< Return to Video

Osiągnięcia kobiet odkrywców - Courtney Stephens

  • 0:16 - 0:18
    Dzisiaj ciekawość to coś oczywistego.
  • 0:18 - 0:20
    Wierzymy, że dzięki ciężkiej pracy
  • 0:20 - 0:22
    kiedyś staniemy przed piramidami,
  • 0:22 - 0:24
    odkryjemy nowy gatunek kwiatów,
  • 0:24 - 0:26
    a nawet polecimy na Księżyc.
  • 0:26 - 0:28
    Ale w XVIII i XIX w.
  • 0:28 - 0:30
    kobiety mogły tylko patrzeć przez okno
  • 0:30 - 0:32
    na świat, którego nigdy nie zbadają.
  • 0:32 - 0:35
    Życie kobiet za czasów królowej Wiktorii
  • 0:35 - 0:38
    ograniczało się do prac domowych i plotek.
  • 0:38 - 0:40
    Choć uwielbiały książki podróżnicze,
  • 0:40 - 0:42
    większość nigdy nie wyjechała
  • 0:42 - 0:43
    poza miejsce urodzenia.
  • 0:43 - 0:46
    Jednak były kobiety,
  • 0:46 - 0:47
    które dzięki uprzywilejowaniu,
  • 0:47 - 0:48
    wytrwałości,
  • 0:48 - 0:49
    i odrzucaniu odpowiedzi "nie"
  • 0:49 - 0:52
    popłynęły w szeroki świat.
  • 0:52 - 0:55
    W 1860 r. Marianne North,
  • 0:55 - 0:57
    ogrodniczka amatorka i malarka,
  • 0:57 - 0:58
    przebyła ocean do Ameryki,
  • 0:58 - 1:00
    mając tylko listy polecające,
  • 1:00 - 1:00
    sztalugi
  • 1:00 - 1:02
    i miłość do kwiatów.
  • 1:02 - 1:04
    Potem podróżowała na Jamajkę,
  • 1:04 - 1:05
    do Peru,
  • 1:05 - 1:06
    Japonii,
  • 1:06 - 1:07
    Indii,
  • 1:07 - 1:08
    Australii.
  • 1:08 - 1:11
    Na każdy kontynent prócz Antarktydy.
  • 1:11 - 1:13
    Szukała nowych kwiatów do namalowania.
  • 1:13 - 1:14
    "Onieśmielał mnie ogrom
  • 1:14 - 1:16
    tematów do namalowania" - pisała.
  • 1:16 - 1:18
    "Pagórki były cudownie błękitne,
  • 1:18 - 1:20
    ułożone jeden za drugim.
  • 1:20 - 1:23
    Nigdy dotąd nie widziałam
    takiego bogactwa czystego koloru".
  • 1:23 - 1:24
    Nie było samolotów ani aut,
  • 1:24 - 1:26
    ani brukowanych ulic.
  • 1:26 - 1:28
    North jeździła na osiołku,
  • 1:28 - 1:29
    pokonywała urwiska,
  • 1:29 - 1:30
    przekraczała bagna,
  • 1:30 - 1:31
    aby dotrzeć do wymarzonych kwiatów.
  • 1:31 - 1:34
    To wszystko w ubraniu z epoki,
  • 1:34 - 1:35
    sukni do ziemi.
  • 1:35 - 1:38
    Fotografia nie była jeszcze dopracowana,
  • 1:38 - 1:40
    więc obrazy Marianne dały europejskim botanikom
  • 1:40 - 1:43
    szansę zobaczenia najdziwniejszych roślin,
  • 1:43 - 1:46
    jak dzbanecznik ogromny z Borneo,
  • 1:46 - 1:48
    afrykańska trychtoma groniasta,
  • 1:48 - 1:50
    i wiele innych gatunków,
    nazwanych na jej cześć,
  • 1:50 - 1:53
    bo była pierwszą Europejką,
    która je skatalogowała.
  • 1:53 - 1:55
    Tymczasem w Londynie
  • 1:55 - 1:57
    panna Mary Kingsley,
  • 1:57 - 1:58
    wychuchana córka wędrownego lekarza,
  • 1:58 - 2:00
    uwielbiała słuchać opowieści ojca
  • 2:00 - 2:02
    o afrykańskich zwyczajach.
  • 2:02 - 2:04
    W trakcie pracy nad książką na ten temat
  • 2:04 - 2:06
    jej ojciec zachorował i zmarł.
  • 2:06 - 2:09
    Kingsley postanowiła dokończyć książkę za niego.
  • 2:09 - 2:11
    Odradzano jej tę podróż,
  • 2:11 - 2:13
    pokazując mapy tropikalnych chorób,
  • 2:13 - 2:14
    ale i tak pojechała.
  • 2:14 - 2:17
    W 1896 r. dotarła na obszar
    obecnego Sierra Leone
  • 2:17 - 2:20
    z dwoma walizami i rozmówkami.
  • 2:20 - 2:22
    Podróżując do dżungli,
  • 2:22 - 2:23
    mogła potwierdzić istnienie goryli,
  • 2:23 - 2:25
    uważanych wówczas za mityczne stwory.
  • 2:25 - 2:26
    uważanych wówczas za mityczne stwory.
  • 2:26 - 2:28
    Walczyła z krokodylami,
  • 2:28 - 2:30
    przeżyła tornado,
  • 2:30 - 2:32
    łaskotała hipopotama parasolką,
  • 2:32 - 2:34
    żeby odgonić go od łódki.
  • 2:34 - 2:36
    Gdy wpadła do kolczastego dołu,
  • 2:36 - 2:39
    ocaliła ją gruba spódnica.
  • 2:39 - 2:41
    "Dobrze ugotowany wąż
  • 2:41 - 2:44
    to najlepszy posiłek, jaki można tu dostać".
  • 2:44 - 2:46
    Indiana Jones był zaradny?
  • 2:46 - 2:49
    Kinglsey była 100 razy lepsza!
  • 2:49 - 2:50
    W łamaniu ówczesnych zasad
  • 2:50 - 2:52
    żadna inna podróżniczka nie była
  • 2:52 - 2:54
    tak odważna, jak Alexandra David-Neel.
  • 2:54 - 2:57
    Alexandra studiowała religie Wschodu
  • 2:57 - 2:58
    w rodzimej Francji,
  • 2:58 - 2:59
    desperacko chciała się sprawdzić
  • 2:59 - 3:01
    w oczach ówczesnych paryskich uczonych,
  • 3:01 - 3:03
    samych mężczyzn.
  • 3:03 - 3:05
    Uznała, że zdobędzie szacunek
  • 3:05 - 3:08
    tylko przez wizytę
    w legendarnym mieście Lhasa,
  • 3:08 - 3:09
    w górach Tybetu.
  • 3:09 - 3:11
    "Ludzie będą musieli przyznać:
  • 3:11 - 3:13
    'Ta kobieta żyła wśród rzeczy, o których mówi.
  • 3:13 - 3:16
    Dotknęła ich i widziała na żywo'".
  • 3:16 - 3:18
    Gdy dotarła do granicy z Indiami,
  • 3:18 - 3:20
    zabroniono jej przekroczyć granicy.
  • 3:20 - 3:23
    Przebrała się za Tybetańczyka.
  • 3:23 - 3:24
    W futrze z jaków
  • 3:24 - 3:26
    i z naszyjnikiem wyciosanych czaszek,
  • 3:26 - 3:28
    wędrowała przez jałowe Himalaje
  • 3:28 - 3:29
    całą drogę do Lhasy,
  • 3:29 - 3:31
    gdzie została aresztowana.
  • 3:31 - 3:33
    Nauczyła się, że im cięższa podróż,
  • 3:33 - 3:34
    tym lepsza opowieść,
  • 3:34 - 3:37
    i napisała wiele książek o religii Tybetu,
  • 3:37 - 3:39
    które nie tylko zrobiły furorę w Paryżu,
  • 3:39 - 3:41
    ale pozostają ważne do dzisiaj.
  • 3:41 - 3:43
    Te i inne dzielne kobiety
  • 3:43 - 3:44
    zjechały cały świat, aby udowodnić,
  • 3:44 - 3:46
    że pragnienie zobaczenia na własne oczy
  • 3:46 - 3:49
    zmienia nie tylko ludzką wiedzę,
  • 3:49 - 3:51
    ale i zakres możliwości.
  • 3:51 - 3:53
    Wykorzystały moc ciekawości,
  • 3:53 - 3:55
    aby zrozumieć punkt widzenia
  • 3:55 - 3:57
    i osobliwości z innych części świata,
  • 3:57 - 3:59
    może dlatego, że same były postrzegane
  • 3:59 - 4:02
    jako osobliwe w swoich społecznościach.
  • 4:02 - 4:03
    Podróże odsłoniły przed nimi
  • 4:03 - 4:06
    coś więcej niż zwyczaje obcych krajów,
  • 4:06 - 4:08
    odkryły coś, co tylko one same mogły znaleźć:
  • 4:08 - 4:10
    poczucie tożsamości.
Title:
Osiągnięcia kobiet odkrywców - Courtney Stephens
Description:

Obejrzyj całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/the-contributions-of-female-explorers-courtney-stephens

W epoce wiktoriańskiej kobiety miały małe szanse zostać wielkimi odkrywcami, ale kilka inteligentnych, odważnych kobiet wniosło istotny wkład w rozwój uprzednio słabo zbadanych dziedzin. Courtney Stephens analizuje postacie trzech kobiet - Marianne North, Mary Kingsley i Alexandry David-Néel - które nie poddawały się przeciwnościom (i wyjaśnia, dlaczego powinniśmy być za to wdzięczni.)

Lekcja: Courtney Stephens, animacja: Lizzi Akana.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:26
  • Finished review. Awaiting translator's input.
    =========================================================================================== Odpowiedzieć najlepiej przez komentarze przy tłumaczeniu http://www.amara.org/en/videos/UG5kCZrBPlCq/pl/517518/841704/?tab=comments. Jeśli odpowiadasz przez Amarę, podaj w temacie tytuł i nazwisko prelegenta, inaczej trudno mi znaleźć, o której prelekcji mowa. =========================================================================================== Poskracałam, co się dało (http://translations.ted.org/wiki/Compressing_subtitles) i wprowadziłam łamanie linijek (http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines). ================================================================================
    Niewłaściwe łamanie/kończenie linijek/napisów.

    Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.
    Przykłady:
    ++++++++++1. "Tak więc zacznę od tego, że jeśli" – trzeba zakończyć po "tego,"; w następnym napisie byłoby zdanie podrzędne.
    ++++++++++2. W zdaniu „Można nawet symulować te zachowania w przeglądarce” nie można rozbić „te” i „zachowania”. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).
    ++++++++++Wyjątkiem jest sytuacja, w której napisy muszą być bardzo zsynchronizowane z tym, co się dzieje na ekranie - na przykład ostatnie słowo odnosi się do jakiejś zmiany w pokazywanej właśnie animacji.
    Więcej informacji w poradniku pod adresem http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines (1:20) ================================================================================
    Interpunkcja.
    W pisowni amerykańskiej inne znaki interpunkcyjne są po lewej stronie cudzysłowu ("This is an example."). W języku polskim umieszcza się je po prawej stronie ("To jest przykład".). Patrz: http://translations.ted.org/wiki/Częste_błędy_i_jak_ich_unikać.
    ++++++++Cudzysłów i znak zapytania
    ++++++++1. Jeżeli znak zapytania odnosi się do całego zdania, znak zapytania stawia się za cudzysłowem. Przykład: Czy można jeszcze wątpić, że „nihil novi”?
    ++++++++2. Jeżeli znak zapytania należy do frazy zamkniętej cudzysłowami, znak zapytania stawia się przed cudzysłowem. Jeżeli bezpośrednio następuje koniec zdania, stawia się jeszcze kropkę. W tym przykładzie zbiegają się 3 znaki: znak zapytania, cudzysłów zamykający i kropka. Przykład: Kandydat na posła potrafił tylko powtarzać za Gierkiem „Pomożecie?”. ++++++ Pauza / półpauza / dywiz http://pl.wikipedia.org/wiki/Pauza_%28znak_typograficzny%29
    ================================================================================
    Okoliczniki czasu i miejsca wydzielone przecinkiem.

    Okoliczniki czasu i miejsca na początku zdania nie są w języku polskim oddzielane przecinkiem, inaczej niż w angielskim. Przykład: "Today, the basis for scientific time" = "Dzisiaj, podłożem mierzenia czasu" --> "Dzisiaj podłożem mierzenia czasu"
    1:52
    ================================================================================
    Literówki, które wykryłby moduł sprawdzania pisowni.

    Proszę zainstalować moduł sprawdzania pisowni w przeglądarce. W tłumaczeniu były literówki, które zostałyby wykryte przez tę funkcję. https://addons.mozilla.org/en-us/firefox/addon/polish-spellchecker-dictionary/
    do 3 minuty

Polish subtitles

Revisions Compare revisions