Πώς η συμπεριφορική επιστήμη μπορεί να μειώσει τον λογαριασμό του ηλεκτρικού σας

Ποιος είναι ένας αποδεδειγμένος τρόπος μείωσης των ενεργειακών σας εξόδων; Όσο απίστευτο κι αν σας ακούγεται: το να ξέρετε τι πληρώνει ο γείτονάς σας. Ο Άλεξ Λάσκι δείχνει πώς μια ιδιοτροπία της ανθρώπινης συμπεριφοράς μπορεί να μας κάνει όλους καλύτερους, εξυπνότερους χρήστες ενέργειας, με χαμηλότερους λογαριασμούς ηλεκτρικού ως απόδειξη.

Πόσοι από σας κοιτάξατε το ημέιλ σας σήμερα;

Ελάτε, σηκώστε τα χέρια σας.

Πόσοι από σας το τσεκάρετε αυτή τη στιγμή;

(Γέλια)

Και τα οικονομικά σας; Τα τσέκαρε κανείς σήμερα;

Πιστωτική κάρτα, επενδυτικό λογαριασμό;

Αυτή τη βδομάδα;

Την ενεργειακή χρήση του νοικοκυριού σας;

Την τσέκαρε κανείς σήμερα;

Αυτή τη βδομάδα; Την περασμένη βδομάδα;

Μερικά σπασικλάκια ενέργειας ξεπρόβαλαν
κατά μήκος της αίθουσας.

Χαίρομαι που σας βλέπω, παιδιά.

Αλλά οι υπόλοιποι από μας --
αυτή η αίθουσα είναι γεμάτη κόσμο

με πάθος για το μέλλον αυτού του πλανήτη,

κι ακόμη κι εμείς δεν δίνουμε προσοχή

στην ενεργειακή χρήση που προκαλεί
την κλιματική αλλαγή.

Η γυναίκα στην εικόνα μαζί μου είναι η Χάριετ.

Τη συναντήσαμε στις πρώτες μας
οικογενειακές διακοπές.

Η Χάριετ προσέχει την ενεργειακή της χρήση,

και σίγουρα δεν είναι σπασικλάκι ενέργειας.

Αυτή η ιστορία εξηγεί πώς η Χάριετ
άρχισε να προσέχει.

Αυτό είναι κάρβουνο,

η πιο συνηθισμένη πηγή ηλεκτρισμού στον πλανήτη,

κι υπάρχει αρκετή ενέργεια σ' αυτό το κάρβουνο

για ν' ανάψει αυτή η λάμπα
για περισσότερο από έναν χρόνο.

Αλλά δυστυχώς, από εδώ μέχρι εδώ,

η περισσότερη απ' αυτή την ενέργεια
χάνεται σε πράγματα

όπως η διαρροή μετάδοσης κι η θερμότητα.

Ουσιαστικά μόνο το 10 τοις εκατό καταλήγει ως φως.

Οπότε αυτό το κάρβουνο θα διαρκέσει
λίγο παραπάνω από έναν μήνα.

Αν θέλατε ν' ανάψετε αυτή τη λάμπα για έναν χρόνο,

τόσο κάρβουνο θα χρειαζόσασταν.

Τ' άσχημα νέα εδώ είναι ότι για κάθε μονάδα ενέργειας που χρησιμοποιούμε,

σπαταλάμε εννέα.

Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν και καλά νέα,

επειδή για κάθε μονάδα ενέργειας που εξοικονομούμε,

εξοικονομούμε και τις άλλες εννέα.

Το ερώτημα λοιπόν είναι, πώς μπορούμε
να κάνουμε τον κόσμο σ' αυτή την αίθουσα

κι ανά τον πλανήτη ν' αρχίσει να δίνει προσοχή

στην ενέργεια που χρησιμοποιούμε,

και ν΄αρχίσει να σπαταλάει λιγότερη;

Η απάντηση προέρχεται από ένα πείραμα
της συμπεριφορικής επιστήμης

που έγινε ένα ζεστό καλοκαίρι, πριν από 10 χρόνια,

και μόνο 145 χιλιομετρα από εδώ,

στο Σαν Μάρκος, στην Καλιφόρνια.

Μεταπτυχιακοί φοιτητές τοποθέτησαν σήματα
σ' όλες τις πόρτες μιας γειτονιάς,

ζητώντας απ' τον κόσμο να σβήσει τα κλιματιστικά,

και ν' ανάψει τους ανεμιστήρες.

Το ένα τέταρτο των νοικοκυριών
έλαβε ένα μήνυμα που έλεγε,

ξέρατε ότι θα μπορούσατε να εξοικονομήσετε
40 ευρώ τον μήνα αυτό το καλοκαίρι;

Σβήστε τα κλιματιστικά, ανάψτε τους ανεμιστήρες.

Μια άλλη ομάδα έλαβε ένα περιβαλλοντικό μήνυμα.

Κι ακόμη μια τρίτη ομάδα έλαβε ένα μήνυμα σχετικά με

το πώς να είναι καλοί πολίτες,
ν' αποτρέπουν τα μπλακάουτ.

Πολλοί υπέθεσαν ότι το μήνυμα για την εξοικονόμηση χρημάτων θα ήταν αποτελεσματικότερο.

Στην ουσία κανένα απ' αυτά τα μηνύματα
δεν είχε αποτέλεσμα.

Είχαν μηδενικό αντίκτυπο στην κατανάλωση ενέργειας.

Ήταν σαν να μην είχαν εμφανιστεί
καθόλου οι μεταπτυχιακοί φοιτητές.

Αλλά υπήρχε κι ένα τέταρτο μήνυμα,

κι αυτό το μήνυμα απλώς έλεγε,

«Όταν ερωτήθηκαν,
77 τοις εκατό από τους γείτονές σας

είπαν ότι έσβησαν τα κλιματιστικά τους
κι άναψαν τους ανεμιστήρες τους.

Ακολουθήστε τους, παρακαλώ.
Σβήστε τα κλιματιστικά σας

κι ανάψτε τους ανεμιστήρες σας».

Κι όσο απίθανο κι αν σας φαίνεται, το έκαναν.

Ο κόσμος που έλαβε αυτό το μήνυμα

παρουσίασε εμφανή μείωση στην κατανάλωση ενέργειας

απλώς έχοντας ενημερωθεί
για το τι έκαναν οι γείτονές τους.

Τι μας λέει λοιπόν αυτό;

Αν κάτι είναι άβολο,

ακόμη κι αν πιστεύουμε σ' αυτό,

η ηθική πειθώ, τα οικονομικά κίνητρα,
δεν καταφέρνουν να μας συγκινήσουν ιδιαίτερα --

αλλά η κοινωνική πίεση είναι σίγουρα ισχυρή.

Και με κατάλληλη χαλιναγώγηση,
μπορεί να γίνει μια θετική ισχυρή δύναμη.

Στην πραγματικότητα, ήδη είναι.

Εμπνευσμένοι από αυτή τη διαίσθηση,
ο φίλος μου ο Νταν Γιέητς κι εγώ

δημιουργήσαμε μια εταιρεία με το όνομα Opower.

Κατασκευάσαμε λογισμικό και συνεταιριστήκαμε
με εταιρείες κοινής ωφέλειας

που ήθελαν να βοηθήσουν τους πελάτες τους
να εξοικονομήσουν ενέργεια.

Παραδίδουμε εξατομικευμένες
εκθέσεις οικιακής ενέργειας

που δείχνουν στον κόσμο
πόση είναι η κατανάλωσή τους

συγκριτικά με των γειτόνων τους
σε σπίτια παρόμοιου μεγέθους.

Όπως εκείνα τ' αποτελεσματικά σήματα στις πόρτες,

υπάρχει κόσμος
που συγκρίνεται με τους γείτονές του,

και στη συνέχεια δίνουμε
σ' όλους στοχευμένες προτάσεις

για να τους βοηθήσουμε να εξοικονομήσουν.

Ξεκινήσαμε με χαρτί,
προχωρήσαμε σε μία εφαρμογή για κινητό

στο διαδίκτυο, και τώρα ακόμη
και σε έναν ελεγχόμενο θερμοστάτη,

και τα τελευταία πέντε χρόνια διεξάγουμε

το μεγαλύτερο πείραμα της συμπεριφορικής
επιστήμης στον κόσμο.

Κι έχει αποτέλεσμα.

Απλοί ιδιοκτήτες κι ενοικιαστές κατοικιών
έχουν εξοικονομήσει

περισσότερα από 190 εκατομμύρια ευρώ
στους λογαριασμούς ενέργειας,

κι αυτή είναι μόνο η αρχή.

Μόνο φέτος σε συνεργασία με περισσότερες
από 80 εταιρείες κοινής ωφέλειας

σε έξι χώρες πρόκειται να παραγάγουμε

άλλες δύο terawattώρες εξοικονόμησης ηλεκτρισμού.

Τα σπασικλάκια ενέργειας στην αίθουσα ξέρουν τι είναι δύο terawattώρες,

αλλά για τους υπόλοιπους από μας,
δύο terawattώρες,

αντιστοιχούν σε υπεραρκετή ενέργεια
για την ηλεκτροδότηση όλων των σπιτιών

στο Σαιντ Λούις και στο Σολτ Λέικ Σίτι μαζί

για πάνω από έναν χρόνο.

Δύο terawattώρες είναι χονδρικά το μισό

απ'ότι παρήγαγε πέρσι
η βιομηχανία ηλιακής ενέργειας των ΗΠΑ.

Και δύο terawattώρες; Ως προς το κάρβουνο,

θα χρειαζόταν να κάψουμε
34 από αυτά τα καροτσάκια

κάθε λεπτό του 24ώρου κάθε μέρα
για έναν ολόκληρο χρόνο

για να παραγάγουμε
δύο terawattώρες ηλεκτρικής ενέργειας.

Και δεν καίμε τίποτα.

Απλώς παρακινούμε τον κόσμο να δώσει προσοχή

και ν' αλλάξει τη συμπεριφορά του.

Αλλά είμαστε μια εταιρεία μόνο, κι αυτό είναι απλώς

επιφανειακό.

Είκοσι τοις εκατό του ηλεκτρισμού
στα σπίτια σπαταλάται,

κι όταν λέω σπαταλάται,
δεν εννοώ ότι ο κόσμος έχει

αναποτελασματικούς λαμπτήρες.
Μπορεί να έχει.

Εννοώ όμως ότι αφήνουμε
τα φώτα αναμμένα σε άδεια δωμάτια

κι αφήνουμε τα κλιματιστικά αναμμένα
όταν λείπουμε απ' το σπίτι.

Μιλάμε για σπατάλη
30 δισεκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο

σε ηλεκτρισμό
που δεν συνεισφέρει στην ευημερία μας

αλλά συνεισφέρει στην κλιματική αλλαγή.

Μιλάμε για 30 δισεκατομμύρια -- Δις --

κάθε χρόνο μόνο στις ΗΠΑ.

Πρόκειται ακριβώς για τη μισή χρήση κάρβουνου που κάνουμε.

Τώρα ευτυχώς, κάποιοι απ' τους καλύτερους επιστήμονες των υλικών

προσπαθούν ν' αντικαταστήσουν
το κάρβουνο με βιώσιμες πηγές ενέργειας

όπως αυτές,

κι αυτό είναι υπέροχο κι αναγκαίο μαζί.

Αλλά η πιο αδικημένη πηγή ενέργειας
που μπορεί να μας οδηγήσει

σ' ένα μέλλον βιώσιμης ενέργειας
δεν είναι σ' αυτή τη διαφάνεια.

Είναι σε αυτή την αίθουσα.
Εσείς κι εγώ.

Και μπορούμε να χαλιναγωγήσουμε
αυτή την πηγή ενέργειας

δίχως την επιστήμη των υλικών

απλώς εφαρμόζοντας
την συμπεριφορική επιστήμη.

Μπορούμε να το κάνουμε σήμερα,
ξέρουμε ότι λειτουργεί

και θα μας βοηθήσει
να εξοικονομήσουμε χρήματα αμέσως.

Τι περιμένουμε λοιπόν;

Σε πολλά μέρη ο κανονισμός
για τις κοινωφελείς υπηρεσίες

δεν έχει αλλάξει ιδιαίτερα
απ' την εποχή του Τόμας Έντισον.

Οι κοινωφελείς υπηρεσίες εξακολουθούν
ν' ανταμείβονται όταν οι πελάτες τους

σπαταλούν ενέργεια.

Θα έπρεπε ν' ανταμείβονται επειδή βοηθούν
τους πελάτες τους να την εξοικονομήσουν.

Αλλά το θέμα είναι πολύ ευρύτερο
από την οικιακή χρήση ενέργειας.

Ρίξτε μια ματιά στο Prius.

Είναι αποδοτικό όχι μόνο επειδή
η Toyota επένδυσε στην επιστήμη των υλικών

αλλά επειδή επένδυσε
στην συμπεριφορική επιστήμη.

Ο πίνακας ελέγχου που δείχνει
στους οδηγούς πόση ενέργεια

εξοικονομούν σε πραγματικό χρόνο

κάνει τους πρώην μαχητές του δρόμου

να οδηγούν σαν προσεκτικές γιαγιάδες.

Κι αυτό μας μεταφέρει πίσω στην Χάριετ.

Την γνωρίσαμε στις πρώτες μας οικεγενειακές διακοπές.

Ήρθε για να γνωρίσει την κορούλα μου,

και την χαροποίησε που την κόρη μου την έλεγαν

επίσης Χάριετ.

Με ρώτησε τι δουλειά έκανα,

και της είπα ότι δουλέυω με κοινωφελείς υπηρεσίες

για να βοηθάω τον κόσμο να εξοικονομεί ενέργεια.

Τότε ήταν που τα μάτια της έλαμψαν.

Με κοίταξε και μου είπε,

«Είστε ακριβώς το άτομο
στο οποίο πρέπει να μιλήσω.

Πριν δύο βδομάδες ο σύζυγός μου
κι εγώ λάβαμε ένα γράμμα

απ' την κοινωφελή μας υπηεσία.

Έγραφε ότι χρησιμοποιούμε
διπλάσια ενέργεια σε σχέση με τους γείτονές μας».

(Γέλια)

«Και τις τελευταίες δύο βδομάδες,
το μόνο που σκεφτόμασταν,

το μόνο για το οποίο μιλούσαμε,
ακόμη και διαφωνούσαμε

αφορούσε στο τι έπρεπε να κάνουμε
για να εξοικονομήσουμε ενέργεια.

Κάναμε όλα όσα έγραφε το γράμμα να κάνουμε,

κι ακόμα πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχουν κι άλλα.

Τώρα βρίσκομαι εδώ μ' έναν γνήσιο ειδήμονα.

Πείτε μου. Τι θα πρέπει να κάνω
για να εξοικονομήσω ενέργεια»;

Υπάρχουν πολλοί ειδήμονες που μπορούν να βοηθήσουν να απαντηθεί το ερώτημα της Χάριετ.

Στόχος μου είναι να βεβαιωθώ ότι

όλοι μας διερωτόμαστε το ίδιο.

Σας ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)