ.

Άλλοι επιστήμονες διερευνούν
εναλλακτικές λύσεις,

όπως η θεραπεία μέσω φάγων ή η χρήση
εμβολίων για την πρόληψη των λοιμώξεων.

Το σημαντικότερο,

ο περιορισμός της υπερβολικής
και άσκοπης χρήσης αντιβιοτικών,

όπως για ασήμαντες λοιμώξεις
που μπορούν να αυτοιαθούν,

καθώς και η αλλαγή ιατρικής πρακτικής

για την πρόληψη
ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων

μπορεί να έχει τεράστιο αντίκτυπο

διατηρώντας περισσότερα
μη-ανθεκτικά βακτήρια ζωντανά

ως ανταγωνιστές ανθεκτικών στελεχών.

Στον πόλεμο κατά των υπέρ-βακτηρίων
η αποκλιμάκωση μπορεί μερικές φορές

να λειτουργήσει καλύτερα
από μια προέλαση όπλων.