-
Alle COVID-19 vaccins die worden ontwikkeld
-
zijn bedoeld om immuniteit te produceren
tegen het SARS-CoV-2 virus
-
door het stimuleren van een immuunreactie
op een antigen,
-
meestal is dat het karakteristieke spike-eiwit
dat zich bevindt op het oppervlak van het virus.
-
[HELE VIRUS VACCINS]
-
Sommige traditionele vaccins bereiken dit
-
door het virus te modificeren
zodat het wordt verzwakt of uitgeschakeld.
-
Bij introductie in het lichaam
-
wordt er dan een immuunreactie
opgewekt tegen het antigen
-
zonder dat het virus een ziekte veroorzaakt.
-
Wanneer het immuunsysteem in contact komt
met het verzwakte virus
-
gaan de poortwachters van het immuunsysteem
-
zoals antilichamen en T-cellen,
-
het virus of de geïnfecteerde cellen aanvallen.
-
In het proces nemen gespecialiseerde geheugencellen
kennis van het specifieke antigen
-
en bereiden ze het immuunsysteem voor
om cellen en antilichamen te produceren
-
die zich snel op deze eiwitten richten.
-
Daardoor is de volgende keer dat die persoon
wordt blootgesteld aan hetzelfde virus,
-
het immuunsysteem
klaar om het virus te bestrijden.
-
[EIWIT SUBUNIT VACCINS]
-
In plaats van het hele virus te gebruiken,
-
is een andere manier om immuniteit op te wekken
slechts fragmenten ervan te gebruiken
-
zoals de spike-eiwitten.
-
Deze subunit-vaccins
-
hebben het voordeel dat ze
relatief makkelijk en goedkoop te produceren zijn
-
en niet in staat zijn om ziektes te veroorzaken,
-
omdat deze fragmenten
niet in staat zijn om gastheercellen te infecteren.
-
Ze worden mogelijk wel minder snel
herkend door immuuncellen
-
die de geïnfecteerde cellen dan zullen aanvallen.
-
Dat betekent dat ze in
een zwakkere immuunrespons kunnen resulteren.
-
Hierdoor bevatten
-
subunit-vaccins vaak
chemische stoffen, zogenaamde hulpstoffen,
-
die ontworpen zijn om
een sterkere immuunrespons te stimuleren.
-
Boostershots kunnen dan ook nodig zijn.
-
Niet alle vaccins zijn ontworpen
om antigenen in het lichaam te brengen.
-
Sommige werken met behulp van cellen
in het lichaam van een patient
-
om de antigenen zelf te produceren.
-
Voorbeelden zijn virale vector
vaccins en mRNA vaccins.
-
In beide gevallen is het doel om
een kort fragment van de genetische code
-
van de
aan te vallen pathogeen (ziekteverwekker),
-
in dit geval het SARS-CoV-2 virus...
dat COVID-19 veroorzaakt,
-
in te brengen in de cellen van de patiënt.
-
Door de cellulaire mechanismen te kapen,
-
bootsen dit soort vaccins de manier na waarop
virussen zich normaal voortplanten
-
tijdens een natuurlijke infectie.
-
Maar in plaats van
kopieën van het virus
-
produceren de cellen alleen
grote hoeveelheden antigen
-
die dan meestal resulteren in een
een sterke immuunreactie.
-
[VIRALE VECTORVACCINS]
-
Virale vectorvaccins bereiken dit
-
door de genetische code voor het antigen
in een onschadelijk virus in te brengen,
-
wat effectief werkt
als een leveringssysteem.
-
Zo krijgen ze de code in de cellen
zonder de ziekte te veroorzaken.
-
Vector-gebaseerde vaccins
kunnen complex zijn om te ontwikkelen
-
maar ze kunnen sterke
sterke immuunreacties oproepen
-
zonder dat er hulpstoffen nodig zijn.
-
En in theorie kan één type vector
worden gebruikt om codes af te leveren
-
voor een reeks van verschillende antigenen,
-
wat de ontwikkeling van vaccins kan versnellen.
-
[NUCLEÏNEZUUR-VACCINS]
-
Nucleïnezuur-vaccins,
zoals mRNA en DNA vaccins,
-
impliceert ook het invoeren van genetische code
in cellen om antigenen te produceren.
-
Maar in plaats van virussen te gebruiken
om de code te leveren,
-
gebruiken deze vaccins
een meer directe benadering
-
waarbij de code rechtstreeks
in de cellen wordt gebracht,
-
ofwel door het vast te maken aan een molecule
-
of door het in cellen te forceren
met behulp van een "genenkanon".
-
Deze vaccins kunnen snel
en goedkoop ontwikkeld worden
-
maar ze zijn een relatief nieuwe technologie.
-
Met honderden COVID-19 vaccins
die nu in de ontwikkelingsfase zijn,
-
is het waarschijnlijk dat een mix
van verschillende benaderingen nodig zal zijn
-
om de wereldwijde verspreiding
van dit coronavirus te stoppen
-
en de pandemie te beëindigen.
-
Nederlandse ondertiteling door Nathalie
Review door
Amplifying Voices
