Sherwin Nuland nói về "hy vọng"

Bác sĩ phẫu thuật kiêm nhà văn Sherwin Nuland chiêm nghiệm về khái niệm "Hy vọng" -- sự khao khát được trở thành con người tốt hơn mà làm nên một thế giới tốt đẹp hơn. Đó là 12 phút rất ý nghĩa mà sẽ giúp bạn tập trung vào con đường phía trước.

Bạn biết không, tôi rất kém về công nghệ

đến nỗi con gái tôi -- giờ nó 41 tuổi --

khi nó được năm tuổi, và bị tôi nghe được

khi nói chuyện với 1 người bạn của nó, rằng

Nếu bạn cắt mà không chảy máu,

thì bố tớ sẽ không hiểu được đâu.

(Cười)

Thế nên, nhiệm vụ mà tôi được giao

có thể sẽ là một trở ngại không thể vượt qua nổi đối với tôi,

nhưng chắc chắn tôi sẽ cố gắng.

Tôi đã nghe ngóng được những gì

trong bốn ngày qua?

Đây là lần thứ 3 tôi đến TED.

Một lần là TEDMED, và một lần, như các bạn đã nghe,

là một TED như thường lệ hai năm trước đây.

Tôi đã được nghe những điều tôi cảm thấy thật phi thường

điều mà tôi mới chỉ nghe được chút ít trong 2 lần TED trước,

và đó là một sự kết nối,

xen lẫn, xáo trộn chằng chịt

của ý thức trách nhiệm xã hội

trong số rất nhiều buổi nói chuyện --

thực tế là, trách nhiệm của toàn nhân loại,

có sức cuốn hút tới những suy nghĩ cá nhân được khai sáng,

nhưng nó thậm chí còn vượt tầm cả những suy nghĩ cá nhân được khai sáng đó.

Một trong những thứ ấn tượng nhất

về những gì mà một số, hình như là 10,

diễn giả đã nói về,

đó là nhận ra được, nếu bạn lắng nghe họ thật cẩn thận, rằng họ không nói:

Đúng, đây là những gì chúng ta nên làm, đây là những gì tôi muốn các bạn phải làm.

Mà là: Đây là những gì tôi đã làm

bởi vì tôi cảm thấy rất hứng thú về điều đó,

bởi vì đó là một điều tuyệt diệu, và nó đã làm thứ gì đó cho tôi,

và, tất nhiên, nó đã thu lại được rất nhiều thành tựu đáng kể.

Đó là một khái niệm rất cũ, một khái niệm của người Hy Lạp,

của sự từ thiện với ý nghĩa gốc của nó:

phil-anthropy, tình yêu nhân loại.

Và lời giải thích duy nhất tôi có thể đưa ra

cho những gì các bạn đã nghe thấy trong 4 ngày vừa qua

đó là sự từ thiện, thực chất, được hình thành từ một dạng của tình yêu.

Và điều này cho tôi một niềm hy vọng vô cùng lớn lao.

Và tất nhiên, niềm hy vọng là chủ đề

mà tôi đáng ra phải nói về,

mà tôi lại hoàn toàn quên mất điều đó cho tới khi tôi đặt chân tới đây.

Và khi tôi nhớ ra, tôi nghĩ,

ờ, tôi nên tra nghĩa của từ này trong từ điển.

Và thế là, tôi và Sarah -- vợ tôi -- đi bộ tới thư viện,

cách đây khoảng bốn dãy phố, trên đường Pacific, và chúng tôi lấy một cái OED,

và chúng tôi tra trong đó, và có 14 định nghĩa của từ hy vọng,

mà không cái nào trong số đó thật sự khiến bạn nghĩ

đó là một định nghĩa hợp lý.

Và, tất nhiên, điều này cũng đúng thôi,

vì hy vọng là một khái niệm rất trừu tượng; là một ý tưởng trừu tượng,

nó không phải là một từ cụ thể.

Nó khiến tôi liên tưởng một chút tới phẫu thuật.

Nếu chỉ có một ca phẫu thuật cho một bệnh, thì bạn biết là ca đó sẽ chữa được bệnh.

Nhưng nếu có tới 15 ca, bạn biết là không cái nào có thể chữa lành bệnh.

Và với định nghĩa của một từ cũng như vậy.

Nếu bạn bị đau ruột thừa, họ cắt phần ruột thừa, và thế là bạn khỏi bệnh.

nếu bạn bị bệnh trào ngược dạ dày thực quản, có 15 cách chữa trị,

và Joe Schmo làm một cách

và Will Blow làm một cách khác,

và chằng có cách nào hiệu quả cả, và với từ này cũng vậy thôi, Hy vọng.

Nhìn chung, đó là một sự kỳ vọng

về một điều gì đó tốt đẹp sắp xảy đến.

Và các bạn biết tôi đã phát hiện ra điều gì không?

Nghĩa gốc Ấn-Âu của từ Hy vọng

là gốc, K-E-U

chúng ta sẽ đánh vần là K-E-U, nhưng nó được phát âm là Koy --

và nó có gốc tương tự như từ Đường cong.

Nhưng trong gốc Ấn-Âu nó có nghĩa là

một sự thay đổi phương hướng, đi theo 1 hướng khác.

Và tôi thấy điều này rất thú vị và đầy tinh khiêu khích,

bời vì những gì bạn đã nghe thấy trong những ngày vừa qua

là một ý thức về đi theo những phương hướng khác nhau:

những phương hướng rất cụ thể và độc nhất cho vấn đề.

Có những mô hình khác nhau.

Bạn đã nghe thấy từ đó một vài lần trong 4 ngày qua,

và mọi người đều quen thuộc với mô hình Kuhnian.

Thế nên, giờ khi chúng ta nói về "hy vọng",

chúng ta phải nghĩ tới việc nhìn theo những hướng khác

mà chúng ta trước giờ chưa nhìn theo.

Có một sự mô tả khác, không phải định nghĩa khác, về "hy vọng"

mà tôi luôn thấy thật hấp dẫn, và đó là sự mô tả bởi Václav Havel

trong cuốn sách tuyệt vời và hoàn hảo của ông, cuốn "Phá vỡ hòa bình"

trong đó ông nói rằng hy vọng

không bao gồm sự kỳ vọng về những thứ sẽ

xảy đến ngay lập tức,

và sự kỳ vọng rằng những điều đó sẽ hợp lí

cho dù chúng có xảy đến như thế nào.

Tôi không thể nói tôi hoàn toàn chắc chắn

về câu nói cuối cùng

của Dean Kamen trong buổi trình bày hoành tráng của ông vài ngày trước đây.

Tôi cũng không chắc rằng tôi nghe chính xác,

thế nên tôi đã tìm ông ấy trong một buổi giải lao.

Ông ấy đang nói chuyện với một người đàn ông rất to lớn, nhưng mà tôi cũng chẳng quan tâm.

Tôi ngắt lời họ, và tôi nói, "Có phải ông đã nói cái này không?"

Ông ta nói, "Tôi nghĩ vậy."

Thế là, đây này: tôi sẽ lặp lại điều đó.

"Thế giới sẽ không được giải cứu bởi Internet."

Thật tuyệt vời. Các bạn có biết thế giới sẽ được cứu bởi cái gì không?

Tôi sẽ nói. Nó sẽ được cứu bời tâm linh con người.

Và tâm linh con người, tôi không có ý chỉ đến cái gì thần thánh,

tôi không ý chỉ đến cái gì siêu nhiên --

chắc hẳn không phải từ mối hoài nghi này rồi.

Ý tôi là khả năng

mà mỗi chúng ta đều có

để trở thành cái gì đó vĩ đại hơn bản thân chúng ta;

để vươn lên khỏi bản ngã tầm thường của chúng ta và đạt được cái gì đó

mà mới đầu ta nghĩ là có thể ta sẽ không thể làm được.

Về mặt cơ bản, tất cả chúng ta đều cảm thấy được

tâm linh của chúng ta ngay từ buổi lọt lòng.

Một số các bạn cảm nhận được trong phòng thí nghiệm;

một số thì cảm nhận ở bàn làm việc.

Chúng tôi cảm nhận được ở những buổi hòa nhạc.

Tôi thì lại cảm nhận được ở trong phòng phẫu thuật, ở cạnh giường bệnh.

Đó là một phẩm hạnh trên cả bản thân chúng ta.

Và tôi nghĩ, đó sẽ sớm là

nhân tố làm nên tâm linh con người mà chúng ta vẫn thường nghe

từng chút từng chút một từ biết bao nhiêu diễn giả trong những ngày qua.

Và nếu có thứ gì đã xuyên thấu căn phòng này,

thì chính xác là nó.

Tôi rất tò mò về

một khái niệm được khai sinh

vào thời đầu thế kỉ 19 --

thật ra, vào thập kỉ thứ 2 của thế kỉ 19 --

bởi một nhà thơ 27 tuổi

tên là Percy Shelley.

Giờ, chúng ta đều nghĩ rằng Shelly

ắt hẳn là một nhà thơ lãng mạn vĩ đại;

tất cả chúng ta có vẻ quên mất rằng ông còn viết nên

một số áng văn tuyệt vời hoàn hảo nữa,

và áng văn được mọi người nhớ tới nhất

là "Bảo vệ thơ ca".

Nó dài khoảng năm, sáu, bảy hay tám trang,

và khá là sâu xa và khó hiểu sau khoảng trang thứ 3,

nhưng ở khoảng tầm trang hai,

ông bắt đầu nói về một khái niệm

mà ông gọi là "tưởng tượng đạo đức".

Và đây là lời ông nói, được dịch ra gần sát:

Một con người -- một người bình thường --

một con người, để được vô cùng tốt đẹp,

phải tưởng tượng thật rõ ràng.

Anh ta phải nhìn nhận bản thân và thế giới

qua con mắt của một người khác,

và của rất nhiều người khác.

Nhìn nhận bản thân và thế giới -- không chỉ thế giới, và còn nhìn bản thân.

Vậy điều gì được kì vọng từ chúng ta

bời hàng tỉ người

sống trong cái mà Laurie Garrett ngày trước

gọi rất hợp tình hợp lí là

sự thiên vị và tuyệt vọng?

Cái gì mà họ hoàn toàn có quyền

đòi hỏi từ chúng ta?

Cái gì mà chúng ta có quyền đòi hỏi bản thân,

từ lòng nhân từ của ta và tâm linh con người?

Đúng, các bạn biết đích xác đó là cái gì.

Có khá nhiều tranh cãi

rằng liệu chúng ta, vốn là một cường quốc,

có nên là cảnh sát của cả thế giới,

là lực lượng an ninh của thế giới,

nhưng gần như cũng không có tranh cãi gì

rằng liệu chúng ta có nên trở thành thầy thuốc của thế giới.

Chắc hẳn chưa có tranh cãi nào về điều đó

trong căn phòng này 4 ngày qua.

Thế nên, nếu chúng ta có trở thành thầy thuốc của thế giới,

mỗi một người kém may mắn trong thế giới này --

bao gồm cả Hợp chủng quốc Hoa Kỳ -- sẽ trở thành bệnh nhân của chúng tôi.

Mỗi một quốc gia có hoàn cảnh khó khăn, và có thể cả nước của chính chúng ta,

sẽ trở thành bệnh nhân.

Cũng khá là vui khi nghĩ về từ nguyên gốc của từ "bênh nhân".

Nó bắt nguồn từ từ "patior" trong tiếng Latin, tức là chịu đựng, hay cam chịu.

Nếu bạn trở lại với gốc Âu-Ấn,

thì bạn sẽ thấy gì? Gốc Âu-Ấn được phát âm là "payen" --

chúng ta sẽ đánh vần là P-A-E-N -- và xem này, thật tuyệt vời (tiếng Latin)

nó có cùng gốc với từ "lòng trắc ẩn", P-A-E-N.

Thông điệp rất rõ ràng rồi. Thông điệp chính là bệnh nhân của chúng ta --

thế giới, và những người kém may mắn của thế giới --

những bệnh nhân xứng đáng lòng trắc ẩn của chúng ta.

Nhưng trên cả lòng trắc ẩn, và vượt xa lòng trắc ẩn,

là tưởng tượng đạo đức của chúng ta

và sự xác định bản sắc của chúng ta

những người sống trong cùng thế giới,

không nghĩ về họ như là một rừng cây,

mà như là những thân cây riêng biệt.

Tất nhiên, trong thời đại ngày nay, thủ thuật là không được để mỗi cái cây

bị che khuất bời cái Bụi cây đó (chơi chữ, bush có nghĩa là bụi cây và là tên tồng thống Bush) ở Washington và

để nó ngáng đường.

(Cười)

Vì vậy, chúng ta ở đây.

Chúng ta, nên,

về mặt đạo đức, cam kết trở thành

thầy thuốc của thế giới.

Và chúng ta có rất rất nhiều ví dụ lặp đi lặp lại --

bạn vừa mới nghe 15 phút trước đây --

từ những người đã không có sự cam kết đó,

nhưng mà có uy tín, sự tỏa sáng --

và tôi nghĩ trong phòng này cũng khá dễ dùng từ "tỏa sáng", chúa ơi --

sự tỏa sáng để thành công ở ít nhất là sự khời đầu của

nhiệm vụ của họ,

và những người sẽ chắc chắc tiếp tục thành công,

miễn là ngày càng nhiều người chúng ta đầu quân vào chiến dịch của họ.

Nếu chúng ta đang nói về

thuốc men,

và chúng ta nói về chữa bệnh,

tôi muốn trích dẫn một người mà chưa từng được trích dẫn.

Có vẻ như là mọi người trên thế giới đều đã được trích dẫn ở đây:

Pogo's được trích dẫn;

Shakespeare's được trích dẫn ngược, xuôi, trong ngoài.

Tôi muốn trích dẫn một trong những vị thần hộ gia của tôi.

Tôi nghi ngờ rằng anh ta chưa từng thực sự nói điều này,

vì chúng ta cũng không biết Hippocrates thực sự nói điều gì mà,

nhưng chúng ta biết chắc rằng một trong những nhà vật lí Hy Lạp vĩ đại

nói những thứ sau,

và nó đã được ghi chép lại trong một trong những quyển sách bởi Hippocrates,

và cuốn sách gọi là "Luân lí."

Và tôi sẽ đọc cho các bạn nghe.

Nhớ nhé, tôi đã nói

chủ yếu là về hoạt động từ thiện:

tình yêu của loài người, những con người riêng biệt,

và những con người riêng biệt,

mà có thể mang tình yêu đó

chuyển thành hành động

chuyển thành sự khai sáng bản thân, trong một số trường hợp.

Và đây, 2400 năm trước:

"Những nơi nào có tình yêu con người,

thì có tình yêu chữa lành bệnh."

Chúng ta đã thấy ở đây hôm nay

với cảm giác,

với sự nhạy cảm --

và trong 3 ngày qua,

và với sức mạnh tâm linh bất khuất.

Cám ơn rất nhiều.

(Vỗ tay)