Ρατζές Ράο: Μια στήλη της Ροζέτας για τη γραφή του Ινδού

Ο Ρατζές Ράο γοητεύεται από τη "μητέρα όλων των σταυρολέξων". Πώς να αποκρυπτογραφήσεις την 4.000 χρόνων γραφή του Ινδού. Στο TED 2011 μας εξηγεί πώς επιστρατεύει σύγχρονες υπολογιστικές τεχνικές για να διαβάσει τη γλώσσα του Ινδού, σημείο κλειδί για την κατανόηση αυτού του αρχαίου πολιτισμού.

Θα ήθελα να ξεκινήσω με ένα νοητικό πείραμα.

Φανταστείτε πως είστε 4.000 χρόνια στο μέλλον.

Ο πολιτισμός όπως τον ξέρουμε

έχει πάψει να υπάρχει --

δεν υπάρχουν βιβλία,

ηλεκτρονικές συσκευές,

Facebook ή Twitter.

Όλη η γνώση της αγγλικής γλώσσας και του αγγλικού αλφάβητου

έχει χαθεί.

Τώρα φανταστείτε τους αρχαιολόγους

να σκάβουν στα ερείπια μιας πόλης μας.

Τι θα μπορούσαν να βρουν;

Ίσως κάποια ορθογώνια κομμάτια πλαστικού

με παράξενα σύμβολα πάνω τους.

Ίσως κάποια κυκλικά μεταλλικά κομμάτια.

Ίσως κάποια κυλινδρικά δοχεία

με μερικά σύμβολα πάνω τους.

Και ίσως ένας αρχαιολόγος θα γίνει αμέσως διάσημος

όταν ανακαλύψει --

θαμμένες στους λόφους κάπου στη Βόρεια Αμερική --

τεράστιες εκδοχές των ίδιων συμβόλων.

Τώρα ας αναρωτηθούμε,

τι θα μπορούσαν να πουν για μας αυτά τα κατασκευάσματα

σε ανθρώπους σε 4.000 χρόνια;

Αυτό δεν είναι ένα υποθετικό ερώτημα.

Είναι ακριβώς το ερώτημα που αντιμετωπίζουμε

όταν προσπαθούμε να καταλάβουμε τον πολιτισμό της κοιλάδας του Ινδού,

που έζησε πριν από 4.000 χρόνια.

Ο πολιτισμός του Ινδού ήταν σε γενικές γραμμές σύγχρονος

με τους πολύ πιο γνωστούς πολιτισμούς των Αιγυπτίων και της Μεσοποταμίας,

άλλα ήταν στην πραγματικότητα πολύ μεγαλύτερος και από τους δύο.

Καταλάμβανε μια περιοχή

περίπου ενός εκατομμυρίου τετραγωνικών χιλιομέτρων,

καλύπτοντας το σημερινό Πακιστάν,

τη βορειοδυτική Ινδία

και τμήματα του Αφγανιστάν και του Ιράν.

Δεδομένου του τεράστιου μεγέθους του πολιτισμού,

θα περίμενε κανείς να βρει πανίσχυρους κυβερνήτες, βασιλιάδες,

και μεγαλιώδη μνημεία που δόξαζαν τους πανίσχυρους αυτούς βασιλιάδες.

Στην πραγματικότητα,

οι αρχαιολόγοι δε βρήκαν τίποτα από αυτά.

Βρήκαν μικρά αντικείμενα όπως αυτά.

Να ένα παράδειγμα αυτών των αντικειμένων.

Προφανώς είναι αντίγραφο.

Όμως ποιος είναι αυτός;

Βασιλιάς; Θεός;

Ιερέας;

Ή μήπως ένα συνηθισμένο άτομο

όπως εσείς και εγώ;

Δεν ξέρουμε.

Όμως οι κάτοικοι του Ινδού άφησαν και αντικείμενα που φέρουν γραφή.

Όχι βέβαια κομμάτια πλαστικού,

αλλά πέτρινες σφραγίδες, χάλκινα δισκία,

κεραμικά και, προς έκπληξη,

μια μεγάλη πινακίδα,

που βρέθηκε θαμμένη κοντά στις πύλες μιας πόλης.

Δεν ξέρουμε αν λέει Χόλυγουντ,

ή καλύτερα Μπόλυγουντ.

Στην πραγματικότητα, δεν ξέρουμε τι λέει

κανένα από αυτά τα αντικείμενα.

Και αυτό γιατί η γραφή του Ινδού δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί.

Δεν ξέρουμε τι σημαίνει κανένα από αυτά τα σύμβολα.

Τα σύμβολα βρίσκονται συνήθως σε σφραγίδες.

Βλέπετε ένα αντικείμενο εκεί πάνω.

Είναι το τετράγωνο αντικείμενο με ένα ζώο σα μονόκερο πάνω του.

Είναι ένα υπέροχο έργο τέχνης.

Πόσο μεγάλο νομίζετε ότι είναι;

Ίσως τόσο μεγάλο;

Ή μήπως τόσο;

Θα σας δείξω.

Αυτό είναι ένα αντίγραφο μιας τέτοιας σφραγίδας.

Είναι μόλις 2,5 επί 2,5 εκατοστά σε μέγεθος --

αρκετά μικροσκοπικό.

Σε τι χρησίμευαν λοιπόν;

Ξέρουμε πως τα χρησιμοποιούσαν για να σφραγίζουν πήλινες ετικέτες

που συνόδευαν δέματα αγαθών που έστελναν από το ένα μέρος στο άλλο.

Όπως τα δελτία που παίρνετε με τα κούριερ;

Αυτά χρησιμοποιούνταν για να κάνουν τέτοιου είδους δελτία.

Ίσως αναρωτιέστε τι περιέχουν αυτά τα αντικείμενα

σε ό,τι αφορά το κείμενο.

Ίσως να είναι το όνομα του αποστολέα

ή πληροφορίες σχετικά με τα αγαθά

που στέλνονται από το ένα μέρος στο άλλο -- δεν ξέρουμε.

Πρέπει να αποκρυπτογραφήσουμε τη γραφή για να απαντήσουμε αυτό το ερώτημα.

Η αποκρυπτογράφηση

δεν είναι απλά ένα διανοητικό παζλ,

έχει γίνει ζήτημα

που είναι στενά συνδεδεμένο

με την πολιτική και την πολιτισμική ιστορία της Νότιας Ασίας.

Η γραφή έχει γίνει πεδίο διαφόρων μαχών

μεταξύ τριών διαφορετικών ομάδων ανθρώπων.

Πρώτα, είναι η ομάδα των ανθρώπων

που πιστεύουν παθιασμένα

πως η γραφή του Ινδού

δεν αντιπροσωπεύει καμία γλώσσα.

Αυτοί οι άνθρωποι πιστεύουν πως αυτά τα σύμβολα

είναι παρόμοια με τα σύμβολα στις πινακίδες

ή τους θυρεούς στις ασπίδες.

Υπάρχει μια δεύτερη ομάδα ανθρώπων

που πιστεύει πως η γραφή του Ινδού αντιπροσωπεύει μια ινδοευρωπαϊκή γλώσσα.

Αν κοιτάξετε ένα μοντέρνο χάρτη της Ινδίας,

θα δείτε πως οι περισσότερες γλώσσες τις βόρειας Ινδίας

ανήκουν στην ινδοευρωπαϊκή γλωσσική οικογένεια.

Κάποιοι πιστεύουν πως η γραφή του Ινδού

αντιπροσωπεύει μια αρχαία ινδοευρωπαϊκή γλώσσα όπως τα σανσκριτικά.

Υπάρχει μια τελευταία ομάδα ανθρώπων

που πιστεύει πως οι κάτοικοι του Ινδού

ήταν οι πρόγονοι των κατοίκων της σημερινής νότιας Ινδίας.

Αυτοί οι άνθρωποι πιστεύουν πως η γραφή του Ινδού

αντιπροσωπεύει κάποια αρχαία μορφή

της δραβιδικής οικογένειας γλωσσών,

που ομιλείται στο μεγαλύτερο μέρος της σημερινής νότιας Ινδίας.

Και οι υποστηρικτές αυτής της θεωρίας

επικεντρώνονται στη μικρή ομάδα λαών στα βόρεια κοντά στο Αφγανιστάν,

που χρησιμοποιούν δραβιδικές γλωσσες

και λένε πως ίσως κάποια στιγμή στο παρελθόν,

οι δραβιδικές γλώσσες χρησιμοποιούνταν σε όλη την Ινδία

και πως αυτό υποδηλώνει

πως ο πολιτισμός του Ινδού ήταν ίσως και δραβιδικός.

Ποια από αυτές τις υποθέσεις είναι αληθής;

Δεν ξέρουμε, αν όμως αποκρυπτογραφήσουμε τη γραφή,

ίσως μπορέσουμε να απαντήσουμε αυτό το ερώτημα.

Όμως η αποκρυπτογράφηση της γραφής είναι δύσκολη υπόθεση.

Κατά πρώτον, δεν υπάρχει στήλη της Ροζέτας.

Δεν εννοώ το λογισμικό,

εννοώ το αρχαίο κατασκεύασμα

που περιλαμβάνει στο ίδιο κείμενο

ένα γνωστό και ένα άγνωστο απόσπασμα.

Δε διαθέτουμε τέτοιο κατασκεύασμα για τη γραφή του Ινδού.

Επιπλέον, δε ξέρουμε καν τι γλώσσα μιλούσαν.

Και το χειρότερο,

το μεγαλύτερο μέρος του κειμένου που διαθέτουμε είναι πολύ σύντομο.

Όπως σας έδειξα, το βρίσκουμε συνήθως σε αυτές τις σφραγίδες

που είναι πολύ, πολύ μικροσκοπικές.

Και έτσι, δεδομένων αυτών των σημαντικών δυσκολιών

θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί και να ανησυχήσει

αν θα αποκρυπτογραφηθεί ποτέ η γραφή του Ινδού.

Στο υπόλοιπο της ομιλίας μου,

θα ήθελα να σας πω για το πώς έμαθα να μην ανησυχώ

και να αγαπώ την πρόκληση της γραφής του Ινδού.

Πάντα με γοήτευε η γραφή του Ινδού

από τη στιγμή που διάβασα γι' αυτή σε ένα βιβλίο του γυμνασίου.

Και γιατί με γοήτευε;

Είναι η τελευταία σπουδαία γραφή του αρχαίου κόσμου που δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί.

Η καριέρα μου με οδήγησε να γίνω υπολογιστικός νευροεπιστήμονας,

και έτσι στη δουλειά μου,

φτιάχνω υπολογιστικά μοντέλα του εγκεφάλου

ώστε να καταλάβουμε πώς κάνει προβλέψεις ο εγκέφαλος,

πώς παίρνει αποφάσεις,

πώς μαθαίνει κ.ο.κ.

Όμως το 2007, συνάντησα ξανά τη γραφή του Ινδού.

Αυτό συνέβη όταν ήμουν στην Ινδία,

και είχα την καταπληκτική ευκαιρία

να συναντήσω κάποιους Ινδούς επιστήμονες

που χρησιμοποιούσαν υπολογιστικά μοντέλα για να αναλύσουν τη γραφή.

Και τότε συνειδητοποίησα

πως ήταν ευκαιρία να συνεργαστώ με αυτούς τους επιστήμονες,

και την εκμεταλλεύτηκα.

Και θα ήθελα να περιγράψω κάποια από τα αποτελέσματά μας.

Ή μάλλον καλύτερα, ας τα αποκρυπτογραφήσουμε μαζί.

Είστε έτοιμοι;

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε όταν έχετε μια μη αποκρυπτογραφημένη γραφή

είναι να βρείτε την κατεύθυνση της γραφής.

Εδώ έχουμε δύο κείμενα με μερικά σύμβολα.

Μπορείτε να μου πείτε

αν η κατεύθυνση είναι από δεξιά προς τα αριστερά ή αντίστροφα;

Θα σας δώσω μερικά δευτερόλεπτα.

Εντάξει. Δεξιά προς αριστερά πόσοι; Εντάξει.

Εντάξει. Αριστερά προς δεξιά;

Σχεδόν 50/50. Εντάξει.

Η απάντηση είναι:

αν κοιτάξετε την αριστερή μεριά των δύο κειμένων,

θα παρατηρήσετε έναν συνωστισμό συμβόλων,

και φαίνεται πως 4.000 χρόνια πριν,

όταν οι γραφείς έγραφαν από τα δεξιά προς τα αριστερά,

ξέμεναν από χώρο.

Και έτσι έπρεπε να στριμώξουν το σύμβολο.

Ένα από τα σύμβολα είναι επίσης κάτω από το κείμενο στο πάνω μέρος.

Αυτό υποδεικνύει πως η κατεύθυνση της γραφής

ήταν πιθανότατα από τα δεξιά προς τα αριστερά.

Και αυτό είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που ξέρουμε,

πως η κατεύθυνση είναι ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό των γλωσσικών γραφών.

Και η γραφή του Ινδού έχει τώρα

αυτό το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό.

Ποια άλλα γλωσσικά χαρακτηριστικά έχει η γραφή;

Οι γλώσσες έχουν μοτίβα.

Αν σας δώσω το γράμμα q

και σας ζητήσω να προβλέψετε το επόμενο γράμμα, ποιό πιστεύετε πως θα είναι;

Οι περισσότεροι είπατε u που είναι το σωστό.

Τώρα αν σας ζητούσα να προβλέψετε ακόμα ενα γράμμα,

ποιο πιστεύετε πως θα ήταν αυτο;

Υπάρχουν διάφορες απόψεις. Υπάρχει το e. Θα μπορούσε να είναι το i ή το a,

αλλά σίγουρα όχι το το b, το c ή το d, έτσι;

Η γραφή του Ινδού παρουσιάζει παρόμοια μοτίβα.

Πολλές φορές το κείμενο ξεκινά με αυτό το σύμβολο σε σχήμα ρόμβου.

Και αυτό με τη σειρά του ακολουθείται

από αυτό το σύμβολο που μοιάζει με εισαγωγικά.

Και αυτό είναι ένα παράδειγμα παρόμοιο με το q και u.

Μετά από αυτό το σύμβολο ακολουθούν

αυτά τα σύμβολα που μοιάζουν με ψάρια και κάποια άλλα σύμβολα,

αλλά ποτέ από αυτά τα σύμβολα στο κάτω μέρος.

Και επιπλέον, υπάρχουν μερικά σύμβολα

που πραγματικά προτιμούν το τέλος του κειμένου,

όπως αυτό το σύμβολο που μοιάζει με βάζο.

Και αυτό το σύμβολο είναι στην πραγματικότητα

το πιο συχνό σύμβολο στη γραφή.

Δεδομένων αυτών των μοτίβων, αυτή ήταν η ιδέα μας.

Σκεφτήκαμε να χρησιμοποιήσουμε έναν υπολογιστή

για να μάθουμε αυτά τα μοτίβα,

και έτσι δώσαμε στον υπολογιστή τα υπάρχοντα κείμενα.

Και ο υπολογιστής έμαθε ένα στατιστικό μοντέλο

για το ποια σύμβολα τείνουν να εμφανίζονται μαζί

και ποια σύμβολα τείνουν να ακολουθούν το ένα το άλλο.

Με το υπολογιστικό μοντέλο,

μπορούμε να δοκιμάσουμε το μοντέλο ουσιαστικά εξετάζοντάς το.

Μπορούσαμε να σβήνουμε επίτηδες κάποια σύμβολα,

και να του ζητάμε να προβλέψει τα σύμβολα που έλειπαν.

Αυτά είναι μερικά παραδείγματα.

Θα μπορούσατε να το θεωρήσετε

σαν το πιθανότατα αρχαιότερο παιχνίδι

του Τροχού της Τύχης.

Βρήκαμε

πως ο υπολογιστής είχε 75% επιτυχία

στην πρόβλεψη του σωστού συμβόλου.

Για το υπόλοιπο 25%,

η δεύτερη ή η τρίτη επιλογή ήταν συνήθως η σωστή απάντηση.

Υπάρχει και χρηστική αξία

στη συγκεκριμένη διαδικασία.

Μεγάλο μέρος αυτών των κειμένων έχει καταστραφεί.

Να ένα παράδειγμα.

Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το υπολογιστικό μοντέλο για να συμπληρώσουμε το κείμενο

και να κάνουμε την καλύτερη πρόβλεψη.

Αυτό είναι ένα παράδειγμα ενός συμβόλου που πρόβλεψε ο υπολογιστής.

Αυτό θα μπορούσε να είναι πολύ χρήσιμο καθώς προσπαθούμε να αποκρυπτογραφήσουμε τη γραφή

παράγοντας περισσότερα δεδομένα απ' όσα μπορούμε να αναλύσουμε.

Υπάρχει άλλο ένα πράγμα που μπορεί να γίνει με το υπολογιστκό μοντέλο.

Φανταστείτε μια μαϊμού

να κάθεται σ' ένα πληκτρολόγιο.

Νομίζω θα πάρετε ένα τυχαίο συνονθύλευμα γραμμάτων που είναι κάπως έτσι.

Ένα τέτοιο τυχαίο συνονθύλευμα γραμμάτων

έχει μεγάλη εντροπία.

Αυτός είναι ένας όρος από τη φυσική και τη θεωρία της πληροφορίας.

Όμως φανταστείτε πως είναι μια πραγματικά τυχαία σειρά γραμμάτων.

Πόσοι από εσάς έχετε χύσει καφέ πάνω στο πληκτρολόγιο;

Ίσως έχετε αντιμετωπίσει το πρόβλημα του κολλημένου πλήκτρου --

το ίδιο σύμβολο επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά.

Αυτή η αλληλουχία έχει πολύ μικρή εντροπία

επειδή δεν υπάρχει καθόλου διαφοροποίηση.

Η γλώσσα, από την άλλη, έχει ενδιάμεση εντροπία,

δεν είναι ούτε πολύ αυστηρή,

ούτε πολύ τυχαία.

Και η γραφή του Ινδού;

Αυτό είναι ένα γράφημα που αναπαριστά τις εντροπίες μιας σειράς ακολουθιών συμβόλων.

Στο πάνω μέρος βρίσκεται η ομοιόμορφα τυχαία ακολουθία,

που είναι μια τυχαία σειρά γραμμάτων --

είναι ενδιαφέρον πως βρίσκουμε επίσης

την ακολουθία του DNA του ανθρώπινου γονιδιώματος και την οργανική μουσική.

Και τα δύο είναι πολύ, πολύ ευέλικτα,

ο οποίος είναι και ο λόγος που είναι τόσο διαδεδομένα.

Στο κάτω μέρος της κλίμακας,

βρίσκεται η αυστηρή σειρά, μια σειρά μόνο με Α

βρίσκεται επίσης και ένα πρόγραμμα υπολογιστή,

σε αυτήν την περίπτωση η γλώσσα Φόρτραν,

που ακολουθεί πραγματικά αυστηρούς κανόνες.

Οι γλωσσικές γραφές

καταλαμβάνουν το μέσο χώρο.

Τι γίνεται τώρα με τη γραφή του Ινδού;

Βρήκαμε πως η γραφή του Ινδού

ανήκει στην κατηγορία των γλωσσικών γραφών.

Όταν δημοσιεύτηκε αυτό το αποτέλεσμα για πρώτη φορά,

ήταν πολύ αμφιλεγόμενο.

Υπήρχαν άνθρωποι που διαμαρτυρήθηκαν έντονα

και αυτοί ήταν οι άνθρωποι που πίστευαν

πως η γραφή του Ινδού δεν αντιπροσωπεύει κάποια γλώσσα.

Έλαβα μέχρι και κάποια απειλητικά μηνύματα.

Οι φοιτητές μου είπαν

πως θα έπρεπε να σκεφτώ σοβαρά να πάρω προστατευτικά μέτρα.

Ποιος θα το πίστευε

πως η αποκρυπτογράφηση θα μπορούσε να είναι ένα τόσο δύσκολο επάγγελμα;

Τι δείχνει αυτό το αποτέλεσμα;

Δείχνει πως η γραφή του Ινδού

έχει μια σημαντική γλωσσική ιδιότητα.

Όπως λέει και το ρητό,

αν μοιάζει με γλωσσική γράφη

και συμπεριφέρεται σα γλωσσική γραφή,

τότε μάλλον έχουμε μια γλωσσική γραφή στα χέρια μας.

Τι άλλα στοιχεία υπάρχουν

πως η γραφή πράγματι κωδικοποιεί κάποια γλώσσα;

Οι γλωσσικές γραφές μπορούν να κωδικοποιήσουν πολλές γλώσσες.

Για παράδειγμα, αυτή είναι η ίδια πρόταση στα αγγλικά

και στα ολλανδικά

χρησιμοποιώντας το ίδιο αλφάβητο.

Αν δε ξέρετε ολλανδικά, αλλά μόνο αγγλικά

και σας δώσω μερικές λέξεις στα ολλανδικά,

θα μου πείτε πως αυτές οι λέξεις περιέχουν

κάποια πολύ ασυνήθιστα μοτίβα.

Κάποια πράγματα δεν είναι σωστά,

και θα πείτε πως αυτές οι λέξεις πιθανότατα δεν είναι αγγλικές.

Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση της γραφής του Ινδού.

Ο υπολογιστής βρήκε αρκετά κείμενα --

δύο από αυτά τα βλέπετε εδώ --

που περιείχαν ασυνήθιστα μοτίβα.

Για παράδειγμα το πρώτο κείμενο:

υπάρχει διπλασιασμός αυτού του συμβόλου που μοιάζει με βάζο.

Αυτό είναι το πιο συχνό σύμβολο

στη γραφή του Ινδού,

και μόνο σε αυτό το κείμενο

εμφανίζεται διπλό.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Αναζητήσαμε που βρέθηκαν αυτά τα συγκεκριμένα κείμενα,

και βρήκαμε πως βρέθηκαν

πολύ, πολύ μακριά από την κοιλάδα του Ινδού.

Βρέθηκαν στο σημερινό Ιράκ και Ιράν.

Και γιατί βρέθηκαν εκεί;

Αυτό που δε σας είπα

είναι πως οι κάτοικοι του Ινδού ήταν παρα πολύ επιχειρηματικοί.

Έκαναν εμπόριο με λαούς πολύ απομακρυσμένους από εκεί που έμεναν.

Και έτσι σε αυτήν την περίπτωση, ταξίδεψαν μέσω θαλάσσης

μέχρι τη Μεσοποταμία και το σημερινό Ιράκ.

Και αυτό που φαίνεται πως συνέβη εδώ

είναι πως οι έμποροι της κοιλάδας του Ινδού

χρησιμοποιούσαν αυτή τη γραφή για να γράψουν μια ξένη γλώσσα.

Ακρίβως όπως στο παράδειγμα με τα αγγλικά και τα ολλανδικά.

Και αυτό εξηγεί αυτά τα παράξενα μοτίβα

που είναι πολύ διαφορετικά από αυτά που βλέπετε στα κείμενα

που βρέθηκαν μέσα στα όρια της κοιλάδας του Ινδού.

Αυτό υποδεικνύει πως η ίδια γραφή, η γραφή του Ινδού,

μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να γραφτούν διαφορετικές γλώσσες.

Τα αποτελέσματα που έχουμε μέχρι στιγμής δείχνουν

πως η γραφή του Ινδού πιθανότατα αντιπροσωπεύει κάποια γλώσσα.

Αν όντως αντιπροσωπεύει κάποια γλώσσα,

τότε πώς διαβάζονται αυτά τα σύμβολα;

Αυτή είναι η επόμενη μεγάλη πρόκληση.

Θα παρατηρήσετε πως πολλά από τα σύμβολα

μοιάζουν με εικόνες ανθρώπων, εντόμων,

ψαριών, πουλιών.

Οι περισσότερες αρχαίες γραφές

χρησιμοποιούν την αρχή των εικονογρίφων,

δηλαδή χρησιμοποιούν εικόνες για να αναπαραστήσουν λέξεις.

Για παράδειγμα, ορίστε μια λέξη.

Μπορείτε να τη γράψετε με εικόνες;

Θα σας δώσω δυο λεπτά.

Το βρήκατε;

Εντάξει. Τέλεια.

Αυτή είναι η λύση μου.

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την εικόνα μιας μέλισσας (bee) και ενός φύλλου (leaf) --

και έχετε τη λέξη "belief".

Υπάρχουν και άλλες λύσεις.

Στην περίπτωση της γραφής του Ινδού,

το πρόβλημα είναι το αντίστροφο.

Πρέπει να βρεθούν οι ήχοι καθεμιάς από αυτές τις εικόνες

έτσι ώστε ολόκληρη η αλληλουχία να βγάζει νόημα.

Είναι όπως ένα σταυρόλεξο,

με εξαίρεση πως αυτό είναι η μητέρα όλων των σταυρολέξων,

γιατί διακυβεύονται πολλά από την επίλυσή του.

Οι συνεργάτες μου, Ιράβαθαμ Μαχάντεβαν και Άσκο Παρπόλα

έχουν κάνει κάποια πρόοδο με αυτό το πρόβλημα.

Και θα ηθέλα να δείξω ένα σύντομο παράδειγμα της δουλειάς του Παρπόλα.

Αυτό είναι ένα πολύ σύντομο κείμενο.

Περιλαμβάνει επτά κάθετες χαρακιές που τις ακολουθεί αυτό το σύβολο σα ψάρι.

Και θέλω να αναφέρω πως αυτές οι σφραγίδες χρησιμοποιήθηκαν

για να σφραγίζονται οι ετικέτες

που συνόδευαν δέματα αγαθών,

επομένως είναι πιθανό αυτές οι ετικέτες, τουλάχιστον κάποιες από αυτές,

να περιέχουν ονόματα εμπόρων.

Και αποδεικνύεται πως στην Ινδία

υπάρχει μεγάλη παράδοση

τα ονόματα να βασίζονται στο ωροσκόπιο

και στη θέση των αστερισμών την ώρα της γέννησης.

Στις δραβιδικές γλώσσες,

η λέξη για το ψάρι είναι "meen"

που τυχαίνει να ακούγεται ακριβώς όπως η λέξη για το αστέρι.

Και έτσι επτά αστέρια

θα ήταν "elu meen"

που είναι η δραβιδική λέξη

για τον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου.

Παρομοίως, υπάρχει μια άλλη σειρά έξι αστεριών

που μεταφράζεται ως "aru meen"

που είναι η δραβιδική λέξη

για τον αστερισμό των Πλειάδων.

Και τέλος, υπάρχουν και άλλοι συνδιασμοί,

όπως αυτό το σύμβολο ψαριού με κάτι που μοιάζει με στέγη από πάνω του.

Και αυτό θα μπορούσε να μεταφραστεί ως "mey meen"

που είναι το παλιό δραβιδικό όνομα για τον πλανήτη Κρόνο.

Αυτό είναι αρκετά συναρπαστικό.

Φαίνεται πως κάτι κάνουμε.

Όμως αποδεικνύει

πως αυτές οι σφραγίδες περιλαμβάνουν δραβιδικά ονόματα

βασισμένα σε πλανήτες και αστερισμούς;

Όχι ακόμα.

Δεν έχουμε τρόπο για να επικυρώσουμε

αυτές τις συγκεκριμένες αναλύσεις,

όμως αν όλο και περισσότερες από αυτές τις αναλύσεις αρχίζουν να βγάζουν νόημα,

και αν όλο και μεγαλύτερες ακολουθίες

αποδεικνύονται σωστές,

τότε ξέρουμε πως είμαστε στο σωστό δρόμο.

Σήμερα,

μπορούμε να γράψουμε μια λέξη όπως TED

με αιγυπτιακά ιερογλυφικά και με σφηνοειδή γραφή,

γιατί και τα δύο έχουν αποκρυπτογραφηθεί

τον 19ο αιώνα.

Η αποκρυπτογράφηση αυτών των δύο γραφών

έδωσε τη δυνατότητα σε αυτούς τους πολιτισμούς να μας μιλήσουν και πάλι άμεσα.

Οι Μάγια

άρχισαν να μας μιλούν τον 20ο αιώνα,

όμως ο πολιτισμός του Ινδού παραμένει σιωπηλός.

Τι μας νοιάζει;

Ο πολιτισμός του Ινδού δεν ανήκει

μόνο στους Ινδούς του νότου ή του βορρά

ή στους Πακιστανούς,

ανήκει σε όλους μας.

Είναι οι πρόγονοί μας ---

οι δικοί σας και οι δικοί μου.

Μένουν σιωπηλοί

λόγω ενός ατυχούς περιστατικού της ιστορίας.

Αν αποκρυπτογραφήσουμε τη γραφή,

θα τους επιτρέψουμε να μας ξαναμιλήσουν.

Τι θα μας έλεγαν;

Τι θα μαθαίναμε για αυτούς; Για εμάς;

Ανυπομονώ να μάθω.

Ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)