0:00:00.000,0:00:05.000
Bạn biết không, tôi rất kém về công nghệ

0:00:05.000,0:00:07.000
đến nỗi con gái tôi -- giờ nó 41 tuổi --

0:00:07.000,0:00:10.000
khi nó được năm tuổi, và bị tôi nghe được

0:00:10.000,0:00:12.000
khi nói chuyện với 1 người bạn của nó, rằng

0:00:12.000,0:00:14.000
Nếu bạn cắt mà không chảy máu,

0:00:14.000,0:00:16.000
thì bố tớ sẽ không hiểu được đâu.

0:00:16.000,0:00:17.000
(Cười)

0:00:17.000,0:00:19.000
Thế nên, nhiệm vụ mà tôi được giao

0:00:19.000,0:00:21.000
có thể sẽ là một trở ngại không thể vượt qua nổi đối với tôi,

0:00:21.000,0:00:24.000
nhưng chắc chắn tôi sẽ cố gắng.

0:00:24.000,0:00:26.000
Tôi đã nghe ngóng được những gì

0:00:26.000,0:00:29.000
trong bốn ngày qua?

0:00:29.000,0:00:31.000
Đây là lần thứ 3 tôi đến TED.

0:00:31.000,0:00:33.000
Một lần là TEDMED, và một lần, như các bạn đã nghe,

0:00:33.000,0:00:35.000
là một TED như thường lệ hai năm trước đây.

0:00:35.000,0:00:38.000
Tôi đã được nghe những điều tôi cảm thấy thật phi thường

0:00:38.000,0:00:42.000
điều mà tôi mới chỉ nghe được chút ít trong 2 lần TED trước,

0:00:42.000,0:00:45.000
và đó là một sự kết nối,

0:00:45.000,0:00:48.000
xen lẫn, xáo trộn chằng chịt

0:00:48.000,0:00:51.000
của ý thức trách nhiệm xã hội

0:00:51.000,0:00:54.000
trong số rất nhiều buổi nói chuyện --

0:00:54.000,0:00:57.000
thực tế là, trách nhiệm của toàn nhân loại,

0:00:57.000,0:01:01.000
có sức cuốn hút tới những suy nghĩ cá nhân được khai sáng,

0:01:01.000,0:01:05.000
nhưng nó thậm chí còn vượt tầm cả những suy nghĩ cá nhân được khai sáng đó.

0:01:05.000,0:01:07.000
Một trong những thứ ấn tượng nhất

0:01:07.000,0:01:10.000
về những gì mà một số, hình như là 10,

0:01:10.000,0:01:13.000
diễn giả đã nói về,

0:01:13.000,0:01:16.000
đó là nhận ra được, nếu bạn lắng nghe họ thật cẩn thận, rằng họ không nói:

0:01:16.000,0:01:19.000
Đúng, đây là những gì chúng ta nên làm, đây là những gì tôi muốn các bạn phải làm.

0:01:19.000,0:01:21.000
Mà là: Đây là những gì tôi đã làm

0:01:21.000,0:01:23.000
bởi vì tôi cảm thấy rất hứng thú về điều đó,

0:01:23.000,0:01:26.000
bởi vì đó là một điều tuyệt diệu, và nó đã làm thứ gì đó cho tôi,

0:01:26.000,0:01:29.000
và, tất nhiên, nó đã thu lại được rất nhiều thành tựu đáng kể.

0:01:29.000,0:01:32.000
Đó là một khái niệm rất cũ, một khái niệm của người Hy Lạp,

0:01:32.000,0:01:36.000
của sự từ thiện với ý nghĩa gốc của nó:

0:01:36.000,0:01:39.000
phil-anthropy, tình yêu nhân loại.

0:01:39.000,0:01:41.000
Và lời giải thích duy nhất tôi có thể đưa ra

0:01:41.000,0:01:44.000
cho những gì các bạn đã nghe thấy trong 4 ngày vừa qua

0:01:44.000,0:01:48.000
đó là sự từ thiện, thực chất, được hình thành từ một dạng của tình yêu.

0:01:48.000,0:01:51.000
Và điều này cho tôi một niềm hy vọng vô cùng lớn lao.

0:01:51.000,0:01:53.000
Và tất nhiên, niềm hy vọng là chủ đề

0:01:53.000,0:01:55.000
mà tôi đáng ra phải nói về,

0:01:55.000,0:01:59.000
mà tôi lại hoàn toàn quên mất điều đó cho tới khi tôi đặt chân tới đây.

0:01:59.000,0:02:01.000
Và khi tôi nhớ ra, tôi nghĩ,

0:02:01.000,0:02:04.000
ờ, tôi nên tra nghĩa của từ này trong từ điển.

0:02:04.000,0:02:07.000
Và thế là, tôi và Sarah -- vợ tôi -- đi bộ tới thư viện,

0:02:07.000,0:02:11.000
cách đây khoảng bốn dãy phố, trên đường Pacific, và chúng tôi lấy một cái OED,

0:02:11.000,0:02:15.000
và chúng tôi tra trong đó, và có 14 định nghĩa của từ hy vọng,

0:02:15.000,0:02:18.000
mà không cái nào trong số đó thật sự khiến bạn nghĩ

0:02:18.000,0:02:21.000
đó là một định nghĩa hợp lý.

0:02:21.000,0:02:23.000
Và, tất nhiên, điều này cũng đúng thôi,

0:02:23.000,0:02:26.000
vì hy vọng là một khái niệm rất trừu tượng; là một ý tưởng trừu tượng,

0:02:26.000,0:02:29.000
nó không phải là một từ cụ thể.

0:02:29.000,0:02:32.000
Nó khiến tôi liên tưởng một chút tới phẫu thuật.

0:02:32.000,0:02:36.000
Nếu chỉ có một ca phẫu thuật cho một bệnh, thì bạn biết là ca đó sẽ chữa được bệnh.

0:02:36.000,0:02:38.000
Nhưng nếu có tới 15 ca, bạn biết là không cái nào có thể chữa lành bệnh.

0:02:38.000,0:02:41.000
Và với định nghĩa của một từ cũng như vậy.

0:02:41.000,0:02:45.000
Nếu bạn bị đau ruột thừa, họ cắt phần ruột thừa, và thế là bạn khỏi bệnh.

0:02:45.000,0:02:48.000
nếu bạn bị bệnh trào ngược dạ dày thực quản, có 15 cách chữa trị,

0:02:48.000,0:02:50.000
và Joe Schmo làm một cách

0:02:50.000,0:02:52.000
và Will Blow làm một cách khác,

0:02:52.000,0:02:55.000
và chằng có cách nào hiệu quả cả, và với từ này cũng vậy thôi, Hy vọng.

0:02:55.000,0:02:58.000
Nhìn chung, đó là một sự kỳ vọng

0:02:58.000,0:03:01.000
về một điều gì đó tốt đẹp sắp xảy đến.

0:03:01.000,0:03:03.000
Và các bạn biết tôi đã phát hiện ra điều gì không?

0:03:03.000,0:03:06.000
Nghĩa gốc Ấn-Âu của từ Hy vọng

0:03:06.000,0:03:08.000
là gốc, K-E-U

0:03:08.000,0:03:13.000
chúng ta sẽ đánh vần là K-E-U, nhưng nó được phát âm là Koy --

0:03:13.000,0:03:17.000
và nó có gốc tương tự như từ Đường cong.

0:03:17.000,0:03:21.000
Nhưng trong gốc Ấn-Âu nó có nghĩa là

0:03:21.000,0:03:25.000
một sự thay đổi phương hướng, đi theo 1 hướng khác.

0:03:25.000,0:03:28.000
Và tôi thấy điều này rất thú vị và đầy tinh khiêu khích,

0:03:28.000,0:03:31.000
bời vì những gì bạn đã nghe thấy trong những ngày vừa qua

0:03:31.000,0:03:35.000
là một ý thức về đi theo những phương hướng khác nhau:

0:03:35.000,0:03:38.000
những phương hướng rất cụ thể và độc nhất cho vấn đề.

0:03:38.000,0:03:40.000
Có những mô hình khác nhau.

0:03:40.000,0:03:42.000
Bạn đã nghe thấy từ đó một vài lần trong 4 ngày qua,

0:03:42.000,0:03:45.000
và mọi người đều quen thuộc với mô hình Kuhnian.

0:03:45.000,0:03:47.000
Thế nên, giờ khi chúng ta nói về "hy vọng",

0:03:47.000,0:03:50.000
chúng ta phải nghĩ tới việc nhìn theo những hướng khác

0:03:50.000,0:03:53.000
mà chúng ta trước giờ chưa nhìn theo.

0:03:53.000,0:03:56.000
Có một sự mô tả khác, không phải định nghĩa khác, về "hy vọng"

0:03:56.000,0:04:00.000
mà tôi luôn thấy thật hấp dẫn, và đó là sự mô tả bởi Václav Havel

0:04:00.000,0:04:04.000
trong cuốn sách tuyệt vời và hoàn hảo của ông, cuốn "Phá vỡ hòa bình"

0:04:04.000,0:04:06.000
trong đó ông nói rằng hy vọng

0:04:06.000,0:04:09.000
không bao gồm sự kỳ vọng về những thứ sẽ

0:04:09.000,0:04:11.000
xảy đến ngay lập tức,

0:04:11.000,0:04:14.000
và sự kỳ vọng rằng những điều đó sẽ hợp lí

0:04:14.000,0:04:17.000
cho dù chúng có xảy đến như thế nào.

0:04:17.000,0:04:20.000
Tôi không thể nói tôi hoàn toàn chắc chắn

0:04:20.000,0:04:23.000
về câu nói cuối cùng

0:04:23.000,0:04:28.000
của Dean Kamen trong buổi trình bày hoành tráng của ông vài ngày trước đây.

0:04:28.000,0:04:30.000
Tôi cũng không chắc rằng tôi nghe chính xác,

0:04:30.000,0:04:34.000
thế nên tôi đã tìm ông ấy trong một buổi giải lao.

0:04:34.000,0:04:37.000
Ông ấy đang nói chuyện với một người đàn ông rất to lớn, nhưng mà tôi cũng chẳng quan tâm.

0:04:37.000,0:04:39.000
Tôi ngắt lời họ, và tôi nói, "Có phải ông đã nói cái này không?"

0:04:39.000,0:04:41.000
Ông ta nói, "Tôi nghĩ vậy."

0:04:41.000,0:04:43.000
Thế là, đây này: tôi sẽ lặp lại điều đó.

0:04:43.000,0:04:47.000
"Thế giới sẽ không được giải cứu bởi Internet."

0:04:47.000,0:04:51.000
Thật tuyệt vời. Các bạn có biết thế giới sẽ được cứu bởi cái gì không?

0:04:51.000,0:04:53.000
Tôi sẽ nói. Nó sẽ được cứu bời tâm linh con người.

0:04:53.000,0:04:56.000
Và tâm linh con người, tôi không có ý chỉ đến cái gì thần thánh,

0:04:56.000,0:04:58.000
tôi không ý chỉ đến cái gì siêu nhiên --

0:04:58.000,0:05:02.000
chắc hẳn không phải từ mối hoài nghi này rồi.

0:05:02.000,0:05:04.000
Ý tôi là khả năng

0:05:04.000,0:05:06.000
mà mỗi chúng ta đều có

0:05:06.000,0:05:12.000
để trở thành cái gì đó vĩ đại hơn bản thân chúng ta;

0:05:12.000,0:05:16.000
để vươn lên khỏi bản ngã tầm thường của chúng ta và đạt được cái gì đó

0:05:16.000,0:05:20.000
mà mới đầu ta nghĩ là có thể ta sẽ không thể làm được.

0:05:20.000,0:05:23.000
Về mặt cơ bản, tất cả chúng ta đều cảm thấy được

0:05:23.000,0:05:26.000
tâm linh của chúng ta ngay từ buổi lọt lòng.

0:05:26.000,0:05:28.000
Một số các bạn cảm nhận được trong phòng thí nghiệm;

0:05:28.000,0:05:30.000
một số thì cảm nhận ở bàn làm việc.

0:05:30.000,0:05:32.000
Chúng tôi cảm nhận được ở những buổi hòa nhạc.

0:05:32.000,0:05:35.000
Tôi thì lại cảm nhận được ở trong phòng phẫu thuật, ở cạnh giường bệnh.

0:05:35.000,0:05:38.000
Đó là một phẩm hạnh trên cả bản thân chúng ta.

0:05:38.000,0:05:42.000
Và tôi nghĩ, đó sẽ sớm là

0:05:42.000,0:05:46.000
nhân tố làm nên tâm linh con người mà chúng ta vẫn thường nghe

0:05:46.000,0:05:51.000
từng chút từng chút một từ biết bao nhiêu diễn giả trong những ngày qua.

0:05:51.000,0:05:55.000
Và nếu có thứ gì đã xuyên thấu căn phòng này,

0:05:55.000,0:05:58.000
thì chính xác là nó.

0:05:58.000,0:06:01.000
Tôi rất tò mò về

0:06:01.000,0:06:04.000
một khái niệm được khai sinh

0:06:04.000,0:06:06.000
vào thời đầu thế kỉ 19 --

0:06:06.000,0:06:10.000
thật ra, vào thập kỉ thứ 2 của thế kỉ 19 --

0:06:10.000,0:06:13.000
bởi một nhà thơ 27 tuổi

0:06:13.000,0:06:15.000
tên là Percy Shelley.

0:06:15.000,0:06:17.000
Giờ, chúng ta đều nghĩ rằng Shelly

0:06:17.000,0:06:20.000
ắt hẳn là một nhà thơ lãng mạn vĩ đại;

0:06:20.000,0:06:25.000
tất cả chúng ta có vẻ quên mất rằng ông còn viết nên

0:06:25.000,0:06:28.000
một số áng văn tuyệt vời hoàn hảo nữa,

0:06:28.000,0:06:31.000
và áng văn được mọi người nhớ tới nhất

0:06:31.000,0:06:35.000
là "Bảo vệ thơ ca".

0:06:35.000,0:06:38.000
Nó dài khoảng năm, sáu, bảy hay tám trang,

0:06:38.000,0:06:41.000
và khá là sâu xa và khó hiểu sau khoảng trang thứ 3,

0:06:41.000,0:06:45.000
nhưng ở khoảng tầm trang hai,

0:06:45.000,0:06:49.000
ông bắt đầu nói về một khái niệm

0:06:49.000,0:06:54.000
mà ông gọi là "tưởng tượng đạo đức".

0:06:54.000,0:06:59.000
Và đây là lời ông nói, được dịch ra gần sát:

0:06:59.000,0:07:03.000
Một con người -- một người bình thường --

0:07:03.000,0:07:06.000
một con người, để được vô cùng tốt đẹp,

0:07:06.000,0:07:09.000
phải tưởng tượng thật rõ ràng.

0:07:09.000,0:07:14.000
Anh ta phải nhìn nhận bản thân và thế giới

0:07:14.000,0:07:17.000
qua con mắt của một người khác,

0:07:17.000,0:07:20.000
và của rất nhiều người khác.

0:07:22.000,0:07:28.000
Nhìn nhận bản thân và thế giới -- không chỉ thế giới, và còn nhìn bản thân.

0:07:28.000,0:07:31.000
Vậy điều gì được kì vọng từ chúng ta

0:07:31.000,0:07:34.000
bời hàng tỉ người

0:07:34.000,0:07:37.000
sống trong cái mà Laurie Garrett ngày trước

0:07:37.000,0:07:39.000
gọi rất hợp tình hợp lí là

0:07:39.000,0:07:41.000
sự thiên vị và tuyệt vọng?

0:07:41.000,0:07:45.000
Cái gì mà họ hoàn toàn có quyền

0:07:45.000,0:07:47.000
đòi hỏi từ chúng ta?

0:07:47.000,0:07:51.000
Cái gì mà chúng ta có quyền đòi hỏi bản thân,

0:07:51.000,0:07:56.000
từ lòng nhân từ của ta và tâm linh con người?

0:07:56.000,0:07:59.000
Đúng, các bạn biết đích xác đó là cái gì.

0:07:59.000,0:08:01.000
Có khá nhiều tranh cãi

0:08:01.000,0:08:05.000
rằng liệu chúng ta, vốn là một cường quốc,

0:08:05.000,0:08:08.000
có nên là cảnh sát của cả thế giới,

0:08:08.000,0:08:11.000
là lực lượng an ninh của thế giới,

0:08:11.000,0:08:15.000
nhưng gần như cũng không có tranh cãi gì

0:08:15.000,0:08:20.000
rằng liệu chúng ta có nên trở thành thầy thuốc của thế giới.

0:08:20.000,0:08:23.000
Chắc hẳn chưa có tranh cãi nào về điều đó

0:08:23.000,0:08:27.000
trong căn phòng này 4 ngày qua.

0:08:27.000,0:08:30.000
Thế nên, nếu chúng ta có trở thành thầy thuốc của thế giới,

0:08:30.000,0:08:33.000
mỗi một người kém may mắn trong thế giới này --

0:08:33.000,0:08:38.000
bao gồm cả Hợp chủng quốc Hoa Kỳ -- sẽ trở thành bệnh nhân của chúng tôi.

0:08:38.000,0:08:42.000
Mỗi một quốc gia có hoàn cảnh khó khăn, và có thể cả nước của chính chúng ta,

0:08:42.000,0:08:45.000
sẽ trở thành bệnh nhân.

0:08:45.000,0:08:50.000
Cũng khá là vui khi nghĩ về từ nguyên gốc của từ "bênh nhân".

0:08:50.000,0:08:59.000
Nó bắt nguồn từ từ "patior" trong tiếng Latin, tức là chịu đựng, hay cam chịu.

0:08:59.000,0:09:02.000
Nếu bạn trở lại với gốc Âu-Ấn,

0:09:02.000,0:09:06.000
thì bạn sẽ thấy gì? Gốc Âu-Ấn được phát âm là "payen" --

0:09:06.000,0:09:11.000
chúng ta sẽ đánh vần là P-A-E-N -- và xem này, thật tuyệt vời (tiếng Latin)

0:09:11.000,0:09:17.000
nó có cùng gốc với từ "lòng trắc ẩn", P-A-E-N.

0:09:17.000,0:09:22.000
Thông điệp rất rõ ràng rồi. Thông điệp chính là bệnh nhân của chúng ta --

0:09:22.000,0:09:26.000
thế giới, và những người kém may mắn của thế giới --

0:09:26.000,0:09:31.000
những bệnh nhân xứng đáng lòng trắc ẩn của chúng ta.

0:09:31.000,0:09:34.000
Nhưng trên cả lòng trắc ẩn, và vượt xa lòng trắc ẩn,

0:09:34.000,0:09:36.000
là tưởng tượng đạo đức của chúng ta

0:09:36.000,0:09:40.000
và sự xác định bản sắc của chúng ta

0:09:40.000,0:09:43.000
những người sống trong cùng thế giới,

0:09:43.000,0:09:47.000
không nghĩ về họ như là một rừng cây,

0:09:47.000,0:09:50.000
mà như là những thân cây riêng biệt.

0:09:50.000,0:09:54.000
Tất nhiên, trong thời đại ngày nay, thủ thuật là không được để mỗi cái cây

0:09:54.000,0:09:58.000
bị che khuất bời cái Bụi cây đó (chơi chữ, bush có nghĩa là bụi cây và là tên tồng thống Bush) ở Washington và

0:09:58.000,0:10:00.000
để nó ngáng đường.

0:10:00.000,0:10:02.000
(Cười)

0:10:02.000,0:10:04.000
Vì vậy, chúng ta ở đây.

0:10:04.000,0:10:07.000
Chúng ta, nên,

0:10:07.000,0:10:10.000
về mặt đạo đức, cam kết trở thành

0:10:10.000,0:10:14.000
thầy thuốc của thế giới.

0:10:14.000,0:10:18.000
Và chúng ta có rất rất nhiều ví dụ lặp đi lặp lại --

0:10:18.000,0:10:22.000
bạn vừa mới nghe 15 phút trước đây --

0:10:22.000,0:10:26.000
từ những người đã không có sự cam kết đó,

0:10:26.000,0:10:28.000
nhưng mà có uy tín, sự tỏa sáng --

0:10:28.000,0:10:32.000
và tôi nghĩ trong phòng này cũng khá dễ dùng từ "tỏa sáng", chúa ơi --

0:10:32.000,0:10:36.000
sự tỏa sáng để thành công ở ít nhất là sự khời đầu của

0:10:36.000,0:10:38.000
nhiệm vụ của họ,

0:10:38.000,0:10:41.000
và những người sẽ chắc chắc tiếp tục thành công,

0:10:41.000,0:10:45.000
miễn là ngày càng nhiều người chúng ta đầu quân vào chiến dịch của họ.

0:10:46.000,0:10:49.000
Nếu chúng ta đang nói về

0:10:49.000,0:10:51.000
thuốc men,

0:10:51.000,0:10:54.000
và chúng ta nói về chữa bệnh,

0:10:54.000,0:10:58.000
tôi muốn trích dẫn một người mà chưa từng được trích dẫn.

0:10:58.000,0:11:00.000
Có vẻ như là mọi người trên thế giới đều đã được trích dẫn ở đây:

0:11:00.000,0:11:02.000
Pogo's được trích dẫn;

0:11:02.000,0:11:06.000
Shakespeare's được trích dẫn ngược, xuôi, trong ngoài.

0:11:06.000,0:11:09.000
Tôi muốn trích dẫn một trong những vị thần hộ gia của tôi.

0:11:09.000,0:11:12.000
Tôi nghi ngờ rằng anh ta chưa từng thực sự nói điều này,

0:11:12.000,0:11:15.000
vì chúng ta cũng không biết Hippocrates thực sự nói điều gì mà,

0:11:15.000,0:11:18.000
nhưng chúng ta biết chắc rằng một trong những nhà vật lí Hy Lạp vĩ đại

0:11:18.000,0:11:21.000
nói những thứ sau,

0:11:21.000,0:11:24.000
và nó đã được ghi chép lại trong một trong những quyển sách bởi Hippocrates,

0:11:24.000,0:11:26.000
và cuốn sách gọi là "Luân lí."

0:11:26.000,0:11:29.000
Và tôi sẽ đọc cho các bạn nghe.

0:11:29.000,0:11:32.000
Nhớ nhé, tôi đã nói

0:11:32.000,0:11:34.000
chủ yếu là về hoạt động từ thiện:

0:11:34.000,0:11:39.000
tình yêu của loài người, những con người riêng biệt,

0:11:39.000,0:11:41.000
và những con người riêng biệt,

0:11:41.000,0:11:43.000
mà có thể mang tình yêu đó

0:11:43.000,0:11:46.000
chuyển thành hành động

0:11:46.000,0:11:49.000
chuyển thành sự khai sáng bản thân, trong một số trường hợp.

0:11:49.000,0:11:53.000
Và đây, 2400 năm trước:

0:11:54.000,0:11:58.000
"Những nơi nào có tình yêu con người,

0:11:58.000,0:12:01.000
thì có tình yêu chữa lành bệnh."

0:12:01.000,0:12:04.000
Chúng ta đã thấy ở đây hôm nay

0:12:04.000,0:12:06.000
với cảm giác,

0:12:06.000,0:12:09.000
với sự nhạy cảm --

0:12:09.000,0:12:11.000
và trong 3 ngày qua,

0:12:11.000,0:12:15.000
và với sức mạnh tâm linh bất khuất.

0:12:15.000,0:12:17.000
Cám ơn rất nhiều.

0:12:17.000,0:12:19.000
(Vỗ tay)