Büyük porno deneyi | Gary Wilson | TEDxGlasgow

Philip Zimbardo'nun "Erkek Öldü mü?" başlıklı TED konuşmasına cevaben Garry Wilson, beynimizin günümüz internet tahriklerinin aşırı uyaranlarıyla baş edecek gelişimi gösterip göstermediğini sorguluyor. Ayrıca bazı ağır internet bağımlılarının rahatsız edici semptomlarından bahsederek bu semptomların şaşırtıcı biçimde iyileşebileceğini ileri sürüyor ve bu 21.yüzyıl olgusunun arka planındaki bilimsel verilerden bahsediyor.

Son konuşmacıdan ilhamla

size internet pornosunu anlatan
bir şarkı söyleyeceğim

Hayır, sadece şakaydı.

İnternette porno izlemenin
yaygınlığı, şimdiye kadar yürütülen

tasarlanmamış küresel deneyler içindeki
en dinamik deneylerden biridir.

İnternet erişimi olan her genç

hevesli bir denektir.

Kanadalı Araştırmacı Simon Lajeunesse

erkek çocukların çoğunun porno aramaya
10 yaşında başladığını buldu.

Beyin birdenbire seksin
büyüsüne kapılmaya başlayınca.

İzleyiciler internet pornosunu
geçmişteki pornodan

çok daha cazip görüyor.

Neden böyle?

Hiç bitmeyen yenilik.

Avustralya'daki bir araştırma

cinsel uyarılmayı tavan yaptıran şeyin
çıplaklık değil, yenilik olduğu buldu.

Denekler 22 porno sahnesi izledi.
Şu zirveyi görüyor musunuz?

Bu noktada araştırmacılar
erkeklerin daha önce

izlemediği bir porno film açtılar.

Ne oldu?
Ereksiyon ve beyinleri coştu.

Bu heyecan neden ?

Doğa, etrafta yeni dişiler olduğu
sürece erkeğın istekli

dişileri döllemeye
devam etmesini ister.

Üst grafikteki bu koç

eski dişilerle çiftleşebilmek için
gittikçe daha çok zamana ihtiyaç duyuyor.

Ama dişileri sürekli değiştirirseniz -
alttaki grafik-şey, bu aynı dişi değil.

Tam iki dakikada işi bitiriyor

ve tamamen bitkin düşene
dek durmuyor.

Bu durum Coolidge Etkisi olarak bilinir.

Coolidge Etkisi olmasaydı
internet pornosu da olmazdı.

Bu eski memeli programlaması
Coolidge Etkisi, bir erkeğe

monitörde gördüğü her yeni dişiyi
genetik bir fırsat olarak algılatıyor.

Bir erkeğin monitörü döllemeye
devam etmesi için beyni, her yeni dişi

için "hadi hallet şunu" dedirten
nörokimyasal dopamin salgılıyor.

Koçumuz sonunda
bitkin düşer

ama bir erkek tıklamaya
devam ettiği sürece

kendisi de ve dopamini de durmaz.

Bugün bir erkek internet pornosu ile
10 dakika içinde

dedelerinin birkaç ömürde gördüğünden
daha fazla ateşli hatun görür.

Sorun bir avcı-toplayıcı
beynine sahip olmasıdır.

Ağır porno bağımlısının beyni
kendini bu genetik bolluğa göre düzenler

ve porno haremine uyumlu hale gelir.

Bu tür bir davranışın sonucu
yalnız kalmak,

röntgencilik, sürekli tklama,
arama yapma ve çoklu ekran açma,

ileri sarma, sürekli yeniyi isteme
duygusal şok ve şaşkınlıktır.

Genç bir erkeğin sorduğu gibi:

Sol elle mastürbasyon yapan
ilk kuşak biz miyiz?

Gerçek cinsellik ise tam tersidir;
kur yapma, dokunma,

dokunulma, kokular, feromonlar,
duygusal bağlılık

ve gerçek bir insanla ilişki kurmaktır.

Peki bu bizim erkek sonunda gerçek
bir eş bulduğunda ne olur?

Araştırmacılar internet
pornosunun etkileri hakkında

birkaç nedenden ötürü fazla
bilgiye sahip değil.

2009'da Lajeunesse pornonun
etkisini araştırmaya kalkıştığında

üniversitede porno izlemeyen
erkek bulamadı.

Yani bu çalışmaların birinci açmazı
kontrol gruplarının olmamasıdır.

Bu devasa bir kör nokta demektir.

Yani bütün erkekler
10 yaşında sigara içmeye başlasa

ve içmeyen bir grup olmasa

akciğer kanserinin erkeklerde
normal olduğunu düşünürdük.

Fakat Lajeunesse bu yokluktan yılmadı
ve 20 erkek öğrenciye şunları sordu:

İnternette porno izlemek seni veya
kadınlara karşı tavrını etkiliyor mu?

Cevapları,
"Hayır, sanmıyorum" oldu.

ama soru sorulduğunda
yaklaşık 10 yıldır neredeyse

ara vermeden porno izlemişlerdi.

Bu bir balığa, su hakkında
ne düşündüğünü sormak gibi.

Bu da bizi ikinci probleme getiriyor.

Araştırmacılar porno izleyicilerine
olumsuz belirtileri sormuyor

Zimbardo bu durumu
"Erkek öldü mü?"de tanımlıyor.

Uyarılma bağımlılığı belirtileri
kolayca yanlış anlaşılıyor

hiperaktif dikkat bozukluğu
sosyal kaygı, depresyon,

konsantrasyon sorunu,
performans kaygısı,

veya obsesif bozukluk
ve diğerleri sanılıyor.

Sağlık kuruluşları şöyle varsayıyor;
bu rahatsızlıklar birincildir ve

bunlar belki bir bağımlılığın nedenidir
ama asla bir bağımlılığın sonucu değildir.

Sonuç olarak da bu erkeklere
internet bağımlısı olup olmadıkları

sorgulanmadan ilaçlar veriyorlar.

Erkekler bu rahatsızlıkları
sadece davranışlarını

değiştirerek yenebileceklerini
hiç fark etmiyorlar.

Üçüncü sorunumuz
inanması zor ama

cinsel aktivite, cinsellik sağlıklı
olduğu için bağımlılık yapar.

Fakat porno izlemek, cinsellik değildir.

Video oyunları, dama oynamaya
ne kadar benzerse,

İnternet pornosu da
gerçek sekse o kadar benzer.

Çıplak vücut kısımlarıya dolu
bir monitöre bakmak

bir erkeği uyarılma
bağımlılığından kurtarmaz.

Bir Hollanda araştırması - başlığı -

şunu söylüyor: İnternetteki aktiviteler
içinde en büyük bağımlılık

potansiyeline sahip şey pornodur.

Nedeni şu;

Bu çok eski bir programdır,
ödül mekanizmasıdır

bizi seks, bağlılık ve yiyecek gibi

doğal ödüllere yönlendirir.

Bu aşırı doğal
ödüllendirme mekanizmasının

bizi tamamen ele geçirme gücü vardır.

Örneğin yüksek kalorili yiyecekler
veya yeni ve ateşli fıstıklar

bize ekstra dopamin salgılatır.

Ancak aşırı dopamin bizim doğal
doyma mekanizmamızı bozar.

Örneğin farelere
sınırsız miktarda abur cubura

ulaşma fırsatı verdiğinizde
neredeyse hepsi obez oluyor.

Her 5 Amerikalidan 4'ünün aşırı
kilolu olma nedeni bu

ve yaklaşık yarısı da obez.

Yani yeme bağımlısı.

Bu doğal ödüllerin aksine
ister fare ister insan olsun

kokain ve alkol gibi şeyler
onu kullananların sadece

%10'unu bağımlı yapar.

Yiyecek ve seksteki bu aşırılık
mekanizması bir zamanlar avantajdı.

Özünde, "Bulmuşken yeö tadını çıkar"
mantığı yatar.

Şimdi kurtların her avdan 9 kg
et elde ettiklerini veya

kızışma dönemi iken senin
alfa erkek olduğunu düşün.

Çiftleşme dönemi hiç bitmezse ne olur?

Bu dopamin vurgunu beynine
iki şey yapmasını söyler.

Birincisi "Adamım, evrim piyangosu
sana çıktı"

İkincisi Delta-FosB denen
bir moleküler değişimi başlatır.

Biliyorum, cafcaflı bir kelime,
ama dopamin Delta-FosB'yi başlatır.

ve bu beynin ödül mekanizmasında
birikmeye başlar.

Uyuşturucu veya doğal ödüllerin
sürekli aşırı tüketimi,

güçlenen Delta-FosB ile
beyni değiştirmeye

ve aşırı yeme ve aşırı arzulama
döngüsünü oluşturmaya başlar.

Bu aşırılık devam ederse
Delta-FosB oluşur

ve bütün bağımlılarda görülen
beyin dönüşümüne yol açar.

Domino taşları sırayla, aşırı tüketme

aşırı dopamin, Delta-FosB
ve beyinde değişimdir.

İlk gözlenen değişimlerden biri
hazza karşı uyuşukluk hissidir.

Bu oluştuğunda porno bağımlısı
gündelik şeylerden zevk alamaz.

Aynı zamanda beyindeki
diğer fiziksel değişimler

beyni pornoya aşırı duyarlı hale getirir.

Porno bağımlısının hayatındaki
diğer şeyler sıkıcı hale gelir

ama porno süper heyecanlıdır.

Sonunda, ön korteksi değiştikçe
irade gücü de kaybolur.

Bunun altını kalın, kalın çizelim.

Bütün bağımlılıklarda, beyinde
aynı değişimler olur,

aynı moleküler değişim olur
ve Delta-FosB başlar.

Bilim insanları uyuşturucu
bağımlılarının beyinlerindeki

değişimi ölçmek için beyin
taraması yapıyor.

Şuradaki taramalar bir bağımlının
hazza verdiği düşük tepkiyi gösteriyor.

Kumar bağımlılıları, yeme bağımlıları
son günlerde video oyun bağımlıları

ve şimdi de internet bağımlılarında

bu ve benzer değişimler görülüyor.

Slaytı beyin araştırmaları ile
doldurduğum için özür dilerim.

Tarihlere dikkat edin.

Bunların varlığını bilmenizi isterim.

Şimdiye kadarki beyin araştırmaları
tek bir yönü gösteriyor.

Sürekli yenilik ve tıklama
bağımlılık yapabilir.

Bunu biliyoruz çünkü
bilim insanları

eski bağımlıları incelediklerinde

beyindeki bu değişimlerin
eski haline döndüğünü gördü.

Maalesef bu çalışmaların hiçbiri
porno izleyenleri ayırmadı,

onları dahil etti.

Ancak bir çare var.

En azından artık internette porno
izlemeyen bir grup erkek var.

Bu doğru! On binlerce ağır bağımlı
gönüllü olarak bunu bırakıyor.

Bu erkekler büyük porno deneyinin
kayıp kontrol grubu.

Bu kişiler uzmanlara tek bir değişkenin
ne yapabileceğini gösteriyor.

Onlara "Erkek öldü mü?" ye muhalefet
"Erkeklerin Yeniden Doğuşu" diyorum.

Devam etmeden önce
şunu merak edebilirsiniz;

Pornoyu seven aklı başında biri
bunu neden bıraksın ki?

İki kelime: ereksiyon sorunu.

İnternette porno izlemek genç
erkeklerin performansını öldürüyor.

Zimbardo genç erkeklerin
kadınlarda teklediğini söylüyor,

İtalyan nörologların
bu araştırması

bizim son yıllardaki
gözlemlerimizi doğruluyor.

Cinsel gücü artırıcı ilaçlar bu erkeklerde
çoğu zaman işe yaramıyor,

bazen hiç işe yaramıyor

çünkü sorun viagranın etki yaptığı
bel altı bölgede değil.

Bu kişilerin sorunu
psikolojik de değil.

Sorun beyindeki fiziksel
değişimden kaynaklanır,

bağımlılıkla ilgili değişimlerden.

Uyuşmuş beyinleri gittikçe uzuvlarına
daha zayıf sinyaller gönderir.

(Kahkahalar)

Doktor Foresta "Her şey porno
sitelerine daha az tepkiyle başlar" diyor.

Sonra libidoda genel bir düşüş yaşanır,

ve sonunda ereksiyon
imkansız hale gelir.

Kulağınıza küpe olacak 3 şey:

Bir, Foresta klasik bir bağımlılık
süreci tanımlıyor

kademeli bir duyarsızlaşma.

İki, internet pornosu nitelik olarak
Playboy'dan farklıdır.

Ereksiyon sorunu yaşayan gençlerin
çoğu hiç Playboy görmedi.

Son olarak erkeklerin dikkatini çeken
tek sorun genelde erksiyon kaybı.

Acaba belirgin olmayan başka
ne tür semptomlar var?

Çoğu pornoyu bırakmadan
önce göremiyor bunları.

20'li yaşlarda bir erkek vardı.

"Son 8 yıldır psikolog ve psikiyatrist
olarak çalışıyorum...

bana depresyon, şiddetli sosyal kaygı

şiddetli hafıza noksanlığı ve
birkaç tanı daha kondu.

Fexer, Ritalin, Xanax, Paxil kullandım,

iki üniversiteyi bıraktım, iki kez
işten kovuldum,

sosyal kaygımı yenmek için esrar içtim.

Birçok kadın bana yaklaşmaya çalıştı

sanırım görünüşüm ve statüm yüzündendi

ama aşırı tuhaf olduğum için
hemen kaçtılar.

14 yaşından beri
ağır porno bağımlısıyım.

Son iki yıldır deneyler yapıyordum

ve nihayet fark ettim ki;
mesele pornoydu.

2 ay önce tamamen bıraktım.

Çok zor oldu ama şimdiye kadar
buna fazlasıyla değdi.

O zamandan beri ilaç almadım.

Kaygım yok oldu.

Hafızam ve odaklanmam hiç
olmadığı kadar keskinleşti.

Hatunları dev bir mıknatıs gibi çekiyorum
Ereksiyon sorunu da kayboldu.

Ciddi ciddi yeniden doğduğumu,
ikinci bir şans bulduğumu düşünüyorum.

Bazı erkekler bu yüzden internette
geziniyor - vücut geliştirme sitelerinde

spor sitelerinde, oyuncu bulma siteleri,
erkekler nerede toplanıyorsa.

Özünde nörokimyasal bir
yeniden doğuş arıyorlar.

reddit'te bir grup var
kendilerine "Faptronot" diyorlar.

Fap argoda solo seks demek,

ama asıl kastettikleri pornoyu bırakmak.

Bir ay önce bu resmi aldığımdan beri
2.000 yeni üye kazandılar.

Bu pornodan kurtulma hareketi
hızla büyüyor.

Aslında bu gibi gruplar internette
ve Avrupa'da mantar gibi çoğalıyor.

Ama can sıkan tuhaf bir pürüz var.

20'li yaşların başlarındaki erkekler,

ereksiyonlarını yaşlı erkekler
kadar çabuk geri kazanamıyor.

Nasıl olur da 50'lik birinin kuşu
20'lik birinden daha çabuk ötmeye başlar?

Üstelik bu olgun erkekler çok daha uzun
süre porno izlemişken, cevap şu;

onlar işe günümüzün
internet pornosuyla başlamadı.

Şimdi bunun önemli bir
değişken olduğunu biliyoruz

çünkü olgun erkekler yüksek hızda internet

sahibi olmadan önce
cinsel sorun yaşamamıştı. (Kahkahalar)

Günümüzün gençleri işe
yüksek hızda internetle başlıyor

beyinleri dopamin üretiminin

ve esnekliğin zirvesinde iken,

aynı zamanda bağımlılığa
en yatkın olduğu dönemde iken

ve başka bir risk daha var.

Gençler yetişkinliğe ulaşana kadar
bazı beyin devrelerini

aşırı kullanıp bazılarını köreltiyor.

Yani 22 yaşlarında bir erkeğin cinsel
beğenileri beynine derin harflerle

kazınmış oluyor. Eğer erkek sapkınlık
pornosuna veya cinsel yönelimine aykırı

pornoya geçerse bu paniğe yol açabilir.

Neyse ki beynimiz plastik (esnek)

yani beğeniler porno bırakıldığında
doğru haline döner.

Erkek normal duyarlı haline döner

beyni arkadaşlık gibi ve tabii
gerçek eşler gibi

ödüller aramak için etrafa bakar.

Her gün duyduğumuz
sözlerden bir örnek;

"Kendimi yeni Sir Isaac Newton veya
Leonardo da Vinci gibi hissediyorum.

Bir ay önce bıraktım, harbiden

bir işyeri açtım, piyanoya başladım
her gün Fransızca çalışıyorum,

program yazıyorum, çizim yapıyorum,
yazıyorum, bütçeme çeki düzen verdim

aklımda ne yapacağımı bilmediğim
müthiş fikirler var.

Özgüvenim tavan yaptı.

İstediğim her kızla konuşabilirim!

Okuldan, erteleme ve depresyon
yüzünden 2,5 yıl geç

mezun olan kişiyle aynı kişiyim.

Bir dilekle bitireyim:

Zimbardo'nun silinip giden
erkeklerini görmek,

bize uyarılma bağımlılığını
ondan kaçarak öğreten

binlerce erkeği dinleyen,

bakıcı ve uzmanları
görmek isterim.

Dinlediğiniz için teşekkürler.

(Alkış)